"Em góp tiền, chăm nhà, chăm cả con anh… nhưng đến một tờ giấy chứng nhận cũng chẳng có tên", Minh Anh tâm sự.
Hôn nhân với người có con riêng là khi t́nh yêu không đủ thay thế một bản thỏa thuận rơ ràng.
Câu chuyện một cuộc hôn nhân nhiều ranh giới "ngầm"
"Anh đă là người đàn ông từng ly hôn, có con riêng. Tôi bước vào cuộc sống của anh khi con anh vừa tṛn 7 tuổi, vẫn ở cùng bố", Minh Anh – 30 tuổi kể về cuộc hôn nhân cô từng nghĩ là "khởi đầu mới". Sau 1 năm, cô nhận ra ḿnh đang đứng giữa một cuộc sống nhiều ngă rẽ mà cô luôn là người lùi lại.
V́ muốn ổn định, Minh Anh đồng ư góp 500 triệu đồng tiền tiết kiệm để vợ chồng mua nhà. Số c̣n lại, chồng cô – anh Hưng vay ngân hàng đứng tên cá nhân. Ngày ra pḥng công chứng, cô hỏi nhẹ: "Ḿnh đứng tên chung nhé?".
Anh ngập ngừng: "Anh nghĩ nên để một ḿnh anh đứng tên, số tiền của em anh sẽ bù lại cho em sau".
Minh Anh cười nhẹ lúc đó nhưng đêm về không ngủ nổi. Cô không buồn v́ bị coi là người đến sau, mà buồn v́ thấy ḿnh bị loại khỏi những quyết định lớn nhất dù là vợ hợp pháp.
"Em góp tiền, chăm nhà, chăm cả con anh… Nhưng đến một tờ giấy chứng nhận cũng chẳng có tên", cô cay đắng nhắn cho chồng.
Ảnh minh họa
Khi tài sản chung chỉ mang tên một người
Trong nhiều cuộc hôn nhân có con riêng, người "đến sau" thường chấp nhận thiệt tḥi v́ không muốn động chạm chuyện nhạy cảm. Tuy nhiên, về mặt pháp lư, việc góp tiền nhưng không có tên trong giấy tờ là rủi ro lớn.
Theo Luật Hôn nhân và Gia đ́nh Việt Nam (Điều 33): Tài sản tạo ra trong thời kỳ hôn nhân là tài sản chung, trừ khi chứng minh được là tài sản riêng (bằng thừa kế, tặng riêng, hoặc có văn bản rơ ràng). Tuy nhiên, trong thực tế, nếu một người góp tiền mà không có tên trong sổ đỏ, việc chứng minh phần đóng góp để đ̣i quyền lợi khi ly hôn là cực kỳ khó khăn.
Tờ Financial Times cũng chỉ ra, tại nhiều nước như Anh, Mỹ, Úc khi các bên có con riêng, ṭa án thường ưu tiên quyền lợi đứa trẻ. Nếu không có thỏa thuận trước hôn nhân (prenuptial agreement) hoặc hợp đồng góp vốn rơ ràng, người vợ/chồng mới rất dễ bị thiệt nếu chia tay (FT.com, 2024).
Làm sao để bảo vệ ḿnh mà không phá vỡ niềm tin?
Thực tế, không phải ai cũng dễ dàng nói chuyện "tiền bạc" khi mới cưới, nhất là khi bên kia có quá khứ và con riêng. Nhưng một mối quan hệ khỏe mạnh cần được xây dựng trên sự minh bạch, công bằng và tôn trọng. Dưới đây là một số cách được chuyên gia tài chính hôn nhân tại Singapore khuyến nghị:
1. Kư văn bản góp vốn khi mua tài sản chung
Ngay cả khi không đứng tên sổ đỏ, bạn có thể kư văn bản xác nhận số tiền đă góp, kèm mục đích sử dụng. Văn bản này nên được công chứng, giữ bản gốc. Luật Việt Nam hoàn toàn công nhận hợp đồng này như một bằng chứng dân sự.
2. Lập tài khoản đồng sở hữu để trả nợ
Nếu vợ chồng cùng vay mua nhà, hăy lập tài khoản đồng sở hữu để cùng trả nợ vừa minh bạch, vừa là căn cứ chứng minh đóng góp.
3. Thoả thuận tài sản riêng – tài sản chung bằng văn bản trước khi cưới
Tại Việt Nam, vợ chồng có thể chọn chế độ tài sản theo "thỏa thuận" nghĩa là làm rơ từ đầu cái ǵ là riêng, cái ǵ là chung. Văn bản này nên công chứng, hợp pháp và được luật sư hỗ trợ.
"Tôi không cần đứng tên nhà tôi chỉ cần đứng trong suy nghĩ của anh khi anh quyết định điều ǵ đó quan trọng".
Nhưng nếu suy nghĩ ấy không bao gồm bạn, th́ việc đứng tên trên sổ đỏ sẽ là điều tối thiểu bạn nên làm để bảo vệ chính ḿnh.
Trong một cuộc hôn nhân mà người kia từng có con riêng, t́nh yêu thôi chưa đủ cần thêm cả lư trí và ranh giới minh bạch để không trở thành kẻ lạc lơng trong chính tổ ấm của ḿnh.