“Chúng tôi đã có ‘giấy tờ nhập cảnh’ của bà. Tôi đang giữ sổ thông hành của bà. Bà bị trục xuất.” Đó là câu nói của nhân viên di trú ở Baltimore, Maryland với bà Melissa Trần (Trần Thị Mộng Tuyền), cư dân Hagerstown, Maryland, mà theo lời của Luật Sư Bernie Semler là “không có tình người trong cách giải quyết,” và chấm dứt một tháng sum vầy với gia đình, cũng như hy vọng được đoàn tụ vĩnh viễn của gia đình bà.
Ông Bernie Semler là luật sư của bà Melissa Trần.
Niềm vui ngắn ngủi
Khoảng 9 giờ sáng Thứ Sáu, 14 Tháng Mười Một, nhật báo Người Việt nhận tin nhắn từ ông Danny Dũng Hoàng, chồng bà Melissa Trần, cho hay: “Vợ tôi bị giữ lại rồi, và sẽ bị trục xuất.” Đó là buổi sáng bà đi trình diện với Cảnh Sát Di Trú (ICE) đúng như lịch trình đã có. Theo lời ông Danny Dũng Hoàng, đó là lần thứ ba bà Melissa đi trình diện ICE.
Lần thứ nhất bà bị làm khó, bắt phải đeo vòng điện tử vào cổ chân. Sau khi luật sư phản đối vì hành động này không đúng luật, bà được đi lại tự do mà không cần đeo vòng chân.
Lần thứ hai là ngày Thứ Tư, 12 Tháng Mười Một, bà Melissa Trần đến theo lịch hẹn. Người quản lý hồ sơ của bà vắng mặt. Một nhân viên ICE hỏi bà: “Chúng tôi nghe nói bà nói xấu ICE trên tivi, báo chí, nói không được tắm rửa, đối xử tệ, không được khám sức khỏe, thức ăn có giòi.”
Bà Melissa Trần bình tĩnh trả lời, theo lời kể lại của chồng: “Tôi chỉ nói sự thật là tôi không được tắm rửa suốt năm ngày. Ơn trên phù hộ cho tôi suốt năm tháng không bị bệnh nên tôi không cần đòi khám sức khỏe. Tôi nghĩ các ông nhầm lẫn với ai khác.”
ICE hẹn bà trở lại trình diện vào sáng Thứ Sáu, 14 Tháng Mười Một.
Qua điện thoại, ông Danny Dũng Hoàng cho biết về tình hình của người vợ: “Họ bắt ngồi chờ khoảng ba tiếng. Sau đó, vợ tôi nhắn tin về nói là bị giữ lại. Họ đã có ‘giấy tờ nhập cảnh của vợ tôi do phía chính phủ Việt Nam cấp. Họ nói có thể đưa vợ tôi về trại giam giữ ở Lousiana và đợi ngày trục xuất về Việt Nam.”
Theo lời Luật Sư Bernie Semler, đây chính là cuốn sổ thông hành của Việt Nam. Ông kể lại chi tiết qua điện thoại: “Nhân viên di trú bước ra, chỉ nói ‘này, chúng tôi đã có sổ thông hành của bà. Đây là tấm ảnh của nó.’ Sau đó, họ giữ bà Melissa Trần lại. Cách cư xử của anh ta rất thô lỗ, gay gắt, không có tình người. Không cần phải làm như thế.”
Luật Sư Bernie Semler đề nghị phải xem cuốn sổ thông hành, vì “nói thật, tôi không tin lời họ nói. Những gì họ từng nói là đã có trong hồ sơ nhưng thật ra không có gì cả. Nhưng nhân viên ICE từ chối. Ông ấy nói tôi chỉ có thể thấy qua hệ thống tư pháp.”
Cho đến chiều hôm đó, một công tố viên ở tiểu bang Washington gửi cho ông Bernie Semler hình ảnh sổ thông hành của bà Melissa Trần. “Đúng. Họ đã có nó, cấp ngày 4 Tháng Mười Một,” Luật Sư Bernie Semler nói.
Tính đến ngày bà Melissa Trần được Chánh Án Tiffany M. Cartwright, thuộc tòa liên bang ở Washington, ra phán quyết thả bà ra khỏi trại giam của ICE ở Seattle, Washington, đến nay là một tháng hai ngày. Trong thời gian này, bà trở ra tiệm nail của gia đình cùng làm với chồng, chở các con đi học, đi bơi, và trình diện ICE theo đúng lịch hẹn.
Không có hy vọng
Bà Melissa Trần bị ICE bắt giam ngày 12 Tháng Năm, vì một lệnh trục xuất hơn 20 năm trước, vì một sai lầm lúc bà 19 tuổi và đã trả đầy đủ bản án sáu tháng tù giam. Sau năm tháng bị bắt giữ (từ ngày 12 Tháng Năm) và hai lần ra tòa di trú ở Baltimore, lúc 5 giờ sáng ngày Thứ Hai, 13 Tháng Mười, bà được thả ra khỏi trại giam ở Tacoma, Washington, đoàn tụ với chồng và bốn người con.
Luật Sư Bernie Semler từng giải thích với nhật báo Người Việt lý do văn phòng ông thuyết phục được tòa án trả tự do cho bà vì chính quyền Hoa Kỳ chưa xin được “giấy tờ nhập cảnh” từ phía Việt Nam cho bà Melissa Trần.
Nhưng bây giờ, khi phía Việt Nam đã cấp sổ thông hành cho bà, thì theo lời Luật Sư Bernie Semler, “thời điểm này, tôi lo là có lẽ cô ấy đã trên chuyến bay trục xuất về Việt Nam.”
Cho đến chiều Thứ Bảy, 15 Tháng Mười Một, qua nguồn tin riêng của tổ chức Collective Freedom cho biết, bà Melissa Trần hiện đang bị giữ ở trại giam giữ Alexandria Staging, Louisiana.
Như nhật báo Người Việt đưa tin trong bài phóng sự trước, Luật Sư Bernie Semler nói ông và các đồng sự đã nói chuyện với công tố viên tiểu bang để hỏi liệu chính phủ có cho phép mở lại hồ sơ trục xuất bà Melissa Trần hay không. Tuy nhiên, đó là trường hợp chính quyền Việt Nam chưa cấp sổ thông hành cho bà. Bây giờ, khả năng mở lại hồ sơ “gần như không có,” theo lời ông Bernie Semler.
“Nếu đến sáng ngày Thứ Hai mà vẫn không nhận được tin tức của bà Melissa Trần, chúng tôi sẽ cố gắng đấu tranh với tòa di trú mở lại hồ sơ. Nhưng vấn đề bây giờ không phải là họ không chịu đàm phán, mà là họ đã có sổ thông hành của bà Melissa Trần,” ông Bernie Semler giải thích. “Chúng tôi sẽ cố gắng, nhưng quyết định là ở họ.”
Do đó, dù nhóm luật sư gửi đơn mở lại hồ sơ trục xuất hơn 20 năm trước, thì khả năng thành công cũng khó xảy ra.
“Tàn nhẫn quá”
Rất nhiều bạn bè và những khách hàng quen thuộc của vợ chồng ông Danny Dũng Hoàng và bà Melissa Trần cho biết họ “sốc” khi biết tin.
Một người tên Arnold Platou chia sẻ: “Sáng nay tôi gặp Danny ở cửa tiệm. Ông ấy đau khổ, không thể nói được điều gì. Vậy nên, một trong những điều đầu tiên, tôi mong tất cả người quen, bạn bè của họ, hãy đến tiệm và bày tỏ tình yêu thương, sự quan tâm và ủng hộ dành cho Danny, gia đình ông ấy. Mỗi người chúng ta đến tiệm, nói với ông ấy rằng chúng ta quan tâm và chúng ta ủng hộ ông ấy!”
Ông Danny Dũng Hoàng, người từ nay sẽ đảm nhận cả vai trò của một người mẹ, bật khóc, và nói: “Chính quyền này tàn nhẫn quá. Cô ấy có phải người cướp của, giết người gì đâu. Cô ấy dạy dỗ con cái nên người, vừa chăm con vừa đi học. Cô đậu đại học với bằng giỏi, được chọn đứng phát biểu trước trường trong ngày tốt nghiệp. Rồi lo cho Tí đi bơi mỗi cuối tuần, để Tí đi dự vòng chung kết quốc gia.”
Những câu chuyện về người vợ cứ thế tuôn chảy. Ông tự hào nói về người con trai cả, Jackson Hoàng: “Jackson nói ‘con cố gắng học xong, tìm việc làm, phụ giúp gia đình.’” Cậu con trai của vợ chồng ông được học bổng của trường đại học The Pennsylvania State University.
“Thứ Tư này con gái của chúng tôi đi mổ ngón tay, vì một tai nạn nhỏ tuần trước, ngón tay cháu không co gập lại được. May mắn là lúc đó có Melissa về nhà, chăm sóc được cho cháu. Nhưng Thứ Tư này…,” người đàn ông này lại bật khóc. “Tôi cố gắng kiên cường để còn lo cho bốn đứa con, dù không biết tương lai sẽ thế nào nữa. Cũng may các con tôi ngoan và hiểu chuyện.”
Vừa nói điện thoại, ông liên tục gửi qua những tấm ảnh của vợ và con. Có lẽ xem lại những tấm ảnh gia đình, là động lực lớn nhất với ông lúc này.
“Vợ chồng tôi không tham tiền. Người ta làm nail chỉ mong cuối tuần vì cuối tuần mới có nhiều khách. Tôi để Melissa đưa con đi bơi, không nghĩ chuyện kiếm tiền. Trong năm, Jackson đi thi chung kết tiểu bang và quốc gia bốn lần, là đi từ Thứ Năm đến tối Chủ Nhật mới về đến nhà. Melissa làm mọi cái tốt nhất có thể cho con,” ông nói sau khi gửi qua những tấm ảnh cậu con trai lớn Jackson đoạt giải cuộc thi bơi lội.
“Chẳng lẽ tất cả những điều tốt mà cô ấy đã làm không xóa lấp được một lần vấp ngã lúc vị thành niên hay sao?” ông hỏi, và không có câu trả lời.
