Ngày 05 tháng Ba năm 2024, tàu hải cảnh Trung Quốc (TQ) đă “va chạm” với tàu tuần duyên của Philippines tại băi Cỏ Mây ở biển Đông. Đây là lần đầu tiên lực lượng hải quân của 2 nước có một sự đụng chạm gây ra thương tích cho 4 quân nhân Philippines. Sự kiện này là kết quả tất nhiên mới nhất khi TQ ngày càng gia tăng sự hung hăn xâm chiếm lănh hải ở biển Đông.
Thoạt đầu, TQ tự vẽ và tuyên bố lănh hải thuộc về TQ vi phạm các quy định quốc tế về lănh hải trong vùng biển Đông. Sau đó TQ tấn công Việt Nam chiếm lấy Trường Sa, đào cát biển để tạo ra các ḥn đảo nhân tạo trong vùng biển thuộc về Việt Nam và Philippines. Khi đă nắm được đảng CSVN trong tay, TQ quay qua quấy nhiễu Philippines, v́ đây là đất nước cuối cùng có thể ngăn chận giấc mơ bá chủ biển Đông của TQ. Khởi đầu là TQ đưa đội quân tàu đánh cá có vũ trang vơ vét khu vực biển Đông xung quanh Philippines, rồi tiến tới dùng lực lượng hải cảnh xua đuổi, ngăn chận tàu đánh cá Philippines, rồi tiến qua chặn đầu tàu hải quân Philippines gần băi Cỏ Mây, và ngày nay là tạo ra sự cố tàu TQ và tàu Philippines đụng chạm nhau. Hiển nhiên, sự cố sẽ xảy ra trong tương lai là “xung đột vũ trang” giữa TQ và Philippines trên vùng biển này.
Philippines là đất nước của hàng ngàn đảo, không có biên giới trên đất liền, cho nên việc xác minh chủ quyền của băi Cỏ Mây vô cùng quan trọng. Nếu Philippines không thành công bảo vệ băi Cỏ Mây th́ đảo nào sẽ là đảo kế tiếp mà Philippines sẽ mất về tay TQ? Mặc dù Philippines không đủ lực lượng quân sự để bảo vệ biên giới, tuy nhiên họ đă thành công trong việc sửa đổi lại hiệp ước quân sự với Mỹ, trong đó Mỹ cam kết sẽ bảo vệ Philippines nếu chiến tranh xảy ra trên lănh thổ Philippines.
Hiệp ước quân sự mới giữa Mỹ - Philippines đă làm TQ chùn bước ở biển Đông trong năm 2023. Nhưng khi chiến tranh Ukraine - Nga cứ kéo dài không đi theo một chiều hướng nhất định, chính phủ Mỹ lại có vẻ sa lầy vào cuộc chiến Trung Đông một lần nữa giữa Hamas và Do Thái. Đặc biệt là tháng 10 năm 2024 này lại có cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ, TQ sẽ cho rằng đây là cơ hội chín mùi cho TQ tấn công mạnh trên biển Đông, đưa chính phủ của ông Biden vào t́nh trạng khó xử. Cách đây vài ngày, TQ đă không xài cụm từ “thống nhất trong ḥa b́nh với Đài Loan” trong bài diễn văn của thủ tướng Li Qiang đọc trước Quốc Hội TQ.
Trước khi kết thúc nhiệm kỳ năm 2016, bộ trưởng ngoại giao Hillary Clinton tuyên bố rằng “Mỹ sẽ quay lại Đông Nam Á”. Ủng hộ Philippines một cách thiết thực khi có đụng chạm quân sự xảy ra giữa TQ và Philippines sẽ chứng tỏ sự quyết tâm của chính phủ Mỹ đóng một vai tṛ quan trọng trong ḥa b́nh ở Đông Nam Á và nó sẽ khuyến khích các nước trong vùng mạnh dạn liên kết để chống lại sự bành trướng của TQ. Một khi Philippines mất băi Cỏ Mây vào tay TQ th́ biển Đông sẽ dần dần nằm trong sự kiểm soát của TQ về mặt quân sự, ngoại giao và kinh tế. Băi Cỏ Mây chỉ là một địa danh rất nhỏ nhưng nó là thành tŕ đầu tiên ngăn chận ảnh hưởng đang lan rộng của TQ trong vùng Đông Nam Á.
Trần Nghị
__________________
|