Theo Nikkei Asean Review đưa tin rằng, Hội nghị đặc biệt Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN-Trung Quốc về hợp tác ứng phó dịch bệnh Covid-19, tổ chức tại Vientiane (Lào) hôm 20/2, khiến Trung Quốc đã tận dụng cơ hội này để hối thúc các nước dỡ bỏ các hạn chế nhập cảnh đối với người Trung Quốc.
Tại hội nghị, ông Vương Nghị, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc hối thúc các nước ASEAN nới lỏng các lệnh cấm đối với các công dân Trung Quốc và các hạn chế du lịch khác.
Theo tuyên bố được đưa ra sau cuộc họp tại Viêng Chăn, các bộ trưởng đã đồng ý chia sẻ thông tin về các phương pháp điều trị và kiểm soát dịch bệnh, thúc đẩy việc phát triển vắc-xin chung.
Đồng thời, cam kết "nối lại và tăng cường trao đổi và hợp tác" tùy thuộc vào "tiến trình phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh".
Theo Nikkei Asean Review, tại hội nghị, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị đã nhắc đến sự suy giảm các trường hợp nhiễm bệnh mới tại Trung Quốc gần đây và hối thúc các quốc gia ASEAN nới lỏng các lệnh cấm đối với các công dân Trung Quốc và các hạn chế du lịch khác, được các nước đưa ra nhằm kiềm chế sự lây lan của virus.
Các biện pháp như vậy đã gây khó khăn cho các quan chức của Đảng Cộng sản Trung Quốc và các doanh nghiệp trong đi lại, khiến ảnh hưởng của dịch bệnh đối với nền kinh tế Trung Quốc thêm trầm trọng, theo Nikkei Asean Review.
Ông Vương Nghị nói rằng, cần tôn trọng các khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và nỗ lực để đưa các hoạt động giao thương trở lại như bình thường, càng sớm càng tốt.
TQ muốn VN "sớm khôi phục việc đi lại của công dân TQ"
Trong một diễn biến khác liên quan, truyền thông Việt Nam loan tin, nhân dịp dự hội nghị nói trên tại Lào, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam là ông Phạm Bình Minh cũng có cuộc gặp song phương với ông Vương Nghị.
Tại cuộc họp, ông Vương Nghị cũng đề nghị Việt Nam sớm khôi phục việc đi lại của công dân Trung Quốc sang Việt Nam và nhấn mạnh rằng, Trung Quốc sẵn sàng tăng cường nhập khẩu các sản phẩm của Việt Nam, theo tờ Tuổi trẻ.
Trong cuộc gặp với Bộ Ngoại giao VN, ông Vương Nghị cũng đềnghị Việt Nam sớm khôi phục việc đi lại của công dân Trung Quốc sang Việt Nam
Liên quan đến đề nghị này, trả lời câu hỏi của phóng viên tại cuộc họp báo thường kỳ của Bộ Ngoại giao Việt Nam hôm 20/2, Phó phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam, ông Đoàn Khắc Việt cho biết:
"Để phòng chống dịch bệnh Covid-19 lan rộng và có ảnh hưởng đến sức khỏe của công dân Việt Nam, Chính phủ Việt Nam và Trung Quốc trong thời gian qua đã và đang phối hợp rất chặt chẽ trong việc quản lý các hoạt động giao thương, giao thông vận tải giữa hai nước. Trên tinh thần phòng chống dịch nhưng không "đóng cửa", không để ảnh hưởng đến các hoạt động hợp tác kinh tế - thương mại, thời gian vừa qua, trao đổi thương mại qua các cửa khẩu biên giới Việt Nam - Trung Quốc đã từng bước được khôi phục, song vẫn đảm bảo tuân thủ nghiêm quy trình kiểm soát dịch bệnh, đảm bảo nguyên tắc an toàn nhất".
Người phát ngôn này cũng nói khi trả lời một câu hỏi khác rằng, "khi nào kiểm soát được dịch bệnh tốt, việc giao thương, trao đổi sẽ được tạo tiền đề vững chắc hơn".
Một thông tin khác liên quan, tờ Vietnamplus dẫn báo cáo của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội nước này hôm 21/2 cho hay, tại 55 địa phương của Việt Nam, hiện có hơn 7.100 lao động Trung Quốc làm việc tại Việt Nam đang được cách ly, theo dõi; trong đó có 4 ca nghi nhiễm Covid-19.
Cũng theo báo cáo, tại Việt Nam có 34.423 lao động Trung Quốc đang làm việc.
Còn các nước ASEAN phản ứng ra sao?
Mức độ ủng hộ của các quốc gia thành viên khác của ASEAN với đề nghị của ông Vương Nghị rất khác nhau, theo Nikkei Asean Review.
Indonesia, nước đưa ra lệnh cấm nhập cảnh với các công dân nước ngoài đã đến Trung Quốc trong vòng hai tuần trước đó, thừa nhận sự cần thiết phải hợp tác chặt chẽ hơn, nhưng chưa rõ có đồng ý sớm giảm bớt các hạn chế hay không.
Bộ trưởng Ngoại giao nước này Retno Marsudi tweet hôm 20/2 rằng, đã "nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chia sẻ thông tin về việc sơ tán các công dân ASEAN khỏi các vùng dịch ở bất kỳ nơi nào trên thế giới" tại cuộc họp.
Singapore thậm chí còn cấm những người mang hộ chiếu Trung Quốc nhập cảnh.
Các nước ASEAN có phản ứng khác nhau với đề nghị của ông Vương Nghị
Nhưng một số thành viên khác của ASEAN, vốn đặt quan hệ với Bắc Kinh vào ưu tiên cao hơn, có các quy định nới lỏng hơn, hoặc không áp đặt hạn chế gì cả.
Thái Lan không hạn chế nhập cảnh với du khách Trung Quốc do lo ngại ngành du lịch nước này sẽ bị ảnh hưởng. Năm ngoái, Thái Lan đón số lượng kỷ lục du khách Trung Quốc đến nước này, với 11 triệu người.
Campuchia vốn có mối quan hệ khá gần với Trung Quốc, cũng không áp dụng quy định hạn chế đi lại. Nước này còn cho phép hành khách từ tàu du lịch Westerdam rời khỏi tàu sau khi bị 5 cảng khác từ chối, do lo ngại virus corona.
Thủ tướng nước này, Hun Sen cũng là nhà lãnh đạo nước ngoài đầu tiên đến thăm Bắc Kinh kể từ khi dịch Covid-19 bùng phát.
Nikkei Asean Review phân tích rằng, quy định nhập cảnh của các nước ASEAN với công dân các quốc gia khác trong khối vốn khá mềm. Nếu virus bắt đầu lây lan trong các nước thành viên của khối, các quy định nhập cảnh chặt chẽ hơn có thể được áp dụng. Điều này sẽ làm giảm số du khách qua lại giữa các nước trong khối và có nguy cơ làm giảm tốc độ tăng trưởng kinh tế chung của khối.
