VN NSND, NSUT, danh hiệu ảo xứ Việt+

[Gibbs]

Cứ đến kỳ xét danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân (NSND), Nghệ sĩ ưu tú (NSUT) giới văn học, nghệ thuật xứ An Nam lại tự bôi tro trát trấu vào mặt mình.
NSUT chẳng nói làm gì, giỏi tí nghề, có tí chuyên môn phong tặng là được.
Nhưng NSND không thể lơ mơ, tầm phào vì nó gắn với hai chữ “NHÂN DÂN”.
Hiểu nôm na những sản phẩm nghệ thuật, văn học của nghệ sĩ phải phục vụ nhân dân đất nước, được nhân dân công nhận đánh giá, đó mới thực sự là Nghệ sĩ Nhân dân.
Họ lập Hội đồng, họ đưa ra tiêu chí, tiêu chí lại theo định hướng, đường lối do họ đề ra chẳng thấy trưng cầu, thăm dò, khảo sát, lấy ý kiến của nhân dân, coi dân như mẻ, sao có thể gọi là NSND - Gọi là Nghệ sĩ của Đảng, Nghệ sĩ của Nhà nước mới đúng, như thế dân chẳng có ý kiến ý cò gì, việc của Đảng, Nhà nước - Đảng, Nhà nước cứ làm chẳng liên quan gì đến Nhân dân.
Với góc độ mang tính lý luận, NSND phải có sản phẩm phản ánh thời đại, có giá trị lịch sử, dẫn dắt xã hội, con người đến các giá trị “chân- thiện- mĩ”.
Kể từ khi đất nước mở cửa đến nay mỗi lần xét phong danh hiệu NSND, NSUT là có chuyện lùm xùm, kiện cáo, khiếu nại, thậm chí bới móc, vả vào mặt nhau trong giới nghệ thuật, văn học đặc biệt giới biểu diễn chẳng còn tí liêm sỉ nào. Vì họ chẳng có sản phẩm nào xứng tầm với danh hiệu, biến danh hiệu thành miếng mồi cho lũ “lục súc tranh công”.
Gọi là “mở cửa” chỉ để mời tiền vào, không phải mở cửa đón không khí dân chủ, đổi mới.
Đổi mới chỉ là đổi mới “Ti vi, tủ lạnh” không phải đổi mới tư tưởng, tự do sáng tạo.
Người nghệ sĩ không được sống trong môi trường dân chủ, tự do sáng tạo là người người nghệ sĩ chết, người nghệ sĩ phải ngửa tay ăn xin, cuộc sống phụ thuộc vào đồng tiền từ ngân sách là cái đầu trở thành nô lệ, bị sai khiến, bị tha hoá, vô liêm sỉ lúc nào không biết.
Trong môi trường ao tù, nước đọng như thế cho nên gần 70 năm đánh thắng mấy cường quốc lớn, một dân tộc được cho là “lương tri thời đại” không có một bộ phim, một tác phẩm văn học, hay các tác phẩm nghệ thuật xứng tấm, ngậm ngùi thừa nhận “văn hoá, giáo dục suy đồi, đạo đức xuống cấp”, biến các danh hiệu cao quý trở thành sự ban ơn, tạo ra các nghệ sĩ hão, cái danh không bằng cái thực. Phong tặng danh hiệu NSND, NSUT nó thấy gai gai, ngường ngượng.
Chiến thắng Điện Biên Phủ “Nên vành hoa đỏ, nên thiên sử vàng” được tái hiện qua bộ phim triệu đô tốn kém nhất nhất trong lịch sử điện ảnh Việt Nam “Sống cùng lịch sử” của NSND Thanh Vân được tuyên truyền rầm rộ về tính tư tưởng, hình tượng nghệ thuật, phản ánh một chiến thắng chói lọi của dân tộc, một tác phẩm điện ảnh “để đời” như đạo diễn Thanh Vân tâm sự.
Bộ phim chiếu ra rạp lèo tèo vài người xem, trong sự chê bai của công chúng vì những mô tuýp nhàm chán bắt trước điện ảnh Xô Viết. Kết cục phải nhập kho, thành phim quốc doanh chiếu trên truyền hình nhân ngày kỷ niệm.
Số phận của bộ phim “Sống cùng lịch sử” cùng chung với nhiều bộ phim khác, để đến bây giờ điện ảnh Việt Nam vẫn còn “món nợ” với Điện Biên Phủ, với Đại thắng mùa Xuân 1945, cùng bao biến cố thăng trầm của đất nước.
Văn học càng thê thảm hơn, không một bộ tiểu thuyết, một cuốn truyện dưới bất kỳ thể loại nào phản ánh được một thời kỳ lịch sử bi tráng nhất của dân tộc.
Vài năm đến hẹn lại lên danh sách NSND kéo dài ra mãi để làm gì? Khi sản phẩm nghệ thuật không tương xứng với danh hiệu cao quý khoác lên người nên giải tán vứt bỏ cái trò mèo này đi.
Càng nhiều NSND càng lộ ra sự thối nát của đám “con đàn, con hát của chế độ” tôn vinh cho những kẻ ăn theo nói leo, luồn lọt, chạy chọt danh hão.
Chủ tịch Liên hiệp các hội Văn học nghệ thuật Việt Nam, Hữu Thỉnh vui mừng loan báo “Nhà nước vẫn nuôi anh em chúng ta” dù thực tế chẳng có văn nghệ sĩ nào có thể sống được bằng chính nghề nghiệp của mình.
Ông cay đắng, thốt lên: “Đẩy 4 vạn văn nghệ sĩ cả nước đi chạy quảng cáo, xin tài trợ kiếm sống thì thời giờ đâu để trở thành chiến sĩ giữ vững trận địa văn hóa tư tưởng của đất nước".
Nhà nước phong danh hiệu cho văn nghệ sĩ, việc của nhà nước nhà nước cứ làm, ai xứng đáng thì phong, sao lại bắt nghệ sĩ phải viết đơn.
Người nghệ sĩ chân chính tự họ biết mình là ai, họ chẳng cần xin xỏ những thứ hư danh. Chỉ có những kẻ hão danh kệch cỡm mới ngửa tay xin cái danh hiệu hão NDND loè thiên hạ.
Khi nghệ sĩ còn phải ăn bám nhà nước, không dám rời bầu sữa của Đảng đừng mong có những NSND đúng nghĩa của nó.
Người nghệ sĩ phải biết dấn thân, độc lập trong tư tưởng, trong cuộc sống mới vươn lên trong vũng bùn lầy.
Ta muốn sống, muốn buồn đau day dứt.
Để trêu người tình yêu và hạnh phúc.
Tình yêu, hạnh phúc ru ngủ chi ta?
Thôi đến lúc phải xua mù bằng lặng.
Mặc miệng cười nhạo báng của trấn gian.
Đời thi sĩ không khổ đau lận đận, khác gì biển cả thiếu bão giông.
Chàng phải sống một cuộc đời cơ cực.
Mua âm thanh của bốn phương trời đất.
Đời không cho, vinh hạnh chẳng màng đâu.
(Mikhail Yuryevich Lermontov)

Nguyễn Tiến Tường: Nghệ sĩ nhân dân
Tự cái tên đó đã nói lên chỗ đứng của người nghệ sĩ trong lòng nhân dân rồi. Lòng mến mộ của nhân dân là phần thưởng cao quý mà người nghệ sĩ bằng tài năng và tâm hồn mà ghi lại dấu ấn, không cần xin xỏ ai.
Nếu có danh hiệu phải nộp đơn và xét duyệt thì nên lấy tên là "nghệ sĩ nhà nước" chẳng hạn. Ai muốn có danh thì xin, ai không muốn thì thôi.
Tôi thích cách mà Nghệ sĩ Bảo Quốc và Thành Lộc từ chối đội đơn xin phong tặng NSND, đó là những người tài hoa đi kèm với lòng tự tôn.
NSND không biết được chút lợi lộc gì không, chỉ thấy lâu lâu xuất hiện trên báo trên tivi thêm 4 chữ viết tắt, cũng chẳng sang chảnh gì mấy.
Tôi không thích gọi NSND Thanh Lam, vì gọi như vậy nghe giống bà cô nào ngồi tựa cửa nhìn xa nhai trầu bỏm bẻm. Gọi "chị Thanh Lam" đời hơn và hợp với vẻ đẹp đa đoan của chị hơn.
NSƯT, NSND này nọ chỉ nên khuyến khích trao tặng cho những người làm nghệ thuật "hiếm" khán thính giả. Đặc biệt là những người làm trong các lĩnh vực nghệ thuật cổ truyền dân tộc, để động viên họ cố gắng giữ gìn cho hồn phách văn hoá Việt không mai một thất truyền.
Người nào làm nghệ thuật có tính thương mại thì thôi, lợi danh cũng đủ đường rồi. Hữu xạ tự nhiên hương, mình hay mình tốt thì nhân dân thương nhớ, chứ tấm áo không làm nên thầy tu, cố xin thêm cái danh hão làm gì cho thêm vướng lụy.
***
Dương Quốc Chính: Nghệ sĩ nhân dân
Danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú, Nghệ sĩ nhân dân nó là sản phẩm XHCN, đại khái cũng gần như huân huy chương cho sự nghiệp cống hiến. Các nghệ sĩ miền Bắc đa phần có biên chế cơ quan nhà nước, hay sáng tác theo lề, thì rất thích.
Anh em cũng cần hiểu tâm tư của những người làm nhà nước lâu năm, não người ta tư duy theo lề. Đến ngày đến tháng, với cống hiến như thế là phải được phong danh hiệu như thế. Tự nhiên không được là người ta ấm ức, bị đồng nghiệp dị nghị: Phải thế nào thì mới không được phong chứ?!
Thế nên anh gì mới hậm hực như vậy, nhất là khi vợ còn được rồi! Nhưng mình đọc CV thấy ảnh có giai đoạn làm công chức và làm sếp, lại thấy bảo bị có đơn... nên chắc bị tố cáo tội gì đó mà công chức, cán bộ hay dính?!
Nghệ sĩ miền Nam rất khác, giống tư bản giãy chết hơn, nên không mặn mà lắm với mấy cái tem nhãn của nhà nước. Nhưng những ai có biên chế thì vẫn vậy thôi. Nói chung mỗi miền mỗi khác, do não trạng nó khác. Không so sánh được. Làm cán bộ nhà nước thì mong ngóng nhà nước tặng thưởng này kia thôi.
Vụ éo le nhất mà cũng có nhiều tranh cãi là giải thưởng Hồ Chí Minh cho nhạc sĩ Phạm Tuyên cơ.
Đã có màu sắc XHCN thì đương nhiên là cơ chế xin cho, ban phát. Nên việc có đường dây, quan hệ, chạy mấy cái này cũng không lạ. Nhưng em gì trẻ trẻ được NSND mình cũng thấy lạ cho nó. 8x hay 9x mà cũng ham hố mấy cái giải thưởng của các cụ. Chả biết lấy về làm gì nữa? Chắc đang là văn công mới thế chứ bình thường ai bị vậy đâu?
Có danh hiệu Dư luận viên nhân dân hay KOLs ưu tú không nhỉ?

Lê Huyền Ái Mỹ: Nhân dân, zui ha!
Hôm qua, “nín thở” chờ coi kết quả phiếu tín nhiệm của TPHCM.
Phù…
Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Thị Lệ (và Tư lệnh Bộ Tư lệnh TP) có phiếu tín nhiệm cao nhiều nhất. Là “thở cái phào” cho thành phố, bởi ngó đi ngó lại, kết quả các tỉnh thành công bố trong mùa tín nhiệm này thì số phiếu “tín nhiệm cao nhiều nhất”, “tín nhiệm cao tối đa” đều thuộc về Chủ tịch HĐND tỉnh thành. Chưa kể, vị trí này ở các tỉnh đều “2 in 1” - Bí thư tỉnh ủy kiêm Chủ tịch HĐND tỉnh thì không cao nhất, nhiều nhất mới là lạ!
Mà cũng chả đợi đến kỳ bỏ phiếu này thì khối Hội đồng nhân dân luôn chiếm lĩnh tốp đầu tín nhiệm. Hay nhân dân cứ phải luôn “không bị bỏ lại phía sau” ta!
Zui ha,
Thực tế, nếu so với khối Ủy ban nhân dân thì tính năng, chức năng (đi kèm quyền năng thực sự) của HĐND, dù nghe qua là thực hiện “quyền lực nhân dân” từ giám sát đến quyết định các chủ trương lớn thì chủ yếu vẫn là các kỹ năng “nghe - nhìn - đọc (nói)” mà không phải là “hiểu - làm”. Chưa tính đến năng lực của từng kỹ năng chỉ - vẽ cho ra cái gọi là giải pháp sau những báo cáo, tờ trình (của UBND tỉnh thành), giám sát cho tới để khi bỏ phiếu thông qua quyết nghị thì không chỉ đúng cho một nhiệm kỳ mình đại diện.
Số lượng của các kỳ họp, phiên giám sát… không/ chưa thể đồng nhất và quy đổi chất lượng của vai trò, chức năng, hiệu quả hoạt động của cơ quan dân cử. Vậy, ai sẽ giám sát vai trò, hiệu quả của HĐND để cho ra “phiếu tín nhiệm” thực chất nhất khi sau/ trong rất nhiều vụ việc, sự việc, hiện trạng có biểu hiện sai phạm, trì trệ, xuống cấp kéo dài nhưng đã không phát hiện kịp, phát hiện chỉ một phần hoặc phát hiện, lên tiếng lại không giám sát để đi đến xử lý, giải quyết dứt điểm.
Nghĩ trộm, kỳ bỏ phiếu do HĐND tiến hành, Chủ tịch HĐND và Thường trực HĐND chủ trì, tỷ lệ đại biểu bỏ phiếu lại là đại biểu HĐND chuyên trách ngồi ở dưới không ít…
Zui ha,
…
Hình như, cái gì có đuôi “nhân dân” cũng zui, như mấy hôm nay zụ nghệ sĩ nhân dân. Có người được phong tặng bởi tài năng và sự cống hiến thật sự (rõ nhất là ở bộ môn Hát bội, Cải lương, tất nhiên theo thiển ý, nếu đợt cuối vẫn bỏ lọt những tên tuổi như NSUT Ngọc Dung (tôi ví cô như một Lệ Thủy của hát bội vậy), NSUT Lê Thiện, Thoại Mỹ thì đó là chưa thỏa đáng). Họ thật sự xứng đáng “tín nhiệm cao” nhiều nhất!
Có người được phong tặng bởi… huy chương đủ bộ, bởi cái vị trí chức quyền mà họ đang đương nhiệm. Song huy chương hay vị trí ấy đều không quy đổi được tài năng mà công chúng mặc nhiên thừa nhận, yêu quý, ngưỡng mộ họ. Họ đạt “tín nhiệm cao” nhiều trong người-cùng-hội, nhưng “tín nhiệm thấp” lại cao trong công chúng. Chưa kể, có nhiều người đạt NSND nhưng thành tựu nghệ thuật thì vẫn quẩn quanh những cái mà nhờ đó họ đã được phong tặng NSUT. Còn từ ưu tú tới nhân dân thì nhân dân lại chưa thấy ưu tú!
Zui ha,