Trong khi thuốc và lối sống lành mạnh vẫn là nền tảng điều trị, nhiều nghiên cứu cho thấy gừng có thể hỗ trợ giảm mỡ máu.
Gừng là một loại gia vị quen thuộc trong gian bếp đã được nhiều nghiên cứu ghi nhận có tác dụng hỗ trợ cải thiện lipid, giảm mỡ máu.
Trong bối cảnh gia tăng bệnh tim mạch, kiểm soát cholesterol máu, đặc biệt là LDL, trở thành ưu tiên hàng đầu. Việc giảm mỡ máu không chỉ giúp ngăn ngừa sự tích tụ mảng bám trong động mạch mà còn giảm đáng kể nguy cơ nhồi máu cơ tim và đột quỵ.
Bên cạnh thuốc điều trị theo chỉ định bác sĩ, chế độ ăn uống hợp lý và các biện pháp bổ trợ từ tự nhiên ngày càng được quan tâm. Trong số đó, gừng – một loại gia vị quen thuộc trong gian bếp – đã được nhiều nghiên cứu ghi nhận có tác dụng hỗ trợ cải thiện lipid máu, giảm mỡ máu.
Gừng có thể giúp giảm mỡ máu xấu (LDL) như thế nào?
Gừng có đặc tính chống viêm mạnh mẽ
Theo thông tin đăng trên trang TOI, viêm mạn tính là một trong những yếu tố thúc đẩy tổn thương mạch máu và làm rối loạn chuyển hóa lipid. Gừng chứa nhiều hợp chất có hoạt tính sinh học, nổi bật nhất là gingerol và shogaol, có tác dụng:
Ức chế các chất trung gian gây viêm.
Giảm stress lên thành mạch.
Hỗ trợ ổn định hoạt động của tế bào nội mạc mạch máu...
Khi viêm giảm, quá trình hình thành mảng bám cholesterol diễn ra chậm hơn, giúp gián tiếp cải thiện mức LDL, giảm mỡ máu.
Hỗ trợ giảm tổng hợp cholesterol ở gan, giảm mỡ máu
Một số nghiên cứu in vitro và thử nghiệm trên người cho thấy gừng có thể:
Ức chế một số enzym liên quan đến quá trình tổng hợp cholesterol
Tăng bài tiết acid mật
Giảm hấp thu cholesterol tại ruột…
Nhờ đó, tổng lượng cholesterol mà cơ thể sản xuất hoặc tái hấp thu có thể giảm nhẹ, góp phần cải thiện chỉ số LDL và đôi khi cả HDL.
Chống oxy hóa, giảm LDL bị oxy hóa
Cholesterol LDL khi bị oxy hóa là dạng nguy hiểm nhất vì dễ bám vào thành mạch và thúc đẩy hình thành mảng xơ vữa. Gừng giàu chất chống oxy hóa tự nhiên giúp:
Trung hòa gốc tự do.
Bảo vệ LDL khỏi bị oxy hóa.
Giảm tốc độ tiến triển xơ vữa động mạch…
Đây là lý do gừng được đánh giá cao trong phòng ngừa bệnh tim mạch.
Bằng chứng khoa học về gừng giảm mỡ máu
Các nghiên cứu về tác dụng của gừng với lipid máu tuy chưa quá rộng rãi nhưng kết quả nhìn chung khá đồng nhất theo hướng tích cực. Một nghiên cứu ngẫu nhiên được công bố trên PubMed cho thấy: Người tham gia dùng 3g bột gừng/ngày trong 45 ngày có mức giảm LDL và triglyceride đáng kể so với nhóm chứng.
Một phân tích tổng hợp (meta-analysis) trên bệnh nhân tăng lipid máu cũng ghi nhận: Bổ sung gừng trong thời gian từ 4–12 tuần giúp giảm LDL, giảm cholesterol toàn phần và triglyceride, đồng thời tăng nhẹ HDL.
Nghiên cứu trên động vật cũng cho thấy gừng làm giảm cholesterol do ức chế tổng hợp lipid ở gan.
Tuy nhiên, gừng không thể thay thế statin hoặc các thuốc hạ lipid máu. Hiệu quả của gừng ở mức hỗ trợ, phù hợp như một biện pháp bổ sung cho chế độ ăn và phong cách sống lành mạnh.
Ai có thể hưởng lợi từ việc dùng gừng?
Gừng phù hợp với:
Người có rối loạn lipid máu mức độ nhẹ
Người có nguy cơ tim mạch cao (tăng huyết áp, thừa cân, hút thuốc…)
Người muốn tăng cường chống viêm, chống oxy hóa tự nhiên
Người đang duy trì chế độ ăn tốt cho tim mạch
Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể dùng gừng thường xuyên.
Những người cần thận trọng khi sử dụng gừng
Người đang dùng thuốc chống đông (warfarin, aspirin liều cao)
Người có bệnh dạ dày – tá tràng
Người có rối loạn chảy máu
Phụ nữ mang thai 3 tháng cuối
Người chuẩn bị phẫu thuật...
Trong các trường hợp này, cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng lượng lớn gừng hoặc sử dụng dạng bổ sung.
Cách bổ sung gừng vào chế độ ăn uống hàng ngày
Để hỗ trợ sức khỏe tim mạch, có thể áp dụng:
Trà gừng (nên dùng buổi sáng)
1 - 2 lát gừng tươi
Hãm với nước nóng 5 - 10 phút
Có thể thêm chanh hoặc vài giọt mật ong
Gừng trong món ăn
Thêm gừng tươi vào súp, kho, xào
Dùng gừng băm trong các món hấp hoặc sốt
Kết hợp với nghệ trong các món hầm tốt cho chống viêm
Sinh tố hoặc nước ép có gừng
Thêm 1 - 2 lát gừng vào sinh tố táo, dứa hoặc cam
Vừa tạo vị cay ấm, vừa tăng khả năng chống oxy hóa
Bột gừng
Dùng trong trà, bánh hoặc pha với nước ấm
Liều gợi ý trong nghiên cứu thường: 2–3g/ngày
Viên bổ sung gừng
Dùng theo chỉ dẫn của nhà sản xuất
Không tự ý dùng liều cao nếu có bệnh nền hoặc đang uống thuốc
Lưu ý quan trọng: Gừng chỉ nên dùng với liều vừa phải, vì dùng quá nhiều có thể gây nóng rát, trào ngược hoặc tiêu chảy. Gừng chỉ đóng vai trò hỗ trợ, đặc biệt khi kết hợp với: Chế độ ăn ít chất béo bão hòa (giảm thịt đỏ, đồ chiên rán); tăng cường rau xanh, chất xơ hòa tan (yến mạch, đậu, hạt lanh); tập thể dục ít nhất 150 phút/tuần; ngủ đủ và quản lý stress
Với người có LDL rất cao, gia đình có tiền sử bệnh tim hoặc đã từng bị nhồi máu cơ tim, thuốc hạ lipid là trụ cột điều trị và hoàn toàn không thể thay thế.
Gừng là một gia vị tự nhiên an toàn, giàu chất chống viêm và chống oxy hóa, có thể hỗ trợ giảm cholesterol LDL và cải thiện sức khỏe tim mạch nếu được sử dụng đúng cách. Mặc dù hiệu quả không bằng thuốc, nhưng gừng mang lại lợi ích đáng kể khi kết hợp với chế độ ăn hợp lý và lối sống lành mạnh.
Bổ sung gừng vào bữa ăn hàng ngày là một lựa chọn đơn giản, tiết kiệm và phù hợp với người Việt. Tuy nhiên, để kiểm soát cholesterol và phòng bệnh tim mạch hiệu quả, người dân cần kiểm tra sức khỏe định kỳ, tuân thủ hướng dẫn điều trị của bác sĩ và duy trì lối sống khoa học.
VietBF@ sưu tập
