Vào ngày 24/2/2022 Putin đă lệnh tổng tấn công Ukraina. Các thành phố lớn như Kiev, Kharkov, Odessa đều bị bắn tên lửa, tên lửa hành tŕnh. Các lực lượng không quân Nga đánh bom, trực thăng bắn các cơ sở pḥng không của Ukraina.
Vào ngày 25/2/2022 quân Nga đă tiến sâu vào Ukraina, chiếm nhà máy điện nguyên tử Chernobyl. Ngoài đó bao vây và pháo kích nhiều phố lớn. Tuy nhiên sau ngày đầu bị sốc, quân Ukraina đă nhanh chóng tỉnh giấc. Nhiều máy bay, trực thăng, xe tăng, thiết giáp của Nga bị hạ. Quân Nga không thành công chiếm được bất kỳ thành phố chiến lược nào. Đảo Rắn, sân bay Hostomel đều bị quân Ukraina tái chiếm.
Vào ngày 26/2/2022 quân Nga bao vây Kiev nhưng không tiến vào được thành phố v́ pḥng thủ rất chặt. Gián điệp Nga dột nhập Kiev không thành công ám sát tổng thống Ukraina. Nhiều binh sĩ Nga bị bắt cho thấy độ tuổi c̣n rất trẻ 18-20. Các thành phố khác cũng bị pháo kích. Một toà nhà chung cư tại trung tâm Kiev bị trúng tên lửa. Nga đă bị loại khỏi SWIFT thanh toán quốc tế. Roman Abramovics đă trao Chelsea cho quỹ từ thiện.
Vào ngày 27/2/2022 Quân Nga dường như không thành công tiến thêm bước nào. Ngoại ô Kharkov quân Nga bị phục kích tổn thất rất lớn, một vài nhóm quân lọt vào thành phố, giao tranh rất quyết liệt. Nhiều nơi trên thế giới biểu t́nh chống Nga. Putin cũng nói "bóng gió" về việc sử dụng vũ khí nguyên tử và rằng Mỹ đă từng ném 2 quả bom nguyên tử xuống Nhật Bản để kết thúc chiến tranh th́ Nga cũng có quyền làm như vậy.
Vào ngày 28/2/2022 các bên Nga và Ukraina có cuộc đàm phán tại biên giới Belarus, tuy nhiên chưa có kết quả. Đồng tiền rúp mất giá 40%, 315 tỷ USD của ngân hàng trung ương Nga bị đóng băng.
Vào ngày 1/3/2022 phát hiện thực phẩm của quân Nga hết hạn tới cả 7 năm. Quảng trường tự do Kharkov và tháp truyền h́nh ở Kiev bị tấn công tên lửa. Thị trường cổ phiếu Nga giảm 80-90% so với lúc trước chiến tranh.
Vào ngày 2/3/2022 Kiev và Kharkov tiếp tục bị bao vây. Putin mệt mỏi, tức giận và tâm lư có vấn đề theo t́nh báo. Phương Tây tăng cường trừng phạt Nga và hỗ trợ Ukraina.
Vào ngày 3/3/2022 thiếu tướng Nga tư lệnh Sư đoàn Dù số 7 Andrei Sukhovetsky tử trận. Quân Nga chiếm được Kherson. Các hăng làm ăn lớn Phương Tây đều đồng loạt rút khỏi Nga.
Vào ngày 4/3/2022 có 163 nhà đoạt giải Nobel lên án Nga, các hăng lớn tiếp tục rút khỏi Nga như Microsoft, Ikea... Nga tiiếp tục vây hăm nhiều thành phố Ukraina.
Andrew 12 tuổi và Valentine sáu tuổi xây dựng các trạm kiểm soát và đào hào ở làng Stoianka, gần Kyiv. Hai cậu bé muốn trở thành những người lính khi lớn lên và hy vọng một ngày nào đó sẽ bảo vệ đất nước của ḿnh.
Twelve-year-old Andrii and six-year-old Valentyn build checkpoints and dug trenches in the village of Stoianka, near Kyiv. The two boys want to be soldiers when they grow up and hope to defend their country one day pic.twitter.com/rggI6RnfQC
Ở Donbas, Nga chiếm được hai thị trấn, Ukraine chiếm lại một làng trọng điểm. Nga chuẩn bị tấn công gần Izium. Ukraine tiết lộ tổn thất quân sự tồi tệ nhất. Đan Mạch sẽ trang bị cho Ukraine tên lửa chống hạm Harpoon.
DAILY REVIEW: In the Donbas, Russia captured two towns, Ukraine reclaimed a key village. Russia prepares offensive near Izium. Ukraine reveals worst military loss. Denmark is going to arm Ukraine with Harpoon anti-ship missiles.https://t.co/iCPk544pbTpic.twitter.com/4Jl9SPeWGQ
— Euromaidan Press (@EuromaidanPress) May 24, 2022
Nga điều "Kẻ hủy diệt" BMP-T Terminator ra chiến trường
Các phương tiện chiến đấu BMP-T Terminator đă được triển khai tới tiền tuyến khốc liệt.
Bộ Quốc pḥng Anh cũng đă ghi nhận việc triển khai các phương tiện trong một bản báo cáo vào tuần trước. Bản cập nhật cho biết sự hiện diện của "Kẻ hủy diệt" trên chiến trường.
Mặc dù là một hệ thống mới, nhưng số lượng xe Terminator c̣n hoạt động khá ít, v́ thế chúng khó có thể trở thành nhân tố quyết định trong chiến dịch. Song, thiệt hại cho kẻ thù th́ không thể xem nhẹ nếu chẳng may phải đối đầu với "Kẻ hủy diệt".
#Ukraine - The name itself is awe-inspiring. BMP-T Terminator tanks have been spotted in the Donbass. And they would be the last, deadly, weapon deployed by the Russians in the war in Ukraine, but they are only a dozen: few to change the situation on the ground pic.twitter.com/N2ZmrNiteb
Bản thân cái tên đă gây ấn tượng mạnh. Xe tăng BMP-T Terminator đă được phát hiện ở Donbass. Và chúng sẽ là vũ khí cuối cùng, chết chóc, được người Nga triển khai trong cuộc chiến ở Ukraine, nhưng chúng rất ít để thay đổi t́nh h́nh chiến trường.
Another SPOTREP on “The Terminator” BMP-T. I got it give to it, it’s gots some speed. The Terminator will need it 😏 https://t.co/HzmkCewNhV
— MAJ Michael Liscano Jr. (@jr_liscano) May 22, 2022
Một video được ghi lại từ một khu vực phía đông Popasna cho thấy một cặp BMP-Ts đang đi về phía tây ở thành phố Pervomais'k, với các bức ảnh khác cho thấy Kẻ hủy diệt cùng với các xe VDV BMD-2 và BTR-D gần Severodonetsk. BMP-T được đúc kết từ kinh nghiệm chiến đấu của Nga từ các cuộc chiến ở Chechnya, nơi môi trường đô thị dày đặc đă trở thành nghĩa địa cho các loại xe bọc thép và xe tăng truyền thống. Do đường ngắm ngắn và góc bắn thường nằm ngoài tầm với của một số tháp pháo.
Russia has deployed its only operational BMP-T 'Terminator' tank unit to the Donbas, the Ministry of Defence (MoD) has said https://t.co/gnsProQ5xK
Dù hoạt động độc lập hay hỗ trợ cho xe tăng, BMP-T có nhiều hệ thống vũ khí tầm ngắn để nhanh chóng chế áp vị trí của đối phương qua các góc bắn rộng, đặc biệt là chống lại kẻ thù ở độ cao trong các ṭa nhà cao tầng.
Các công nhân đào bới đống đổ nát của một ṭa nhà chung cư ở Mariupol đă t́m thấy 200 thi thể trong tầng hầm, chính quyền Ukraine cho biết hôm 24/5, khi ngày càng nhiều điều kinh hoàng được đưa ra ánh sáng trong thành phố đổ nát đă chứng kiến những đau khổ tồi tệ nhất của cuộc chiến đă kéo dài 3 tháng.
Petro Andryushchenko, cố vấn của thị trưởng cho biết các thi thể đang phân hủy và mùi hôi thối bao trùm cả khu phố. Ông không biết các thi thể được phát hiện từ khi nào, nhưng số lượng nạn nhân đă làm cho vụ việc trở thành một trong những cuộc tấn công chết chóc nhất được biết đến trong chiến tranh.
Trong khi đó, giao tranh ác liệt vẫn tiếp diễn tại Donbas, khu vực công nghiệp phía đông mà lực lượng của Moscow đang có ư định chiếm giữ. Quân Nga tăng cường bao vây, đánh chiếm Sievierodonetsk và các thành phố lân cận.
Mariupol đă bị pháo kích liên tục trong cuộc vây hăm kéo dài gần ba tháng kết thúc vào tuần trước sau khi khoảng 2.500 chiến binh Ukraine từ bỏ một nhà máy thép nơi họ đă cố thủ. Các lực lượng Nga đă chiếm phần c̣n lại của thành phố, nơi ước tính vẫn c̣n khoảng 100.000 người trong số 450.000 cư dân trước chiến tranh. Nhiều người trong số họ bị mắc kẹt trong cuộc bao vây với rất ít thức ăn, nước uống, ḷ sưởi hay điện.
Ít nhất 21.000 người đă thiệt mạng trong cuộc bao vây, theo các nhà chức trách Ukraine, những người đă cáo buộc Nga cố che đậy sự thật kinh hoàng bằng cách đưa vào các thiết bị hỏa táng di động và chôn người chết trong các ngôi mộ tập thể.
Trong cuộc tấn công vào Mariupol, các cuộc không kích của Nga đă đánh vào một bệnh viện phụ sản và một nhà hát nơi thường dân đang trú ẩn. Một cuộc điều tra của AP cho thấy gần 600 người đă chết trong vụ tấn công rạp hát, gấp đôi con số mà chính quyền Ukraine ước tính.
Tổng thống Ukraine, Volodymyr Zelenskyy, cáo buộc người Nga tiến hành “chiến tranh tổng lực” và t́m cách gây ra nhiều chết chóc và tàn phá nhất có thể cho đất nước của ông.
Ṭa án Ukraine đă ra lệnh bắt giữ vắng mặt đối với cựu tổng thống Viktor Yanukovych, người bị cáo buộc phản quốc do kư thỏa thuận cho Nga thuê căn cứ quân sự.
Reuters đưa tin, văn pḥng tổng công tố Ukraine cho hay, một ṭa án ở Kyiv ngày 23/5 đă phát lệnh bắt giữ đối với cựu tổng thống Viktor Yanukovych do chính quyền của ông Yanukovych từng kư kết thỏa thuận mang tên "Thỏa thuận Kharkov", cho Nga thuê căn cứ hải quân ở Crimea năm 2010.
Thỏa thuận này cho phép Hạm đội Biển Đen của Nga đồn trú ở cảng Sevastopol, bán đảo Crimea. Kyiv cho rằng, thỏa thuận này đă tạo điều kiện cho Nga tăng số lượng binh sĩ ở Ukraine và sau đó là kiểm soát Crimea. Bán đảo Crimea sáp nhập vào Nga năm 2014 sau một cuộc trưng cầu dân ư mà Ukraine cho là phi pháp.
Theo cáo trạng của ṭa án, hành động của ông Yanukovych là vi hiến và "làm tổn hại đến chủ quyền, toàn vẹn lănh thổ, an ninh quốc pḥng, an ninh kinh tế của Ukraine, tiếp tay cho thế lực nước ngoài". Ông Yanukovych hiện chưa b́nh luận về những cáo buộc này.
Ông Yanukovich giữ vị trí tổng thống Ukraine từ tháng 2/2010 đến tháng 2/2014 và được mô tả là một người có quan điểm thân Nga. Cuối năm 2013, sau khi ông hoăn kư kết các thỏa thuận thương mại và chính trị then chốt giữa Kyiv và Liên minh châu u (EU) "nhằm đảm bảo an ninh quốc gia" và để đổi lại khoản viện trợ 15 tỷ USD của Nga, các cuộc biểu t́nh đă nổ ra ở Kyiv cùng nhiều thành phố phía tây, rồi nhanh chóng biến thành bạo lực. Đến tháng 2/2014, ông bị lật đổ, phải rời khỏi đất nước. Ông được cho là đang sống lưu vong tại Nga.
Ông Yanukovych đă bị ṭa án Ukraine kết án vắng mặt 13 năm tù v́ tội phản quốc. Ông bị cho là đă gửi thư cho Tổng thống Nga Vladimir Putin hồi tháng 3/2014 để đề nghị quân đội và cảnh sát Nga tham gia "lập lại trật tự ở Ukraine". Đến tháng 1 năm ngoái, các nhà điều tra Ukraine tiếp tục thông báo ông Yanukovych bị nghi phản quốc với Thỏa thuận Kharkiv.
Nga yêu cầu hỗ trợ vũ khí quân sự: Trung Quốc tảng lờ v́ sợ “lộ” điểm yếu này ở Ukraine
B́nh luận Xuân Trường • 20:04, 24/05/22
Khi cuộc chiến tại Ukraine đang trong thế trận giằng co tại khu vực Donbass, với lợi thế dường như nghiêng về phía Nga th́ cũng là lúc chiến dịch của nước này bước sang ngày thứ 89. Các chuyên gia nhận định, Nga có thể sớm cạn nguồn lực cho hoạt động tiến công. Thực tế ngay từ đầu tháng 3, có tin cho rằng Nga đă yêu cầu Trung Quốc “trợ giúp” quân sự, nhưng đổi lại là sự im lặng từ phía Bắc Kinh. V́ sao lại như vậy?
Nga kêu gọi giúp đỡ: Trung Quốc ‘không nghe không thấy’
Vào tháng 2, hai cường quốc Nga-Trung tuyên bố rằng họ đang bước vào mối quan hệ đối tác chiến lược "không có giới hạn", "không có vùng cấm" trong một thỏa thuận mà cả Tổng thống Putin và Chủ tịch Tập Cận B́nh nói rằng là để nhằm chống lại ảnh hưởng của Mỹ.
Tuy nhiên đă có những nghi ngờ rằng, mối quan hệ Nga-Trung vốn mang tính “vụ lợi” hơn là “bền vững”, mà cuộc chiến tại Ukraine đă phần nào phản ánh rơ nét hơn cách mà chế độ độc tài ĐCSTQ vẫn luôn thể hiện ở “đầu môi chót lưỡi”.
Tờ Politico cho biết, kể từ khi Nga tiến hành "chiến dịch quân sự đặc biệt” tại Ukraine ngày 24/2, quân đội Nga đă có dấu hiệu đ́nh trệ trong quá tŕnh bao vây và chiếm cứ thủ đô Kiev khi vấp phải sự kháng cự của quân đội Ukraine được phương Tây hậu thuẫn. Lực lượng vũ trang Ukraine đă tiêu diệt máy bay chiến đấu, trực thăng và nhiều phương tiện khác của Nga.
V́ vậy chỉ hơn hai tuần sau khi phát động chiến dịch quân sự đặc biệt vào Ukraine, Nga đă yêu cầu Trung Quốc cung cấp thiết bị quân sự và các hỗ trợ khác. Điều này “cho thấy các nhà lănh đạo quân sự Nga đánh giá rằng họ cần phải trang bị vũ khí đầy đủ để duy tŕ cuộc tiến công sau khi cố gắng tiến sâu hơn vào Ukraine”.
Trong khi ấy, CBSnews cho biết “yêu cầu từ Điện Kremlin gửi tới Bắc Kinh chủ yếu liên quan đến hỗ trợ tài chính, ngoài ra có cả hỗ trợ máy bay không người lái”. Tuy nhiên Trung Quốc và sau đó cả Nga đă bác bỏ thông tin trên.
Liệu có phải Nga đă yêu cầu Trung Quốc cung cấp vũ khí quân sự trong đó có việc chuyển giao máy bay chiến đấu cho nước này, trong bối cảnh xung đột Ukraine ngày càng leo thang với sự hỗ trợ khí tài của Mỹ và NATO?
Thêm nữa, câu hỏi đặt ra là: Tại sao Trung Quốc lại thẳng thừng bác bỏ thông tin trên, dù cả ông Putin và Tập Cận B́nh đă tuyên bố hai nước hợp tác “không giới hạn, không có vùng cấm” chỉ ít ngày trước khi Nga tấn công Ukraine?
Mặc dù Trung Quốc ám chỉ về việc không hỗ trợ Nga vào phút cuối với lư do e ngại các lệnh trừng phạt của Mỹ và phương Tây, nhưng có lẽ điều ĐCSTQ lo ngại hơn cả là thế giới sẽ phát hiện được các “lỗi” vũ khí của họ, đặc biệt là trong lĩnh vực hàng không với các tiêm kích chất lượng thấp?
Trung Quốc có xứng tầm lực lượng hàng không lớn thứ 3 thế giới?
Trung Quốc không ngừng khoe khoang về lực lượng hàng không của nước này, vốn được coi là lớn thứ 3 trên thế giới, với một loạt các chiến đấu cơ sừng sỏ như máy bay ném bom chiến lược, máy bay không người lái tàng h́nh cùng máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm.
Theo ước tính, Trung Quốc có khoảng 2,800 máy bay thuộc Không quân và Hải quân, không bao gồm máy bay không người lái và máy bay huấn luyện. Khoảng 2,250 chiếc trong số đó là máy bay chiến đấu chuyên dụng, bao gồm 1,800 máy bay chiến đấu. Trong số này, khoảng 800 chiếc được coi là máy bay phản lực thế hệ thứ tư.
Trung Quốc cũng đang nghiên cứu để xây dựng một lực lượng không quân tầm xa, bao gồm các máy bay J-16 và J-10. Trung Quốc cũng ca ngợi thành tựu đáng tự hào nhất của Lực lượng Không quân Giải phóng Nhân dân (PLAAF) là máy bay chiến đấu tàng h́nh thế hệ thứ năm - J-20 "Mighty Dragon. (Businessinsider).
Máy bay chiến đầu của Trung Quốc nhiều lần xâm phạm vùng nhận dạng pḥng không của Đài Loan (Ảnh: Getty Images).
Với sự tự tin này, Trung Quốc ngày càng táo tợn trong việc răn đe Đài Loan bằng các chuyến bay thị uy trên vùng trời ḥn đảo này.
Ngày 11/5 vừa qua, Lực lượng pḥng vệ Đài Loan cho biết trực thăng tấn công Z-10 tiên tiến của Trung Quốc lần đầu tiên đă vượt qua "đường trung tuyến" - ranh giới được ngầm hiểu là đường phân định eo biển Đài Loan. (Newsweek)
Cần lưu ư là, máy bay quân sự Trung Quốc hiếm khi vượt qua đường trung tuyến này. Duy nhất ngày 19/9/2020, biên đội tiêm kích J-10, J-11 và J-16 đă vượt qua đường trung tuyến, áp sát Đài Loan cùng thời điểm Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Keith Krach thăm ḥn đảo. Tuy nhiên, đây là lần đầu tiên trực thăng quân sự Trung Quốc có hoạt động tương tự.
C̣n nhớ ngày 1/9/2021, Trung Quốc ra Luật An toàn giao thông hàng hải Trung Quốc (MTSL), điều đó có nghĩa là các tàu thuyền nước ngoài khi tiến vào vùng biển do Bắc Kinh đơn phương tuyên bố chủ quyền đều phải khai báo thông tin với Trung Quốc. 4 ngày sau, ngày 5/9, Trung Quốc làm nổi sóng vùng trời trên eo biển Đài Loan, khi 19 chiến đấu cơ Trung Quốc xâm nhập vùng nhận diện pḥng không phía Tây Nam của đảo Đài Loan.
Bức ảnh máy bay quân sự của ĐCSTQ quấy rối Đài Loan. (Do Bộ Quốc pḥng Trung Hoa Dân Quốc cung cấp)
Có thể thấy, những hành động của Trung Quốc ngày càng dồn dập và táo bạo, bất chấp việc Mỹ cử nhiều tàu chiến thị uy tới biển Đông.
Nhưng có một bí mật ít ai biết, là trong suốt nửa đầu tháng 8/2021, chiến đấu cơ Trung Quốc hoàn toàn vắng bóng trên không phận Đài Loan. V́ sao? Đơn giản, eo biển Đài Loan trong những ngày đó có mưa. Và máy bay của Trung Quốc khó ḷng tác chiến được.
Trung Quốc cũng đă từng phải chứng kiến nhiều vụ tai nạn máy bay khi tăng cường các cuộc diễn tập quân sự, nhằm thực hiện lời kêu gọi "nâng cao khả năng sẵn sàng chiến đấu" của Chủ tịch Tập Cận B́nh.
Các cuộc tập trận thị uy, đặc biệt trong thời tiết khắc nghiệt sẽ càng phơi bày nhiều điểm yếu của không quân Trung Quốc mà quân đội nước này chưa thể khắc phục.
Vô t́nh tiết lộ điểm yếu chết người
Trong 13 ngày liên tiếp cuối tháng 7 và đầu tháng 8 năm 2021, khi Đài Loan có mưa lớn th́ các chiến cơ Trung Quốc cũng bỗng dưng vắng bóng. Khi thời tiết quang đăng trở lại vào ngày 11/8, Vùng nhận dạng Pḥng không của Đài Loan lại bị chiến đấu cơ Trung Quốc tới quấy rối.
Tại sao lại như vậy?
Đài truyền h́nh Trung ương Trung Quốc (CCTV) vô t́nh tiết lộ, máy bay chiến đấu J-10 của Trung Quốc phải bảo dưỡng và làm sạch bằng cách dùng bọt biển để "rửa khô" khi hoạt động trong điều kiện mưa gió, nếu không nước sẽ thấm vào và gây rỉ sét các bộ phận.
Một sĩ quan quân đội Trung Quốc đứng bên cạnh giải thích: “Không thể rửa trực tiếp bằng nước như chúng ta thường rửa xe”, v́ nếu nước thấm vào bên dưới sẽ dễ gây rỉ các bộ phận kim loại. (secretchina)
Nhà b́nh luận thời sự Hoàng Sáng Hạ (Huang Chuang-shia) cho biết, ông đă giải mă được v́ sao trong 13 ngày mưa gió ở Đài Loan, máy bay quân sự của ĐCSTQ đă không tới quấy nhiễu. Có lẽ là do "chiến đấu cơ của Trung Quốc không thể chịu được thời tiết mưa gió”.
Ông cũng cho biết, trong tác chiến “cần phải tăng cường khả năng bay trong đêm", và ngay cả “bay trong mưa" mà cũng tiềm ẩn những rủi ro lớn cho chiến đấu cơ Trung Quốc, th́ càng cho thấy lực lượng không quân nước này lộ quá nhiều lỗ hổng chí tử.
Loạt tai nạn phơi bày tử huyệt của không quân Trung Quốc
Các vụ tai nạn liên tiếp trong vài năm gần đây của chiến đấu cơ Trung Quốc không chỉ cho thấy do lỗi thiết kế, lỗi động cơ mà c̣n cả tŕnh độ tay nghề yếu kém của phi công nước này.
Nhiều chuyên gia quân sự cảnh báo không quân Trung Quốc sẽ tiếp tục phải chứng kiến nhiều vụ tai nạn tương tự, khi lực lượng này gia tăng các cuộc diễn tập thị uy tại eo biển Đài Loan.
Chuyên gia quân sự Tống Trung B́nh (Song Zhongping) cho rằng, sự cố động cơ và hệ thống điều khiển là nguyên nhân chính trong hàng loạt tai nạn chết người của chiến đấu cơ Trung Quốc như sau:
Tháng 6/2014, chiếc máy bay tiêm kích-ném bom JH-7 “Flying Leopard” đă bị rơi trong một nhiệm vụ huấn luyện ở tỉnh Chiết Giang.(scmp)
Ngày 15/5/2015, hai phi công của một máy bay hải quân đă thiệt mạng khi máy bay huấn luyện của họ rơi ở phía đông bắc Trung Quốc sau khi động cơ bị bốc cháy. (Economictimes)
Tháng 4/2016, phi công Zhang Chao 29 tuổi thiệt mạng sau khi tiêm kích J-15 bị hỏng cần điều khiển trong buổi tập hạ cánh trên tàu sân bay.
Ba tuần sau, cuối tháng 4/2016, một phi công thiệt mạng khi gặp phải vấn đề tương tự với một chiếc J-15 khác trong quá tŕnh huấn luyện trên tàu sân bay. (scmp)
Tháng 11/2016, nữ phi công lái tiêm kích J-10 đầu tiên của Trung Quốc cũng chết thảm trong một buổi huấn luyện bay ở Hà Bắc (CNN)
Tháng 1/2018, ít nhất 12 thành viên phi hành đoàn thiệt mạng' trong vụ rơi máy bay quân sự trong cuộc tập trận ở Quư Châu (scmp)
Tháng 3/2019, một máy bay của hải quân Trung Quốc đă rơi trong quá tŕnh diễn tập gần địa phận tỉnh Hải Nam và cả hai phi công đều tử nạn. (businessinsider)
8 ngày sau, tai nạn tiếp tục xảy ra tại cao nguyên Tây Tạng, khi một tiêm kích J-10 lao vào vách núi trong lúc huấn luyện bay thấp.
Tháng 3/2020, một trực thăng của Quân đội Trung Quốc đồn trú tại Hồng Kông đă bị rơi xuống khu vực Công viên Quốc gia Tai Lam.
Ngày 5/10/2020, một máy bay được cho là chiếc Chengdu J-10 đă đâm xuống đất khiến phi công Wang Jiandong tử nạn (taiwannews)
Tháng 3/2022 vừa qua, một máy bay chống ngầm Y-8 của Không quân Trung Quốc được cho là đă gặp nạn và mất liên lạc ở Biển Đông. (taiwannews)
Và gần đây nhất vào cuối tháng 4 vừa qua, một máy bay phản lực siêu thanh Hongdu JL-10 (hoặc có thể là L-15) đă bị rơi tại tỉnh Hà Nam, nối dài thêm vào danh sách sự cố. (eurasiantimes)
Có một thực tế là, những vụ tai nạn rơi máy bay chiến đấu của Trung Quốc không phải là sự kiện hiếm. Một quan chức không quân Trung Quốc thừa nhận, không chỉ máy bay nội địa chất lượng kém, mà phi công nước này cũng gần như không có kinh nghiệm bay trước khi nhập ngũ.
Vậy những lỗ hổng trong vũ khí của Trung Quốc, và việc ĐCSTQ ngoài mặt ủng hộ ‘đồng minh’ Nga trên mặt trận ngoại giao, nhưng lại ‘đâm sau lưng’ đồng minh đă diễn ra như thế nào?
Hàng ngàn tiêm kích J-10 và J-11 sẽ sớm bị loại?
Trong những năm gần đây, Trung Quốc sản xuất tiêm kích thế hệ 4 với tốc độ chóng mặt, nhưng có vẻ như vẫn chưa đủ để đảm bảo chiếm ưu thế.
Truyền thông của Trung Quốc gần đây công bố thông tin khiến người dân nước này cảm thấy nức ḷng. Đó là số giờ tập luyện thường xuyên hàng năm của phi công lái tiêm kích thế hệ 4 như J-10 hay J-11 đă đạt con số 300 giờ bay, thay v́ chỉ gần 100 giờ như trước, tức là ngang hàng với những cường quốc như Mỹ hay châu Âu.
Nhưng chưa kịp vui mừng th́ không quân Trung Quốc tiếp tục lộ thêm điểm yếu chí tử nữa, khiến dư luận nước này không khỏi lo lắng. Đó là với tần suất bay như vậy th́ tiêm kích J-10 hay J-11 do chính Trung Quốc sản xuất có thể trụ vững trong bao lâu?
Giới chức trách Mỹ phản ứng chậm chạp trước việc Bắc Kinh mua nhà sản xuất máy bay Mỹ, Trung Quốc đang thâu tóm một công ty thủy phi cơ của Mỹ chuyên sản xuất những chiếc máy bay tinh vi có cánh làm từ sợi carbon và có thể gập lại
Hiện nay, độ bền khung thân của tiêm kích do Mỹ, NATO sản xuất dao động trong khoảng 6.000 - 8.000 giờ bay. Nhưng tiêm kích Trung Quốc ngoài điểm yếu về tuổi thọ động cơ, th́ tuổi khung thân của J-10 và J-11 là chỉ khoảng 1.500 - 2.000 giờ bay.
Tức là một tiêm kích mới sản xuất, với tần suất luyện tập dày đặc của phi công th́ chỉ sau 5 - 7 năm là hết thời gian khai thác, phải đại tu sửa chữa hoặc bị loại biên.
C̣n đối với những chiếc J-10 hay J-11 đă bay vài năm th́ số giờ hoạt động c̣n lại sẽ ít hơn nữa. Như vậy, có thể thấy hàng loạt tiêm kích của Trung Quốc sẽ sớm phải về vườn.
Rơ ràng đối diện nguy cơ trên, Trung Quốc c̣n lâu mới đủ sức đe dọa vị thế thống trị của Không lực Hoa Kỳ.
Trung Quốc "cóp" nhái giỏi nhất, chất lượng vẫn thấp kém
Tuy nhiên, Trung Quốc thường xuyên ca ngợi các máy bay chiến đấu của họ là biểu tượng của sức mạnh quân sự. Máy bay chiến đấu của Trung Quốc từ lâu đă có một lỗ hổng chính: Khan hiếm động cơ chất lượng cao.
Trung Quốc nổi tiếng với khả năng "sao chép" tài t́nh công nghệ nước ngoài và đem áp dụng sản xuất vào các phiên bản nội địa. Hầu hết máy bay chiến đấu của Trung Quốc đều dựa trên những ư tưởng "đánh cắp" sở hữu trí tuệ từ phương Tây. Dù Trung Quốc đă nỗ lực chế tạo động cơ WS-10, là biến thể sao chép từ ḍng Saturn AL-31F của Nga, nhưng ḍng động cơ nội địa này vẫn chưa được tin tưởng nên phần lớn tiêm kích J-10 vẫn phải nhập động cơ của Nga.
Động cơ máy bay quân sự được sử dụng rộng răi hiện nay tại Trung Quốc là WS-10 có thể chịu đựng mức nhiệt khoảng 1.470 độ C, và việc cải thiện có thể góp phần không nhỏ trong nâng cao công suất phát ra của động cơ. Trung Quốc đă dành nhiều năm để khiến động cơ WS-15 thiết kế dành cho chiến đấu cơ J-20 hoạt động hiệu quả, nhưng vẫn gặp vướng mắc với cánh quạt liên tục bị tăng nhiệt ở vận tốc cao. Do vậy, Không quân Trung Quốc buộc phải sử dụng động cơ do Nga sản xuất hoặc một phiên bản cải tiến của WS-10.
Kết quả là, việc không sản xuất được động cơ chất lượng cao đang ảnh hưởng đến nhận thức của các quốc gia khác về h́nh ảnh tô vẽ Trung Quốc như một đối tác quốc pḥng đáng tin cậy. Và Thái Lan là một ví dụ khi không tin tưởng động cơ tàu ngầm do Trung Quốc sản xuất.
Ngày 12/4 vừa qua, asia.nikkei đưa tin rằng, Thái Lan đă đ́nh chỉ hợp đồng mua tàu ngầm Trung Quốc. Theo thỏa thuận, động cơ của tàu ngầm phải được chế tạo tại Đức. Tuy nhiên các quy định luật pháp của Đức lại ngăn cản nước này không được phép cung cấp động cơ cho Trung Quốc. V́ vậy, để giữ nguyên hợp đồng với Thái Lan, Trung Quốc đă đề nghị đóng tàu ngầm với động cơ do Trung Quốc sản xuất, nhưng Thái Lan đă từ chối.
Hiển nhiên, v́ những “lỗi’ nghiêm trọng đó khiến Trung Quốc không hỗ trợ vũ khí quân sự cho người Nga trên chiến trường Ukraine, hay c̣n một lư do nào khác?
Điểm nóng Ukraine: Mồi thử cho mối quan hệ “đồng minh” Nga- Trung
Vào tháng 3, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc là Vương Nghị đă gọi Nga là "đối tác chiến lược quan trọng nhất" đối với Trung Quốc, khi ông này phát biểu: "Dù bối cảnh quốc tế có nguy hiểm đến đâu, chúng ta sẽ giữ vững trọng tâm chiến lược và thúc đẩy sự phát triển của quan hệ đối tác toàn diện Trung - Nga trong thời kỳ mới ... T́nh hữu nghị giữa hai dân tộc là sắt son." (AP)
Phân tích: Đề nghị đứng giữa ḥa giải cho Nga và Ukraine, Bắc Kinh có tính toán ǵ?
Vào ngày 19/4, Trung Quốc tiếp tục trấn an người Nga rằng ĐCSTQ sẽ tiếp tục tăng cường “phối hợp chiến lược”. (Reuters)
Có thể thấy, Bắc Kinh luôn nhiều lần lên tiếng phản đối các lệnh trừng phạt của phương Tây, khẳng định sẽ duy tŕ giao thương b́nh thường với Nga, đồng thời từ chối lên án hành động của Moskva tại Ukraine. Nhưng đằng sau hậu trường cho thấy ĐCSTQ luôn “lật kèo”, phản ánh một liên minh dường như “lỏng lẻo”, thể hiện ở một số sự việc như sau:
Đầu tiên, Trung Quốc giảm nhập khẩu than của Nga trong những tháng gần đây, với 2,4 triệu tấn (tháng 3), 2,34 triệu tấn (tháng 2)... Trong khi vào năm ngoái, nhập khẩu hàng tháng của Trung Quốc không dưới 3 triệu tấn, đạt mức cao nhất là 5,32 triệu vào tháng 8/2021. Các nhà máy điện và nhà sản xuất thép của Trung Quốc được cho là đang săn lùng các lựa chọn thay thế cho than đá của Nga trong bối cảnh các lệnh trừng phạt của EU đối với Moscow gia tăng. (Reuters).
Tập đoàn Sinopec của Trung Quốc đă đ́nh chỉ các cuộc đàm phán về hai khoản đầu tư lớn tại Nga, gồm dự án về hóa dầu tại Amur với nhà sản xuất hóa dầu lớn nhất của Nga là Sibur, và dự án liên doanh tiếp thị khí đốt với nhà sản xuất khí đốt Novatek v́ lo ngại các công ty của Nga nằm trong danh sách trừng phạt của Mỹ. (Reuters)
Ít nhất 5 công ty Trung Quốc thông báo sẽ ngừng hoạt động đối với dự án LNG 2 ở Bắc Cực của Nga ở miền bắc Siberia vào cuối tháng 5. Arctic LNG 2 là một dự án quan trọng đối với chính quyền Putin, v́ nó cung cấp chính cho 2 nước lớn là Trung Quốc và Nhật Bản. Arctic LNG 2 có tổng công suất sản xuất theo kế hoạch là 19,8 triệu tấn/năm, được cho là sẽ bắt đầu sản xuất vào năm sau, giờ đă bị “đắp chiếu”. Hẳn nhiên Putin sẽ không vui v́ dự án mà ông đặt cược sau khi EU đang tiến tới cắt nguồn cung dầu khí, giờ bị đ́nh trệ bởi chính ông “bạn thân” Trung Quốc. (SCMP)
Một điều nghiêm trọng nữa là dù là “đồng minh” của nhau, Trung Quốc vẫn “chơi hại” Nga như thường. Điển h́nh là các gián điệp của Trung Quốc đă nhắm mục tiêu tấn công các viện nghiên cứu về liên lạc vệ tinh, radar và chiến tranh điện tử của Nga.
Theo The New York Times, báo cáo của Check Point công bố hôm 19/5 hé lộ vào ngày 23/3, tức gần 1 tháng sau ngày Nga tiến hành chiến dịch quân sự ở Ukraine, các nhà khoa học và kỹ sư tại một số viện nghiên cứu và phát triển quân sự của Nga đă nhận được các email có vẻ như gửi từ Bộ Y tế Nga kèm theo một tài liệu gây ṭ ṃ: “Danh sách những người bị Mỹ trừng phạt v́ xâm lược Ukraine”.
Thực tế, những email này do các tin tặc được chính phủ Trung Quốc bảo trợ gửi tới, kích thích người Nga tải xuống và mở một tài liệu chứa sẵn mă độc, cho phép tin tặc sao chép toàn bộ dữ liệu trong hệ thống máy vi tính của người bị tấn công.
Các viện nghiên cứu và phát triển quân sự Nga bị Trung Quốc nhắm tới đều thuộc về tập đoàn Rostec, một trong những tập đoàn công nghiệp quân sự lớn nhất và mạnh nhất của ngành quốc pḥng Nga. Rostec chuyên nghiên cứu các hệ thống vệ tinh thông tin, radar và chiến tranh điện tử. Tập đoàn Rostec được biết đang nghiên cứu và phát triển các thiết bị có thể phá vỡ hệ thống nhận dạng và radar của kẻ thù.
Chiến dịch thâm nhập và ăn cắp dữ liệu quốc pḥng của Trung Quốc nhắm vào Nga đă bắt đầu từ tháng 7/2021, trước khi Nga xâm lược Ukraine, nhưng các email lừa đảo hôm 23/3 vừa qua cho thấy tin tặc Trung Quốc đă nhanh chóng lợi dụng cuộc chiến tại Ukraine.
Các ngôi sao đại diện cho đêm tối, tượng trưng cho hắc ám, và năm ngôi sao ám chỉ đất nước bị chia năm xẻ bảy, không phải điềm lành.
Nỗ lực do thám Nga của Trung Quốc cho thấy sự phức tạp trong mối quan hệ giữa hai quốc gia chuyên chế mà ông Tập Cận B́nh và ông Vladimir Putin mới tuyên bố là “hợp tác không giới hạn”. Thế nhưng quan hệ đó không ngăn ĐCSTQ sử dụng mọi thủ đoạn để trục lợi riêng, kể cả do thám và ăn cắp bí mật quân sự của “đồng đội”.
Đáng ngạc nhiên là, sau khi thực hiện một loạt các bước ‘phản’ Nga, Trung Quốc hiện đang âm thầm tăng cường mua dầu từ Nga với giá hời. Theo Reuters, động thái của Trung Quốc diễn ra một tháng sau khi nước này ban đầu cắt giảm nguồn cung từ Nga.
Theo ước tính nhập khẩu dầu từ Nga qua đường biển của Trung Quốc sẽ tăng gần như kỷ lục, với 1,1 triệu thùng /ngày vào tháng 5, so với chỉ 750.000 thùng/ngày trong quư 1/2022 và 800.000 thùng/ngày vào năm 2021. Tổng cục Hải quan Trung Quốc trước đó đă báo cáo rằng, nhập khẩu dầu của Nga sang Trung Quốc trong tháng 1-tháng 4 giảm khoảng 7,4% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt 25,6 triệu tấn.
Những “cú lật kèo” của Trung Quốc có vẻ như đi theo một ‘lộ tŕnh’ quan sát diễn biến t́nh h́nh trên chiến trường Ukraine: ĐCSTQ ngoài mặt ủng hộ ‘đồng minh’ Nga trên mặt trận ngoại giao, nhưng lại ‘đâm sau lưng’ Nga theo các lệnh trừng phạt của Mỹ và EU khi thấy Nga có vẻ ‘sa lầy’ trong cuộc chiến ở Ukraine. Tuy nhiên, với sự sụp đổ của thành phố cảng Mariupol hôm 16/5, và đà kiểm soát của Nga tại khu vực Donbass ở miền Đông Ukraine, Trung Quốc dường như đánh hơi được ‘món hời’?
Đây cũng là một đ̣n đau nhớ đời của Nga khi song hành cùng “người bạn’ là ĐCSTQ.
Cuộc tập trận chung với máy bay ném bom chiến lược của Nga và Trung Quốc ở Đông Á hôm 24/5 cho thấy mối quan hệ sâu sắc của hai nước, một quan chức cấp cao của chính quyền Hoa Kỳ nhận định.
Bộ Quốc pḥng Nga trước đó xác nhận cuộc tuần tra chung kéo dài 13 giờ trên biển Nhật Bản và Hoa Đông với sự tham gia của các máy bay ném bom chiến lược Tu-95 của Nga và Xian H-6 của Trung Quốc.
Nga nói các máy bay của không quân Nhật Bản và Hàn Quốc đă bám theo các máy bay phản lực của Nga và Trung Quốc trong một phần cuộc tập trận.
Sự kiện này đánh dấu cuộc tập trận chung đầu tiên của Trung Quốc và Nga kể từ khi Moscow xâm lược Ukraine vào ngày 24/2, theo quan chức Mỹ, và nó diễn ra ở phần cuối của chuyến công du của Tổng thống Mỹ Joe Biden tới khu vực.
“Chúng tôi cho rằng điều đó cho thấy Trung Quốc tiếp tục sẵn sàng liên kết chặt chẽ với Nga, kể cả thông qua hợp tác quân sự”, quan chức Hoa Kỳ nói, đồng thời cho rằng các hành động như vậy phải được lên kế hoạch từ trước.
Quan chức này nói thêm rằng: “Trung Quốc không rời xa Nga. Thay vào đó, cuộc tập trận cho thấy Trung Quốc sẵn sàng giúp Nga bảo vệ phía đông trong khi Nga chiến đấu ở phía tây”.
Quan chức chính quyền cấp cao nói cuộc diễn tập máy bay ném bom cho thấy Nga sẽ sát cánh với Trung Quốc trong các tranh chấp lănh thổ với các nước láng giềng ở Biển Đông và Biển Hoa Đông.
Không rơ liệu các cuộc tập trận có được lên kế hoạch trùng với chuyến công du đầu tiên tới châu Á của ông Biden trên cương vị tổng thống hay không. Trong chuyến đi, tổng thống Mỹ đă thăm các đồng minh Hàn Quốc và Nhật Bản, và có cuộc họp thượng đỉnh trực tiếp lần thứ hai với lănh đạo Bộ Tứ, bao gồm Hoa Kỳ, Nhật Bản, Ấn Độ và Australia.
Ông Biden nhấn mạnh trong chuyến đi, một phần nhằm chống lại ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc trong khu vực, rằng Hoa Kỳ sẽ sát cánh với các đồng minh và đối tác của ḿnh để thúc đẩy một khu vực Ấn Độ - Thái B́nh Dương tự do và cởi mở.
Bắc Kinh và Moscow tuyên bố quan hệ đối tác “không có giới hạn” chỉ vài tuần trước khi Tổng thống Nga Vladimir Putin xâm lược Ukraine, và Trung Quốc đă từ chối lên án động thái này.
Hai nước đă tiến hành các cuộc tập trận như vậy trong quá khứ, bao gồm hoạt động mà Nga nói là cuộc tuần tra trên không tầm xa chung đầu tiên của họ trong khu vực vào năm 2019. Vào tháng 8, họ đă tổ chức các cuộc tập trận quy mô lớn ở Trung Quốc với sự tham gia của hơn 10.000 quân.
Các quan chức Mỹ cho biết vẫn chưa có dấu hiệu nào cho thấy Bắc Kinh đă hỗ trợ vật chất cho cuộc chiến của Nga ở Ukraine, một động thái mà họ cảnh báo có thể kích hoạt các biện pháp trừng phạt tương tự đối với Trung Quốc giống như các biện pháp nghiêm khắc mà Washington và các đồng minh đă thực hiện chống lại Moscow.
Phạm Phú Khải
Nga từ một chế độ cường quyền tương đối rộng mở phần nào (open authoritarianism) nay chuyển dần sang chế độ độc tài khép kín, theo Economist.
Cuộc bầu cử tại Phi Luật Tân vào đầu tháng Năm vừa qua cho thấy thông tin nắm vai tṛ quyết định. Ai điều khiển hay ảnh hưởng được truyền thông, có khả năng dùng nó để định h́nh suy nghĩ của người dân, th́ tranh thủ được lá phiếu và tiếp tục thao túng dư luận.
Ferdinand Marcos Jnr. tại Phi Luật Tân chắc đă học khá nhiều cách đối phó với truyền thông từ những guồng máy, chế độ và cá nhân độc tài trong một thế kỷ qua: từ Adolf Hitler đến Joseph Stalin, từ Vladimir Putin đến Tập Cận B́nh thời nay.
Bài “Màn tŕnh diễn của Putin” (The Putin Show) trên tạp chí The Economist ngày 17 tháng Năm cho thấy Putin, hơn ai hết, hiểu rất rơ vai tṛ then chốt của truyền thông trong việc ảnh hưởng, định h́nh, chuyển hóa và quyết định quyền lực của ḿnh lúc vừa mới lên làm Tổng thống Nga năm 2020, cho đến nay.
Khi Putin lên thay thế Boris Yeltsin, ông thay đổi một chút bàn làm việc của tổng thống. Nơi thường đặt bút, Putin thay thế vào đó bộ điều khiển TiVi từ xa (remote control). Tân Tổng thống Nga mê mẫn truyền thông, dành thời gian cuối ngày để xem những thông tin tường tŕnh về ḿnh. Một trong những điều đầu tiên Putin ban hành là đưa nguyên hệ thống truyền h́nh dưới sự điều khiển của điện Kremlin, bao gồm NTV, một kênh truyền h́nh độc lập do một nhà tài phiệt Nga sở hữu, v́ kênh này có một chương tŕnh châm biếm Putin có tên Kukly, tức những con rối (Puppets).
Hơn hai thập niên nắm quyền trong tay, Putin bây giờ là người điều khiển con rối (puppet master). Nhà nước Nga, mà đứng đầu mọi sự là Putin, kiểm soát tất cả các kênh truyền h́nh, báo chí, truyền thanh của nước này. Kremlin cung cấp cho những chủ bút và nhà sản xuất metodichki, tức những hướng dẫn về những ǵ cần phổ biến và cách làm thế nào. Với thế hệ trẻ chuyển sang trực tuyến, Economist cho rằng “Điện Kremlin t́m cách kiểm soát cuộc tṛ chuyện ở đó, dựa vào các mạng xă hội và nơi tổng hợp tin tức, chặn hoặc phá hoại các phương tiện kỹ thuật số không hợp tác và tràn ngập các phương tiện phổ biến, chẳng hạn như ứng dụng Telegram, với nội dung được nhà nước phê duyệt. Tuyên truyền từ lâu đă ủng hộ chế độ của ông Putin. Bây giờ nó tiếp sức cho cỗ máy chiến tranh của ông ta.”
Từ khi tiến hành cuộc xâm lăng Ukraine, 24 tháng Hai đến nay, luật kiểm duyệt cấm trích dẫn các nguồn không chính thức (tức những ǵ không thuộc nhà nước hay được nhà nước cho phép). Đến độ ai gọi chiến tranh là “chiến tranh” là một tội phạm. Nhiều phương tiện truyền thông mạng quốc tế, và một số cơ quan truyền thông độc lập c̣n sót lại, đă không c̣n hoạt động hay phải tạm ngưng.
Nếu trước đây tuyên truyền tại Nga mang tính thụ động, nuôi dưỡng tính tiêu cực, tạo nghi ngờ về thực tế và nản ḷng những ai muốn tham gia chính trị, th́ bây giờ truyên truyền nhắm đến tranh thủ vận động sự ủng hộ của đông đảo người dân. Thông điệp đưa ra là v́ Nga đang bị tấn công cho nên chiến thắng là cách duy nhất.
Bài trên Economist dẫn chứng một số sản phẩm truyền thông tiêu biểu trong ngày mà người dân Nga sử dụng. 8g sáng mở báo sẽ thấy ǵ; 11:30g sáng mở mạng xă hội VK phổ biến nhất tại Nga sẽ thấy ǵ; 6g chiều lái xe th́ sẽ nghe ǵ trên truyền thanh; 9g tối mở TiVi ra th́ sẽ xem các hội luận/talk show bàn về những ǵ.
Bài báo nêu một trường hợp thú vị. Mikhail Katsurin, một chủ nhà hàng ở thủ đô Kyiv, khi thức dậy th́ nghe thấy tiếng nổ vào ngày 24 tháng 2. Vài ngày sau, anh gọi cho cha ḿnh, người đang sống ở một thị trấn nhỏ ở Nga. Anh Katsurin nhớ lại: “Tôi gọi và nói: ‘Bố, họ bắt đầu ném bom chúng ta, Nga xâm lược Ukraine.’” Ông ấy nói, “Không có Misha, đó là tất cả tuyên truyền của Ukraine - trên thực tế đó là một hoạt động ḥa b́nh và các anh hùng Nga đang cứu con khỏi Chủ nghĩa Quốc xă.”
Một người tiêu thụ những thông tin như thế qua một ngày th́ chắc cái nh́n về cuộc chiến Nga – Ukraine sẽ khác hẳn với một người không tiêu thụ những thông tin này.
C̣n nếu tiêu thụ ngày này qua tháng nọ, và nhiều năm trời, hay cả đời, những ǵ trong đầu họ trở thành thực tế. Nó trở thành một phần, nhiều phần, hay toàn phần sự thật tùy theo mức độ sử dụng và tùy theo tư duy của mỗi cá nhân. Không có óc phán xét (critical thinking) th́ những ǵ họ nhận mà không gạn lọc trở thành tin thật, tin tưởng và sau cùng là niềm tin khó di dịch.
Cho nên không có ǵ lạ nếu người dân tại Trung Quốc, Việt Nam, Bắc Hàn, Lào, và nhiều quốc gia tại Trung Đông, Nam Mỹ và châu Phi vẫn cứ tin vào các lănh đạo độc tài, dù họ nói dối ra rả hàng ngày.
Ian Garner, một học giả chuyên về lịch sử và tuyên truyền của Nga, đă viết hai bài trên Foreign Policy tŕnh bày những nhận định về cách Putin nói riêng và nước Nga nói chung đă tuyên truyền và muốn thay đổi lịch sử như thế nào. Bài viết trên Foreign Policy của Garner đầu tháng Ba nhận định rằng “Bộ máy tuyên truyền của Nga đang thất bại trước Ukraine”.
Tôi nghĩ rằng nhận định của Garner tuy đúng vào lúc đó nhưng dường như hơi vội. V́ cũng vào đầu tháng Ba, khi mạng truyền thông xă hội Tây phương như Facebook, Twitter, Instagram, YouTube v.v… bắt đầu hạn chế các tài khoản nào có xu hướng ủng hộ Kremlin và giảm thiểu nạn tin giả, th́ Putin và quốc hội Nga đă ra tay để thông qua luật trừng phạt những ai phát tán “tin giả”, nhất là liên quan đến chiến tranh Ukraine. Án tù có thể lên đến 15 năm. Nhiều người nhận định rằng đạo luật này dường như làm ra để h́nh sự hóa quá tŕnh độc lập của truyền thông. Các cơ quan truyền thông ngoài nước như BBC phải ngừng hoạt động tạm thời và các cơ quan trong nước, như bài trên Economist tŕnh bày ở trên, cũng phải chấp nhận chung số phận.
Nga từ một chế độ cường quyền tương đối rộng mở phần nào (open authoritarianism) nay chuyển dần sang chế độ độc tài khép kín, theo Economist.
Nhưng vấn đề chính vẫn là ư thức của dân Nga. Tuy chế độ xiết chặt thông tin và h́nh sự hóa nó để ngăn cấm họ đưa tin bất lợi cho chế độ, người Nga dù sao vẫn có rất nhiều phương tiện độc lập để họ cập nhật thông tin nếu muốn. Telegram là phương tiện khá phổ biến. YouTube vẫn c̣n cập nhật được.
Yếu tố quyết định sau cùng có lẽ vẫn là dân trí và dân khí. Vấn đề là bao nhiêu người dân quan tâm và ư thức đủ để tự t́m kiếm thông tin ngoài luồng, không chính thức nhưng lại đa chiều, rộng mở và khả tín hơn?
Ở nhiều khía cạnh, ngay cả dưới thời Putin cầm quyền trên hai thập niên qua, truyền thông Nga vẫn đa dạng và rộng mở hơn Việt Nam và Trung Quốc. Theo chỉ số tự do truyền thông của tổ chức Phóng viên Không Biên giới RSF năm 2022 th́ Nga có chỉ số 38.82 trên 100 điểm, đứng hạng 155; Trung Quốc 25.17, đứng hạng 175; Việt Nam, khá hơn Trung Quốc một bậc, 26.11, hạng 174.
Những ai quan tâm đến t́nh h́nh Việt Nam cần theo dơi các chính sách của Putin hiện nay. Các chế độ chuyên quyền độc tài thường học hỏi lẫn nhau, đọc và học từ những sách vở bài bản của nhau. Như thế nó giúp cho chúng ta nh́n ra được sách lược của kẻ chuyên quyền chuyển sang độc tài, và ngược lại, và xă hội dân sự nói chung giới truyền thông độc lập nói riêng cần làm ǵ để đối phó với những chủ trương và sách lược này.
George Soros đă nói trong Diễn đàn Davos rằng cuộc xâm lược của # Nga ở #Ukraine có thể là khởi đầu của Thế chiến III, v́ vậy cách tốt nhất để phương Tây giữ cho nền văn minh tự do là đánh bại lực lượng của Vladimir Putin.
George Soros said during the Davos Forum that #Russia's invasion in #Ukraine may have been the beginning of World War III, so the best way for the West to keep civilization free is to defeat Vladimir Putin's forces. pic.twitter.com/ykpTtxB4wW
Người đứng đầu Ủy ban # Châu Âu, Ursula von der Leyen, cho biết châu Âu sẽ hoàn toàn từ bỏ nhiên liệu hóa thạch của # Nga và sẽ không bao giờ quay trở lại.
Trong chuyến công du tới Nam Phi, nơi có quan hệ lịch sử với Moscow, Thủ tướng Đức Olaf Scholz nói rằng việc đứng về phía Nga trong cuộc xung đột Ukraine là điều "không thể chấp nhận được"
During a trip to South Africa, which has historic ties with Moscow, German Chancellor Olaf Scholz said that siding with Russia over the Ukraine conflict is ‘unacceptable’ https://t.co/EOD8s48ESfpic.twitter.com/g0OX8kq0o0
Có vẻ như những chiếc pháo M777 này có hộp chứa hệ thống điều khiển hỏa lực kỹ thuật số (không giống như các mẫu trước đó được giao cho Ukraine), cho thấy nó có thể sử dụng đạn dẫn đường chính xác Excalibur. Mặc dù DFCS có thể đă bị loại bỏ.
Looks like these M777 howitzers have the box that houses the digital fire control system (unlike earlier models delivered to Ukraine), indicating that could possibly use Excalibur precision-guided munitions. Though the DFCS could have been removed. https://t.co/RViQ8hyIaDpic.twitter.com/5aBk2SRJzm
Ba tháng đă trôi qua từ khi Putin xua quân sang xâm lăng Ukraina. Các bộ tham mưu phương Tây rút ra được một loạt bài học quân sự quan trọng : vai tṛ của vũ khí cơ động, thông tin, huấn luyện, cách tổ chức…Cả Nga lẫn Ukraina đều đang chuẩn bị cho một cuộc chiến tranh lâu dài. Một thỏa thuận bất công không mang lại ḥa b́nh thực sự, nhưng chinh chiến dai dẳng sẽ gây nhiều đau thương cho cả hai phía.
Ba tháng chiến tranh Ukraina mang lại những bài học quư giá
Le Monde dành ba trang báo khổ lớn để phân tích « Những bài học quân sự sau ba tháng chiến tranh ở Ukraina ». Cuộc xâm lăng của Nga bắt đầu từ hôm 24/02 đă giúp các bộ tham mưu phương Tây rút ra được một loạt kết luận.
Trước hết, lực lượng Ukraina thực ra không quá yếu so với Nga về nhân lực. Theo một số ước tính, Matxcơva đưa sang 160.000 quân, tương đương 80 % quân số Pháp, nhưng riêng bộ binh Nga đă có đến 280.000 binh sĩ, chưa kể 50.000 lính nhảy dù và 15.000 thuộc hải quân. Phía Ukraina có 145.000 quân nhân, và số quân dự bị là 240.000 (gọi là lực lượng pḥng vệ lănh thổ), có thể huy động rất nhanh. Kiev c̣n có thể trông cậy vào hàng ngàn t́nh nguyện quân quốc tế. Về phương tiện th́ rất bất cân xứng, Ukraina không có không quân lẫn hải quân, xe tăng, hỏa tiễn hành tŕnh như Nga.
Kế tiếp, tập huấn ở cường độ cao là một yếu tố quyết định. Quân đội Nga tuy đă có chiến đấu ở Syria nhưng chủ yếu chỉ không quân và các đơn vị đặc nhiệm. C̣n các chiến sĩ Ukraina đă được phương Tây âm thầm huấn luyện trong những năm gần đây, nên nhanh chóng thích ứng được với các loại vũ khí NATO trong khi kho vũ khí Kiev hầu hết từ thời Liên Xô cũ. Cách chỉ huy tập trung cứng nhắc của quân đội Nga cũng ngược hẳn với sự linh hoạt của Kiev, nhất là quân đội Ukraina có lực lượng hạ sĩ quan trẻ tuổi, nắm vững thực địa trong khi Nga rất thiếu.
Về vũ khí, nếu những năm gần đây các cường quốc quân sự chạy đua trang bị những khí tài ngày càng tối tân, th́ chiến trường Ukraina cho thấy với những trận đánh trên bộ, chỉ cần những loại căn bản. Chẳng hạn các loại hỏa tiễn vác vai chống tăng (Javelin của Mỹ, NLAW của Anh) và hỏa tiễn pḥng không đă gây kinh hoàng cho quân Nga.
Đánh nhanh thắng nhanh chỉ là ảo tưởng, vệ tinh làm thay đổi cục diện
« Chiến tranh chớp nhoáng » là một ảo tưởng cần được chôn vùi. Cuộc chiến Ukraina trước hết là thất bại của « chiến dịch đặc biệt » dự trù sẽ lật đổ chính quyền Kiev chỉ trong vài ngày. Quân sử có đầy những ví dụ tương tự, trừ vài ngoại lệ như trận chiến Sáu Ngày của Israel (05-10/06/1967). Ước tính Nga đă bắn khoảng 1.300 hỏa tiễn đạn đạo nhưng Ukraina vẫn kháng cự được, trong khi Matxcơva không đầu tư nhiều vào loại bom laser dẫn đường, nên nhanh chóng bị cạn nguồn.
Việc tỉ phú Mỹ Elon Musk gởi tặng Ukraina hàng ngàn thiết bị Starlink vào giữa tháng Ba được một số chuyên gia coi là « game changer » thực sự, đă làm thay đổi hẳn t́nh thế chiến trường. Lực lượng Ukraina không c̣n bị lệ thuộc vào mạng điện thoại, internet cổ điển hay mạng lưới vệ tinh quân sự nhà nước vốn hạn chế. Sự đột phá của nhà sáng lập Space X đă giúp Ukraina nhanh nhạy hơn và liên lạc được bảo mật, từ đầu tháng Năm có 150.000 người sử dụng mỗi ngày.
S-400 của Nga được cho là một trong những hệ thống pḥng không hiện đại nhất thế giới, khiến nhiều nước như Thổ Nhĩ Kỳ, Ấn Độ t́m cách trang bị cho bằng được. Nhưng nay hiệu quả của nó đang là nghi vấn, chỉ riêng S-400 không đủ để bảo vệ không phận của một nước cỡ như Ukraina. Hơn nữa, hệ thống này chỉ ngăn được các cuộc tấn công ở tầm trung vào cao, thế nên phi cơ Ukraina thường bay rất thấp, đôi khi chỉ cách mặt đất 20 mét. Phi công Ukraina được huấn luyện chu đáo và chiến đấu để sống c̣n, tỏ ra rất táo bạo. Ngược lại, phía Nga thận trọng hơn, khi Kiev đă được viện trợ 1.400 hỏa tiễn Stinger kể từ đầu cuộc chiến. Trên không, Nga vẫn chiếm ưu thế áp đảo với 200 đến 300 cuộc xuất kích một ngày, so với Ukraina chỉ khoảng 30.
Trên biển, hạm đội Ukraina hầu như đă bị tiêu diệt năm 2014 khi Matxcơva chiếm Crimée. Nhưng từ bờ biển, Ukraina dùng hỏa tiễn và drone đánh ch́m được soái hạm Moskva hôm 14/04, và đầu tháng Năm phá hủy được hai tàu tuần duyên và xà lan đổ bộ, một tàu hộ vệ type Elbruz. Tuy vậy hiện nay Matxcơva rơ ràng có ưu thế vượt trội về hải chiến, kiểm soát được biển Azov và Hắc Hải cũng như địa điểm quan trọng là đảo Rắn.
Putin cần một chiến thắng vẻ vang hơn những tàn tích Mariupol
Le Figaro phân tích, Nga và Ukraina chuẩn bị cho một cuộc chiến tranh lâu dài. Dù các nước Tây Âu muốn áp đặt ngưng bắn và đàm phán, nhưng hai bên tham chiến không hề tỏ dấu hiệu ḥa dịu. Ngày càng có nhiều tiếng nói kêu gọi chấm dứt chiến tranh, từ Roma, Berlin đến Paris. Mới nhất là một kế hoạch ḥa b́nh do Ư đưa ra nhưng một nhà ngoại giao Ukraina đánh giá chỉ là « bản sao mờ nhạt của thỏa thuận Minsk ».
Ba tháng sau khi khởi động cuộc chiến, thủ đô Kiev vẫn trong tay chính quyền Ukraina, là quân Nga bị truy đuổi, c̣n tại Donbass những trận đánh vẫn diễn ra. Tuy đă chiếm được Mariupol, quân Nga tiếp tục củng cố công sự xung quanh các thành phố chiếm đóng Zaporijjia và Kherson để chuẩn bị chuyển sang thế thủ khi cần. Mục tiêu của Kremlin, theo bộ trưởng quốc pḥng Ukraina Oleksy Reznikov, luôn là « lập ra một hành lang trên bộ nối Nga với Crimée, » và « chiếm toàn bộ miền nam Ukraina ». Avril Haines, lănh đạo ngành t́nh báo Mỹ cũng đánh giá Vladimir Putin sẽ không dừng lại ở một chiến thắng ở miền đông và Donbass.
Putin có nhiều lư do để không kết thúc chiến tranh. Ngoài Mariupol, ông ta không đạt được bất kỳ mục tiêu nào khác. Sự kiện soái hạm Moskva bị Ukraina đánh ch́m xuống đáy Hắc Hải, thiệt hại vô số kể về nhân mạng và khí tài, phải rút quân khỏi Kiev và những khó khăn ở Donbass đă bôi đen h́nh ảnh của quân đội Nga. Với cái giá phải trả quá đắt cho cuộc xâm lăng và hậu quả chiến lược là Thụy Điển, Phần Lan xin gia nhập NATO, Vladimir Putin cần có được một chiến thắng huy hoàng. Dù ǵ đi nữa, cũng phải rực rỡ hơn những tàn tích đang c̣n bốc khói ở Mariupol.
Nh́n từ Matxcơva, một cuộc chiến tranh tiêu hao thậm chí c̣n có lợi. Kremlin sẽ có thời gian để thay máu cho quân đội, huấn luyện tân binh. Dân Nga đă quen chịu đựng từ thời cộng sản, và Putin cũng có thể trông cậy vào Trung Quốc vốn từ đầu cuộc chiến vẫn luôn bênh vực. Nếu chiến tranh kéo dài, sự ủng hộ của phương Tây dành cho Ukraina có thể giảm sút. Một nhà ngoại giao Pháp cảnh báo : « Vladimir Putin thích những cuộc xung đột đóng băng, và ông ta luôn biết kéo dài cuộc chiến ».
Ukraina không thể chấp nhận một nền ḥa b́nh bất công
Phía Ukraina cũng có lư do để tiếp tục chiến đấu, từ chối một cuộc ngưng bắn theo điều kiện của Nga. Quân đội Ukraina đă đẩy lùi quân Nga ra khỏi Kiev, kháng cự một cách anh hùng ở Mariupol, và trên tất cả các mặt trận khác đă chứng tỏ sự dũng cảm và tính chuyên nghiệp. Phải lao vào một cuộc chiến tranh vệ quốc để bảo vệ chủ quyền đất nước và các giá trị dân chủ, người Ukraina tin rằng họ sẽ chiến thắng chủ nghĩa đế quốc của Nga. Nhất là từ khi phương Tây gia tăng nhịp độ và chất lượng vũ khí viện trợ. Phấn chấn trước sự ủng hộ của phương Tây và sự đảo lộn tương quan lực lượng trên chiến trường, Ukraina bác bỏ những yêu sách của Matxcơva.
Putin đ̣i ít nhất phải nhượng lại tất cả những lănh thổ Nga chiếm đóng từ ngày 24/02 và phải giải giáp, tóm lại, là đầu hàng. Nếu vội vă chấp nhận một ḥa b́nh bất công như vậy, Zelensky có nguy cơ đánh mất độc lập của đất nước, bị dân chúng và phe dân tộc chủ nghĩa chống đối. Những tội ác chiến tranh của quân Nga ở Bucha và các thành phố khác cũng làm nguội lạnh nhiệt t́nh của các nhà đàm phán. Kiev cần có thêm chiến thắng trên chiến trường để buộc Matxcơva phải chấp nhận một thỏa thuận trong đó toàn vẹn lănh thổ và an ninh của Ukraina được tôn trọng.
Le Figaro kết luận, tất cả các cuộc chiến một ngày nào đó đều phải chấm dứt. Nhưng kết thúc quá sớm, không chờ đợi một chiến thắng quân sự hay trong điều kiện quá bất công cho một bên, hiếm khi dẫn đến ḥa b́nh. Thỏa thuận Minsk năm 2014 quá ưu đăi cho Nga, chưa bao giờ giúp Donbass trở nên yên b́nh. Hiệp ước Dayton giữ nguyên những đường biên chưa trọn trong cuộc chiến Bosnia năm 1995 không làm vùng này ổn định. Nhưng một cuộc chiến tranh kéo dài, không bảo đảm thắng lợi của bên này hay bên kia, mang lại nhiều đau thương. Một nhà ngoại giao cho rằng cả Nga lẫn Ukraina đều thua thiệt. Châu Âu cũng sẽ bị mất an ninh, phải đối phó với khủng hoảng di dân và nguy cơ thiếu lương thực trên thế giới, chưa kể những hậu quả kinh tế khác và xăng dầu tăng giá.
Nga-Ukraina : Cuộc đối đầu thế hệ
Le Monde nh́n thấy giữa Nga và Ukraina c̣n là khoảng cách thế hệ. Tổng thống Volodymyr Zelensky 44 tuổi, thủ tướng Denys Chmyhal 46, ngoại trưởng và bộ trưởng nội vụ cùng 41 tuổi. Giám đốc t́nh báo, cố vấn tổng thống, tổng chưởng lư đều sinh trong thập niên 70. Danh sách c̣n kéo dài, và không chỉ ở Kiev. Theo với đà tiến (hoặc lùi) của quân Nga, người ta khám phá một loạt thị trưởng, thống đốc gan dạ ở Mykolaiv, Dnipro, ngoại ô Kiev...đa số ở lứa tuổi ba mươi, bốn mươi.
Tương phản thấy rơ với đội ngũ cầm quyền ở Matxcơva. Ông Vladimir Putin đă 69 tuổi, và tuổi trung b́nh của hội đồng an ninh - cơ quan đóng vai tṛ trung tâm trong hồ sơ Ukraina là 62 tuổi, bộ máy Phủ tổng thống 59. Hoàn toàn ư thức điều này, Putin đă cho kéo dài hoặc hủy bỏ giới hạn tuổi tác đối với viên chức cao cấp. Cuộc chiến ở Ukraina không chỉ là sự đối đầu giữa hai nước mà c̣n giữa hai thế hệ, với cung cách hoạt động và tầm nh́n khác biệt một cách sâu sắc.
Cuối 2021, hai nhà nghiên cứu Maria Snegovaya và Kirill Petrov quan sát con đường thăng tiến của top 100 trong giới tinh hoa Nga, rút ra kết luận 30 năm sau khi Liên Xô sụp đổ, 60 % lực lượng này vẫn là lớp người ăn trên ngồi trước xô-viết (chỉ chiếm 1 đến 3 % dân số). Riêng giới siloviki thừa kế của KGB và các cơ quan an ninh Liên Xô chiếm đến 1/3 trong top 100. Đôi khi cũng có một ít nhà kỹ trị tài năng được cất nhắc, nhưng chủ yếu cánh cửa chỉ mở cho con cái của giới cai trị, con vua th́ lại làm vua.
Lên cầm quyền từ 1999, Vladimir Putin xây dựng h́nh ảnh một nhà lănh đạo mạnh mẽ về tinh thần và thể chất. Theo với thời gian, những người làm truyền thông của Kremlin tô vẽ h́nh ảnh một người ông thông thái, bản lĩnh. Nhưng giờ đây tất cả đă tiêu tan. Ông Putin rơ ràng đă yếu ớt hẳn đi, và đối với nhiều người Nga, h́nh ảnh Putin gắn kết với boong-ke mà ông vẫn trú ẩn trong đại dịch Covid. C̣n với nhiều nhà quan sát, tuổi tác c̣n là một trong những nguyên nhân của cuộc xâm lăng Ukraina. Trước khi chuyển giao quyền lực, Vladimir Putin muốn để lại một thành tựu măi măi cho hậu thế. Không hề quan tâm đến một Zelensky sinh sau đến một phần tư thế kỷ.
Mỹ không c̣n nhập nhằng : Sẽ can thiệp nếu Trung Quốc xâm lược Đài Loan
Nh́n sang châu Á, tất cả các báo đều chú ư đến tuyên bố của tổng thống Joe Biden là Mỹ sẽ bảo vệ Đài Loan nếu bị Trung Quốc tấn công. Trả lời câu hỏi trong cuộc họp báo chung với thủ tướng Nhật tại Tokyo, tiếng « yes » của Biden đă chấm dứt sự nhập nhằng chiến lược từ gần nửa thế kỷ qua.
Cả một sự thay đổi lớn lao ! Hồi tháng 12/2021, Biden tuyên bố Hoa Kỳ sẽ không tham chiến nếu Nga xâm lăng Ukraina, theo Le Figaro, có lẽ để làm hài ḷng giới trung lưu Mỹ. Nhưng khi Ukraina chứng tỏ quyết tâm và khả năng kháng chiến, Biden nhanh chóng thích ứng và viện trợ quân sự ồ ạt, giúp Kiev biến quân Nga thành tṛ cười. Tuy không phải là thành viên NATO, nhưng lănh thổ Ukraina chưa bao giờ được quân sự hóa theo kiểu NATO như thế.
Tại châu Á, mọi sự cũng đă thay đổi. Bận rộn với Trung Đông, các tổng thống Bush và Obama không biết cách tỏ ra cứng rắn trước cộng sản Trung Quốc. Không chỉ đối với nạn ăn cắp công nghệ Mỹ, và cả trước sự bành trướng trên Biển Đông. Lợi dụng sự thờ ơ của Mỹ, quân Trung Quốc đă chiếm các đảo dù rất xa Hoa lục, nằm sát Việt Nam và Philippines, rồi đào đắp, xây dựng lên phi đạo, bố trí hỏa tiễn, làm nơi hạ cánh những oanh tạc cơ chiến lược mang ngôi sao đỏ.
Donald Trump là tổng thống Mỹ đầu tiên thẳng thừng ra tay cảnh cáo việc Bắc Kinh không tôn trọng sở hữu trí tuệ, ngăn cấm Hoa Vi (Huawei) chiếm thị trường 5G ở Hoa Kỳ và các đồng minh châu Âu. Nhưng lịch sử sẽ nh́n nhận Joe Biden như tổng thống đầu tiên đưa ra chính sách rơ ràng để ngăn sự bành trướng chiến lược của Trung Quốc. Việc Bắc Kinh nhập nhằng ủng hộ Matxcơva xâm lăng Ukraina đă khiến Mỹ thêm cứng rắn. Washington tập hợp được các đồng minh Bộ Tứ (những cường quốc dân chủ ở châu Á-Thái B́nh Dương). Nhật Bản, Úc, Ấn Độ đă có những nỗ lực tái vũ trang chưa từng thấy, và Hàn Quốc cũng sẽ tham gia. Gọng kềm chiến lược của thế kỷ 21 đă bắt đầu.
Cuộc xâm lăng Ukraina của Nga đầu 2022 dẫn đến nhiều trừng phạt quốc tế chưa từng có nhắm vào Matxcơva kể từ khi Chiến tranh Lạnh kết thúc. Các doanh nghiệp phương Tây hoạt động tại Nga đứng trước áp lực từ nhiều phía. Các áp lực về trừng phạt kinh tế, ‘‘mệnh lệnh’’ về mặt chính trị, ‘‘mệnh lệnh’’ về đạo lư, cũng như viễn cảnh chiến tranh kéo dài, thị trường ngày một ảm đạm, khiến đông đảo doanh nghiệp phải tính đến chuyện giảm mạnh hoạt động, thậm chí nhanh chóng rút khỏi Nga.
Tuy nhiên, việc ngừng hoạt động tại Nga một cách vội vă cũng có thể gây quá nhiều tổn thất, cho chính doanh nghiệp, cho giới làm công ăn lương Nga. Rút khỏi Nga nhanh chóng, nhưng một cách có bài bản, có lộ tŕnh, có tổ chức, giảm thiểu tối đa thiệt hại, là thách thức hàng đầu trong hiện tại với hàng ngàn doanh nghiệp phương Tây nói chung.
***
Nhật báo kinh tế Les Echos hôm 18/05/2022 có bài viết đáng chú ư tóm lược về chủ đề này. Bài ‘‘Nhượng lại các cổ phần phương Tây: ‘Xung quanh chúng tôi, người Nga ŕnh rập như cú vọ !’ ’’, cho biết không khí lo lắng, căng thẳng bao trùm giới kinh doanh phương Tây tại Nga. Bị đe dọa bởi các trừng phạt phương Tây và chính sách của điện Kremlin, hơn 1.000 doanh nghiệp Âu – Mỹ đă tuyên bố rút toàn bộ hay một phần cơ sở khỏi Nga, dẫn đến làn sóng bán tống, bán tháo, hàng tỉ đô la tài sản. Một cơ hội lớn cho giới làm ăn Nga.
Đại diện cho một công ty năng lượng phương Tây tại Matxcơva nhận xét không giấu được giận dữ : ‘‘Xung quanh chúng tôi, người Nga bâu lấy như bầy cú vọ ! V́ biết rằng chúng tôi ở thế yếu và họ ở thế mạnh, nên họ đưa ra những cái giá bèo bọt. Việc ngân hàng Société Générale và nhiều công ty khác đă nhượng lại các cổ phần tại Nga với những cái giá bèo bọt như vậy không cho thấy triển vọng’’.
Một luật sư tại Matxcơva cho biết : công ty ông đang phải ‘‘è cổ’’ xử lư hàng chục hồ sơ bán doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp châu Âu, Anh-Mỹ hay Nhật Bản. Các doanh nghiệp Bắc Âu cũng vội vă rời khỏi Nga trước viễn cảnh Phần Lan và Thụy Điển sắp gia nhập NATO.
Cơ hội ngàn vàng cho giới tài phiệt Nga
Đối với nhiều tài phiệt Nga, trong đó có tỉ phú Vladimir Potanine, một người rất thân cận với tổng thống Nga Vladimir Putin, đây là một cơ hội ngàn vàng. Tỉ phú Vladimir Potanine với quỹ đầu tư Interros đă mua lại ngân hàng Rosbank (một ngân hàng hàng đầu ở Nga), mà ngân hàng Pháp Société Générale (SG) sở hữu 68% cổ phần. Trị giá hợp đồng được giữ bí mật, nhưng thiệt hại ước tính hơn 3 tỉ euro. Tại Matxcơva, nhiều người nói rằng : Tỉ phú Potanine đă gần như không phải trả ǵ cho giao dịch này.
Tỉ phú Vladimir Potanine, 61 tuổi, vốn đă được coi là nhân vật giàu thứ hai nước Nga (theo xếp hạng năm 2021 của Forbes), với tổng tài sản trị giá 27 tỉ đô la. Đối với ngân hàng Pháp Société Générale, rút khỏi Nga là một quyết định đau đớn. Năm 2021, Rosbank đă mang lại cho ngân hàng Pháp 115 triệu tiền lời. Với Société Générale, Nga là quốc gia nơi có đông nhân viên thứ hai sau Pháp, với 12.000 người, chiếm 1/10 nhân viên của công ty.
Doanh nghiệp Âu-Mỹ hy vọng rút nhanh với tổn thất ‘‘thấp nhất’’
Về phần ḿnh, ngân hàng Pháp Société Générale khẳng định quyết định chuyển nhượng chi nhánh Rosbank cho công ty đầu tiên của tỉ phú số hai nước Nga vẫn là “giải pháp tốt nhất”. Trả lời đài BFM Bussiness hồi đầu tháng, tổng giám đốc Frédéric Oudéa giải thích: SG đă chọn nhượng lại cho một “cổ đông cũ”, người biết rơ nhà băng này, và chủ trương duy tŕ nguyên trạng văn hóa doanh nghiệp, như vậy tương lai của 12.000 nhân viên sẽ được bảo đảm.
Tổng giám đốc Société Générale nhấn mạnh: việc chuyển nhượng với giá rẻ như vậy vẫn c̣n hơn là nguy cơ bị Nhà nước Nga “trưng thu tài sản”. Với tổng giám đốc SG, số 3 tỉ euro thiệt hại là tương đối không đáng kể so với vốn liếng của ngân hàng (ước tính hơn 50 tỉ euros). Bên cạnh đó, SG cũng “thoát được 15 tỉ euro cổ phần mạo hiểm tại Nga, vào lúc nền kinh tế Nga có nguy cơ sụt giảm 10% trong năm nay”.
‘‘Trưng thu’’ và tội ‘‘giả mạo phá sản’’: Hai nỗi sợ lớn
Đối với các doanh nghiệp nước ngoài tại Nga, có hai nỗi sợ lớn trước mắt. Thứ nhất là nỗi lo bị “quốc hữu hóa” hay nói cách khác là trưng thu tài sản, như tổng giám đốc SG cho biết ở trên. Chính quyền Nga đe dọa sẽ ra luật về trưng thu tài sản, nhằm trừng phạt các doanh nghiệp nào “từ bỏ thị trường Nga”. Luật hiện vẫn đang được chuẩn bị tại Hạ Viện, có thể dẫn đến việc cho phép “quốc hữu hóa” các chi nhánh tại Nga của các tập đoàn nước ngoài.
Theo giới chuyên gia, luật này về nguyên tắc, có mục tiêu nhằm tránh cho chính quyền Nga phải gánh chịu chi phí do việc các tập đoàn quốc tế rút nhanh khỏi nước này. Tuy luật chưa được ban hành, nhưng theo Les Échos, đă có công ty Phần Lan Paulig, chuyên về thực phẩm, đă phải quyết định nhượng lại chi nhánh Nga cho công ty Ấn Độ Vikas Soi. Công ty Phần Lan Paulig đang bị chính quyền Nga xếp vào danh sách các công ty có nguy cơ bị “quốc hữu hóa”.
Nhiều nghị sĩ Nga thuộc phe diều hâu thậm chí đang thúc đẩy ra luật để trừng phạt đến 10 năm tù đối với lănh đạo các chi nhánh công ty “áp dụng các trừng phạt phương Tây”. Đây là “kịch bản tồi tệ nhất đối với các tập đoàn châu Âu”, một doanh nhân tại Matxcơva nhận định. Theo giám đốc Pḥng Thương Mại và Công Nghiệp Pháp – Nga Pavel Chinsky, “nếu luật này được thông qua, rất chắc chắn” là các doanh nghiệp phương Tây sẽ ra khỏi thị trường Nga.
Nỗi sợ thứ hai cũng sát sườn là bị khép tội “giả mạo phá sản”. Một tuần sau khi Nga tấn công Ukraina (ngày 04/03), để đáp trả các áp lực kinh tế phương Tây, phó thủ tướng thứ nhất của Nga, Andrei Belousov, tuyên bố: “việc một nhà đầu tư nước ngoài đ́nh chỉ hoạt động tại Nga sẽ bị chính quyền Nga coi như một hành động phá sản có chủ ư”. Người đứng đầu chi nhánh có nguy cơ bị phạt đến 6 năm tù. Lănh đạo một tập đoàn kinh tế lớn của Pháp thuộc nhóm CAC40 cho Le Figaro biết: trên thực tế, “các chi nhánh của công ty tại chỗ coi như đă bị chính quyền Nga bắt làm con tin”. Luật sư Olivier Attias, văn pḥng August Debouzy, cho biết rơ: “các công ty không trả lương, tiền thuê nhà cho nhân viên, hay việc không trả các khoản vay cũng có nguy cơ bị khép tội giả mạo phá sản”.
Les Échos ghi nhận, hiện tại áp lực đang gia tăng hàng ngày tại các chi nhánh ở Nga: nhân viên chính quyền liên tục tiến hành kiểm tra thuế bất thường tại các trụ sở, các xí nghiệp nước ngoài, thanh tra nơi làm việc, kiểm tra số lượng nhân viên…
Nhượng lại với giá “1 rúp”
Nhiều công ty phương Tây đă bán lại chi nhánh ở Nga với giá rẻ. Trong những ngày gần đây, xuất hiện các hợp đồng chuyển nhượng trị giá “1 rúp” mang tính biểu tượng. Đó là trường hợp của tập đoàn xe hơi Pháp Renault. Ngày 16/05, hăng Renault nhượng lại chi nhánh AvtoVAZ cho NAMI, Viện nghiên cứu và phát triển xe có động cơ của Nhà nước Nga. Đây là trường hợp “quốc hữu hóa” quy mô lớn đầu tiên, kể từ cuộc xâm lăng Ukraina. “Quốc hữu hóa” với quyết định được coi là tự nguyện của bên bán. Nga là thị trường lớn thứ hai của Renault sau châu Âu, với khoảng 500.000 xe hơi bán ra/năm.
Hợp đồng bán công ty với “1 rúp” biểu tượng này cho phép Renault có thể mua lại công ty này với cùng giá trong ṿng 6 năm nữa, nếu hăng Pháp có cơ hội trở lại thị trường Nga. Tổng giám đốc Luca de Meo cho rằng đây là “một quyết định khó khăn nhưng cần thiết”, và cho phép bảo vệ được quyền lợi của 45.000 nhân viên của chi nhánh AvtoVAZ, cũng như khả năng trở lại Nga.
Doanh nghiệp bị chính quyền Nga đẩy vào đường cùng
Giải pháp bán chi nhánh với “1 rúp” biểu tượng cho chính quyền Nga đă được nhiều công ty phương Tây lựa chọn (đơn cử như Schneider, Accenture, Publicis hay Sodexo). Theo một luật sư ở Matxcơva, đối với nhiều công ty, giá cả không c̣n “là vấn đề”, cái khó nhất là bên bán không bị các trừng phạt (của Nga) nhắm vào sau đó, mà các biện pháp trừng phạt th́ thay đổi liên tục. Bên bán chỉ muốn một giải pháp “an toàn 100%”. Một người phụ trách ngành ngân hàng nhận xét là “như vậy cuối cùng th́ biện pháp đơn giản nhất là bán cổ phần với giá cho không cho chính quyền Nga với khả năng mua lại sau đó trong một khoảng thời gian nhất định”.
Theo một thẩm định của La Tribune, trang mạng chuyên về kinh tế và tài chính Pháp, tổng số đầu tư của các doanh nghiệp phương Tây tại Nga là 440 tỉ đô la. Trong trường hợp rút khẩn cấp khỏi thị trường Nga, “toàn bộ số tiền này sẽ biến thành không”, chưa kể các chi phí bổ sung khác. Nước Pháp là quốc gia đầu tư vào Nga đứng thứ hai thế giới, với khoảng 500 chi nhánh, trong đó có 35 thuộc nhóm CAC40 (các tập đoàn kinh tế lớn nhất), quản lư khoảng 160.000 nhân viên. La Tribune ví thực tế này với một “cơn sóng thần” về tài chính và kế toán với nước Pháp, rất cần đến một chương tŕnh hỗ trợ của chính phủ.
Áp lực trừng phạt phương Tây gia tăng, chiến tranh có thể kéo rất dài, chính quyền Nga liên tục đe dọa: Xu thế bán tống bán tháo cổ phần tại Nga của các doanh nghiệp Âu – Mỹ dường như mới chỉ ở giai đoạn khởi đầu.
Quân đội Nga hôm nay 25/05/2022 huy động toàn bộ lực lượng tấn công, bao vây hai thành phố Severodonesk và Lyssytchansk, nhằm kiểm soát toàn bộ vùng Lugansk, một trong những mục tiêu đặt ra trong chiến dịch tại Donbass.
This sector has become indefensible and will be even more so once the Russians cut off the Soledar / Artemoesk road that supplies Lisichansk / Severodonesk Without adequate air cover, it is better for them to retreat to the west on the Siverisk / Berkhumut river pic.twitter.com/cSUQPyCWpH
Phát biểu trên truyền h́nh, thống đốc Ukraina vùng Lugansk, Serguii Gaidai, hiện đang có mặt trong vùng, hôm nay tuyên bố : « Kẻ thù đang dồn hết nỗ lực tấn công nhằm bao vây Lyssytchansk và Severodonesk (…), họ đang đánh phá thành phố ». Hiện vẫn c̣n 15.000 cư dân đang sống tại Severodonesk.
Cũng theo quan chức này, quân đội Ukraina đă đánh bật quân Nga ra khỏi làng Tochkvka, ngoại ô phía nam Severodonesk, nhưng Reuters chưa kiểm chứng được thông tin từ các nguồn tin độc lập.
Một nhà báo của hăng tin Anh Reuters khi đến Bakhmout, nằm xa hơn về phía tây Lyssytchansk và Severodonesk, cho biết đă chứng kiến những vụ pháo kích với cường độ mạnh dọc theo đường cao tốc dẫn đến thành phố Lyssytchansk. Có nhiều xe tăng, xe bọc thép, bệ phóng tên lửa và rất đông binh lính Ukraina hướng ra chiến tuyến để tiếp viện cho lực lượng bảo vệ của hai thành phố Lyssytchansk và Severodonesk.
Trong khi đó, theo bộ Quốc Pḥng Anh, nếu quân Nga đánh chiếm được Severodonesk, toàn bộ vùng Lugansk cũng sẽ nằm dưới sự chiếm đóng của Nga. Và mặc dù chiếm được Lugansk là nỗ lực chính tại thời điểm này của Nga, nhưng đây chỉ là một phần trong chiến dịch đánh chiếm Donbass. Nếu chiến tuyến Donbass bị đẩy xa hơn về phía tây, các tuyến đường liên lạc của Nga phải được mở rộng và quân Nga có thể sẽ gặp khó khăn hơn nữa về tiếp tế hậu cần.
HENRY KISSINGER: UKRAINE NÊN GIAO ĐẤT CHO NGA ĐỂ KẾT THÚC CHIẾN TRANH!
Mỹ Anh - 24 tháng 5, 2022
*
BVN: Xin hỏi ngài Kiss, ngài có nhớ Tuyên ngôn độc lập Hoa Kỳ đă nói về quyền của mọi con người trên trái đất này được Tạo hóa ban cho như thế nào hay không, hay già quá lú lẫn mất rồi ngài không c̣n nhớ nữa? Kẻ lèo lá th́ trước sau thế nào cũng buột ra mồm, đố có che mắt ai được. Tạo hóa h́nh như đă ban cho ngài cái thiên bẩm ấy từ hồi ngài c̣n đương quyền Ngoại trưởng Hoa Kỳ kia đấy. Điều ấy th́ chắc ngài không quên chứ!
An unfortunate intervention by Dr Kissinger at #wef22 — There is no strategic reason for Ukraine to concede its sovereignty to Putin, and every strategic reason for the West to support Kyiv to defeat Putin. There is no reason to be frightened of victory. https://t.co/4Pmi3Bh7yi
Phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới tại Davos (Thụy Sĩ) ngày 23 Tháng Năm 2022, cựu Ngoại trưởng Mỹ Henry Kissinger nói rằng Ukraine nên nhân nhượng nhường đất cho Nga để chiến tranh có thể kết thúc và ḥa b́nh được tái lập!
Cựu chính khách một thời “hét ra lửa, xịt ra khói” Henry Kissinger, 98 tuổi, c̣n nói rằng, phương Tây đừng bao giờ quên tầm quan trọng của nước Nga đối với châu Âu. “Các cuộc đàm phán cần phải bắt đầu trong hai tháng tới, trước khi cục diện tạo ra những biến động và căng thẳng không dễ vượt qua. Lư tưởng nhất, đường phân chia nên trở lại nguyên trạng trước đây” – Kissinger “cảnh báo”, theo Daily Telegraph (ngày 23-5-2022). “Theo đuổi cuộc chiến quá thời điểm đó sẽ không c̣n là chuyện liên quan đến quyền tự do của Ukraine, mà là một cuộc chiến mới chống lại chính nước Nga”.
Cái gọi là “nguyên trạng trước đây” của Henry Kissinger là đề cập việc Ukraine chấp nhận để Nga chính thức kiểm soát Crimea cũng như việc Nga kiểm soát không chính thức hai vùng cực Đông của Ukraine là Luhansk và Donetsk. Trong khi đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky từng nhiều lần nhấn mạnh rằng một trong những điều kiện để ông tham gia các cuộc đàm phán ḥa b́nh là Nga phải đồng ư để Ukraine khôi phục những khu vực vốn thuộc kiểm soát Ukraine vào trước ngày Nga xâm lược (24 Tháng Hai 2022).
Những ǵ Henry Kissinger nói hoàn toàn trái ngược với đa số nhận định của giới b́nh luận lẫn chủ trương của các chính phủ phương Tây, khi mọi người đồng ư rằng cuộc chiến của Nga ở Ukraine đă khiến thế giới phải đặt lại câu hỏi về t́nh trạng an ninh của “toàn bộ trật tự quốc tế”. Phát biểu với các nhà lănh đạo toàn cầu ở Davos, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen nói rằng ngày nào đó Nga có thể khôi phục vị trí của họ ở châu Âu nếu nước này “t́m đường trở lại với dân chủ, pháp quyền và tôn trọng trật tự dựa trên luật lệ quốc tế… bởi v́ Nga là nước láng giềng của chúng ta” – nhưng ở thời điểm này th́ – cuộc chiến (bảo vệ đất nước) của Ukraine không chỉ là “vấn đề sống c̣n của Ukraine” hay “vấn đề an ninh châu Âu” mà c̣n là “nhiệm vụ của toàn bộ cộng đồng toàn cầu”.
Phát biểu của Henry Kissinger khiến nhiều chính khách Ukraine phẫn nộ. Nghị sĩ Ukraine Inna Sovsun nói rằng quan điểm của Henry Kissinger “thật sự đáng xấu hổ”, rằng “thật nhục nhă cho một cựu Ngoại trưởng Hoa Kỳ lại tin rằng việc nhượng một phần lănh thổ có chủ quyền là cách để t́m kiếm ḥa b́nh cho bất kỳ quốc gia nào”.
Đa số người Ukraine không đồng ư với quan điểm đổi đất lấy ḥa b́nh. Một cuộc thăm ḍ do Viện Xă hội học Quốc tế Kyiv thực hiện gần đây cho thấy 82% người Ukraine không sẵn sàng từ bỏ bất kỳ phần đất nào của họ, ngay cả khi chiến tranh tiếp tục kéo dài. Chỉ 10% tin rằng việc nhượng đất là cần thiết để chấm dứt binh đao (và 8% không có ư kiến). Cuộc thăm ḍ được thực hiện từ ngày 13 Tháng Năm đến Thứ Tư tuần trước (18 Tháng Năm). Mẫu thăm ḍ không bao gồm cư dân các vùng lănh thổ không được chính quyền Ukraine kiểm soát trước ngày 24 Tháng Hai, trong đó có Crimea, Sevastopol và một số khu vực thuộc Donetsk và Luhansk. Cuộc khảo sát cũng không bao gồm những công dân đă ra nước ngoài sau ngày 24 Tháng Hai.
Không lâu trước thời điểm phát biểu của Kissinger, một bài xă luận dưới tên “ban biên tập” của tờ The New York Times (ngày 19-5-2022) cũng đề cập quan điểm tương tự. Dĩ nhiên bài xă luận bị chỉ trích gay gắt, đặc biệt từ Ukraine. Cố vấn của Tổng thống Zelensky – Mykhailo Podolyak – nói rằng “bất kỳ nhượng bộ nào đối với Nga không phải là con đường dẫn đến ḥa b́nh, mà chỉ có thể tŕ hoăn chiến tranh trong vài năm”.
Phần ḿnh, để củng cố quan điểm “đổi đất lấy ḥa b́nh”, Henry Kissinger nhấn mạnh rằng, phương Tây đừng quên rằng Nga là một phần quan trọng của châu Âu trong 400 năm và Nga từng đóng vai tṛ cân bằng cấu trúc quyền lực ở châu Âu trong những thời khắc sống c̣n; rằng Mỹ và phương Tây không nên chơi ép Moscow quá mức, Ukraine không nên t́m kiếm chiến thắng bằng cách làm nhục nước Nga; rằng phương Tây không nên liều lĩnh đánh ván bài chí tử khiến càng đẩy Nga vào quỹ đạo Trung Quốc…
Henry Kissinger kết luận: “Tôi hy vọng người Ukraine sẽ thể hiện tinh thần anh hùng bằng sự khôn ngoan”, rằng vị trí thích hợp của Ukraine là một quốc gia nằm ở vị trí như là vùng đệm trung lập, thay v́ hoàn toàn trở thành một phần của châu Âu.
Ư kiến của Henry Kissinger về Ukraine khiến không khỏi không liên tưởng những ǵ tay chính khách cáo già này vốn nổi tiếng với những màn bán đứng cả một quốc gia từng gây ra trong suốt những năm sau Thế chiến thứ hai.
Ḥa b́nh trong tầm tay (Peace at hand) là câu nói của Henry Kissinger đến nay vẫn c̣n in sâu trong tâm trí nhiều người Việt, ở thời điểm Henry Kissinger lén lút gặp Bắc Việt để bán đứng VNCH. Cũng cần nhấn mạnh rằng, Henry Kissinger không chỉ thân Nga mà c̣n rất thân với Trung Quốc. Trong suốt nhiều thập niên kể từ chuyến công du lịch sử đến Bắc Kinh cùng Tổng thống Nixon năm 1972 đến tận ngày nay, Henry Kissinger luôn khuyến cáo Mỹ phải xem Trung Quốc là bạn, thay v́ thù; và phải bắt tay với Trung Quốc như một đối tác đáng tin cậy hơn là một đối thủ đáng nghi ngờ.
Các lực lượng Nga ngày 24/5 tiến hành một cuộc tấn công tổng lực để bao vây quân đội Ukraine tại hai thành phố nằm giữa một con sông ở miền đông Ukraine, một trận chiến có thể quyết định thắng bại cho chiến dịch chủ chốt của Moscow ở phía đông.
Russia has made more progress fighting for the city of Sievierodonetsk, the easternmost city still under Ukrainian control. Shelling has destroyed vast areas of the city and civilians are left with no electricity or running water. https://t.co/hNQjng06Fxpic.twitter.com/IjPJCa2MLp
Đúng ba tháng sau khi Tổng thống Vladimir Putin đưa quân vào Ukraine, chính quyền ở Kharkiv, thành phố lớn thứ hai của Ukraine, đă cho mở lại tuyến xe điện ngầm, nơi hàng ngh́n thường dân đă trú ẩn trong nhiều tháng dưới sự bắn phá không ngừng của Nga.
Động thái này phản ánh thành công quân sự lớn nhất của Ukraine trong những tuần gần đây: đẩy phần lớn lực lượng Nga ra khỏi tầm bắn của pháo binh vào Kharkiv, như họ đă làm tại thủ đô Kyiv hồi tháng Ba.
Nhưng các trận chiến quyết định trong giai đoạn mới nhất của cuộc chiến vẫn đang diễn ra sâu về phía nam, nơi Moscow đang cố gắng chiếm vùng Donbas của hai tỉnh miền đông, Donetsk và Luhansk, đồng thời bao vây các lực lượng Ukraine ở mặt trận chính phía đông.
Phát ngôn viên Bộ Quốc pḥng Ukraine Oleksandr Motuzyanyk thông báo tại một cuộc họp báo truyền h́nh: “T́nh h́nh ở mặt trận (phía đông) là vô cùng khó khăn v́ số phận của đất nước này có lẽ đang được quyết định (ở đó) ngay bây giờ.”
Phần cực đông của vùng Donbas do Ukraine nắm giữ, thành phố Sievierodonetsk trên bờ đông của sông Siverskiy Donets, và thành phố Lysychansk ở bờ tây, đă trở thành chiến trường trọng điểm, các lực lượng Nga tiến công từ ba hướng để bao vây.
Ông Serhiy Gaidai, tỉnh trưởng Luhansk, cho biết: “Kẻ thù đă tập trung nỗ lực thực hiện một cuộc tấn công nhằm bao vây Lysychansk và Sievierodonetsk”.
“Cường độ hỏa lực ở Sievierodonetsk đă tăng lên gấp nhiều lần, họ chỉ đơn giản là đang phá hủy thành phố”, ông nói trên TV và cho biết thêm có khoảng 15.000 người sống ở đó.
Threat of encirclement of 🇺🇦troops in Sievierodonetsk & Lysychansk is real, but 🇷🇺troops need to advance from north as well as south, which is why they prepare to cross Siverskyi Donets river at Yampil& Bilohorivka - expert Roman Ponomarenkohttps://t.co/GGkJqsPCiw 📷@ian_matveevpic.twitter.com/OXF5WYIBrM
— Euromaidan Press (@EuromaidanPress) May 25, 2022
Các lực lượng Nga đă kiểm soát ba thị trấn ở vùng Donetsk bao gồm Svitlodarsk, thống đốc khu vực Pavlo Kyrylenko nói với một chi nhánh địa phương của Đài Châu Âu Tự do.
Svitlodarsk cách Sievirodonetsk 80 km về phía tây nam.
Xa hơn về phía tây ở Slovyansk, một trong những thành phố vùng Donbas lớn nhất vẫn c̣n nằm trong tay người Ukraine, c̣i báo động không kích vang rền ngày 24/5 nhưng đường phố vẫn nhộn nhịp, với một khu chợ đông đúc, trẻ em đi xe đạp và một nhạc sĩ đường phố chơi violin bên cạnh siêu thị.
Thế chiến Thứ ba?
Ba tháng sau cuộc chiến mà một số chuyên gia phương Tây dự đoán Nga sẽ chiến thắng trong ṿng vài ngày, Moscow chỉ thu được những thắng lợi hạn chế trước những tổn thất quân sự tồi tệ nhất của họ trong nhiều thập niên, trong khi phần lớn Ukraine đă bị tàn phá. Khoảng 6,5 triệu người đă bỏ chạy ra nước ngoài, hàng ngh́n người thiệt mạng chưa kể hết và các thành phố trở thành đống đổ nát.
Cuộc chiến cũng gây ra những ảnh hưởng lớn trên phạm vi quốc tế, bao gồm t́nh trạng thiếu lương thực ngày càng tăng và giá cả leo thang do các lệnh trừng phạt đối với Nga và làm gián đoạn chuỗi cung ứng. Cả Ukraine và Nga đều là những nước xuất khẩu ngũ cốc và các mặt hàng khác.
Người đứng đầu Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen cáo buộc Nga sử dụng nguồn cung cấp lương thực như một vũ khí gây ra hậu quả toàn cầu.
Bà nói với Diễn đàn Kinh tế Thế giới ở Davos, Thụy Sĩ: “Tại Ukraine do Nga chiếm đóng, quân đội của Điện Kremlin đang tịch thu kho ngũ cốc và máy móc (...) Và các chiến hạm Nga tại Biển Đen đă ngăn chặn các tàu Ukraine chở đầy lúa ḿ và hạt hướng dương.”
Trước đó, bà kêu gọi đàm phán với Moscow về việc cho xuất khẩu lúa ḿ hiện đang bị mắc kẹt ở Ukraine.
Tỷ phú tài chính George Soros, phát biểu tại Davos, nói rằng cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine có thể đánh dấu sự khởi đầu của Thế chiến thứ ba.
Ông nói: “Cách tốt nhất và có lẽ là con đường duy nhất để bảo tồn nền văn minh của chúng ta là đánh bại ông Putin càng sớm càng tốt.”
Nhấn mạnh căng thẳng địa chính trị toàn cầu do cuộc chiến tại Ukraine gây ra, Nhật Bản - đồng minh quan trọng của Mỹ ở châu Á tham gia các chế tài của phương Tây chống Nga – đă vội vă phái các máy bay phản lực nghênh cản vào ngày 24/5 sau khi các máy bay chiến đấu của Nga và Trung Quốc tiến gần không phận nước này trong lúc Tổng thống Mỹ Joe Biden thăm Tokyo.
B́nh luận từ các quan chức cấp cao của Nga ngày 24/5 đă gợi ư về kế hoạch cho một cuộc xung đột dai dẳng phía trước.
Bộ trưởng Quốc pḥng Sergei Shoigu nói Nga đang cố t́nh tiến chậm để tránh thương vong cho thường dân. Ông Nikolai Patrushev, người đứng đầu hội đồng an ninh của ông Putin, nói cần chiến đấu bao lâu Moscow sẽ chiến đấu bấy lâu để tiêu diệt ‘chủ nghĩa Quốc xă’ ở Ukraine, một lời biện minh cho cuộc chiến mà phương Tây gọi là vô căn cứ.
Các video gần đây đă xuất hiện cho thấy các xe tăng T-62M & T-62MV cổ đại được chuyển từ kho quân sự ở Rostov Oblast & Crimea, để có thể sử dụng trong UA.
Những chiếc này được cất giữ trong kho dự trữ động viên của Nga - nhưng hiện đă được viện trợ cho Tajikistan, LNA (Libya) và Syria.
#Ukraine: Videos recently appeared showing ancient T-62M & T-62MV tanks being moved from military storage in Rostov Oblast & Crimea, for possible use in UA.
These are stored in the Russian mobilisation reserve- but most were already donated to Tajikistan, LNA (Libya) & Syria. pic.twitter.com/o8WEHsK2CM
— 🇺🇦 Ukraine Weapons Tracker (@UAWeapons) May 25, 2022
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
