V́ sao Mao Trạch Đông chọn Bắc Kinh làm thủ đô Trung Quốc? Triều đ́nh nhà Thanh đă chính thức định đô tại Bắc Kinh kể từ ngày 10/10/1644.. Cũng vào thời điểm đó hơn 300 năm sau, khi cách mạng Trung Quốc giành được thắng lợi cuối cùng, Bắc Kinh được chọn làm thủ đô của nước Cộng ḥa nhân dân Trung Hoa mới ra đời...
Lựa chọn Bắc Kinh làm thủ đô là có nhiều lư do và căn cứ. Hơn thế nữa, với tầm nh́n và tri thức của ḿnh, Mao Trạch Đông đă đưa ra được tác dụng tối quan trọng đối với việc lựa chọn thủ đô của nước Trung Quốc mới.
Việc Bắc Kinh đóng vai tṛ thống nhất toàn quốc trong lịch sử Trung Quốc là nhờ bối cảnh lịch sử mà những nhà lănh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc do Mao Trạch Đông lănh đạo đă xem xét. Mao Trạch Đông thông hiểu lịch sử Trung Quốc, lịch sử Bắc Kinh và nh́n từ góc độ lịch sử, việc đặt thủ đô ở Bắc Kinh là một lựa chọn tất yếu phù hợp với sự phát triển của lịch sử.
Mao Trạch Đông phát biểu tại buổi lễ tuyên bố thành lập nước Cộng hoà nhân dân Trung Hoa.
Bắc Kinh luôn đóng vai tṛ dẫn đầu trong tiến tŕnh cách mạng Trung Quốc. Đó là một nguyên nhân để Mao Trạch Đông và các nhà lănh đạo trung ương Đảng cộng sản Trung Quốc xem xét và quyết định đặt thủ đô ở đây.
Năm 1919, phong trào Ngũ Tứ nổ ra tại Thiên An Môn đă mở ra trang đầu tiên cho lịch sử của cách mạng chủ nghĩa dân chủ mới của Trung Quốc. V́ vậy Bắc Kinh được xem là nơi khởi phát của cách mạng Trung Quốc. Ngày 25/3/1949, Mao Trạch Đông tiến vào thành Bắc B́nh và sau đó đi tàu hỏa đến Thanh Hoa viên. Khi tàu chạy qua tường thành Bắc B́nh (tên cũ của Bắc Kinh), Mao Trạch Đông đă nhắc lại những cảm xúc thời gian 31 năm trước ông đă từng đến đây trong quá tŕnh t́m kiếm chân lư cứu nước cứu dân. Ngày trở về Bắc Kinh, Mao Trạch Đông đă cảm khái thốt lên: "Đă 30 năm rồi" và nhớ lại thời gian c̣n làm nhân viên quản lư thư viện tại Bắc Đại (Trường đại học Bắc Kinh).
Mao Trạch Đông khẳng định: "Tưởng Giới Thạch đặt thủ đô tại Nam Kinh dựa vào cơ sở là giới tư bản Chiết Giang. Chúng ta đặt thủ đô tại Bắc B́nh và cũng sẽ t́m được chỗ dựa cho chính quyền tại Bắc B́nh. Đó chính là giai cấp công nhân và đông đảo quần chúng lao động".
Chính là do truyền thống cách mạng của Bắc Kinh đă mang lại những biến đổi lịch sử. Tại đây đă xuất hiện biến pháp Mậu Tuất (1898), khởi nghĩa Thâm Châu (1911) chống đế quốc và phong kiến, là nơi khởi nguồn của những phong trào văn hóa mới có ảnh hưởng sâu rộng như phong trào Ngũ Tứ và mảnh đất tư tưởng để xây dựng Đảng cộng sản Trung Quốc cũng chính là Bắc Kinh. V́ vậy đặt thủ đô của nước Trung Quốc mới ở Bắc Kinh chính là kết quả hợp lư với sự phát triển của cách mạng.
Tất nhiên nguyên nhân quan trọng nhất dẫn đến quyết định chọn Bắc Kinh là thủ đô chính là suy xét từ góc độ chính trị. Chính quyền phản nhân dân của Tưởng Giới Thạch đặt thủ đô tại Nam Kinh c̣n Mao Trạch Đông đặt thủ đô của chính quyền nhân dân tại Bắc Kinh. Lựa chọn này phản ánh cá tính của Mao Trạch Đông và cũng thể hiện sự đối lập căn bản của hai chính quyền khác nhau.
Xem xét việc định đô tại Bắc Kinh từ góc độ chính trị, Mao Trạch Đông đă suy nghĩ rất sâu xa. Ngày 8/9/1948, Trung ương Đảng cộng sản Trung Quốc đă tổ chức "Hội nghị tháng 9" tại Tây Bách Pha. Đây là lần hội nghị đông đại biểu tham gia nhất kể từ khi Nhật Bản đầu hàng. Tại hội nghị này, căn cứ tiến tŕnh của cách mạng Trung Quốc, Mao Trạch Đông đă đưa ra đưa ra lộ tŕnh khoảng 5 năm (tính từ tháng 7/1946) để đánh bại hoàn toàn chính quyền Quốc dân đảng.
Đối với vấn đề Trung Quốc sẽ xây dựng chính quyền nhà nước mới như thế nào sau khi đánh bại tận gốc chính quyền Quốc dân đảng, Mao Trạch Đông đă khẳng định: "Chúng ta muốn xây dựng chuyên chính dân chủ nhân dân do giai cấp vô sản lănh đạo với nền tảng là liên minh công nông. Chính quyền này không chỉ là chính quyền công nông mà c̣n bao gồm giai cấp tiểu tư sản, bao gồm các đảng phái dân chủ, bao gồm những phần tử thuộc giai cấp tư sản thoát ly khỏi Tưởng Giới Thạch. Chế độ chính quyền đó lựa chọn thể chế tập trung dân chủ tức là thể chế Quốc hội của đại biểu nhân dân chứ không lựa chọn thể chế Quốc hội của đại biểu giai cấp tư sản. Chính quyền các cấp đều phải gắn liền với hai từ "nhân dân'", cơ quan chính phủ các cấp cũng phải gắn với hai từ "nhân dân" như Ṭa án nhân dân, Giải phóng quân nhân dân để thể hiện sự đối lập căn bản với chính quyền Tưởng Giới Thạch".
Chính quyền nhà nước của chuyên chính dân chủ nhân dân không giống với chính quyền nhà nước của chuyên chế độc tài do Tưởng Giới Thạch cầm đầu. V́ vậy cần phải lựa chọn thủ đô của nước cộng ḥa nhân dân khác với thủ đô Nam Kinh của Trung Hoa dân quốc.
Trong cuộc hội nghị này, Mao Trạch Đông đă nói chuyện với Từ Hướng Tiền khi đó chỉ huy một binh đoàn Giải phóng quân tác chiến tại khu vực Thái Nguyên. Trong cuộc nói chuyện đó, Mao Trạch Đông đă tiết lộ mong muốn có thể giải phóng Thái Nguyên bằng biện pháp ḥa b́nh. Mao Trạch Đông đă nói: "Không thể tấn công quân sự vào Bắc B́nh". "Không đánh Bắc B́nh" - điều này có thể hiện mục đích bảo đảm cho Bắc B́nh được nguyên vẹn để trở thành thủ đô của nước Cộng ḥa nhân dân Trung Hoa tương lai.
Để thực hiện mục tiêu giải phóng Bắc B́nh một cách ḥa b́nh, Mao Trạch Đông đă chỉ thị tập trung tất cả lực lượng tích cực thực hiện công tác vận động lực lượng quân đội Quốc dân đảng bảo vệ Bắc B́nh. Dưới ưu thế về quân sự và chính trị mạnh mẽ của ĐCS, ngày 30/1/1949, chỉ huy lực lượng pḥng vệ thành Bắc B́nh đă tuyên bố chuyển giao chính quyền trong ḥa b́nh. Bắc B́nh được giải phóng trong ḥa b́nh và được bảo vệ nguyên vẹn. Tất cả các di tích của Bắc B́nh không bị hư hại ǵ và đời sống của người dân Bắc B́nh vẫn giữ được như b́nh thường. Đây cũng là một nguyên nhân quan trọng để Mao Trạch Đông và Trung ương ĐCS Trung Quốc quyết định đặt thủ đô tại Bắc B́nh.
Quyết định chính thức về việc đặt thủ đô tại Bắc B́nh được đưa ra tại kỳ họp toàn thể lần thứ 2 của Trung ương Đảng cộng sản Trung Quốc khóa 7 ngày 5/3/1949. Mao Trạch Đông đă phát biểu: "Tôi hy vọng sẽ chiếm được Nam Kinh trong tháng 4 hoặc tháng 5, sau đó triệu tập Hội nghị hiệp thương chính trị tại Bắc B́nh, thành lập chính phủ liên hiệp và đặt thủ đô tại Bắc B́nh".
Thành lập chính quyền trung ương tại Bắc B́nh cũng là suy nghĩ chung của rất nhiều nhân sĩ dân chủ lúc đó. Sau khi Thị trưởng đầu tiên của Bắc Kinh là Diệp Kiếm Anh đă báo cáo t́nh h́nh giải phóng thành Bắc B́nh trong ḥa b́nh, rất nhiều nhân sĩ dâu chủ đă bày tỏ ư kiến ủng hộ Đảng cộng sản và hy vọng Đảng cộng sản Trung Quốc sẽ thành lập chính phủ trung ương ngay tại Bắc B́nh. Tuy nhiên quyết định cuối cùng về việc đặt thủ đô tại Bắc B́nh c̣n phải chờ ư kiến của Hội nghị Hiệp thương chính trị.
Đặt thủ đô tại Bắc B́nh c̣n có một nguyên nhân quan trọng khác đó là một sự lựa chọn tất yếu xuất phát từ cục diện an ninh và chính trị thế giới. Những ư kiến của các nhà lănh đạo trung ương Đảng khác đều cho rằng Bắc B́nh là khu vực lư tưởng để đặt thủ đô của nước Cộng ḥa Dân chủ nhân dân Trung Hoa tương lai. Nguyên nhân là Bắc B́nh nằm gần với Liên Xô và Cộng ḥa nhân dân Mông Cổ nên mặc dù đường biên giới dài nhưng không bị nguy cơ chiến tranh đe dọa. Các hoàng đế phong kiến đều đă chọn Tây An hoặc Khai Phong làm kinh đô c̣n Nam Kinh quá gần với Macao, Hongkong và Đài Loan.
Đặt thủ đô tại Bắc B́nh c̣n phù hợp với phương châm cơ bản mà Đảng cộng sản Trung Quốc theo đuổi khi đó là "dựa một bên": nhờ vào sự trợ giúp của Liên Xô. Việc đặt thủ đô tại Bắc B́nh cũng đă được trao đổi ư kiến với lănh đạo Liên Xô và cũng nhận được sự ủng hộ của Stalin.
Đương nhiên việc đặt thủ đô của nước Trung Quốc mới ở Bắc B́nh không phải là một việc dễ dàng. Chính quyền mới sẽ đứng trước một vấn đề là làm thế nào để biến một đế đô phong kiến thành thủ đô của nhân dân. Đây cũng là một thử thách mới đối với cách mạng Trung Quốc.
Hội nghị toàn thể lần thứ 2 của Trung ương Đảng cộng sản Trung Quốc khóa 7 đă quyết định, để phù hợp với sự thay đổi trọng tâm công tác và chào đón sự ra đời của nước Trung Quốc mới, Trung ương Đảng sẽ chuyển địa điểm làm việc từ Tây Bắc Pha về thành Bắc B́nh. Ngày 23/3/1949, toàn bộ trung ương Đảng cộng sản Trung Quốc gồm Mao Trạch Đông, Chu Đức, Lưu Thiếu Kỳ, Chu Ân Lai đă lên đường rời khỏi Tây Bách Pha về Bắc B́nh. Chiều ngày 25/3/1949, Mao Trạch Đông cùng các nhà lănh đạo Trung ương Đảng đă có mặt tại sân bay Tây Uyển gặp mặt hơn 1.000 nhân sĩ các giới ở Bắc B́nh và tổ chức một buổi lễ duyệt binh quy mô.
Ngày 27/9/1949, Hội nghị toàn thể của Hội nghị Hiệp thương chính trị nhân dân Trung Quốc khóa 1 đă nhất trí thông qua quyết định đặt thủ đô của nước Cộng ḥa nhân dân Trung Hoa tại Bắc B́nh và cũng từ ngày đó đổi tên Bắc B́nh thành Bắc Kinh. Hội nghị này cũng thông qua các quyết định quan trọng trong đó có việc chọn bài hát "Nghĩa dũng quân tiến hành khúc" (Hành khúc quân nhân anh dũng) làm quốc ca tạm thời và chọn "Ngũ tinh kỳ" (Cờ năm sao) làm Quốc kỳ của nước Cộng ḥa nhân dân Trung Hoa.
VietBF@ sưu tầm.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
