Người Việt vẫn khó đón nhận hàng Việt

Qua hai năm thực hiện cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” (8/2009 – 8/2011), tại nhiều hệ thống siêu thị lớn, tỷ lệ hàng Việt chiếm đến trên 90% trong cơ cấu hàng hóa. Tuy nhiên, người tiêu dùng vẫn khó lựa chọn dù rất muốn dùng hàng Việt.

Ngoài mẫu mã khó cạnh tranh, hàng Việt bày bán nhiều nơi mới chỉ đáp ứng được nhu cầu tiêu dùng ở phân khúc bình dân. Những ngành hàng đòi hỏi công nghệ tốt, chất lượng cao thì thương hiệu Việt hầu như vắng bóng, hoặc đáp ứng ở mức thấp.

Hàng tràn ngập...

Theo Bùi Hạnh Thu, Phó TGĐ Saigon Co.op, hàng Việt trong hệ thống siêu thị Co.op Mart đang chiếm 90% lượng hàng bày bán trong siêu thị. Riêng thực phẩm thiết yếu, hàng Việt chiếm đến 96%. Các hệ thống siêu thị lớn như BigC, Metro, Vinatex Mart cũng khẳng định, hàng Việt đang chiếm từ 90 – 95%. Đáng chú ý, hàng Việt ngày càng được các nhà sản xuất chú trọng về mẫu mã, chất lượng. Nhiều thương hiệu được người tiêu dùng tín nhiệm như: may Việt Tiến, Nhà Bè, Biti’s, Vina giày, bánh kẹo Kinh Đô, Bibica, gốm sứ Minh Long, Vinacafé Biên Hòa, cà phê Trung Nguyên, sữa Vinamilk, đường Biên Hòa, thực phẩm chế biến Vissan...

Thương hiệu Việt chưa đa dạng, chỉ mới dừng ở phân khúc bình dân nên khó lựa chọn cho người tiêu dùng. Ảnh: Nguyễn Hữu.

Ông Lê Văn Khoa – Phó Giám đốc Sở Công thương TP HCM, khẳng định, cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” đã mở “cơ hội vàng” để doanh nghiệp trong nước khẳng định vai trò, năng lực sản xuất, tạo uy tín thương hiệu đối với người tiêu dùng. Người tiêu dùng đã có nhiều thông tin về khả năng sản xuất của doanh nghiệp, cũng như chất lượng sản phẩm, hàng hóa Việt Nam. Ghi nhận là hai năm qua, người tiêu dùng đã có những chuyển biến tích cực trong hành vi mua sắm, có sự nhận định so sánh về giá, chất lượng giữa hàng nội và hàng ngoại trước khi chọn mua, và khuynh hướng chọn dùng hàng sản xuất trong nước thay cho hàng ngoại càng ngày gia tăng.

...nhưng tiếp cận dè dặt

Câu chuyện người tiêu dùng Việt khó tiếp cận hàng Việt nghe nghịch lý nhưng đang là thực tế. Nhiều bà nội trợ đi siêu thị Maximark, hay thậm chí Co.opmart, nơi được xem có trên 90% hàng Việt bày bán, rất khó chọn được hàng Việt ưng ý tại các gian hàng nhà bếp, vật dụng thiết yếu cho gia đình. Chị Minh (ngụ quận 9) phàn nàn: “Đi siêu thị Maximark, tôi phải vất vả lắm mới mua được một bộ chén dĩa hàng Việt tạm gọi là ưng ý. Tìm mãi mới thấy bộ chén dĩa Minh Long nằm khiêm tốn trong góc”, chị Minh nói. Cũng tại gian hàng đồ gia dụng của siêu thị này, chị Lê, một khách hàng tìm mua bình thủy tinh đựng nước uống cho hay: “Tìm mướt mồ hôi mới ra chiếc bình được sản xuất trong nước nhưng mẫu mã…quá tệ, cuối cùng tôi đành phải mua chiếc bình nhập khẩu từ Thái Lan”. Tại siêu thị Co.opmart Cống Quỳnh, chị Yên ở Q.Bình Thạnh, quyết mua cho được hàng Việt nên chịu mất thời gian, cẩn thận chọn lựa tất cả hàng trong giỏ đều là hàng Việt. Thế nhưng, khi xem hóa đơn tính tiền, chị vẫn “vướn” phải 2/8 món hàng chọn mua là hàng Trung Quốc.

Khảo sát một số khách hàng có mức tiêu dùng khá mua sắm tại các siêu thị, câu trả lời chung là tìm và muốn mua hàng hàng Việt. Tuy nhiên, cũng chừng ấy ý kiến thừa nhận hàng hóa mẫu mã đẹp và bắt mắt, giá cạnh tranh phần lớn lại hàng ngoại. Với ngành hóa mỹ phẩm, Việt Nam dù có Hiệp hội hóa mỹ phẩm với hơn 100 hội viên, nhưng sản phẩm đều nằm ở nhóm bình dân. Chính vì vậy, những hệ thống siêu thị tập trung hàng cao cấp sẽ khó có sự lựa chọn cho hàng Việt.

Ông Nguyễn Minh Thư, PGĐ Công ty TNHH Thiên Nam Hòa, thừa nhận, trong ngành hàng điện máy - kỹ thuật số, rất ít thương hiệu Việt có thể tự khẳng định mình. Hiện trong cơ cấu hàng hóa bán tại siêu thị, chỉ có vài thương hiệu Việt như: VTB, Tiến Đạt.... Tuy nhiên, hàng điện máy Việt lại ít được người tiêu dùng ưa chuộng vì độ bền cũng như độ sắc về mẫu mã không bằng hàng nước ngoài, trong khi giá cả tương đương. Nên các mặt hàng được chọn bán, chọn mua đều là hàng của các tập đoàn nước ngoài đặt nhà máy tại Việt Nam (thương hiệu ngoại), hoặc hàng nhập trực tiếp từ nước ngoài.

Hưởng ứng “Tháng 9 – Tháng khuyến mãi” của Sở Công thương TP HCM, từ ngày 1 – 30/9, Co.op Mart thực hiện chương trình “Tự hào hàng Việt” tại 50 siêu thị Co.op Mart trên toàn quốc để kích cầu mua sắm hàng Việt, giúp người tiêu dùng tiếp cận hàng Việt chất lượng và giá cả phải chăng. Tương tự, hệ thống siêu thị Big C tại TP HCM cũng thực hiện 4 chương trình khuyến mãi, trong đó điểm nhấn là chương trình “Tôn vinh hàng Việt Nam chất lượng cao”.

H.Linh (Đất Việt)