Tòa án nhân dân thành phố Thành Đô đã khởi tố Vương Lập Quân - nguyên Phó thị trưởng kiêm Giám đốc công an thành phố Trùng Khánh - với các tội danh làm trái pháp luật để tư lợi, đào tẩu, lạm dụng chức quyền và nhận hối lộ.
 |
| Vương Lập Quân: Từ "người hùng" đến "tội đồ". Ảnh globalpost.com |
Theo giới quan sát, vụ Vương Lập Quân sẽ được xét xử trước khi khai mạc Đại hội Đảng Cộng sản Trung Quốc lần thứ 18 và với những tội danh này, ông ta có thể bị kết án ít nhất 10 năm tù giam.
Hồi đầu tháng 2/22012, Vương Lập Quân đã chạy vào lãnh sự quán Mỹ tại Thành Đô tỉnh Tứ Xuyên và ở lại đó một đêm nên bị bắt, bị điều tra, dẫn đến sự sụp đổ của Bí thư thành ủy Trùng Khánh Bạc Hy Lai. Đây được coi là vụ bê bối chính trị lớn nhất trong vòng 20 năm qua trên chính trường Trung Quốc.
Viện kiểm soát cáo buộc Vương Lập Quân các tội danh vi phạm pháp luật vì mục đích tư lợi, bỏ nhiệm vụ để tìm cách đào tẩu ra nước ngoài, lạm dụng chức quyền và nhận hối lộ. Tội làm trái pháp luật liên quan đến vụ che giấu tội chứng của bà Cốc Khai Lai. Còn tội đào tẩu và lạm dụng chức quyền rõ ràng liên quan mật thiết đến cựu Bí thư thành ủy Trùng Khánh Bạc Hy Lai.
Theo trình bày của Viện kiểm soát, Vương Lập Quân không phải là một nhân viên cảnh sát cao thượng và can đảm, một “người hùng đả hắc” kiên cường như hàng triệu người Trung Quốc từng nghĩ về con người này. Báo chí Trung Quốc còn đưa tin Chủ tịch Hồ Cẩm Đào đã gọi Vương Lập Quân là kẻ phản bội tại một cuộc họp lãnh đạo cấp cao của Đảng.
Chân dung “người hùng đả hắc”
Vương Lập Quân sinh năm 1959 trong gia đình người Mông Cổ, có cha là một công nhân đường sắt và mẹ làm nghề thợ may. Lớn lên, ông Vương gia nhập quân đội, sau khi xuất ngũ đã làm việc trong ngành lâm nghiệp rồi trở thành công an vào năm 1984.
 |
Vương Lập Quân từng triệt hạ nhiều băng nhóm tội phạm lớn.
Ảnh beijingshots.com |
Năm 1992, ông giữ chức Cục phó Công an thị trấn Thiết Pháp ở tỉnh Liêu Ninh. Sau đó 3 năm, ông trở thành Phó giám đốc Công an thành phố Thiết Lĩnh cũng thuộc tỉnh Liêu Ninh. Đến năm 2000, ông Vương nhậm chức Giám đốc Công an thành phố Thiết Lĩnh. Trong thời gian công tác tại Thiết Lĩnh, Vương Lập Quân đạt nhiều thành tích ấn tượng, triệt hạ các băng nhóm tội phạm lớn và phá không ít vụ án gai góc. Từ năm 2003, ông đảm nhận chức vụ Giám đốc Công an thành phố Cẩm Châu tại tỉnh Liêu Ninh.
Cũng chính tại Liêu Ninh Vương Lập Quân đã gặp Bạc Hy Lai, một “ngôi sang đang lên” ở Trung Quốc. Khi ông Bạc được bầu làm Bí thư thành ủy Trùng Khánh, ông đã gọi Vương Lập Quân làm cánh tay phải của ông, phụ trách vấn đề an ninh.
Bạc Hy Lai đã mời ông Vương về giữ chức Phó giám đốc Công an thành phố. Sau đó một năm, ông Vương được bổ nhiệm làm Giám đốc Công an Trùng Khánh và bắt đầu chiến dịch trấn áp các băng nhóm xã hội đen.
Chiến dịch đại quy mô bài trừ các băng đảng xã hội đen từ tháng 10/2009 đến năm 2011 của Bạc Hy Lai-Vương Lập Quân đạt kết quả hết sức ấn tượng: 4.781 người bị bắt, trong đó có 19 “đại ca”, hàng trăm tay giang hồ có “số má”, cả chục cán bộ công an, chính quyền can tội tham nhũng. Trong số đó, có 6 trưởng công an quận và cựu phó giám đốc công an thành phố Văn Cường. Phiên tòa xét xử những tội phạm đặc biệt này được tuần báo Mỹ Time mô tả là “phiên tòa của thế kỷ 21” bởi có quy mô lớn chưa từng thấy ở Trung Quốc.
Tên thật của Vương Lập Quân là Unen Baatar, tiếng Mông Cổ có nghĩa là “anh hùng đích thực”. Là một võ sư, Vương Lập Quân có không dưới 20 vết sẹo trên người, dấu tích của những vết đạn và vết thương trong quá khứ.
Ông này từng được tôn vinh anh hùng hai lần. Lần đầu ở thành phố Thiết Lĩnh, tỉnh Liêu Ninh, với cương vị phó rồi trưởng công an thành phố (1995-2000).
 |
Vương Lập Quân trên cương vị giám đốc công an Trùng Khánh.
Ảnh oregonherald.com |
Lần thứ hai Vương Lập Quân được tôn vinh anh hùng là ở Trùng Khánh, siêu đô thị phía Nam Trung Quốc với 30 triệu dân, trên cương vị giám đốc công an. Trong 28 năm mang cảnh phục, Vương Lập Quân đã để lại nhiều giai thoại cho thấy ông là một người có cá tính mạnh, không khoan nhượng, thích chơi trội.
Được đào tạo về pháp y, Vương Lập Quân từng được Viện Khoa học Pháp y Henry Lee ở Mỹ phong chức giáo sư danh dự. Hãng tin Reuters dẫn lời một đồng nghiệp cũ của họ Vương ở Đông Bắc Trung Quốc tiết lộ rằng thỉnh thoảng ông này đích thân mổ xẻ tử thi bọn tội phạm để xem “nó có trái tim màu đỏ hay màu đen”.
Vì sao Vương Lập Quân lại chạy vào lãnh sự quán Mỹ?
Trong vụ án Cốc Khai Lai, Vương Lập Quân đã đóng một vai trò rất quan trọng. Tại thời điểm điều tra nguyên nhân khiến Neil Heywood thiệt mạng, Vương Lập Quân đang giữ chức Giám đốc công an thành phố Trùng Khánh. Ông đã che giấu chứng cứ liên quan đến bà Cốc. Chỉ sau này khi đã không thể đi chung con đường cùng ông Bạc Hy Lai nữa, Vương Lập Quân mới cung cấp chứng cứ, hé lộ vụ án bà Cốc Khai Lai sát hại Neil Heywood.
Là người cẩn trọng và làm việc có phương pháp, Vương Lập Quân không để mất bất kỳ cơ hội nào. Thậm chí ông đã bí mật ghi âm lời thú nhận giết người của bà Cốc Khai Lai. Và cũng chính ông ta đã lặng lẽ lấy mẫu tế bào từ xác nạn nhân Neil Heywood.
 |
Có tin nói Bạc Hy Lai muốn giết Vương Lập Quân nhằm giấu tội cho vợ.
Ảnh csmonitor.com |
Theo tờ New-Way Monthly của Hong Kong, Bạc Hy Lai muốn giết Vương Lập Quân nhằm che giấu tội ác cho vợ là Cốc Khai Lai, người đã bị ông Vương phát hiện ra chính là kẻ lên kế hoạch và ra tay sát hại doanh nhân người Anh Neil Heywood trong một cuộc điều tra bí mật. Báo này cho rằng Bạc Hy Lai đã lên 3 kế hoạch để sát hại Vương Lập Quân.
Thứ nhất, Vương Lập Quân chết giống như một sự trả thù của giới tội phạm Trùng Khánh. Cái chết này sẽ biến Vương trở thành một anh hung, hy sinh vì công lý trong cuộc chiến chống tham nhũng. Cách thức hai là cái chết của Vương Lập Quân giống như tự sát để tránh bị trừng phạt về những hành vi tham nhũng. Và cách thứ ba là biến cái chết của Vương giống như một vụ tự sát do trầm cảm.
Sau khi quyết định chọn cách để cái chết của Vương Lập Quân giống như tự sát do trầm cảm, Bạc Hy Lai đã tới Vân Nam để tạo bằng chứng ngoại phạm cho mình.
Tuy nhiên, điều Bạc Hy Lai không ngờ tới là Vương Lập Quân đã nghe ngóng và biết được âm mưu đó trước khi nó kịp diễn ra nên đã tự lái xe chạy trốn vào lãnh sự quán Mỹ. Theo New-Way Monthly, Vương Lập Quân đã tin rằng cách duy nhất để có thể thoát chết là tạo ra một vụ gây tiếng vang đủ lớn để Bắc Kinh phải can thiệp.
Bạc Hy Lai vẫn “vô can”…trong vụ Vương Lập Quân?
Trong vụ án Cốc Khai Lai, cái tên Bạc Hy Lai không hề được nhắc đến. Cho nên dư luận đã chuyển hết mọi sự quan tâm sang vụ án của Vương Lập Quân. Nhưng ngay cả quyết định khởi tố Vương Lập Quân, người ta cũng không thấy một từ nào nhắc đến ông Bạc Hy Lai.
 |
| Bạc Hy Lai chỉ bị "xử lý nội bộ"? Ảnh theaustralian.com |
Bạc Hy Lai không được nhắc tới trong bản tin Tân Hoa Xã thông báo cáo trạng của Vương Lập Quân. Ông này cũng chưa bị tước qui chế đại biểu Đại hội nhân dân toàn quốc, một tín hiệu cho thấy ông có khả năng không bị đưa ra truy tố hình sự.
Tờ Minh Báo (Hong Kong) số ra ngày 7/9 đưa tin mặc dù có thể may mắn thoát khỏi hình phạt nặng nhất, nhưng Bạc Hy Lai nhiều khả năng sẽ phải chịu sự giam lỏng suốt quãng đời còn lại.
Bắc Kinh có thể đưa ra với tuyên bố bãi nhiệm mọi chức vụ của ông Bạc mà không cần thông qua tòa án. Với cách xử trí này, sự nghiệp chính trị của Bạc Hy Lai bị chấm dứt và ông này sẽ không còn được tự do tự tại như trước.
Nhiều nguồn tin cho rằng Bạc Hy Lai sẽ chỉ bị xử lý nội bộ “vi phạm kỷ luật đảng” thay vì bị truy cứu các tội danh khác liên quan tới khoảng thời gian 5 năm ông này đảm nhận chức Bí thư tỉnh ủy Trùng Khánh.
Nói tóm lại, ngoài 4 tội danh mà Viện kiểm sát đã nêu, Vương Lập Quân còn mắc phải một tội “tày đình” là đã “đi quá xa, biết quá nhiều” trong việc điều tra phá án, đặc biệt là dùng nghiệp vụ chuyên môn để tiếp tay cho “thủ trưởng” Bạc Hy Lai nghe lén lãnh đạo tối cao.
Việc Vương Lập Quân có nguy cơ bị lĩnh án ít nhất 10 năm tù giam trong khi Bạc Hy Lai có khả năng được “xử lý nội bộ” cho thấy bi kịch của một cán bộ trung cấp, khi anh ta bị lôi kéo quá sâu vào vòng xoáy chính trị thượng tầng.
Vương Lập Quân: Bi kịch của ‘người hùng đả hắc’
