HƯỚNG DẪN SƠ CỨU (FIRST AID)
KHI BỊ CÔN TRÙNG, ĐỘNG VẬT VÀ NGƯỜI CẮN TRONG LÚC SINH HOẠT NGOÀI TRỜI Lynn Ly phỏng dịch theo "The Everything First Aid"
Những hoạt động ngoài trời như làm việc, vui chơi, giải trí, du ngoạn ở trong một số hoàn cảnh , khí hậu , và thời tiết . Khí hậu nóng và lạnh đều có thể gây ra những hệ quả đối lập (adverse consequences), và những sinh vật (critters) sống bên ngoài thỉnh thoảng gây dị ứng (ngứa ngáy khó chịu) hoặc tổn thương . Cơ thể bị thiếu nước hoặc ở cao độ (thí dụ lên đỉnh núi) và ở trong một số điều kiện ngoài trời khác cũng có thể làm bạn cảm thấy suy yếu đi .
Cho dù không có vấn đề ǵ khi bạn hoạt động ngoài trời, nhưng thật quan trọng bạn biết làm ǵ để chăm sóc hoặc trợ giúp những người bị chấn thương, bị bệnh tật bất ngờ .
I) BỊ CÔN TRÙNG, LOÀI VẬT VÀ NGƯỜI CẮN
Nhiều loại côn trùng và các sinh vật khác, bao gồm cả con người, gây ra các vết cắn và vết châm chích có thể cho cảm giác không thoải mái hoặc đe dọa tính mạng từ nhẹ nhẹ đến trung b́nh. Điều quan trọng là biết làm ǵ, làm thế nào để trị liệu, và khi nào th́ cần t́m kiếm đến trợ giúp từ chuyên gia y tế để trị liệu bất kỳ thương tổn tàng ẩn bên trong.
1) B̉ CẠP CẮN (SCORPION BITES)
Ḅ cạp là loại côn trùng nhiều chân có h́nh dạng giống tôm hùm (lobster-like arthoropods) nằm trong xếp loại côn trùng có nọc độc (arcahnid class, cùng loài nhền nhện = spider class), có một ng̣i / kim xoăn ở phần cuối nơi đuôi, và chúng thường được t́m thấy ở vùng sa mạc phía Tây Nam của Mexico (nước Mễ Tây Cơ). Những vết chích / đốt của bọ cạp dường như không có khả năng gây tử vong và dễ dàng điều trị, nhưng lại nguy hiểm cho trẻ nhỏ và người già hơn . Những triệu chứng bao gồm đau nhức ngay lập tức (immediate pain), nóng rát (burning), sưng tấy chút chút (minor swelling) và cảm giác tê (numb) hoặc ngứa ran (tingling sensation).
Những buớc sau đây cần nên thực hiện để trị liệu vết ḅ cạp cắn:
1. Rửa vùng bị ḅ cạp cắn bằng xà pḥng / xà bông và nước
2. Dùng túi trườm lạnh đặt lên vùng bị ḅ cạp cắn trong ṿng 10 phút , nếu cần thiết th́ lập đi lập lại việc trườm lạnh vùng bị cắn với khoảng cách giữa các lần trườm lạnh là 10 phút .
3. Gọi điện thoại đến trung tâm kiểm soát chất độc (the Poison Control Center), hay đi bệnh viện khi có bất kỳ triệu chứng nghiêm trọng ǵ
2) BỌ VE CẮN (TICK BITES)
Những người sống vùng rừng cây hay đồng cỏ, hay những người dành thời gian vui chơi giải trí ở những khu vực này th́ dễ bị bọ ve cắn . Loài côn trùng nho nhỏ này sống bằng cách hút máu các loài động vật có vú (mammals) thí dụ như hươu nai (deer), loài gậm nhấm (rodents), thỏ (rabbits) và có thể truyền bệnh từ động vật sang người .
Việc sơ cứu (first aid) những vết bọ ve cắn bao gồm loại bỏ con bọ ve đang bu bám ngay lập tức để tránh những phản ứng từ vết cắn và giảm thiểu tối đa các loại bệnh nhiễm trùng do bọ ve gây ra thí dụ bệnh Lyme, bệnh nóng sốt Colorado bọ ve (Colorado tick fever), bệnh nóng sốt được phát hiện ở núi đá (Rocky Mountain Spotted fever)
Để tháo bỏ con bọ ve bu bám trên người , hăy làm như sau:
1. Dùng cây nhíp (tweezers) hay cây kẹp nhỏ nhỏ cong cong hay thẳng thẳng (small curl or flat forcepts) kẹp lấy đầu con bọ ve và càng cận sát nơi da đang bị con bọ ve cắn càng tốt, rồi nhẹ nhàng kéo ra, đừng bóp nát hay xoay vặn con bọ ve
2. Rửa vùng bị bọ ve cắn bằng xà pḥng / xà bông và nước.
3. Bôi thuốc Antihistamine hoặc loại 1% hydrocortisone cream (loại kem chứa 1% chất hydrocortisone)
Cần phải có sự chăm sóc y tế chuyên nghiệp , nếu con bọ ve cắn quá sâu và bạn không thể tháo gỡ nó ra được, hoặc bạn đang ở trong khu vực được thông báo là có nhiều nguy cơ bị bệnh lyme, hoặc bạn có triệu chứng nóng sốt hay triệu chứng cảm cúm , hoặc bạn có trải nghiệm bắp thịt trở lên suy nhược, tê liệt (paralysis) , hoặc nổi vết tṛn đỏ trên da gọi là "phát ban mắt ḅ" (the bull's eye rash) là đặc chưng của bệnh Lyme .
CẢNH BÁO !!!
Đừng bao giờ bôi petroleum jelly (vaseline), rượu cồn ( alcohol ) ahy ammonia lên con bọ ve - chúng sẽ cắn chặt sâu vào da hơn. Nếu bạn đang ở trong vùng cảnh báo có nhiều nguy cơ bệnh Lyme mà bị bọ ve cắn, bạn nhất định phải phone báo bác sĩ để được tư vấn và ngay lập tức được chăm sóc và điều tri bao gồm việc sử dụng thuốc kháng sinh
Without the same protections as credit cards, debit cards put you at higher risk when making purchases. “I’m not a huge fan of always having a debit card with you, because the cash disappears from your account and you have to prove it was you before you get it back, unlike a credit card, where you can stop the charges and the money never leaves your account,” says John Sileo, CEO of cybersecurity group Sileo Group. Swipe a credit card for most purchases, and use an ATM-only card with a PIN to get cash, he recommends
If someone swipes your wallet, losing any of these would be so, so much worse than losing a few bucks.
Social Security card
A big no-no: Stowing your Social Security card or number inside your wallet. “Social Security cards and the number itself are one of the most valuable pieces of information in the hands of a thief,” says Eva Velasquez, president and CEO of the Identity Theft Resource Center. “With it, they can easily file taxes on your behalf, open a line of credit in your name, receive medical attention, or even commit crimes using your information.” If your wallet is stolen with your SSN inside, immediately report the theft to the Social Security Administration and watch out for these 12 red flags someone just stole your identity.
Medicare card
Even if you aren’t carrying your Social Security card itself, your SSN might show up on an even more common culprit: a Medicare card. Old Medicare numbers, which are valid until January 2020, are just your Social Security number with one or two letters and numbers tacked on—not too hard to decode. To avoid giving out one of the most serious numbers a hacker can steal, only carry your card when you have a medical appointment, says Adam Levin, founder of global identity protection and data risk services firm CyberScout and author of Swiped. “All other days you make a Xerox copy of it, wipe out all but one or two numbers, and on the back write the [phone] number of an emergency contact,” he says. That way, rescuers will still be able to get the information they need during an emergency.
At first glance, a store or bank receipt doesn’t seem to carry much information. But a skilled crook can use those bits of information to steal your money more effectively, says Levin. For instance, someone who sees a bunch of receipts from weekday evenings at Target could shop there on a Monday night without looking suspicious to the credit card company. Or your credit card’s customer service department might be more likely to believe a crook who happens to know all your recent purchases. Or a phisher could pose as your favorite restaurant via email, putting malware on your computer when you click a link. “Why have a data point that, if someone could get their hands on that, would enable them to know just one more piece of the puzzle?” says Levin. “If I don’t need it, don’t throw it away—shred it.” Instead of stuffing receipts into your wallet after every purchase, ask to receive a copy via email, or store printed receipts digitally using apps like Shoeboxed.
If you make a habit of saving money at Costco or getting to the gym often, good for you! But now for the catch: You shouldn’t be keeping your membership cards in your wallet. If someone got a hold of your wallet, the thief could use those cards to get into the gym and superstore, and each would be one more card you’d need to worry about replacing. Keeping those cards in your car is a safer bet, says Robert Siciliano, CSP, the CEO of IDTheftSecurity.com.. “I’m not walking to Costco—I’m driving,” he says. “If I need to go, it’s in the car.” Just make sure you never keep these 15 items in your car
Like cash, you have no way to get money back from gift cards if you lose them. “It’s a sitting duck,” says Levin. “This is cash. You don’t even need to show an ID to use them.” You wouldn’t carry around hundreds of dollars in cash, so you shouldn’t risk losing a big stack of gift certificates either. Only tuck them in your wallet when you know you’ll use them, says Levin. Learn about these 12 items you should never carry in a purse too.
You’ve got a credit card for your favorite department store, another for air miles, another for hotel points—the list goes on and on. But having a million cards isn’t the best idea; Siciliano and Levin both recommend capping it at two or three to avoid identity theft. For one thing, spreading your points out into several different cards, none will add up to anything useful, says Siciliano. An even bigger risk, though? The more cards are in your wallet, the more damage a thief can do quickly, says Levin. He recommends carrying just one credit card and a debit card, and leaving the rest at home. “If they all get stolen, the bank is not going to get them back to you in an hour and a half,” he says. Keeping them separate will give you a safety net, as long as you don’t swipe them for these 10 times you should never use a credit card.
If your work ID lets you swipe in to get office access—especially during odd hours of the night—your business could be at risk if your wallet goes missing. Giving a thief access to the building could get both you and your employer in trouble, says Siciliano. He recommends using one wallet for your 9-to-5 and another for the weekends
About 67 percent of people write their passwords down on a piece of paper, according to a 2017 survey by the Pew Research Center, but keeping a running list of your passwords, PINs, and alarm codes in your wallet is just asking for trouble. “It wouldn’t take somebody more than a few minutes to figure out what those numbers are,” says Levin. “Why be an unwilling co-conspirator in the theft of your own identity?” Siciliano recommends using a password manager on your phone or computer instead. The app stores all your passwords for you, so you can make a different obscure one for every account without needing to memorize them all.
Criminals can do a lot more with a blank check than you might think. For starters, they can easily counterfeit the checks in order to tap into your checking account, says Steve Weisman, author of Identity Theft Alert. They can also use the bank account and routing numbers on the check to withdraw money electronically, which is faster and harder to track. The smarter move is to carry only one or two checks when you know you will need them, leaving the rest safely at home. These are the 10 things you should do ASAP if your wallet is lost or stolen.
Beware of toting around spare house keys in your wallet—it’s an open invitation for thieves to break into your home, experts say. All the crooks have to do is find your address on your driver’s license, and they will instantly have access to everything inside your house. Financial advising site kiplinger.com suggests leaving spare keys in the care of a relative or friend instead.
Rolling with a big wad of cash in your wallet could make you a tempting target for thieves. Instead, consider keeping a slim stash of five and ten-dollar bills for emergencies only. If your cash-filled wallet is stolen or lost, you should file a police report ASAP. “You may never get your wallet back, but filing the reports helps to document that the theft occurred and can be useful in proving that you were a victim of fraud if your credit card or other documents were used for fraud or identity theft purposes,”
Passport
Unless you are crossing national borders, your passport should stay in a safe deposit box or another secure place. And even when you travel abroad, it’s good practice to make a copy of your passport and leave the real one locked in the hotel safe, identity theft experts say. Criminals can use a stolen passport to travel in your name, get a new copy of your Social Security card, or open bank accounts, according to kiplinger.com
The same rules used for your passport should apply to your birth certificate too. Store it in a safe deposit box, and only bring it out for special cases like closing a mortgage or getting a new driver’s license. As an added precaution, Weisman suggests making photocopies of all of the contents of your wallet ahead of time so that you know exactly what was stolen. Make sure you know these other 26 secrets that identity thieves don’t want you to know
26 Secrets an Identity Thief Definitely Doesn’t Want You to Know
Watch your back
In line at the grocery store, I’ll hold my phone like I’m looking at the screen and snap your card as you’re using it. Next thing you know, I’m ordering things online—on your dime
1. Chỉ cần thoa một lớp mỏng Vaseline lên lông mi mỗi ngày, sau một thời gian ngắn cặp mi của bạn sẽ trở nên dày dặn, cong vút và đen nhánh.
2. Mùa đông tới, để giúp đôi bàn chân không bị khô ráp, chỉ cần bôi một chút Vaseline trước khi đi ngủ, sau một tuần có thể nhận thấy sự khác biệt hoàn toàn.
3. Một chút son môi ḥa cùng Vaseline thoa lên má, bạn sẽ không c̣n phải cần đến hộp phấn hồng nữa.
4. Muốn giữ hương nước hoa lâu phai? Thoa trước một lớp Vaseline mỏng vào vùng da bạn xịt nước hoa, mùi thơm được giữ lâu gấp hai lần.
5. Bạn quên mua nước tẩy trắng răng? Chỉ cần một miếng bông nhỏ chấm vào hỗn hợp Vaseline và nước sạch, thế là đủ.
6. Thoa một lượng nhỏ Vaseline vào đôi tai lâu ngày không đeo hoa tai sẽ làm cho việc đeo hoa tai mới dễ dàng và không đau.
7. Khuỷu tay và đầu gối sẽ luôn mềm mại và giảm hẳn những nếp nhăn nếu bạn thoa Vaseline vào đó mỗi ngày.
8. Vaseline cũng giúp bạn dễ dàng tháo chiếc nhẫn hơi chật ra khỏi ngón tay.
9. Trước buổi tiệc mà bạn quên chưa sơn móng tay mới? Không sao hết, chỉ cần chùi móng với một chút Vaseline, móng tay sẽ sáng bóng lên như bạn vừa mới sơn, hiệu quả bất ngờ sau ít phút.
10. Khi keo gắn mi giả cứ vướng hoài trên mắt, chỉ cần thoa một chút Vaseline, để vài phút rồi dùng g̣n lau sạch, keo sẽ tróc ra hết.
NIỀM VUI CŨNG GIỐNG NHƯ CHIẾC CH̀A KHÓA CỦA CUỘC SỐNG. NÓ MỞ CỬA RA MỘT THẾ GIỚI MÀ NƠI ĐÓ CHÚNG TA CẢM THẤY ĐỠ NẶNG NỀ VÀ NGỘT NGẠT HƠN.
1- ĐƯỜNG ĐI LÀM CÀNG XA CÀNG BỚT VUI:
Thời gian tham gia giao thông ảnh hưởng rất lớn đến tinh thần của con người. Trong đó, những người đi làm với lộ tŕnh vượt quá một giờ mỗi ngày th́ cảm giác buồn bực sẽ cao hơn nhiều so với những người đi bộ đến chỗ làm.
Như vậy, dù đă đánh đổi thời gian để có một công việc với thu nhập cao hơn, số tiền ấy cũng chưa chắc đă bù đắp được niềm vui được ở bên người thân, tập thể dục hay làm những việc tích cực.
Khi tham gia giao thông, ta không tạo ra niềm vui mà c̣n bị tra tấn bởi tiếng c̣i xe, khói bụi và những h́nh ảnh vô cảm.
2- ỨNG PHÓ VỚI TỰ NHIÊN THAY V̀ TRÁCH MÓC
Vui và không vui cũng như quét dọn vệ sinh vậy, bạn có thể khiến mọi thứ sạch bong nhưng không lâu sau, một vài thứ sẽ lại bám bẩn. V́ vậy, bạn không nhất thiết đ̣i hỏi mọi thứ phải luôn sạch v́ làm thế, bạn sẽ rất mệt mỏi và mất thời gian. Chi bằng, hăy thuận theo tự nhiên và chấp nhận bụi bẩn cũng giống như đau buồn, đều là một phần của cuộc sống.
Hăy tưởng tượng mỗi cản trở trong đời đều giống như đèn đỏ trong giao thông, tuy ngăn bạn tiến tới nhưng lại giúp bạn thoát khỏi những phiền phức của việc bon chen, lấn tuyến, căi vă...
Tinh thần của chúng ta muốn khỏe mạnh th́ cũng nên có khoảng 10% đau buồn. V́ vậy, bạn đừng cảm thấy bất hạnh khi gặp trắc trở hay phiền năo v́ mọi thứ đều có giá trị của nó.
3- BIẾT ĐỦ LÀ VUI
Nghiên cứu cho thấy bản thân mỗi người đều có khả năng làm mới tinh thần của ḿnh, vật chất và tiền bạc không phải là điều kiện tiên quyết cho một cuộc sống vui vẻ. Tất cả đều nằm ở thái độ sống.
Người có chỉ số vui vẻ tương đối cao thường có các điểm chung:
- Cuộc sống gia đ́nh ổn định, có người bạn đời gắn bó
- Thường xuyên quan tâm và tham gia tích cực vào thời cuộc
- Sắp xếp hợp lư công việc và thời gian giải trí
- Có bạn tốt bên cạnh
Ngoài ra c̣n có một số phát hiện đáng ngạc nhiên như:
- Người biết uống bia rượu sẽ vui vẻ hơn người chẳng đụng đến một giọt rượu nào.
- Nam giới vui vẻ hơn khi sống trong xă hội nam nữ b́nh đẳng.
- Khoảng thời gian sau khi sinh con, phụ nữ sẽ ít cảm thấy vui vẻ. Tuy nhiên cùng với sự trưởng thành của con cái, cảm giác ấy lại phục hồi và có khuynh hướng tăng lên.
Nói Về Điện Năng Xài Trong Nhà - GS Hùynh Chiếu Đẳng
Thưa quí bạn hôm nay tôi xin tŕnh bày cùng quí bạn về mức tiêu thụ điện năng của các dụng cụ chạy điện trong nhà. Từ đó quí bạn suy ra cách giảm bớt được tiền điện, mà cũng không làm quí bạn cảm thấy như là ḿnh quá “hà tiện”. Hy vọng bài nầy giúp ích được phần nào cho quí bà nội trợ.
Nhiều gia đ́nh ban đêm không dám mở đèn, có bà nội trợ thấy ai mở đèn để cho sáng sủa nhà cửa là vội đi tắt ngay, trong khi đó lại nấu ăn bằng bếp điện giờ nầy qua giờ nọ. Tôi cũng biết có người ra khỏi nhà chừng một giờ đồng hồ cũng vặn tắt máy sưởi hay máy lạnh. Có người không dám mở TV coi, trong khi đó th́ để cái computer chạy 24/24 không bao giờ tắt. Những ngộ nhận nầy thường do một số người không biết rơ là mỗi thứ máy móc đă “ăn điện” nhiều ít ra sao. Xin quí bạn đọc tiếp sẽ có một ư niệm chính xác hơn. Cũng như những bài khác xin quí vị thợ điện quay mặt đi một tí cho tôi múa ŕu chơi.
Bây giờ xin đi từ căn bản: Các dụng cụ dùng điện tiêu thụ điện bằng đơn vị là Watt. “Nhà đèn” tính tiền điện bán cho chúng ta theo giá biểu là 15 xu cho mỗi KWh. Giá biểu nầy thay đổi theo vùng, theo từng công ty điện, thường th́ rẽ hơn…Từ đây tôi tính tiền điện phải trả theo giá biểu 15 xu một KWh. Xin quí bạn ở Âu Châu và trong nước lưu ư là người Mỹ dùng dấu chấm (.) thay cho dấu phết (,) ngược với trong nước và bên Au Châu. Một đồng rưởi người Mỹ viết một chấm năm đô la, c̣n người Việt Nam ḿnh viết một phết năm đô la. Ở bài nầy tôi dùng cách viết kiểu người Mỹ để cho khỏi nhầm lẫn, v́ đa số độc giả hiện ở tại Mỹ.
Chúng ta biết 1 KW=1000 Watt, nhưng nhà đèn khi tính tiền lại thêm chữ h trong KWh làm một số người bối rối. Chữ h ở đây là hour, là g
Giải thích th́ dông dài, chỉ cần cho thí dụ quí vị sẽ thấy ngay cách tính toán: Một cái TV ăn điện 200 Watt, tức là 0.200 KW. Nếu cái TV nầy được mở chạy trong một giờ th́ tiêu thụ hết 0.200 KWh. Tính ra tiền đện phải trả là $0.15 x 0.200 KWh = $0.03 hay là 3 xu. Mỗi ngày xem TV 6 giờ (quá nhiều chăng) phải trả tiền điện là 18 xu.
Từ thí dụ nầy chúng ta thấy một bóng đèn 60 W cháy trong một giờ tốn $0.15 x 0.060 KWh = $0.009, chưa tới 1 xu.Vậy câu hỏi đặt ra là quí bà nội trợ buổi tối có nên đi ṿng ṿng tắt từng bóng đèn đang sáng hay không. Tiền mua thực phẩm (tạo ra năng lượng) để quí bà dùng đi tới lui tắt từ bóng đèn không cần tới, có khi tốn hơn là tiền điện phải trả (tôi nói đùa thôi).
Nhân đây xin nói thêm loại đèn cháy sáng bằng sợi tim tungsten (kim loại khó nóng chảy, kư hiệu W) thường là loại bóng tṛn (incandescent filement) là loại ăn điện nhiều nhất. Điện năng do chúng phát ra ánh sáng th́ ít mà phát ra nhiệt th́ nhiều. Thí dụ trong nhà quí vị có 5 bóng 100 Watt cháy sáng cùng lúc th́ nhiệt lượng phát ra đáng kể lắm, mùa hè nóng nực làm cho máy lạnh phải chạy nhiều thêm, do vậy vừa hao điện cho bóng đèn vừa hao điện cho máy lạnh. Ngày nay người ta thường dùng đèn “néon”(fluorescent) để thay vào. Chữ néon người Việt Nam ḿnh quen dùng nhưng sai nghĩa thực sự của nó. Bóng đèn trong h́nh sáng bằng bóng tungsten 100 Watt mà chỉ ăn điện có 23 Watt. Có cái bẩy ở đây nghe quí vị. Bóng neon bền gấp nhiều lần bóng đèn cổ điển, ít hao điện hơn nhiều, nhưng quí vị lưu ư tại Mỹ một đô la mua được chừng 4 bóng tungsten khi sale, c̣n bóng neon bên trên có sale cũng $2, mua th́nh ĺnh giá cũng có khi lên tới $5 hay $10. Chưa chắc xài bóng neon rẽ hơn bóng thường. Có lợi là trong mùa hè nó phát nhiệt ít đi, đở làm nóng nhà cửa. Quí vị chỉ cần vặn lấy bóng đèn tṛn tungsten ra, vặn cái bóng loại như trong h́nh vào là xong.
Tiền điện dùng thắp sáng không là bao nhiêu cả, nhưng nấu ăn bằng bếp điện th́ lại khác xa: Bếp điện trung b́nh có mức ăn điện là 1500 Watt. Vậy trong một giờ nấu ăn nó tiêu thụ 1500 KWh tính ra tiền điện phải trả là $.15 x 1.5KWh = $0.225 hay là 22 xu rưởi. Trong 1 ngày nấu ăn 2 giờ (cho là chỉ xài 1 cái bếp) tiền điện sẽ là 45 xu. Một tháng 30 ngày phải trả 13.5 đô la. Trong khi đó cái bàn ủi cũng ăn chừng đó diện, 1500 Watt, nhưng trong thực tế không hao tiền bằng cái bếp. Lư do là khi quí vị mở bàn ủi lên chỉ vài phút sau là tới nhiệt độ mong muốn, nó tự động tắt, cho tới khi nhiệt độ hạ hơn mức do quí bạn qui định (set) th́ nó mới ăn điện lại. Thí dụ ủi quần áo 1 giờ th́ thời gian bàn ủi ăn điện chỉ chừng 20 phút. Bếp điện cũng vậy cũng tới nhiệt độ set trước là cúp điện, nhưng nên lưu ư là nồi niêu son chảo và thực phẩm nặng kí và nhiều hơn quần áo, cho nên chúng cần nhiều nhiệt năng hơn để đun cho nóng. Cũng giống như nấu sôi 1 tách nước nhanh hơn nấu sôi 1 b́nh nước lớn. Tôi không muốn nói bằng công thức vật lư, nhưng tin rằng quí bạn hiểu điều tôi giải thích.
Tất cả các dụng cụ dùng trong nhà đều có ghi sức tiêu thụ điện bằng đơn vị Watt như h́nh bên cạnh.
Quí bạn thấy cần đi xa chút nữa không? Có người rời khỏi nhà chừng 1 tiếng đồng hồ là vội tắt máy lạnh hay máy sưởi, nghĩ rằng làm vậy để tiết kiệm điện. Thật sự th́ trong một tiếng quí vị tắt máy lạnh không khí trong nhà kể cả bàn ghế tủ giường mọi vật trong nhà bị nóng lên khi về mở máy lạnh lại th́ máy lạnh phải chạy lâu hơn để làm nguội bớt đi các vật nầy, thời gian máy lạnh chạy phải khá lâu so với khi không tắt. Do vậy chẳng tiết kiệm chi cả, chỉ mất công thôi. Tuy nhiên nếu quí bạn đi làm rời nhà 8 tiếng th́ nên tắt.
Một ngộ nhận vui vui là có anh bạn đi Las Vegas vào mùa nóng, khi vào pḥng khách sạn vôi mở máy lạnh, cho chạy với độ lạnh tối đa, vặn kim tới mức thấp nhất là 45 độ F, cứ nghĩ như vậy là mau lạnh. Ngủ một giấc tới khi thức dậy thấy rét run, máy lạnh khách sạn sang tốt thật. Người bạn nầy tưởng vặn tối đa th́ lạnh nhanh, thật sự máy lạnh chạy có một vận tốc thôi, và vận tốc nầy là tối đa, cho tới khi đúng độ lạnh qui định, thí dụ 70 độ F, th́ ngưng chạy chờ tới khi nhiệt độ trong pḥng lên 71 độ th́ bật chạy lại. Quạt gió của máy lạnh mới có hai hay nhiều vận tốc mạnh yếu khác nhau. Quạt thổi gió của máy lạnh và máy làm lạnh là hai bộ phận khác nhau.
Quí bà nội trợ cũng nhầm lẫn tương tợ khi xài bếp điện, cứ nghĩ là vặn tối đa như khi dùng bếp gas là lửa sẽ mạnh thức ăn mau chín. Không đúng vậy đâu, đa số bếp điện chỉ có một công suất một, nút vặn chỉ có giá trị ở chỗ set độ nóng tới mức nào mà thôi, không làm lửa mạnh thêm. Khi nào nóng đúng độ qui định th́ nó tự cúp điện, khi vật được nấu nguội lại đôi chút th́ bếp lại tự động mở điện lại. Vặn tối đa có nghĩa là ra lịnh cho nó nóng lên dến nhiệt độ thật cao (khét) mới được cúp điện, chớ không có nghĩa là nóng thật nhanh. Bàn ủi điện cũng vậy, chỉ có một công suất duy nhất, vặn tối đa có nghĩa là khi ủi sẽ chảy quần áo nilon, chớ không có nghĩa là nóng nhanh.
Ở cuối bài nầy tôi sẽ đưa ra con số tiền điện phải trả tính sẳn cho hầu các dụng cụ xài trong nhà. Quí bạn căn cứ vào đó mà biết được là nên tiết kiệm ở dụng cụ nào, nơi nào không đáng tiết kiệm. Những con số trong bản tính toán bên dưới là chánh thức. Hôm nào quí ông mở TV xem mươi phút rồi ngủ kḥ không tắt bị bà xă rầy th́ cứ đưa nó ra để mà biện hộ được phần nào “tội lỗi”. V́ tôi phải kèm thêm bản chiết tính nên buộc ḷng phải dùng dạng PDF cho riêng bài nầy.
Hy vọng bài viết ngắn nầy giúp quí bằng hữu phần nào về điện năng dùng trong nhà. Huỳnh chiếu Đẳng (viết lần đầu ngày 7-Nov-05)
Phụ Lục
Thưa quí bạn bài nầy được gởi đi dưới dạng PDF nên có nhiều email gởi lại than phiền là đọc không được. Có người thấy danh sách các dụng cụ chạy điện trong nhà quá nhiều đâm ra ngán. V́ vậy tôi gởi thêm bản tóm tắt nầy để quí bạn dễ đọc hơn và không phải bối rối nhiều về các con số. Theo yêu cầu của quí bạn tôi xin ghi vài điều thực tế:
1. Máy lạnh là món ăn điện nhiều nhất.
Loại gắn cửa sổ tốn chừng $30 tới $47 một tháng
Loại central air tốn chừng $71 tới $102 tùy nhà lớn hay nhỏ.
Mở cửa ra vô nhiều, các cửa không kín, kiến cửa sổ chỉ có 1 lớp… đều làm hao thêm điện. Để nhiệt độ thấp (thí dụ 70 độ F) sẽ tốn rất cao so với để nhiệt độ cao hơn một tí (thí dụ là 75 độ F).
2. Ḷ sưởi điện mọi loại. Ḷ sưởi điện cũng như mày lạnh là thứ ăn điện rất nhiều. Tuy nhiên v́ thời gian chạy có giới hạn nên tiền điện chỉ tốn nhiều cho mùa lạnh. Nói chung khoảng từ $26 tới $85 cho một tháng. Quí vị nên lưu ư đó là ḷ sưởi dùng điện. Đa số nhà cửa tại Mỹ có central air-conditioner nên thường sưởi bằng gas (khí thắp) nên ít tốn hơn. Ḷ sưởi chạy bằng khí thắp vẫn cần điện cho cài quạt thổi khí noàng đi khắp nhà. Quạt chạy bằng điện không hao nhiều.
3. Tủ lạnh là dụng cụ ăn điện khá nhiều: Từ $10 đến $14 một tháng. Càng mở tủ lạnh nhiều lần, thời gian mở tủ lạnh càng kéo dài, càng bỏ đồ ăn vào nhiều, đồ ăn chưa nguội đem bỏ vào đều làm tăng mức điện năng tiêu thụ. Nên kiểm lại viền cao su chạy quanh cửa, nếu có kẹt đồ ăn trên đó th́ nên chùi rửa cho sach. Bên dưới gầm tủ lạnh là bộ phận giải nhiệu, nên lau chùi bới bụi, lâu ngày bụi đóng niều làm giảm mức tỏa nhiệt sẽ tăng mức tiêu thụ điện.
4. Những dụng cụ c̣n lại ăn điện ít hơn, sau đây là giá tiền điện phải trả:
- Ḷ nướng điện: khoảng 27 xu tới 38 xu một giờ.
- Máy giặt: 28 xu / giờ
- Máy TV lớn: 3 xu / giờ loại xách tay dưới 1 xu / giờ
- Giàn nhạc stereo 1 xu / giờ
- Computer 1 xu / giờ
- Bàn ủi 14 xu / giờ
- Bóng đèn 100 Watt 1 xu / giờ
- Ḷ Microwave 22 xu / giờ
Quí bạn nên lưu ư những món tốn điện nhưng thời gia sử dụng ngắn như ḷ micerowave th́ số tiền đện phải trả mỗi tháng chẳng đáng kể. Trong khi bóng đèn có thể mở tới 6 giờ mỗi ngày sẽ tón nhiều hơn.
===========
Nếu tiền điện là 11xu / một Kilowatt-giờ th́ tiền điện phải trả cho những đồ gia dụng như sau:
Đây là mức tiêu thụ điện của những đồ gia dụng thông thường
Here are some examples of the range of nameplate wattages for various household appliances:
Aquarium = 50–1210 Watts
Clock radio = 10
Coffee maker = 900–1200
Clothes washer = 350–500
Clothes dryer = 1800–5000
Dishwasher = 1200–2400 (using the drying feature greatly increases energy consumption)
C̣n bao nhiêu nhà sư có thể gây thiện cảm với chúng ta hiện tại? Thật khó để trả lời, v́ những nhà sư “thực sự” th́ dường như đều ở trong “bóng tối” - những người đă theo con đường của Phật: từ bỏ cung điện vàng ngọc và vợ con để sống một cuộc đời khổ hạnh.
Đối với người Việt Nam hiện nay, đôi khi nghĩ đến “sư” là nghĩ đến một điều ǵ đó không đứng đắn.
Có lẽ không cần phải kể ra những việc làm không hay của một số “nhà sư” trong thời gian gần đây, mới nhất là việc một nhà sư bị cáo buộc là đă ‘khoe iphone 6’ trên Facebook.
Không phải tự dưng mà nhà sư giàu có.
Thật ra việc “tu hành”, một nghề được cho là ‘hái ra tiền’, đă không c̣n xa lạ với người Việt Nam, một số sư trụ tŕ có xe hơi riêng là chuyện b́nh thường.
"Để làm một người tốt nhanh nhất, chắc chắn nhất, thay v́ mỗi năm “làm giàu” cho một số “nhà sư” một vài lần, hăy thể hiện ngay với người đầu tiên mà ta nh́n thấy khi mở cổng vào sớm mai thức dậy"
Ấy vậy mà nhiều người vẫn mang tiền và hiện vật đến chùa lễ bái, cúng dường mà thực ra là ‘cung phụng’ các nhà sư khi có dịp ma chay dù biết nhà sư đó có thể không phải là người ‘đứng đắn’ ǵ cho cam.
Lư do của sự “sùng đạo” này, thiết nghĩ, thật ra cũng không “trong sáng” ǵ cho lắm. Người ta đi chùa để cầu xin cho bản thân: làm ăn phát tài, thi cử đỗ đạt… Đổi vật chất lấy lợi ích, vậy th́ khác ǵ ‘hối lộ Trời, Phật?’
“Phật không cho ai cái ǵ” theo cách ‘buôn thần bán thánh’ ấy. Người chỉ t́m ra con đường thoát khổ mà thôi, và điều đầu tiên phải làm là từ bỏ mọi ham muốn vật chất. Trước, sau khi đă tu thành chính quả, Phật đâu bao giờ có cần “đút lót”?
Thế nào là “làm việc thiện”?
Có người trong khi vừa mặc cả từng đồng với người bán đồng nát, vừa rủ người khác lên chùa làm việc thiện. Nh́n thấy cảnh ấy, tôi bỗng liên tưởng làm việc thiện giống như việc tập thể dục.
Tập thể dục là để cho khỏe. Muốn khỏe th́ phải tập hàng ngày, nếu vài tháng hoặc cả năm mới tập một lần th́ chẳng có ư nghĩa ǵ. Làm việc thiện cũng vậy, nếu thật sự muốn làm việc tốt th́ hăy làm hàng ngày, ngay tại nhà của chúng ta, đối với những người xung quanh chúng ta.
Trường hợp cụ thể với người bán đồng nát ở trên, vài ngàn tiền lẻ cũng là tiền, thậm chí vài chục ngàn là số tiền không nhỏ nhưng với chúng ta có hay không cũng không ảnh hưởng ǵ nhiều, c̣n với người buôn ve chai đó là cả cuộc sống.
Ta tiếc vài ngàn lẻ nhưng sẵn sàng “làm việc thiện” trên chùa vài triệu, vài chục triệu hoặc hơn thế nữa dù không chắc số tiền đó sẽ được dùng để làm ǵ.
Để làm một người tốt nhanh nhất, chắc chắn nhất, thay v́ mỗi năm “làm giàu” cho một số “nhà sư” một vài lần, hăy thể hiện ngay với người đầu tiên mà ta nh́n thấy khi mở cổng vào sớm mai thức dậy.
Chừng nào làm được những việc “bé nhỏ” ấy, thiết nghĩ ta mới nên nghĩ tới việc lên chùa làm những điều “lớn lao” hơn
Một giáo sư đang giảng về “tiểu thuyết” ở một lớp học của các nhà văn trẻ, giáo sư bỗng dừng lại hỏi các học viên:
- Ngược lại với yêu là ǵ?
- Ghét ạ!
Giáo sư đi đi, lại lại, trầm ngâm, ông bỏ giáo tŕnh xuống bàn và nói:
- Thế này nhé: Ví như anh đang yêu, sau đó chia tay! 50 năm sau anh 70 tuổi, t́nh cờ gặp lại người cũ trong một chiều đi dạo. Lúc đó bà nọ chằm chằm nh́n anh và nói: “Ông A ơi tôi ghét ông!”. Nếu t́nh tiết xảy ra đúng như vậy, anh phải mừng cho bản thân ḿnh!
- V́ sao?
- V́ anh là người may mắn mới có người ghét anh hàng nửa thế kỷ.
- May mắn quái ǵ, phi lư!
- B́nh tĩnh, b́nh tĩnh, anh nghĩ kỹ xem, ghét cũng cuốn hút t́nh cảm như yêu như thương, tức là t́nh cảm của ai đó vẫn nghĩ về anh. Có người ghét anh 50 năm, tức là vẫn nghĩ về anh 50 năm, thật là hiếm có đấy! Anh may mắn không nào?
Điều đáng sợ là khi anh gặp lại người cũ, anh hỏi:
“Bà B ơi có nhớ tôi không?”.
Người nọ đứng đực ra nh́n anh và nói:
“Thưa ông, tôi nom ông hơi quen quen, ông là ai?”.
Cả lớp cười ồ lên, câu chuyện tưởng tượng này quả là thú vị pha thêm chút ngượng ngùng…
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
