Một tiết lộ chấn động về ông Trump và cựu giám đốc FBI mới được đưa ra. Theo đó, Tổng thống Mỹ muốn ông James Comey phải trung thành. Rất nhiều ý kiến trái chiều đã được đưa ra sau bí mật này.
Ủy Ban Tình Báo Thượng Viện Mỹ hôm Thứ Tư vừa công bố nội dung lời phát biểu soạn sẵn của cựu giám đốc cơ quan FBI, ông James Comey, theo lời yêu cầu của chính ông này, trước khi ông ra điều trần trước ủy ban vào ngày Thứ Năm.
Trong bản phát biểu, ông Comey cho hay, ông cảm thấy Tổng Thống Donald Trump muốn tạo ra một mối quan hệ đỡ đầu, ban phát ân huệ (patronage) với ông, trong buổi ăn tối chỉ có hai người hồi Tháng Giêng. Trong bữa ăn này ông Trump muốn ông Comey hứa sẽ trung thành với mình.
Giám đốc FBI James Comey khi còn đương chức gặp Tổng Thống Trump tại Tòa Bạch Ốc hồi Tháng Giêng, 2017.
Trong một cuộc gặp gỡ khác vào Tháng Hai, ông Comey viết rằng Tổng Thống Trump yêu cầu ông ngưng cuộc điều tra cựu cố vấn an ninh quốc gia Mike Flynn, người bị buộc phải từ chức chỉ một ngày trước đó vì nói dối Phó Tổng Thống Mike Pence về nội dung các cuộc nói chuyện với một nhà ngoại giao Nga.
“Tôi hy vọng là ông có thể kiếm cách để vụ này ‘chìm xuồng,’” ông Trump nói với ông Comey, cho biết thêm rằng ông Flynn “là người tốt.”
Ông Comey nói ông đồng ý là ông Flynn là người tốt nhưng từ chối không nói là có sẽ chấm dứt cuộc điều tra hay không.
Tổng Thống Trump nói ông không hề yêu cầu ông Comey chấm dứt cuộc điều tra ông Flynn. Khi được hỏi về vấn đề này trong cuộc họp báo hồi giữa Tháng Năm, ông Trump trả lời: “Không. Không. Câu hỏi tiếp đi.”
Bài phát biểu dài bảy trang của ông Comey, gồm các chi tiết cặn kẽ về các lần gặp gỡ, nói chuyện giữa ông với Tổng Thống Trump được đưa lên trang web của Ủy Ban Tình Báo Thượng Viện ngày Thứ Tư trước khi ông xuất hiện trước ủy ban hôm Thứ Năm.
Nữ phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc, Sarah Huckabee Sanders, khi được hỏi về bài phát biểu của ông Comey hôm Thứ Tư, cho hay bà không biết là Tổng Thống Trump có thời giờ xem xét về bất cứ chi tiết nào hay không.
Ủy Ban Tình Báo Thượng Viện, cùng với một số ủy ban khác tại Quốc Hội Mỹ, hiện đang điều tra việc có thể có sự thông đồng giữa các thành viên ủy ban tranh cử của Tổng Thống Trump với Nga khi can dự vào cuộc bầu cử năm 2016 ở Mỹ.
Dưới đây là một số điểm chính trong bài phát biểu của ông Comey về các lần gặp hay nói chuyện với Tổng Thống Trump, từ lúc ông Trump chuẩn bị lên cầm quyền cho tới khi ông Comey bị giải nhiệm.
Ngày 6 Tháng Giêng tại Trump Tower: Tổng Thống Trump được cho biết là không bị điều tra
“Tôi trước đó thảo luận với nhóm lãnh đạo FBI là có nên chuẩn bị để xác nhận với ông Trump rằng chúng ta hiện không điều tra cá nhân ông. Chúng tôi đồng ý là tôi nên làm điều này nếu hoàn cảnh thuận tiện. Trong cuộc họp chỉ có hai người ở Trump Tower, dựa theo phản ứng của ông Trump với bài thuyết trình và không cần ông trực tiếp đặt câu hỏi, tôi đưa ra lời xác nhận đó.”
Ông Trump nhậm chức ngày 20 Tháng Giêng.
Ngày 27 Tháng Giêng, bữa ăn tối: Tổng Thống Trump đòi sự trung thành
“Linh tính tôi cho thấy trong hoàn cảnh chỉ có riêng hai người và với câu hỏi mào đầu về vị trí của tôi ở FBI, tôi thấy rằng bữa ăn tối nay chỉ là một phần của nỗ lực nhằm buộc tôi xin tiếp tục công việc và tạo ra một mối quan hệ theo hình thức đỡ đầu, ban phát ân huệ (patronage). Ðây là điều tôi rất lo ngại, vì vai trò độc lập từ trước đến nay của FBI trong ngành hành pháp.”
“Tôi nói với tổng thống rằng tôi không là người có thể ‘tin cậy’ theo nghĩa mà các chính trị gia hay sử dụng, nhưng Tổng Thống Trump có thể tin tưởng rằng tôi luôn nói sự thật… Sau đó, tổng thống nói, ‘tôi cần có sự trung thành, tôi chờ đợi sự trung thành.’ Tôi không nhúc nhích, nói, hay thay đổi nét mặt trong thời gian yên lặng sau đó. Chúng tôi chỉ nhìn vào nhau trong sự yên lặng…”
“Gần đến cuối bữa ăn, tổng thống quay trở lại đề tài công việc của tôi, nói rằng ông vui là vì tôi muốn ở lại… ông sau đó nói, ‘tôi cần sự trung thành.’
“Tôi trả lời, ‘Ông có thể luôn chờ đợi sự thành thật từ phía tôi.’ Ông ngưng một chút rồi nói, ‘Ðó là điều tôi muốn, thành thật trung thành’ (honest loyalty). Tôi nói, ‘ông sẽ có điều đó từ phía tôi.’ Khi tôi viết lại bản ghi nhớ ngay sau bữa ăn tối, tôi nghĩ có thể là chúng tôi hiểu chữ “honest loyalty” khác nhau, nhưng tôi thấy chẳng cần phải quay trở lại vấn đề này. Từ ngữ – honest loyalty – giúp chấm dứt một cuộc nói chuyện ngượng ngập.”
Gặp tại Phòng Bầu Dục hôm 14 Tháng Hai: Tổng Thống Trump “muốn nói về Mike Flynn”
“Khi cánh cửa bên cạnh chiếc đồng hồ lớn treo tường đóng lại và chỉ còn hai chúng tôi, tổng thống khởi sự bằng câu nói, ‘Tôi muốn nói về Mike Flynn.’ Flynn từ chức hôm trước.
“Tổng thống nói rằng ông Flynn không làm điều gì sai trái khi nói chuyện với phía Nga, nhưng phải cho ông nghỉ việc vì nói dối phó tổng thống. Ông nói Flynn là người tốt và phải trải qua nhiều khó khăn và nói rằng ‘Tôi hy vọng ông có thể làm cách nào để vụ này chìm xuồng.’
“Tổng thống nói thêm ‘Ông ta là người tốt. Tôi hy vọng ông có thể để việc này qua đi.’ Tôi trả lời rằng ‘ông ta là người tốt’ nhưng tôi không nói rằng sẽ ‘để vụ này chìm xuồng.’”
Tổng Thống Trump đến nay vẫn cho hay ông không áp lực ông Comey chấm dứt cuộc điều tra Flynn.
Ðiện thoại hôm 30 Tháng Ba: Tổng Thống Trump yêu cầu Comey “vén màn mây mù đen tối”
“Sáng ngày 30 Tháng Ba, tổng thống gọi cho tôi ở văn phòng FBI. Ông coi cuộc điều tra về Nga là đám mây cản trở ông trong các công việc cho đất nước. Ông hỏi tôi có thể làm gì để ‘vén màn mây mù này không’? Tôi trả lời là đã thuyết trình cho lãnh đạo Quốc Hội về những ai chúng tôi đang điều tra và chúng tôi không điều tra tổng thống. Tôi cũng nhắc lại rằng tôi từng nói với ông điều đó. Ông nói với tôi, ‘chúng ta phải nêu lên điều đó.’”
Ðiện thoại ngày 11 Tháng Tư: “Tôi đã rất tốt với ông”
“Tổng thống gọi cho tôi và hỏi rằng tôi có làm gì về yêu cầu của ông là tôi phải thông báo rằng cá nhân ông không bị điều tra. Tôi trả lời rằng đã chuyển yêu cầu này cho quyền phó bộ trưởng Tư Pháp, nhưng chưa nghe thấy câu trả lời. Tôi nói rằng luật sư Tòa Bạch Ốc nên liên lạc giới lãnh đạo Bộ Tư Pháp để có yêu cầu này.
“Ông cho hay sẽ làm điều đó và nói thêm rằng ‘vì tôi rất tốt, rất tốt với ông; chúng ta có điều đó, ông biết không.’ Tôi không trả lời hay hỏi ông ‘điều đó’ là điều gì. Ðây là lần sau cùng tôi nói chuyện với Tổng Thống Trump.”
Ông Comey bị Tổng Thống Trump giải nhiệm hôm 9 Tháng Năm.
