CHƯƠNG 25
Sáng hôm sau tôi vừa mở mắt ra là thấy ông Chín lom khom xếp những cành lá trên sàn.
Tôi nói ngay :
– Nếu không có múa Hoa Champa hồi hôm th́ lính ngủ không được đấy ông Chín ạ !
– Tại sao vậy ?
– Ông Chín chống nạnh lên và hất hàm hỏi tôi
– Tại sao không ngủ được ?
Tôi b́nh tĩnh đáp :
– Tại v́ bụng đói quá mà . Nước suối không xoa dịu được cơn đói chứ sao! Phải nhờ tới hoa Champa .
Ông Chín nói một cách thản nhiên :
– Hoa Champa không uống được .
– Ông Chín quên rằng nghe hát th́ đỡ đói sao ?
– Phải rồi, nhưng máy bay quan trọng hơn .
– Nhưng nó chỉ quan trọng khi nó có thật kia . C̣n đằng này không có mà quan trọng cái ǵ ?
Ông Chín đứng lặng người ra rồi cất tiếng cười đắc chí với kết quả mà ông đạt được đêm qua.
Đến trưa th́ có lệnh hành quân. Đường đă xoi thủng.
Trong giây lát thấy ba-lô lục đục trên lưng. Soong chảo, súng ống lớp vác lớp gánh lớp khiêng, đụng khua nhau lộp cộp lạc cạc lèng xèng không biết có thể so sánh nó với cảnh tượng nào trong cuộc sống. Chợ không phải chợ, hội không phải hội, liên hoan không phải liên hoan.
Tôi bất chợt nh́n thấy trong đám lính một anh bạn quen. (Hẳn bạn đọc c̣n nhớ “ông già Noël ở nơi có cái đế cối 82 lót đường).
Không biết bao lâu rồi tôi không gặp lại anh ta. Anh ta gầy đến mức độ không c̣n gầy được nữa. Gương mặt anh ta không c̣n thịt chỉ c̣n đôi g̣ má nhăn nheo, nhô hẳn lên và cặp mắt sâu như hai cái giếng cạn. Anh ta choắt lại như một miếng khô sấy.
Không hiểu lư do nào anh ta lại treo và hôm nay vẫn c̣n treo chiếc khăn lông nhỏ dưới quai nón làm cho anh ta giống ông già có bộ râu vĩ đại. Tay anh ta mỗi bên vẫn cầm một chiếc gậy như cặp chân giả chắp vào cặp chân thiệt đă kiệt lực từ lâu.
Trông anh ta đi, tôi muốn khóc. Bao giờ anh ta mới tới nơi ? Vậy mà không chịu nằm lại dọc đường mà cứ lắt nhắt đi từng bước một.
Anh giao liên dẫn đường trên chặng này đă nai nịt xong. Anh đứng trên một cái rễ cây và tuyên bố nội qui mới do anh ta đặt ra sau khi đă được cấp chỉ huy truyền lại t́nh h́nh địch. Anh ta rất gọn. Súng cạc-bin, quần đùi, áo tay ngắn.
Anh ta nói :
– Hôm nay chúng ta sẽ đi một con đường đặc biệt. Có thể nói là rất gian khổ và nguy hiểm.
– Có nhiều dốc không đồng chí ? – Một anh chiến sĩ hỏi.
Anh giao liên đáp :
– Không có dốc sao phải Trường Sơn . Càng đi vô càng dốc nhiều. Ở đầu đường, các anh bị cái đồi
“ Ngàn lẻ một ”, vô đến cuối dăy Trường Sơn các anh sẽ bị cái đồi em em cái
“Ngàn lẻ một” đó.
Anh giao liên xoè bàn tay ra :
– Đồng chí nào c̣n thuốc cho xin điếu, lạt miệng quá. H́nh như cơn sốt tới.
Một anh chiến sĩ móc trong túi ra một mẩu thuốc và trao cho anh giao liên.
– Tôi c̣n có bấy nhiêu. Thăng Long đấy !
– Ồ! Thăng Long hả ? Để làm vài hơi cho biết mùi
– Anh giao liên bật lửa châm thuốc hút và nói tiếp:
- Nhưng vô Nam dốc cao hơn các đồng chí à!
Một người căi lạ i:
– Vô Nam là đi về phía đồng bằng, tại sao dốc càng cao hơn ?
Anh giao liên ph́ phèo điếu thuốc không chịu cháy, anh phun phun sợi thuốc và nói với sự chắc chắn:
– Đành rằng đi về Nam là đi về phía đuôi Trường Sơn, nhưng tới đó dốc sẽ cao hơn nữa. Là v́ sức khoẻ của các đồng chí đă kiệt.
Ở đầu Trường Sơn các đồng chí leo cái
“Ngàn lẻ một” tuy cao nhưng các đồng chí c̣n sức.
C̣n vô Nam tuy là dốc thấp hơn nhưng người hết gân, ngựa hết cỏ, muối mắm cũng cạn, chỉ c̣n có nước suối mà thô i!
Ai nầy lẵng lặng nghe và nh́n lại bản thân ḿnh th́ thấy đó là điều chí lư.
Nghe anh giao liên nói, tôi ớn quá. Trước mắt ḿnh không có cái ǵ phấn khởi cả. Con đường hôm nay, không biết có vạch nổi hay không ?
Đường đi gian nan thật v́ đây là con đường không có đường. Không một ai đi trước ḿnh trên lối này. Một thứ đường không biết sẽ đưa ḿnh đi tới đâu ?
Đi vài bước lại dốc, mạnh ai nấy đi theo ư thích và sức khoẻ của ḿnh. Cả một khu rừng đó, cả một dăy đồi đó, ai muốn đi hàng ngang hàng dọc ǵ th́ cứ đi.
Người khiêng súng đi theo sự bất lợi của người khiêng súng; người mang ba-lô đi với sự uể oải của người mang ba-lô.
Cho nên cả đoàn người đi qua rồi vẫn không để lại phía sau một vết ṃn nào khả dĩ gọi đó là đường ṃn để cho kẻ đi sau nhờ.
Lên đến một cái đỉnh dốc, anh giao liên nh́n dáo dác và bảo:
– Bỏ mẹ ! Lạc rồi !
Một người nhảy cỡn lên như đạp phải lửa :
– Hả, đồng chí nói cái ǵ ? Lạc rồi hả ?
– Chưa chắc nhưng sao đi măi mà chưa qua được buông Ô.
– Buông Ô là buông ǵ đồng chí ?
– Buông Ô là buông Ô chớ buông ǵ..
– Cái buông đó nằm ở đâu đồng chí ?
– Ở chỗ nó nằm chớ đâu .
– Nhưng ở hướng nào? Đông hay Tây ?
– Tôi chẳng biết Đông Tây ǵ hết !
– Trời đấ t! Anh học lớp mấy mà anh không biết phương hướng khi đi rừng?
Hai người đôi co với nhau làm cho anh giao liên đang lúc mệt, đổ quạu. Anh nói :
– Tôi không có học lớp mấy hết! Hồi nhỏ tới lớn tôi đi chăn trâu cho người ta không hè!
Rồi anh giao liên bỏ đi giữa sự câm lặng của mọi người. Đi được vài bước anh quay lại:
– Ở đâu ngồi đó nghe! Bỏ đồ xuống nghỉ. Đi bậy bạ tụi nó bắn tên thuốc độc chết ráng chịu.
Tôi lắc đầu hỡi ôi ! Thế là lạc mất rồi.
Trời chiều gió ít nhưng không khí âm âm lạnh rợn người. Nắng đă xuống thấp chỉ c̣n vài ba đốm nhợt nhạt trên rễ cây. Không có con chim nào về tổ. Rừng hoang đến nỗi chim không làm tổ.
Vài ba người ném ba-lô xuống. Súng đạn kẻ th́ treo trên cành cây, người th́ giá súng, nhiều người lót đít ngồi như khúc gỗ.
Mấy anh chỉ huy th́ dở bản đồ ra xem. Tôi cũng chen vào đám này khom xuống xem bản đồ làm như ḿnh cũng là tham mưu.
Bản đồ nằm dưới đất, li ti những gân xanh gân đỏ chạy chằng chịt nhưng loay hoay măi không ai t́m ra điểm hiện ḿnh đang ngồi. Tôi nóng mũi nên chen vào một cách hết sức vô trách nhiệm:
– Thôi các đồng chí ơi ! Đừng có t́m mà mất công ! Biết đâu mà t́m ? Thiệt là vô lư !
Lặng thinh một lát tôi lại nói :
– Tôi có cách này hay lắm !
– Cách nào ?
– Quay lại trạm cũ !
– Để làm ǵ ?
– Để có suối !
Hai vị chỉ huy mới té ngữa. Ở đây đâu có nước nôi ǵ ? Ai cũng khát, mong cho tới nơi để nốc ba bi-đông một lúc vào cái dạ dày thay cơm. Nhưng bây giờ nước suối cũng không có nữa rồi.
Đành vậy thôi chớ biết làm sao ? Quay trở lại đâu có phải là dễ? Đi rừng như đi đêm, nhất nhất đều phải có người dẫn nếu không th́ cứ đi quanh quanh măi trên vết chân ḿnh mà thôi . Người hướng dẫn đă đi lạc th́ làm sao ?
Tôi buồn rầu vô cùng, vừa việc lớn vừa việc nhỏ, vừa đường ngắn vừa đường dài, đều không có một chút ǵ thuận lợi…
Phút dừng chân trên đường hành quân vào Nam.
Tôi đang t́m chỗ để mắc vơng. Bỗng tôi ngồi phệt xuống. Hai tay quơ quào bứt lấy một bụi rau xanh đưa lên mũi ngửi rồi bỏ vào túi cài nút lại ngay. Một cử chỉ chớp nhoáng nhưng Việt cũng trông thấy. Việt hỏi:
– Cái ǵ vậy anh ?
– Ng̣, ng̣ gai cậu ơi !
– Ng̣ nêm canh chua đó phải không ?
– Đúng rồi .
Sự trao đổi của chúng tôi lọt vào tai những người bên cạnh, rồi lập tức được truyền ra khắp đoàn nhanh như gió .
– Ở đây có ng̣ gai nghe !
– T́m ng̣ gai nấu tộ canh chua với lá bứa bây ơi !
Thế là mọi người dẫm lên gai góc, bới vào những kẹt đá để t́m cái món gia vị thân thuộc đó như một cuộc hành quân truy lùng địch quân.
Nhưng không ai t́m ra được thêm một lá nào nữa.
Việt bảo tôi:
– Đúng ng̣ không anh ?
– Sao không đúng? Tôi ăn canh chua ṃn răng mà!
– Đưa coi !
Tôi móc túi đưa mấy cái lá rau cho Việt. Việt đưa lên mũi hít hít như ngửi thuốc khoẻ:
– Đúng rồi . Ng̣ ! Ng̣ !
Lính tráng văng tục ầm ĩ. Kẻ khiêm tốn th́ than thở, đứa lỗ măng th́ chửi thề. Có những kẻ đă từng gặp cái cảnh lạc đường này th́ ngồi lặng thinh chỉ kêu lên một tiếng rồi thôi.
Nước trong bi-đông đă cạn. Suối reo th́ dưới chân núi. Chỉ hoá thành khỉ th́ hoạ may mới đi xuống lấy nước được v́ dốc đứng và ít ra bây giờ cũng đă 6 giờ chiều.
Người người thiêm thiếp v́ đói lả và thất vọng. Đă nhọ mặt người, mỗi con người đều ḥa lẫn vào cây cỏ và bóng tối.
Người giao liên nào đă dẫn họ tới đây ? Bao giờ th́ họ sẽ tới nơi hay không bao giờ họ đến ?
Nỗi sợ sống giữa rừng sâu cùng với nỗi lo câu bị dẫn lạc đường nhồi lại làm một đè nặng lên tâm trí tôi như một tảng đá.
Tôi chưa mắc vơng vội. Ḷng cứ bồn chồn không sao ổn định được. Loay hoay một chập th́ trời mưa. Mưa thật to, bất ngờ. Ai cũng lấy ni-lông ra choàng và đứng co rút lại t́m một gốc cây mà nép ḿnh vào. Mưa càng nặng hạt.
Sườn núi nghiêng trút cho nên không thể đứng thẳng hai chân được, phải đứng một chân thẳng một chân dùn và cứ chịu như thế cho đến tàn đám mưa.
Không có ǵ buồn bằng khi hạ trại mà lại gặp mưa. Rồi lại không có nước và cuối cùng là không một que củi. Mà lại tối mịt.
Thôi, đành mắc vơng rồi leo lên nằm với cái bụng tóp ve. Và chỉ có thể xoa dịu cơn đói bằng mấy giọt nước c̣n tráng đít bi-đông.
Nhiều người lầm bầm chửi giao liên, nhiều người đốt lửa hơ quần áo. Tôi th́ chỉ nằm queo, không buồn nói tới Thu cũng không động tới Việt.
Bỗng Việt đến nói với tôi :
– Ta nấu canh chua đi anh !
– Giỡn cậu !
– Thiệt mà! Tôi vừa bắt được đúng ba con cua đá.
Việt móc túi quần đưa ra ba chú cua. Mỗi chú to bằng ngón chân cái, đen như than, ngời ngời như da trùn hổ. Việt c̣n móc trong túi áo ra mấy cái đọt bứa và nói:
– Vậy là đủ chất liệu rồi .
Tôi nói:
– Đâu c̣n nước !
– Vét hết nước trong bi-đông của tôi, của anh và của Thu là đủ.
Rồi Việt hăng hái tiến hành nấu canh chua. Việt chẻ những thanh nứa ra bằng chân nhang, bó lại. Tất cả cua, lá bứa và nước cho vào một cái ga-men. Tôi cầm cái quai, c̣n Việt th́ châm lửa vào mớ que nứa kia kê duới đít ga-men. Việt gọi:
– Thu ơi ! Có ăn canh chua không?
– Canh chua đâu anh ?
– Có đây!
Tôi bảo Việt:
– Coi chừng hễ nước vừa sôi chín lá bứa và cua th́ ngưng, kẻo sôi lâu cạn hết nước.
Quả thật, nước không ngập lưng mấy con cua. Chập sau, canh vừa sôi là tôi bảo Việt dập lửa ngay, rồi bảo Việt và Thu mang ga-men lại. Tôi lấy muỗng chia cho từng người . Mỗi người được một chú cua đá, mấy cái lá bứa và ba muỗng canh.
Bỗng Thu kêu lên :
– Ấy chết, ng̣ đâu không nêm vào ?
– À ạ ! Cái món chính mà lại quên.
Tôi bảo Thu:
– Em móc túi áo anh lấy ng̣ ra, tay anh bẩn quá.
Thu phụng phịu:
– Anh bóc lột em từng chút.
– Anh là tư sản văn chương đây mà!
Việt cười:
– Nhưng tư sản hụt .
Rồi mỗi đứa đem thức ăn về lều ăn riêng tùy theo sở thích của ḿnh, cốt làm sao các món phụ thêm làm cho món canh chua cua đá được tăng thêm giá trị.
Cơm nắm mang đi từ trưa tới giờ thiu nhớt. Tôi cắn vô một miếng. Tôi không ngờ nó thiu đến thế nhưng không lẽ lại phun ra. Dù thiu nó cũng là cơm mà. Cho nên tôi ráng sức b́nh sinh mà nuốt nó vào.
Ngon hay không tôi cũng biết nữa, chỉ thấy sau khi miếng cơm đi khỏi mồm th́ tôi nôn thốc nôn tháo và cuối cùng nó dội hết ra ngoài.
Tôi cầm cái nắp ga-men canh chua lên mà húp mà nhai luôn con cua với mớ lá bứa và nuốt ngay. C̣n mấy lá ng̣ th́ tôi nhai chầm chậm để mà thưởng thức hương vị của quê hương với tất cả sự mơ ước và tưởng tượng của tôi.
Cơm vừa xong th́ anh giao liên xuất hiện. Anh bảo đă t́m được đường xuống suối. Thế là cả đoàn nhao nhao đứng lên, không ai bảo ai, ùn ùn đi theo anh giao liên xuống suối.
Tôi và Việt phải thay nhau mà d́u Thu. V́ đi núi, leo lên rất nguy hiểm mà đi xuống lại càng nguy hiểm hơn. Ngă một cái là tai nạn ngay.
C̣n tiếp ,