[trungthuc]

Có tin cho thấy Điện Kremlin quyết định hoãn việc sáp nhập các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng của Ukraina để không khiến cho người Nga thấy tức giận.

Kremlin nói rằng, Nga vẫn tiếp tục chiến tranh ngay cả sau khi tổ chức các cuộc trưng cầu dân ý "giả mạo", và quyết chiếm toàn bộ lãnh thổ vùng Donbass của Ukraine.

Nhằm đem lại cho Nga một lớp sơn hợp pháp hóa việc che giấu một vụ cướp đất với nhiều tội ác chiến tranh, các chính quyền do Moscow dựng lên trên các vùng lãnh thổ Ukraine bị chiếm đóng hôm thứ Tư 28 tháng Chín đã kêu gọi Tổng thống Vladimir Putin nhanh chóng sáp nhập các khu vực này vào nước Nga, viện dẫn cái gọi là "kết quả cuộc trưng cầu dân ý mà Ukraine và đồng minh coi là giả mạo" và cương quyết phản đối. Thế nhưng, Kremlin dường như muốn thay đổi kế hoạch này.

Cuộc "trưng cầu dân ý giả mạo", diển ra tại nhiều nơi mà người dân phải bỏ phiếu trước họng súng, kéo dài trong năm ngày đã kết thúc vào thứ Ba 27 tháng Chín 2022 tại bốn khu vực thuộc Ukraine bị Nga chiếm đóng: tỉnh Donetsk, tỉnh Luhansk trong khu vực Donbass ở phía Đông, vùng Kherson và vùng Zaporizhzhia ở phía Nam Ukraine,

Pavlo, một cư dân thị trấn Berislav, trong vùng Kherson, đã chế giễu ý tưởng muốn gia nhập Nga: "Lần đầu tiên bọn lính Nga đến thị trấn, họ đã đánh tôi và lấy đi cả hai chiếc xe của tôi. Và bây giờ họ đe dọa nếu tôi không bỏ phiếu thuận, họ sẽ đuổi gia đình tôi khỏi căn nhà của chúng tôi", Pavlo nói với báo The New York Times. Vì những lời đe dọa, Pavlo cho biết, ông đã bỏ phiếu ủng hộ việc gia nhập Nga.

Nên để ý rằng, Nga chỉ mới kiểm soát được một phần bốn khu vực này; dân Ukraine trong vùng đã tản cư về miền Tây Ukraine để tránh bom đạn và các cuộc phản công của quân đội Ukraine đang buộc Nga phải rút khỏi nhiều vị trí ở đây.

Hôm thứ Tư 28 tháng Chín, Ukraine tiếp tục giành lại nhiều thị trấn và làng mạc ở phía Đông trong lúc tấn công các vị trí của Nga ở phía Nam. Xe tăng Nga bị phá hủy và thi thể binh sĩ Nga vứt bừa bãi bên đường mà binh sĩ Ukraine tiến về thành phố Lyman, có tầm mức quan trọng về chiến lược của vùng Donbass.

Cuộc "Trưng cầu dân ý giả mạo" tại thành phố Mariuopl, tỉnh Donetsk bị quân Nga tạm chiếm hôm 26 tháng Chín. Dân chúng bị buộc phải bỏ phiếu chấp thuận sáp nhập vào Nga, nếu không sẽ bị trừng phạt. (Ảnh: Stringer/Anadolu Agency via Getty Images)

Donetsk và Luhansk là hai tỉnh đã ly khai và chống đối chính quyền trung ương Ukraine từ năm 2014; ở đó Nga đã lập chính quyền bù nhìn của Moscow và dựng lên hai "nước cộng hòa nhân dân"(?) không hề được thế giới công nhận ngoài Moscow.

Hội đồng Bảo an LHQ họp khẩn ngày 27 tháng Chín để thảo luận tình hình Ukraine. Đại sứ Hoa Kỳ Linda Thomas-Greenfield và Đại sứ Albania Ferit Hoxha cùng đưa ra một nghị quyết lên án các cuộc "trưng cầu dân ý giả mạo" mà Nga vừa thực hiện trong bốn khu vực tạm chiếm của Ukraine. Tổng thống V. Zelenskiy dự họp qua video, yêu cầu cải tổ Hội đồng Bảo an cũng như trục xuất Nga ra khỏi hội đồng này. (Ảnh: Michael M. Santiago/Getty Images)

Trở ngại nằm ở chỗ Ukraine và các đồng minh phương Tây của Kyiv coi kịch bản chiếm đóng núp dưới danh nghĩa "trưng cầu dân ý", thực tế việc sáp nhập lãnh thổ của Putin chỉ là chiêu trò trình diễn chính trị ngông cuồng, ngạo mạn, thách thức dư luận thế giới. Phương Tây coi đây chỉ là cuộc "bỏ phiếu là trò giả mạo", tố cáo việc sáp nhập lãnh thổ này là phi pháp, vi phạm Hiến Chương Liên Hiệp Quốc về toàn vẹn lãnh thổ của các quốc gia và dọa sẽ có biện pháp trừng phạt thích đáng.

Phía Ukraine tuyên bố cho dù Nga có nói hay làm gì thì cũng không ngăn cản được mục tiêu của quân kháng chiến là đánh đuổi quân Nga ra khỏi đất nước, trở về bên kia đường biên giới của Ukraine đã được quốc tế công nhận trước đây.

"Không một hành động tội ác nào của Nga sẽ làm thay đổi được điều gì ở Ukraine", Tổng thống Volodymyr Zelenskiy nói trong một thông điệp gửi đến toàn thể người dân Ukraine.

"EU không và sẽ không bao giờ công nhận các cuộc 'trưng cầu dân ý phi pháp' này cũng như kết quả sai lầm của chúng, không công nhận bất cứ quyết định nào dựa trên căn bản các kết quả đó và thúc giục tất cả các nước thành viên Liên Hiệp Quốc phải có hành động tương tự", bản tuyên bố của Liên minh châu Âu hôm thứ tư 28 tháng Chín có nêu rõ.

EU cũng thông báo các biện pháp cấm vận mới nhằm trừng phạt Nga về các hành động phi pháp mới nhất này, bao gồm giới hạn giá dầu thô, hạn chế kinh doanh thương mại và đưa vào danh sách đen một số cá nhân chịu trách nhiệm cho các cuộc "trưng cầu dân ý giả mạo". "Tuần trước, phía Nga đã leo thang cuộc xâm lược Ukraine lên một mức độ hoàn toàn mới. Chúng tôi quyết tâm sẽ khiến cho Kremlin phải trả giá cho hành động leo thang tội ác của họ", bà Ursula von der Leyen, Chủ tịch khối EU khẳng định.

Chưa rõ có phải do phản ứng quốc tế hay không mà đến nay ông Putin có vẻ lưỡng lự trước quyết định sáp nhập vào Nga bốn vùng lãnh thổ chiếm được của Ukraine. Vài hôm trước, hãng tin nhà nước Nga RIA-Novosti nói Quốc Hội Nga sẽ bắt đầu thảo luận một đạo luật sáp nhập các vùng lãnh thổ này vào thứ Năm 29/9 và ông Putin sẽ đọc diễn văn trước Quốc Hội vào thứ Sáu để "hợp pháp hóa vụ xâm chiếm lãnh thổ trắng trợn này". Nhưng hôm thứ Tư, phát ngôn viên của ông Putin là Dmitry Peskov nói với báo chí rằng, ông Putin hôm nay đã trở về Moscow từ khu nghỉ mát của ông ta ở Sochi trên bờ Hắc Hải nhưng không có kế hoạch bình luận hoặc phát biểu về vấn đề trưng cầu dân ý.

Trên các mạng xã hội Nga đang lan truyền thông tin Kremlin quyết định hoãn sáp nhập các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng của Ukraine, "để không làm cho người Nga bị tức giận giữa lúc lệnh tổng động viên của Putin đang gây phẫn nộ trong các tầng lớp dân chúng". Người dân Nga dường như không tin rằng, nước Nga vốn là đất nước có diện tích lãnh thổ rộng nhất thế giới, lại cần có thêm những vùng đất này, nhất là khi các thanh niên của họ phải cầm súng ra chiến trường trong một cuộc chiến phi nghĩa, không có khả năng chiến thắng, chỉ để đổi lấy "chiến lợi phẩm" đó.

Denis Pushilin, lãnh đạo cái gọi là Cộng hòa Nhân dân Donetsk cho biết ông ta sẽ lên đường đi Moscow, mang theo những tài liệu trình bày kết quả trưng cầu dân ý để làm bằng chứng việc xin sáp nhập vào nước Nga, theo thông tin của hãng thông tấn nhà nước Nga, TASS.

Leonid Pasechnik, lãnh đạo cái gọi là Cộng hòa Nhân dân Luhansk, được biết cũng đang trên đường đến Moscow. Ông ta đăng lên mạng một đoạn video trong đó ông ta yêu cầu ông Putin chấp nhận cái gọi là kết quả cuộc bầu cử.

Ở vùng Zaporizhzhia và Kherson ở miền Nam, chính quyền bù nhìn tuyên bố "độc lập" khỏi Ukraine, việc mà họ nói là bước đầu tiến đến sự sáp nhập vào lãnh thổ nước Nga. Ở Kherson, Volodymyr Saldo, lãnh đạo chính quyền bù nhìn do quân đội Nga dựng lên sau khi chiếm được thành phố hồi đầu cuộc chiến tranh, lên mạng Telegram khẩn cầu ông Putin chấp nhận thành phố này là một phần của nước Nga. Hiện có khoảng 25,000 quân Nga đóng ở Kherson đang bị vòng vây của quân đội Ukraine khép chặt, mọi đường tiếp liệu đều bị cắt đứt sau khi các cây cầu bắc qua sông Dnipro dẫn vào thành phố đều đã bị đánh sập.

***
Nga đang diễn lại kịch bản chiếm đóng và sáp nhập bán đảo Crimea của Ukraine năm 2014, coi những nhân vật do quân đội Nga dựng lên ở các vùng tạm chiếm là đại diện độc lập của người dân Ukraine. Sau khi sáp nhập các lãnh thổ này, Nga sẽ coi các cuộc tấn công của quân Ukraine là tấn công vào lãnh thổ Nga. Việc sáp nhập cũng tạo cớ để Nga bắt lính các thanh niên Ukraine trong vùng tạm chiếm, buộc họ cầm súng chống lại người Ukraine, chống lại tổ quốc thực sự của họ.

Putin có thể ngừng kịch bản này bất cứ lúc nào. Chưa rõ ông ta có quyết chiếm đất đai của Ukraine như một thứ “chiến lợi phẩm” của cuộc chiến tranh phi nghĩa hao người tốn của gần tám tháng qua hay chỉ dùng trò chiếm đất như một quân bài để buộc Ukraine phải ngồi vào bàn đàm phán theo những điều kiện của Moscow để Nga có thể ngừng cuộc chiến mà không bị mất mặt.

Đề nghị được sáp nhập vào Nga của các chính quyền bù nhìn trong các vùng tạm chiếm phải được cả hai viện của Quốc Hội Nga phê chuẩn trước khi ông Putin ra quyết định chấp thuận. Đây chỉ là thủ tục thuần túy, Quốc Hội Nga gồm toàn tay chân của Putin nên sẽ không có trở ngại nào.