Phát hiện thung lũng và vách đá tuyệt đẹp ẩn dưới ḷng Đại Tây Dương. Trong một thung lũng đường hầm dưới đáy Đại Tây Dương, các nhà khoa học đă phát hiện ra khối đá ngầm (một lớp trầm tích của một kênh nước tan h́nh thành bên dưới một tảng băng).
Mô phỏng thung lũng và vách đá tuyệt đẹp dưới đáy Đại Tây Dương qua h́nh ảnh 3D
Một mảng rộng lớn của các thung lũng đường hầm ẩn hiện gió và uốn khúc quanh nơi từng là một cảnh quan bao phủ bởi băng. Những thung lũng này là tàn tích của những con sông cổ xưa từng rút nước từ các tảng băng tan chảy.
Bây giờ, các nhà khoa học đă có cái nh́n rơ ràng nhất về những con sông cổ này. Chúng bị chôn vùi hơn 30cm dưới đáy biển và rất lớn (rộng từ khoảng 1 đến 6 km).
H́nh ảnh mới cho thấy các gờ trầm tích nhỏ, mỏng manh, các bức tường trầm tích lớn hơn có thể dài hàng mét và các miệng núi lửa được gọi là lỗ ấm đun nước do các khối băng tan chảy để lại.
Tác giả chính của nghiên cứu James Kirkham, nhà địa vật lư biển tại Cơ quan Khảo sát Nam Cực của Anh và Đại học Cambridge, Anh cho biết: “Chúng tôi không mong đợi có thể t́m thấy những dấu chân của tảng băng này trong các kênh đào. Và điều đó cho chúng tôi biết, trên thực tế, băng đă tương tác với các kênh nhiều hơn so với giả định trước đây."
Những ḍng sông này là dấu vết của các sông băng để lại từ 700.000 đến 100.000 năm trước, khi phần lớn Biển Bắc, cũng như 2/3 phía bắc Vương quốc Anh và toàn bộ Ireland thường bị chôn vùi dưới những tảng băng khổng lồ.
Trong thời kỳ khí hậu ấm lên và băng rút đi, những tảng băng này thải nước qua các sông băng ẩn bên dưới lớp băng. Các ḍng sông băng này đă để lại dấu ấn của chúng trên các lớp trầm tích bên dưới. Sau đó, nhiều trầm tích hơn chồng chất lên trên khi băng biến mất, tạo thành những dấu ấn sâu dưới đáy biển.
Kirkham cho biết, địa h́nh bên trong các thung lũng đường hầm vẽ nên một bức tranh phức tạp về sự rút lui của băng. Đôi khi, có dấu hiệu rút lui khá chậm và chắc chắn.
Ở những điểm khác, các sông băng được đánh dấu bằng những đường gờ nhỏ, mỏng manh cho thấy ḍng chảy băng nhanh và năng động, Kirkham nói. Một dấu hiệu khác cho thấy nước đá và nước dâng nhanh là những điểm mà một tảng băng lớn đă tách ra khỏi tảng băng chính và di chuyển đến một vị trí mới cuối cùng bị mắc kẹt và tan chảy.
Những thung lũng đường hầm dưới biển này là bức ảnh thú vị về quá khứ và có thể giúp dự đoán tương lai. Nếu khí hậu trở nên đủ nóng, một ngày nào đó Tây Nam Cực có thể trông giống như Đại Tây Dương 100.000 năm trước.
VietBF@ sưu tập