Hai người đàn ông đang hầu toà chính là hai vị tướng công an. Chỉ v́ tiền khiến rơi vào ṿng lao lư, 2 tướng công an giờ chẳng c̣n huy chương nào. Những chiến công cũng chẳng c̣n được ghi nhận.
Bị cáo Phan Văn Vĩnh, Nguyễn Thanh Hóa được dẫn đến ṭa bằng xe thùng có lực lượng bảo vệ nghiêm ngặt. Bị cáo Vĩnh và b.ị c.á.o Hóa đến ṭa với sức khỏe không được tốt và được chủ tọa cho ngồi ở ghế – đọc mà không khỏi xót xa. Trên góc độ xă hội, một vị từng là tướng lĩnh ra đứng trước pha'p đ́nh, nó là điều ǵ đó ghê gớm hơn nhiều nếu so sánh hành vi tương đương diễn ra đối với một vị quan chức cỡ lớn.
Người Việt sinh con ra, ai cũng vén tóc vén tai nh́n tướng của con, ai cũng căn ke đong đếm từng khắc từng giờ để xem tướng cho con. Thành công của một người vượt lên trên thiên hạ, đôi khi không được giải thích bằng rèn luyện hay nỗ lực, mà người ta sính về lư giải số mệnh nhiều hơn. Số làm quan, số làm tướng, như là trời ban, trời giao cho sứ mệnh vậy.
Một người làm tướng tức là cả họ có người làm tướng, tức là cả làng có người làm tướng. Người ta nói về phong thủy, về phúc đức của thậm chí không chỉ một đời.
Những vị từng là tướng hôm nay ra trước ṭa, thậm chí đă không c̣n một tư cách quân nhân. Huy chương trên ngực áo đă rụng, cầu vai đă rụng. Họ không phải là những vị chiê'n tướng gục ngă nơi sa trường trận mạc, họ là những vị tướng đă tự kết liễu đời ḿnh bằng tầm thường vật chất phù phiếm. Họ là minh chứng cho lư luận, phẩm giá của một vị tướng trong thời b́nh có thể không thể mua được bằng tiền triệu, nhưng tiền tỷ th́ nên cân nhắc lại.
Làm vua biết xót xa cho dân, làm tướng quân biết hổ thẹn với binh sĩ, đấy là đạo của người đầu sóng ngọn gió. Đế vương mà không xót dân, tức là không lấy nhân nghĩa làm gốc, ắt đế vương hỏng. Tướng quân mà không thèm quan tâm ư thức giữ ǵn phẩm giá của ḿnh trong mắt binh lính, tức là tướng quân đă không c̣n đề cao k.ỷ l.u.ậ.t, thanh danh, tự trọng. Ấy là một tướng quân hỏng.
Trong hàng ngũ các b.ị c.á.o thuộc đường dây đa'nh b.ạ.c ngàn tỉ hầu ṭa, trong đó có Nguyễn Thanh Hóa – từng là một vị tướng oai phong, lẫm l.i.ệ.t
Tước các danh hiệu trong quá khứ, có nghĩa là chữ danh của người từng là cán bộ đó đă mất đi. Chữ danh của đàn ông con trai rất q.u.a.n t.r.ọ.n.g, và khi rũ áo từ quan, th́ đó luôn là thứ giá trị lớn nhất mà người ta có được, tự hào được, ǵn giữ được.
Mất quá khứ, sẽ gục ngă!
Và không có ǵ đau đớn bằng việc cả đời chính chiê'n, đến một ngày lịch sử đời ḿnh bỗng chỉ là những con số không. Bia mộ không một ḍng công trạng, miếu mạo không một chữ tôn vinh…