hoathienly19

KHÚC BI TRÁNG Ở PHÁO ĐÀI ĐỒNG ĐĂNG



Nhắc đến cuộc chiến bảo vệ biên giới năm 1979, không một người Lạng Sơn nào không biết câu chuyện về cái chết của cả trăm người dân và cán bộ chiến sĩ dưới tầng hầm của pháo đài Đồng Đăng.


Những dấu tích của lô cốt dẫn vào pháo đài bị địch đặt thuốc nổ giật sập - Ảnh: Ngọc Quang






Đến bây giờ pháo đài vẫn nằm đó, bên đường lên thị trấn Đồng Đăng.

Dẫn đường đưa chúng tôi lên pháo đài là đại tá Triệu Văn Điện, Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, trưởng Phòng cảnh sát truy nã tội phạm Công an tỉnh Lạng Sơn.

35 năm trước, với chiến công trong cuộc chiến bảo vệ biên giới phía Bắc, binh nhì Triệu Văn Điện được phong vượt cấp lên hạ sĩ và trở thành anh hùng khi mới tròn 20 tuổi.


THẢM SÁT DƯỚI HẦM NGẦM PHÁO ĐÀI


Mất chừng 15 phút lội bộ từ chân đồi, chúng tôi lên tới đỉnh pháo đài. Án ngữ trên một điểm cao, từ đây có thể trông ra khắp vùng biên ải mênh mông.

Đập vào mắt chúng tôi là hai khối bêtông khổng lồ bị xô ngã chồng lên nhau, đó là dấu tích của lô cốt dẫn lối vào pháo đài bị địch đặt thuốc nổ giật sập vào tháng 2-1979.


Mất 5 ngày đêm vẫn chưa chiếm được pháo đài, ngày 22/2/1979, quân địch đặt bộc phá nổ sập cửa hầm. Những tảng bê tông lớn còn đến ngày nay là dấu tích sau vụ nổ bộc phá.







Chiếm giữ vị trí trọng yếu nhất của thị trấn Đồng Đăng, pháo đài này được xây từ thời Pháp (trước năm 1945) và trở thành cứ điểm vô cùng kiên cố nhờ hệ thống hầm ngầm bên trong pháo đài chia làm nhiều tầng, có sức chứa hàng trăm người.

Tất cả xây chìm khuất dưới lòng đất, chỉ nhô lên trên đỉnh đồi những lô cốt kiên cố với lỗ châu mai vừa phòng thủ, vừa là chỗ thông gió cho hệ thống hầm ngầm bên dưới.







Từ điểm cao này lên cửa khẩu Hữu Nghị chỉ chừng 2km.

Đại đội 5 Công an vũ trang (C5) Lạng Sơn - nay gọi là bộ đội biên phòng - với hơn 100 tay súng được bố trí tại đây.

Ngay buổi sáng đầu tiên quân Trung Quốc đồng loạt nổ súng xâm lược, hàng trăm người dân Đồng Đăng chạy lên đây trú ẩn.

Trong những ngày chiến sự, dân vẫn cùng các chiến sĩ C5 chiến đấu, tải thương, lo cơm nước cho anh em.

Những ngày đầu cuộc chiến, nhờ vị thế hiểm yếu của pháo đài, anh em C5 đã đánh bật hàng chục đợt tấn công của địch hòng chiếm lấy cao điểm này.

Hàng trăm tên địch gục ngã sau những đợt xông lên.


Thị trấn Đồng Đăng nhìn qua lỗ thủng từ lô cốt trên đỉnh đồi.






Nhưng sau hơn một tuần chiến đấu trong vòng vây chặt cứng của địch, khi anh em lùi vào [b][size=3][color=black][i]cố thủ trong pháo đài cùng với những người dân đang trú ẩn thì địch tiếp cận đường hầm vào pháo đài :

- Đặt thuốc nổ giật sập cửa vào hầm ngầm

- Dùng lựu đạn cay thả xuống hầm qua các lỗ thông hơi

- Dùng cả súng phun lửa phun vào các ngách hầm.

Trong số hơn 100 người dân và chiến sĩ, chỉ có sáu người sống sót thoát ra được sau đó, còn lại đều chết ngay trong lòng pháo đài.

Thời khắc bi tráng đó sau này được anh hùng Nông Văn Phia, chiến sĩ đại đội 5 C5, một trong số sáu người sống sót sau vụ thảm sát, nhớ lại:

“Trong pháo đài lúc này ngoài đơn vị chúng tôi còn có rất nhiều đồng bào. Hầu hết là đàn bà, trẻ em từ dưới thị trấn Đồng Đăng chạy lên tránh đạn pháo từ sớm ngày 17-2.

Vì đông người nên thức ăn thức uống dự trữ của chúng tôi sắp hết, chỉ còn dăm cân mì sống và mấy lít nước cạn dưới đáy phuy.

Trong pháo đài tối om và ngột ngạt vì hơi người, trẻ con khóc lặng đi vì khát nước, khát sữa.

Mệt quá, khát quá, tôi ngồi dựa lưng vào góc tường, đầu choáng, người ớn lạnh và buồn nôn vô cùng.


Bỗng “Ầm...! ...Ầm!” - hai tiếng nổ khủng khiếp nối nhau. Pháo đài rung chuyển. Tiếp đó hàng chục, hàng trăm tiếng nổ chói tai rung óc. Hơi khói cay sè, đen đặc cuồn cuộn ùa vào từng căn phòng trong pháo đài. Tiếng kêu nhốn nháo:

“ Địch giật bộc phá lấp đường hầm rồi. Địch thả lựu đạn cay các đồng chí ơi! Ai có khăn ướt thì đậy ngay lên mặt đi”.


Tầng pháo đài này bị quân TQ dùng bộc phá đánh sập - Ảnh: MY LĂNG






Một giọt nước uống còn không có, đào đâu ra khăn ướt. Tiếng trẻ con sặc sụa rồi lặng đi. Mấy đồng chí thương binh kêu nấc lên hai, ba cái rồi lịm.

Tôi bò sờ soạng lần về lỗ thông hơi để thở nhưng từ ngoài địch nhét lựu đạn cay vào.

Qua ánh lửa, tôi thấy đàn bà, trẻ em nằm la liệt, co quắp, giãy giụa.

Một thứ khói khủng khiếp xộc vào họng cháy bỏng và lửa cháy bừng bừng. Địch phun hơi độc hóa học và phun xăng xuống đốt, tôi thoáng nghĩ rồi ngất lịm.

Tỉnh dậy, tiếng nổ vẫn ầm ầm, máu ứa ra từ miệng, từ mũi, từ tai tôi.

Tôi bò đi sờ trong đống thi thể người nằm co quắp ấy xem có ai còn sống không. Tất cả dường như đã chết…”.







Chúng tôi đặt bó hoa cúc vàng trên khoảng bêtông trước lối xuống cửa hầm ngầm, đốt nhang tưởng niệm những người lính, người dân đã hi sinh năm nào dưới lòng công sự rồi chui xuống tầng hầm pháo đài, từng tầng từng tầng một, tâm trí như thấy lại sống động cảnh tượng kinh hoàng ngày đó.






Còn tiếp ,