U ác tính túi mật hay ung thư túi mật là sự phát triển bất thường của các tế bào bắt đầu trong túi mật. Bệnh thường không được phát hiện sớm do không có triệu chứng đặc trưng.
U ác tính túi mật là ǵ?
Túi mật là một cơ quan nhỏ, h́nh quả lê ở phía bên phải của bụng, ngay bên dưới gan. Túi mật lưu trữ mật, một chất lỏng tiêu hóa do gan sản xuất.
Theo Mayo Clinic, u ác tính túi mật là một bệnh lư tương đối hiếm gặp và có tiên lượng xấu. Ở Việt Nam trước đây, u ác tính túi mật ít được đề cập đến do thiếu phương tiện phát hiện, chỉ có một số trường hợp phát hiện qua phẫu thuật đường mật tụy. Hiện nay nhờ phương tiện siêu âm, chụp cắt lớp, chụp đường mật ngược và đặc biệt với sự phổ biến của phẫu thuật nội soi, ngày càng có nhiều báo cáo về ung thư mà trước đó hoàn toàn không có dấu hiệu nào nghi ngờ trước và trong khi mổ.
Đây là một loại ung thư điều trị khó do ung thư lan rộng, nhanh và thường di căn vào các cơ quan kế cận, nhất là vào gan làm cho việc cắt bỏ vô cùng khó khăn.
Khi u ác tính túi mật được phát hiện ở giai đoạn sớm nhất, cơ hội chữa khỏi là rất tốt. Nhưng hầu hết các trường hợp u ác tính túi mật đều được phát hiện ở giai đoạn muộn, khi đó tiên lượng thường rất xấu.
Ung thư túi mật có thể không được phát hiện cho đến khi nó tiến triển v́ nó thường không gây ra triệu chứng cụ thể. Ngoài ra, tính chất tương đối ẩn của túi mật dễ khiến ung thư túi mật phát triển mà không bị phát hiện.
Các triệu chứng của u ác tính túi mật
Về lâm sàng không có một triệu chứng đặc hiệu nào giúp chẩn đoán được u ác tính túi mật. Những trường hợp u ác tính túi mật khi c̣n nhỏ thường không có triệu chứng, nó có thể được phát hiện t́nh cờ trong mảnh sinh thiết túi mật do viêm và sỏi.
Người bệnh có thể có dấu hiệu sau:
- Đau bụng, đặc biệt ở phần trên bên phải của bụng
- Trướng bụng
- Giảm cân mà không cần cố gắng
- Vàng da và ḷng trắng của mắt
Bạn hăy đến gặp bác sĩ nếu gặp bất kỳ dấu hiệu nào khiến bạn lo lắng.
U ác tính túi mật có thể bị nhầm với sỏi mật không?
Theo Cleveland Clinic, cả sỏi mật và ung thư túi mật đều có thể gây ra cơn đau ở vùng bụng trên bên phải của bạn, vị trí của túi mật. Đôi khi ung thư túi mật được phát hiện khi bác sĩ chẩn đoán sỏi mật.
Sỏi mật là yếu tố nguy cơ phổ biến nhất của ung thư túi mật. Sỏi mật là tập hợp cholesterol và các chất khác giống như viên sỏi h́nh thành trong túi mật và có thể gây viêm măn tính. Có đến 4 trong số 5 người bị ung thư túi mật có sỏi mật khi họ được chẩn đoán.
Những ai có nguy cơ mắc u ác tính túi mật
Các yếu tố có thể làm tăng nguy cơ u ác tính túi mật bao gồm:
- Giới: Ung thư túi mật phổ biến hơn ở nữ giới.
- Tuổi: Nguy cơ ung thư túi mật của bạn tăng lên khi bạn già đi.
- Tiền sử sỏi mật: Ung thư túi mật thường gặp nhất ở những người bị sỏi mật hoặc từng bị sỏi mật. Sỏi mật lớn hơn có thể mang lại nguy cơ lớn hơn. Tuy nhiên, sỏi mật vẫn rất phổ biến và ngay cả ở những người bị t́nh trạng này, ung thư túi mật cũng rất hiếm.
- Các bệnh túi mật khác: Các bệnh túi mật khác có thể làm tăng nguy cơ ung thư túi mật bao gồm polyp, viêm măn tính và nhiễm trùng.
- Viêm đường mật: Viêm đường mật xơ cứng nguyên phát, gây viêm các ống dẫn mật từ túi mật và gan, làm tăng nguy cơ ung thư túi mật.
Có phát hiện được sớm ung thư túi mật không?
Ung thư túi mật rất khó phát hiện sớm khi nó c̣n nhỏ và chỉ ở trong túi mật. Túi mật nằm sâu bên trong cơ thể. V́ vậy bạn không thể nh́n thấy hoặc sờ thấy các khối u ban đầu khi khám sức khỏe định kỳ.
Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, không có xét nghiệm máu hoặc xét nghiệm nào khác có thể phát hiện sớm ung thư túi mật một cách đáng tin cậy, đủ hữu ích như xét nghiệm sàng lọc. Do đó, hầu hết các trường hợp mắc ung thư túi mật chỉ được phát hiện sau khi ung thư đă phát triển đủ để gây ra các dấu hiệu hoặc triệu chứng.
Tuy nhiên, một số trường hợp được phát hiện trước khi chúng di căn sang các mô và cơ quan khác. Nhiều người trong số này được phát hiện t́nh cờ khi họ bị cắt túi mật v́ sỏi mật. Khi túi mật đă cắt bỏ được xem xét trong pḥng thí nghiệm, đôi khi người ta phát hiện ra bệnh ung thư sớm hoặc t́nh trạng tiền ung thư.
VietBF©sưu tập