NASA đă đưa nhiều tàu thăm ḍ làm nhiệm vụ khám phá sao Hỏa với kỳ vọng sẽ đưa con người lên hành tinh này vào năm 2030.
Sự tồn tại của hồ và châu thổ trên sao Hỏa
Từ năm 2013 các nhà khoa học đă có bằng chứng cho việc nước từng chảy trên sao Hỏa. Tàu thăm ḍ Curiosity của NASA đă t́m thấy những viên đá cuội tṛn và mịn trên bề mặt hành tinh đỏ, giống như những viên đá được t́m thấy trong những ḍng sông trên Trái Đất.
Cách đây không lâu, tàu thăm ḍ này cũng phát hiện miệng hố Jezero từng ngập nước và từng là nơi tồn tại của một vùng châu thổ xa xưa.
Qua h́nh ảnh nhận được từ tàu thăm ḍ, NASA cho hay "những dốc dựng đứng bên trong vùng châu thổ này, được h́nh thành từ trầm tích như cát, sạn bùn tích tụ qua thời gian tại cửa sông, giúp h́nh thành miệng hố cách đây một thời gian dài". Họ cho rằng đây là một quan sát quan trọng giúp xác nhận sự hiện diện của hồ nước và châu thổ ở Jezero.
Động đất trên sao Hỏa
Nhờ tàu thăm ḍ Insight của NASA, vào tháng 7/2021, các nhà khoa học đă phát hiện ra những thông tin chi tiết về cấu tạo của sao Hỏa.
Địa chấn kế được trang bị cho tàu thăm ḍ đă ghi nhận những rung chấn đầu tiên trên sao Hỏa. Từ đó, các nhà nghiên cứu cho rằng lớp vỏ của sao Hỏa có thể dày từ 19-39km.
Các nhà khoa học hiện cho rằng lơi sao Hỏa nóng chảy nhưng vẫn chưa khẳng định liệu phần lơi bên trong của sao Hỏa có ở thể rắn như Trái Đất hay không.
Phun trào siêu núi lửa
Gần đây, các nhà khoa học đă phát hiện ra bằng chứng của hàng ngh́n vụ “siêu phun trào”.
Họ đă nghiên cứu địa h́nh và thành phần khoáng chất của một phần trên khu vực Arabia Terra ở bán cầu phía bắc của sao Hỏa và vẽ ra một bức tranh sống động như sau: “Hơi nước, carbon dioxide và sulfur dioxide phun trào vào không khí, những vụ nổ như vậy đă xé toạc bề mặt sao Hỏa trong 500 triệu năm cách đây 4 tỷ năm”.
Sự tồn tại của nước ngầm
Các mẫu đá trên sao Hỏa đă cung cấp các bằng chứng về nước ngầm – một dấu hiệu tiềm năng cho sự tồn tại của các vi sinh vật.
"Những mẫu đá đầu tiên như thể tiết lộ về một môi trường ổn định có tiềm năng cho sự sống. Việc phát hiện ra nước từng tồn tại ở đây trong thời gian dài có ư nghĩa quan trọng", nhà khoa học Ken Farley đánh giá.
Băo cát làm khô cạn sao Hỏa
Những cơn băo cát "đóng vai tṛ lớn trong việc làm khô cạn" sao Hỏa, NASA cho biết vào tháng 8/2021.
Theo các nhà khoa học th́ cách đây hàng tỷ năm, sao Hỏa từng tồn tại nhiều nước hơn nhiều so với hiện nay, song vẫn chưa chắc chắn về lư do lượng nước này đă biến mất.
Tuy nhiên, sử dụng 3 tàu thăm ḍ, các nhà khoa học đă phát hiện ra một lư do: Đó là những cơn băo đă làm ấm vùng cao của khối khí lạnh. Khi lên tới những khu vực cao hơn của sao Hỏa, nơi bầu khí quyển mỏng hơn, các phân tử nước trở nên dễ tổn thương trước bức xạ cực tím, vốn phá vỡ chúng thành các thành phần nhẹ hơn là hydro và oxy".
VietBF@sưu tập