CHƯƠNG 11
(Độc giả nam nữ thân mến ! Tôi viết những ḍng này với ḷng yêu mến chàng nghệ sĩ tài hoa của đất Sài Thành ra đi kháng chiến chống Pháp đầu năm 1946.
Có lẽ ngày nay vẫn c̣n đôi người yêu nhạc c̣n nhắc nhở tài danh Lê Trực đă từng làm rung lên hàng vạn trái tim nam thanh nữ tú bằng tiếng đàn son trẻ của Lê Trực đă hiện lên trên ngũ tuyến biểu của khúc ca
“Tiếng C̣i Trong Sương Đêm” như những cánh bướm say t́nh. ..
Tôi đă vượt Trường Sơn cùng với Hoàng Việt tức Lê Trực xưa của đất Sài G̣n.
Hôm nay cả Hoàng Việt lẫn Lê Trực đều đă
nằm im dưới đất ở một miền nào không rơ địa danh, nhưng có lẽ người yêu nhạc vẫn c̣n giữ lại cái dư âm của
“Tiếng C̣i Trong Sương Đêm ” như một kỷ niệm u buồn.
Vậy có thể những ngày cuối cùng của chàng nghệ sĩ mà tôi sẽ ghi lại trên con đường khổ ải kia, sẽ không đến đỗi làm mất th́ giờ của độc giả.)
Đích thị là anh ta rồi ! Hoàng Việt quay lại.
Hoàng Việt gọi tên tôi, rồi phá lên cười. Tiếng cười của chàng nhạc sĩ vẫn tếu lại vừa châm chọc.
Hoàng Việt nh́n thẳng vào tôi và Năm Cà Dỏm đang đi tới và nói:
– Chà chà ! Cái bụng teo là trông thấy. Thu vô mấy nấc dây nịt rồi vậy ?
– Mới có vài nấc thôi !
– Vài mà mấy ?
– Tức là từ hai tới ba…!
– Khỏi tập thể dục he .
– C̣n anh cái bộ bánh chè c̣n khua hết ?
Rồi chúng tôi hỏi nhau ngay về t́nh h́nh của đoàn :
– Anh nằm lại đây hôm nào ?
– Nếu so với cậu th́ bằng nhau.
– Bằng nghĩa là sao ?
– Nghĩa là tôi đi trước nhưng rồi cậu cũng bắt kịp chớ sao ! Nghĩa là trong lúc cậu nằm th́ tôi đi, c̣n lúc cậu đi th́ tôi lại nằm.
– C̣n đứa nào ở lại với anh nữa không ? Tôi lo ngại hỏi.
– Không ! Chúng nó đi mất mẹ hết rồi. Đứa nào thấy ḿnh đau, cũng lẩn đi hết. Ở lại mần chi với thằng già này ? Ở lại để khiêng để vác à ?
– À,quên nữa !
– Sao ?
– Thằng Lâm c̣n khóc dọc đường không ?
– Hôm nay nếu cậu gặp lại nó chắc cậu sẽ không nh́n ra nó. Nó c̣n bằng con nhái bầu thôi !
– Anh ở đâu ?
– Ở đằng kia ḱa.
– Quăng
” mấy cái tựa ” th́ tới !
– Không xa đâu ! Đi giỏi th́ tới trước mặt trời, đi chậm th́ sau th́ tới sau mặt trời.
Hoàng Việt nói với giọng bắt chước người Thượng. Chúng tôi nhại lại cái câu công thức của những anh giao liên người Thượng mỗi khi anh ta bị khách gạn hỏi bao giờ th́ đến, mà cười x̣a với nhau.
Hoàng Việt hỏi.
– Miss Thu ở đâu?
– Ở với
“moả”.
– Ui cha cha, tài tử giai nhân mê mệt he !
– Ghé tụi tôi chơi, anh !
– Cậu thiệt không hở, buông cái này bắt cái khác !
Rồi chúng tôi dắt ông bạn nhạc sĩ về lều.
Lúc bấy giờ Năm Cà Dom mới đến trước mặt Hoàng Việt :
– Nhớ tôi không, ông bạn Lá Xanh ?
Hoàng Việt chớp chớp mắt nh́n Năm Cà Dom. Năm Cà Dom cười :
– Ông bạn đi Tây đi u nhiều quá rồi quên hết anh em .
Hoàng Việt vẫn nh́n Năm Cà Dom mà lặng thinh .
Tôi xen vào :
– Năm Cà Dom !
– À ạ…Năm Cà Dom !
Hoàng Việt như vớ được một đầu mối trong kư ức, nhưng nó hăy c̣n mơ màng chưa phăng ra gốc được.
Hơn nữa trên con đường này đầu óc minh mẫn của con người
bị kí-nín nhuộm vàng đâu c̣n sáng suốt mà nhớ nổi những kỷ niệm của thời kháng chiến chống Pháp đă lộn xà ngầu cùng với nhữngsự việc mới như một mớ xà bần.
Năm Cà Dom trầm tĩnh và hóm hỉnh hỏi nhà soạn nhạc :
– Anh có nhớ lúc 307 xuống miền Tây và chúng tôi gặp anh ở Ô Môn không nào ?
– À tôi có xuống Ô Môn một vùng gạo trắng nước trong của miền Tây Nam Bộ . Cảm t́nh lắm .
– Rồi kế đến chúng tôi đánh đồn Tây ở Bảy Ngàn .
– Vâng, chính nhờ trận đánh đó, tôi viết bài “Đêm Mưa Dầm”.
– Rồi sau đó chúng tôi xuống vùng Cà Mau, Bạc Liêu, đánh tàu ở Kinh Nhật Nguyệt.
- Trận đó… Hoàng Việt bỗng kêu lên vỗ đánh bốp vào bắp đùi :
– Tôi nhớ ra rồi. Kinh Xáng Nhật Nguyệt.
Trận đó tôi nhờ anh mang cái
” ba-lô-ma ” của tôi phải không !
Ôi chao ! Thiệt là gặp lại anh bất ngờ. Ừ ừ, có những người chiến hữu ḿnh tưởng đă chết mất từ lâu , chẳng ngờ c̣n sống gặp lại ḿnh .
Hoàng Việt tiếp :
– Trận đó, ḿnh bị Tây rượt nột quá mà trước mặt th́ con Kinh Nhật Nguyệt rộng mênh mông c̣n ḿnh th́ toàn
“lội chó. ” Thế mới biết tài Năm Cà Dom . Gớm thật .
Hoàng Việt nói với tôi :
– Sông rộng thế mà anh ta một tay cầm ba khẩu súng trường giơ lên, một tay bơi xốc đứng.
Tôi cười :
– V́ thế mới có danh hiệu Cà Dom.
Hoàng Việt ngoặt sang ngay vấn đề ăn uống :
– Này, các cậu ăn uống thế nào ? Ủa Miss Thu đâu rồi ?
Tôi đáp :
– Tụi tôi vừa mới cướp giật được một mớ cá khô. Anh c̣n gạo không? Đem lại đây nấu cơm, c̣n thức ăn th́ tôi bao cho một bữa .
– Bao có lủng không đó !
– Không sao đâu, cứ tự nhiên như một vị
“ khách… không mời mà đến . “
Hoàng Việt vui vẻ :
– Nhưng đăi món ǵ mới được chớ ?
- Thịt ḅ bảy món được không ?
– Chà ! Dân Sài G̣n hả ông bác sĩ ?
– Không, Hóc Môn ! C̣n anh ?
– Sài G̣n chánh cống con nai chà !
Hoàng Việt lại vui vẻ :
– Bỗng nhiên ông bạn làm tôi thèm rỏ dải v́ cái món thịt ḅ đặc biệt đó. Kỳ thật, cái thằng cha này .
Hoàng Việt lên vơng của tôi ngồi đu đưa . Và cười như nắc nẻ:
– Hay thiệt! Ở giữa chốn này mà nói chuyện thịt ḅ bảy món th́ vui thật
– Hắc hắc… chỉ tiếc cái là không có thực thôi…
Hoàng Việt là một con người hồn nhiên. Sống trong khung cảnh nào cũng vui vẻ bô lô ba la như vậy.
Hoàng Việt là một nhạc sĩ có tài, nếu không nói là nhất trong cuộc kháng chiến chống Pháp.
Văn Cao đă
ngợi khen anh chàng này khi anh ta đi học nhạc ở ngoại quốc về và cho
biểu diễn bản nhạc giao hưởng Quê Hương ở nhà hát lớn Hà Nội.
Cộng sản cũng
thừa biết rằng anh chàng này có tài,
nhưng vẫn bạc đăi anh ta như thường.
Một cái anh chàng mà sáng tác nổi một bản giao hưởng (symphonie) như thế đâu có phải là có nhiều,
mà là hiếm có, chưa có từ trước tới nay ở xứ Cộng sản miền Bắc.
Ấy vậy mà… khi về Nam, Hoàng Việt cũng quảy ba lô mang dép râu lội Trường Sơn như đám cá kèo lóc nhóc.
https://vi.wikipedia.org/wiki/Ho%C3%...BA%A1c_s%C4%A9)
Hoàng Việt cũng lănh một lít muối, một lon khô, một túm thuốc và quần thô áo vải nhúng nước, ướt mưa, nặng như sắt !
Vậy mà Hoàng Việt không thắc mắc chi cả. Cái lốt nhạc sĩ, anh ta quẳng đi qua một bên, làm một người Nam Bộ tha hương lâu ngày, nay được dịp may trở lại quê hương, bất chấp mọi việc.
Trong lúc đó th́ không thiếu chi
những vị dây mơ rễ má với các ông lớn, nhờ chạy cửa sau mà được đi
” mé bay. “
Các bạn cứ thử nghĩ xem, một con người như vậy mà lại mang bị gậy lội Trường Sơn. Trong lúc người ta luôn luôn bô bô cái mồm
đề cao văn nghệ hết mức (để khai thác khả năng phục vụ chánh sách Đảng) .
Anh ta đi như một thằng lính tải, lẫn trong đám vô danh. Nhưng không riêng ǵ anh Hoàng Việt mà cả bọn
” kỹ sư tâm hồn ” mà khác chúng tôi, anh nào anh nấy cũng thế thôi.
Hoàng Việt ốm tong ốm teo, một người Việt Nam loại bé, chỉ có cái hồn nhiên và mái tóc bạc là cái hấp dẫn nhất trong người anh. Ngoài ra th́ c̣n mấy ngón tay nhuộm nhựa thuốc vàng cháy.
Anh ra đi phấn khởi hăng hái thực sự, vừa đi vừa cười nói râm ran, cười như nắc nẻ. Anh vui vẻ nói oang oang lên :
“ Tao về tới nơi th́ năm sau tháng này chỉ Bảy tụi bây (tức vợ anh) sanh một thằng con trai đặt tên là Lê Tương Phùng ! “
Anh đi dọc đường gặp cái ǵ cũng lượm, và có một sự giải thích rất hợp lư nên anh tự cho phép ḿnh nhặt tất cả những thứ ấy gắn vào ba lô.
Anh nhặt cái hộp lon thi bảo :
- “ Đây là một dụng cụ toàn năng dùng vào chuyện ǵ cũng tốt cả, múc nước, nấu cơm, ca uống nước, dụng cụ nhạc ! “
Anh nhặt một sợi mây với sự giải thích :
- “ Bỏ sẵn trong ba lô đó có nặng bao nhiêu đâu, khi cần, nửa đêm mắc cái tăng quờ đâu ra!”
Anh nhặt một cái mẩu ni lông th́ cho rằng :
- “ Nó sẽ đắc dụng vô cùng . Tụi bây cứ quen ngồi trên ba lô hỏng đồ đạc hết ! ”
Cho nên cái ba lô của anh ph́nh to hơn người anh và đầy râu ria phụ tùng lóc cóc leng keng ở bên ngoài. Vậy mà c̣n những thứ khác không thể dồn hết vào ba lô phải mượn đám thanh niên mang dùm.
Cái áo ni lông hai da không biết anh mua được ở đâu chứ Hà Nội th́ không có bán. Anh mang về cho thằng con trai. Cũng may là cái áo mất dọc đường chứ đem về cho thằng con trai th́ chắc nó càng thấy phụ tử thâm t́nh .
Cái Radio của ông thầy dạy nhạc anh ở Bungarie. Cả hai thứ này đều thừa nếu thăi ở Sài G̣n nhưng tội nghiệp anh đi xa Sài G̣n lâu quá anh muốn đem về cho con một chút t́nh cha.
Ngoài ra c̣n cái băng nhạc bài
“Quê Hương Giao Hưởng” của anh. Nhưng cậu mang dùm lại sốt rét ác tính chết dọc đường. Cậu này là họa sĩ tên Nguyễn Văn Núi.
Đấy rành rọt chi tiết về một con người mà tôi quen không nhiều chứ ít ra cũng hai mươi năm.
Cho nên gặp lại Hoàng Việt tôi rất mừng không ngần ngại đăi thức ăn cho anh (c̣n cơm th́ tự túc) một cách thẳng thắn như thế đó .
Chúng tồi nấu cơm. Hoàng Việt cũng về lo nấu cơm để mang lại.
Năm Cà Dom hỏi tôi :
– Thằng cha có tài vậy mà bắt đi bộ như ḿnh à ?
– Ai ?
– Hoàng C̣ chớ ai !
– Suỵt, đừng gọi Hoàng C̣, ổng la dữ lắm.
– Sao la ? Việt cũng nh́n C̣ vậy chớ khác ǵ ?
– Ổng đổi tên rồi.
– Tên ǵ ?
– Lê Quỳnh.
– Tại sao phải đổi ?
– Vi hai lư do. Lư do thứ nhất là trên đường đời này không ngờ lại có một thằng khác cũng tên Việt đi gần bên cạnh anh hằng ngày
mà lại là một thằng xạo, một thằng láu cá vô dụng mà lại hưởng tiêu chuẩn cao hơn anh trong lúc đi đường.
– Là cái thằng chó chết nào kỳ cục vậy ?
– Là cái thằng Trí Việt đại úy quân đội
dốt đặc cán mai mà làm biên tập Điện Ảnh đó.
Nó mê con Thu lắm. Nó giả đau nằm lại trạm chờ con Thu để mong nhờ hoàn cảnh rừng núi mà hoạt động có kết quả, nhưng Thu vẫn không yêu như thường cho nền hắn lủi mất rồi. Có thể nay mai anh ta lại gặp ḿnh, rồi tôi giới thiệu cho mà tiếp xúc.
– Chao ôi ! Văn nghệ của ông nhiều nhân vật đặc biệt lắm .
– Đó, v́ thế cho nên cụ Hoàng ta mới thay danh đổi lánh. Nhưng c̣n một lư do nữa là… cụ Hoàng sợ lộ bí mật .
Năm Cà Dom ngẫm ngẫm một cuộc rồi nói :
– Đi giải phóng Miền Nam, la om trên đài nghe oai linh hùng vĩ lắm,
thế mà trên mặt đất th́ lén lút như đi ăn trộm.
Đi đâu chẳng dám đi đâu, c̣n tên họ th́ lại đổi hết. Nói chuyện th́ xầm x́ rỉ tai chằng dám nói to với nhau,
giống tuồng bọn móc túi !
– Nói bậy cậu !
– Đúng vậy chớ, bậy sao được !
– Vậy sao cậu c̣n đi, c̣n đổi tên ?
– Chứ không đi đường nào về xứ được ?
– Vậy trên đường đi này cậu lấy tên ǵ ?
– Cà Dom !
– Nhưng có ai gọi bằng cái tên đó đâu ?
– Bây giờ th́ tôi không cần, ai gọi ǵ cũng được, miễn tôi đi lọt vô Nam th́ thôi.
– Đôi khi phải chịu nhục cậu ạ !
- Ứ hự !
– Tôi đây họ xét đi xét lại,
“nghiền úp nghiên ngửa” mất ba năm trời mới cho tôi về đây.
– Tôi như cậu th́ tôi không về làm mẹ ǵ.
Ở ngoài Bắc như các cậu, viết văn ngồi mát ăn bát vàng tà tà, về làm mẹ ǵ cho nó mệt. Ở đâu mà viết chẳng ra văn ?
– Cậu nói dễ ăn quá !
– Chớ sao.
Tôi cười :
– Cuộc đời của ḿnh, ḿnh không c̣n chủ động nữa, mà do ai đâu quyết định. Tôi bực ḿnh lắm nhưng mà biết làm sao ? Có lần tôi đă nói thẳng với thằng cha tổ chức cơ quan :
- " Nếu kỳ này mà không cho tôi về, là tôi cưới vợ. Và khi tôi đă cưới vợ rồi th́ tôi không về nữa. Có làm ǵ tôi cũng không về."
Năm Cà Dom cười kh́ kh́:
– Trung thành với rau muống luộc dữ vậy ? Rau muống quấn chân hả ?
– Không phải vấn đề giản đơn là rau muống quấn chân nhưng đây là vấn đề nhân đạo.
– Nhân đạo làm ..?
– Nhân đạo đối với con người, với ḿnh.
– Nghĩa là sao chớ ?
– Cậu có nh́n thấy ở đâu có t́nh trạng như nước ḿnh không ?
- Nhưng mà sao mới được chớ ?
– Đất nước chia đôi, chồng Bắc vợ Nam ! Vợ trong Nam chờ đợi mười mấy năm trời, chồng ngoài Bắc cũng lóng ngóng mười mấy năm trời, kêu trời không thấu.
Năm Cà Dom cười :
– Khặc khặc ? V́ thế mới có câu thơ :
- “ Đất Bắc anh ǵn con tí ngẳng, trời Nam em giữ cái bề hê” là vậy đó.
Tôi không để ư tới sự pha tṛ của bác sĩ Cà Dom mà tôi quạu thực sự Tôi nói:
– Giữ với ǵn cái con mẹ ǵ. Đàn bà mà bỏ đi mười lăm, mười bảy năm thời trẻ trung th́ c̣n ǵ nữa.
– Chưa tới mười lăm năm, mới có mười bốn năm thôi, 1954-1967 mà !
Tôi nói:
– Bây giờ th́ mới mười bốn năm thôi, chứ tương lai th́ vô hạn định. Trời ! Vậy mà hồi được người ta đem vợ con theo lại không cho.
– Để tàu rộng người ta chở lúa ra Bắc chớ !
Tôi nói tiếp:
– Anh có thấy cảnh chia ly đó không ? Cha con không biết mặt nhau. Vợ chồng chờ nhau từ tóc xanh đến tóc bạc ! C̣n chờ làm ǵ ?
– Ư, có nghĩa lắm chớ . Chờ ổng về bả ngoáy trầu cho ổng ăn !
Tôi lại tiếp :
– Cho nên tôi nhất định không lấy vợ Bắc, mà chờ ngày về Nam. Nhưng hễ không cho tôi về, tôi cưới vợ rồi th́ tôi không về nữa .
– Cho rau muống quấn chết luôn.
– Nhất định, chớ có vợ con rồi về Nam bỏ vợ bỏ con ḿnh ngoài đó mà chịu được sao ?
Năm Cà Dom cứ nói quát ra :
– Úy chu choa, anh Nam Kỳ
mà lấy Bắc Kỳ th́ đẻ con khôn nhất trần đời. Tôi thấy rất nhiều rồi đó !
Năm Cà Dom ngẫm ngẫm một chốc rồi nói:
– Nói đùa vậy chớ tôi có khác chi ông bạn, gần bốn mươi tuổi đầu rồi c̣n
“solo” đây không thấy sao. Đi bướng về Nam để có mà
“hốt ổ” cho kịp kẻo tụi nó về trước chúng nó hốt hết.
– Anh Hoàng Việt làm ǵ mà lâu thế nhỉ ? Cơm ḿnh chín từ lâu rồi mà ảnh chưa xong à ?
Tôi bảo:
– Thôi cậu ở nhà tôi đi t́m lăo coi. Cái lăo này gà mờ lắm chỉ được cái tài
“Tiếng C̣i Trong Sương Đêm “ thôi. C̣n ngoài ra th́ vô tích sự lắm !
Rồi tôi đi t́m Hoàng Việt.
Kể th́ gặp lại ông cụ non này cũng vui. Có người ḿnh nói chuyện nhưng có một cái khổ khác cụ thể hơn là anh bạn yếu quá. Đi chung lại mệt cho ḿnh. Đă phải d́u cô Ba Lê rồi, lại đèo thêm một ông Giao Hưởng nữa sao xuể ?
Hoàng Việt chiếm đóng một nơi rất hiểm hóc. Có tảng đá, có hang và có cả hai thân cây rất vừa làm để mắc vơng. Tôi gọ i:
– Anh Hoàng !
Hoàng Việt quay trở lại giụi mắt nh́n tôi, nước mắt nước mũi ṛng ṛng cặp mắt đỏ chạch. Tôi hỏi :
– Làm cái ǵ lâu vậy ?
– Th́ có làm cái ǵ đâu. Có cái nấu ga-men cơm mà năy giờ chưa xong chớ đâu có làm cửa làm nhà ǵ.
Tôi nh́n vào bếp của anh. Củi leo heo vài cành. Mà của đáng tội toàn củi mục. Cho nên nhóm không cháy. Trong bếp chỉ có ít lá tre c̣n ga-men cơm th́ chưa có hơi tí nào cả.
Hoàng Việt lại lắc đầu :
– Lửa ǵ mà nhóm măi không cháy he ?
Thôi xách cái cà mèn lại đằng tôi, tôi nấu cho. Nấu giờ này là nấu trộm mà anh cứ giềnh giàng măi như vậy giao liên nó bắt gặp nó chọc lủng nồi của anh ngay !
– Ừ nhỉ ! Nhưng mà muốn đi đằng đó th́ tôi phải cuốn hết đồ đạc quảy đi chứ nếu để ở nhà th́ nó
“mượn không thời hạn” hết ráo.
– Ừ th́ đi.
Thế là Hoàng Việt quảy cả tăng màn ba lô đi theo tôi. Trở về đến nơi th́ nghe tiếng Thu và Năm Cà Dom căi nhau léo nhéo.
Vừa trông thấy tôi, Năm Cà Dom đă vọt miệng nói ngay:
– Mất mẹ nó hết thức ăn rồi.
-Thức ăn ǵ?
– Khô cá, khô voi, muối.
– Thế à ? Tôi tâng hẩng, đứng chết trân, chẳng hiểu ra làm sao cả Thật t́nh tôi không hiểu ra sao cả.
Tôi hỏi Thu:
– Chớ c̣n em đi đâu ?
– Th́ em nằm bên vơng em ngó sang.
– Ngó sang sao nó ăn cắp mà không biết ?
Năm Cà Dom đỡ cho Thu:
– Ngó sang nhưng ngó lâu quá th́ mỏi mắt… mỏi mắt rồi th́ mí mắt sụp xuống nhắm lại luôn. Thế đó.
Hoàng Việt cười khè khè:
– Thật là tài dách he ! Giữa ban ngày mà…
– Thôi cũng được. Vậy ḿnh đăi ông bạn ḿnh bằng món b́nh thường.
– Năm Cà Dom vui vẻ nói :
- Gặp nhau đây liên hoan cái mồm thôi cũng đủ vui rồi.
– Nào dọn ra đi ! Tôi bảo.
Tôi cố làm ra vẻ tự nhiên để lướt qua nỗi đau đớn trong ḷng. Mất bấy nhiêu thức ăn đó trên đường này bằng người ta mất cả lạng vàng trong hoàn cảnh binh thường. Có khi c̣n hơn. Tôi dọn cơm ra.
Nói là dọn vậy, nhưng có cái ǵ đâu, ngoài mớ thịt kho mặn mà tôi c̣n giữ được một phần, rất kỹ, dù thèm cách mấy cũng không mang ra ăn, định bụng để khi nào đau đắng miệng mới dùng tới.
Nhưng hôm nay, tôi mang ra
“đăi” Hoàng Việt là v́ cụ Hoàng đă từng đăi tôi nguyên cả một cái lạp xưởng lúc đi được vài tuần lễ.
Một cái lạp xưởng ở giữa Trường Sơn, đó là một điều vô cùng bất ngờ, không thể đào bới ra đâu được. Ăn cái lạp xưởng đó, tôi tưởng đời tôi không bao giờ c̣n được hưởng cái ǵ, món ǵ, vật ǵ ngon lành, thú vị, khoái chí hứng thú hơn nữa.
Bây giờ nh́n lại cụ Hoàng tóc bạc trắng dựng đứng lên như bọt suối mà đôi má thỏn, cái cầm nhọn hẳn xuống như một giọt chấm than, mà cái mồm hốc hác không ngậm kín lại được cứ phô hai hàm răng đầy nhựa thuốc lá vàng ệnh ra, tôi nhớ cái lạp xưởng lúc trước vô cùng. Giá bây giờ mỗi đứa được một cái th́ chắc tất cả những nét thảm thê đó sẽ biến đi .
Hoàng Việt sẽ lại là anh chàng nhạc sĩ tuy có tuổi nhưng vẫn bảnh trai, nho nhă, các cô nàng ở thủ đô nom thấy phải mê v́ sắc kính v́ tài.
Nhưng bây giờ th́ không có lạp xưởng cũng không có cái ǵ cả, cho nên Hoàng Việt nhạc sĩ số một của Nam Bộ kháng chiến và người nhạc sĩ đạt tới đỉnh cao nhất của nền âm nhạc Cộng sản ở xứ Bắc Kỳ, trông thiệt là gớm ghiếc quá !
Cái đầu chờ vờ như con cá lóc ghe. Tay chân tóp lại và dài ngoẳng như tay vượn, quần áo rộng thùng th́nh.
Ấy vậy mà vẫn c̣n tếu, tuyên bố tháng này năm sau chị Bảy mày,. . . nọ kia ! Thấy tôi giở lon kho lưng đến phân nửa, Hoàng Việt kêu lên :
– Cậu phí quá ! Chưa ǵ mà đă hết từng ấy hàng chiến lược rồi.
– Chưa ǵ là sao anh Bảy ?
– Tức là mới được đâu gần gần… nửa đường thôi.
– Thế à.
- Thế à thế ừ ǵ nữa.
– Th́ cho là nửa đường đă qua rồi. Ḿnh hết một nửa lon kho mặn cũng là hợp lư chứ sao.
– Cái
“nửa” sau này bằng ba cái
“nửa” trước cậu ạ. Đừng có dốt quá như vậy. Bây giờ cậu nhớ lại xem. Nếu con Phương c̣n đi chung với cậu thử xem cậu c̣n có dắt vô rừng rậm như lúc mới đi nữa không?
Tôi nháy mắt cụ Hoàng bảo có Thu. Thu đang nấu cơm đàng kia. Hoàng Việt trừng mắt nh́n tôi rồi lại gầm lên, tỏ ư hiểu tôi đang có
“vấn đề” với cô Ba Lê Thu:
– Cũng nữa hè ! Nó kiểm thảo, nó bắt hứa là chấm dứt yêu đương ở trong trường mà thoát ra một cái là cứ thế !
Tôi cười :
– Chíp ! Con người không có sự đó như cục đất không mặt trời vậy anh Bảy à !
– Nhưng mà để cho cặp đầu gối c̣n nước nhờn mà co vô dăn ra với Nó đóng vôi lại một cái là bỏ mạng !
Thấy tôi sớt kho mặn nguyên chất ra, anh Bảy kêu lên:
– Ấy chết !
– Ǵ thế anh Bảy ?
– Trộn muối vào chớ ăn puya (pur) thế này à ?
– Th́ lâu lâu mới đem ra đăi khách .
– Thôi đừng làm thế, nó phí đi. Để dành lúc đau hăy mang ra xài. Đau trên đường này khổ lắm. Ai lo cho. Chị Bảy cậu mà nó biết tôi đi đường như thế này nó không đồng ư đâu .
– Sao anh không xin đi máy bay ?
– Máy mẹ tôi chớ máy bay .
– Cỡ anh là thừa sức đi mà ! Chớ ông chủ trại cưa Kim Hữu
(tức Lưu Hữu Phước ngủ có tật ngáy rầm trời như cưa cây nên anh em đặt ông ta là trại cưa Kim Hữu. V́ khi vô trường đi B, ông thay tên là Kiến Hữu) đi máy bay đó th́ sao ?
– Ổng là vụ tưởng ! Ổng là người
” có chức , ” cậu hiểu chưa ?
– Hoàng Việt nhấn mạnh chữ
“có chức ” một cách cố ư.
– C̣n ḿnh là thằng cán bộ quèn lo mà cuốc bộ cho có. Được về quê đây cũng đă là mang ơn mưa móc và hồng ân của Chúa Thượng rồi !
Bữa cơm không có ǵ đáng kể cả. Cơm xong, Hoàng Việt nấu nước sôi rồi lấy trà ra châm và mời tụi tôi. Hoàng Việt quay sang vui vẻ tṛ chuyện với Thu, c̣n tôi và Năm Cà Dom th́ đi sưu tầm số chiến lợi phẩm bị ăn trộm.
– Sao ? Chân cẳng thế nào ? Hoàng Việt hỏi.
– Đau quá anh ơi .
– Liệu có đi đến nơi không cô em ?
– Chưa biết anh ạ.
– Cố mà đi chứ.
– Các anh th́ nên cố, c̣n em. . .
– C̣n em th́ không à ?
Thu lặng thinh .
– Tại sao bây giờ em có ư nghĩ lừng chừng như vậy ?
– Các anh đi về quê, c̣n em th́ càng đ́ xa quê .
– Thế ra em nghĩ rằng quê anh và quê em là hai quê à ?
– Tất nhiên .
- Tại sao ?
Nam là một. Bắc là một !
– Nam Bắc một nhà mà !
– Khi em ở ngoài Bắc, ở tại nhà em th́ em nghĩ như vậy, nhưng khi em đi một bước rời Hà Nội th́ em lại nghĩ khác ngay .
– Sao bấp bênh vậy ?
– Có những cái anh xa rồi anh mới hiểu .
– Tại sao vậy ?
– Đối với em có những cái như vậy. Ví dụ có khi em múa một điệu rồi, người ta hoan nghênh ầm ĩ, em chẳng thấy ǵ cả, không biết rằng ḿnh và biểu diễn một tiết mục đặc sắc, mà chỉ gục đầu vào một cô bạn mà khóc, hoặc nếu không khóc th́ cứ bàng hoàng lâng lâng không có cảm xúc ǵ cả.
Nhưng sau đó có khi một giờ, có khi một tuần, có khi một năm, em nhớ lại cái điệu múa mà ḿnh đă biểu diễn, nhớ từng
“phi-guya” một, từng cử chỉ một, cười ngạc nhiên, ngạc nhiên, em không hiểu sao em lại làm được những động tác đó .
Thu ngừng lại nuốt ực, rồi tiếp ngay như những ư nghĩ đă đến tràn đầy óc Thu. Thu nói tiếp:
– Cũng như khi em ở Hà Nội th́ em đâu cớ nghĩ rằng những t́nh cảm của ḿnh sẽ biến động ra sao khi em phải xa Hà Nội một ngày một tháng hay một năm?
Hoàng Việt ngồi thừ người ra .
Hoàng Việt cả tôi đều công nhận rằng Thu đúng là một cô gái thông minh, t́nh cảm rất tế nhị và chân thành
Hoàng Việt cũng có những t́nh cảm đối với Sài G̣n như Thu đối với Hà Nội. Chính v́ thế mà anh mang cái tấm thân c̣m cơi của anh trên con đường chết tiệt này .
Quê hương ! Đó là bản giao hưởng thứ nhất cũng là bản cuối cùng của anh.
Đó, Cộng sản dùng một
con người như Hoàng Việt như thế đó !
Để rồi khi anh chết đi, thân thể tan tành,
chỉ c̣n một chỏm tóc bạc th́ ở ngoài Hà Nội làm một cái lễ truy điệu
thật to đọc một bài diễn văn tràng giang đại biển, khóc khóc, mếu mếu, c̣n khi anh ta
c̣n sống th́ xem như con chó, đi lang thang
trong rừng Trường Sơn không có một tấc sắt trong tay, không có ai giúp đỡ với cái chân què mưng mủ sưng to lên như cái bánh ḅ.
Mỗi lần qua suối ai hảo tâm th́ cơng dùm, không hảo thời thôi, ông bạn nhạc sĩ số một đó cứ lội bơi và đi cà lỉa với cái chân què.
Hoàng Việt bất thần bảo Thu.
– Đâu xăn quần lên coi.
– Cái anh này.
– Tôi nói thật mà, cô em !
– Anh kỳ quá, Hoàng Việt chứ phải Trí Việt sao ?
– Ừ th́ Hoàng Việt chứ Trí Việt làm sao mà dám bảo Thu làm như vậy ?
– Anh kỳ quá hè !
– Cha chả, cô em bị lai Nam Bộ rồi đó nhé.
– Lai ǵ ?
– Lai cái tiếng
“hè “đó.
Thu ngồi tưng hửng. Hoàng Việt lại cười:
– Có lẽ cô đă Nam Bộ hóa hồi nào cô không hay phải không ?
– ….
– Bây giờ trong máu cô có chất Nam Bồ rồi đấy nhé.
Thu nh́n xuống đỏ rừ đôi má.
Hoàng Việt cười:
– Cho anh Bảy xem cặp chân thần kỳ của cưng chút cưng !
– Thôi mà anh… kỳ cục quá hà !
– Anh Bảy muốn xem xem vô Sài G̣n Thu c̣n múa
“ba lê” được nữa không ? Hay vô tới đó rồi chỉ c̣n
“lết, ba lết ? ” hả ?
Cha chả… cặp chân của Thu đem mà mài trên đá tai mèo này lắm lúc tôi cũng xót ruột quá. C̣n cái khỉ khô ǵ mà lê với lết ?
Thu bỗng ̣a lên khóc, úp mặt vào hai bàn tay.
– Úy chết. Sao vậy Thu ? Ḱa, coi ḱa.
Hoàng Việt có tính hay trêu đám con gái, mà trêu rất nghệ thuật, cho nên có đứa bị trêu th́ cười lăn ra mà thích thú c̣n Thu th́ khóc ̣a lên.
Hoàng Việt không ngờ Thu lại khóc như vậy. Hoàng Việt định đùa chơi chút thôi chớ đâu có ngờ đó chính là tâm sự của Thu mà lâu nay tôi không dám đụng vào.
Hoàng Việt hơi hoảng, cố vuốt ve Thu :
– Nói vậy chớ đâu có sao. Chân cẳng có rêm chút đỉnh vô trong đó ḿnh tẩm bổ vài… tháng thế là đâu lại vào đấy, có ǵ đâu. Rồi th́ đôi má căng lên, đôi chân tṛn như ống chỉ, Thu lại lên sân khấu với đôi chân ngà ngọc chớp lóe như sao sa. . .
Thu vụt vén ống quần lên và nói:
– Sao sa đây này, anh xem đây này.
Hoàng Việt nh́n đôi chân của cô con gái mà Hoàng Việt đă quen mắt nh́n ngắm trong lúc cô nàng biểu diễn cũng như đôi lần lội suối trên đường này.
Cặp chân gầy đi, và đầy vết sẹo thâm thẩm, chẳng khác da con lươn bông.
Hoàng Việt quay mặt đi lắc đầu, tang thương quá. Nghệ thuật ǵ nữa. Đôi chân đă trở nên một nỗi khố tâm cả cho Hoàng Việt.
Hoàng Việt thấy ngồi lâu không ổn cho nên chàng nhạc sĩ ṛm quảy đồ lề rút lui với cái chào của một bá tước gửi lại công chúa Trường Sơn. Chàng gập ḿnh xuống ba mươi lăm độ, đặt bàn tay phải trên tim, và lại giơ lên một cách cung kính. Xong chàng ba chân bốn cẳng chạy t́m tôi mà kể lể hết mọi sự t́nh. Rồi chàng nói:
– Tôi lỡ tôi đụng nhằm trái mít ướt rồi. Nó đang sút củi đổ ṭe loe ra đó. Về mà gom mà hốt vô!
– Cái ǵ vậy anh ?
– Nó khóc hu hu đằng đó.
– Sao vậy ?
– Th́ có ǵ đâu, tôi thấy cặp chân của cô ta thảm hại quá…
– Thôi chết rồi . Cái vết thương của người ta mà anh đụng vào mần chi ?
Hoàng Việt cười khè khè.
– Vết thương
“ṇng” hả ? Vết thương mà hóa công đă rạch th́ kim chỉ phàm cũng khó nổi vá may !
– Ở đâu mà ông nhạc sĩ lại gẩy Điệu Đàn Muôn Thuở của Lê Văn Trương vậy ?
– Khè khè. Thôi, tớ về nhé. Thỉnh thoảng rồi tớ sang.
Tôi trở về lều. Thu vẫn c̣n ngồi khóc. Tôi biết tính Thu. Ức mà khóc cũng có, nhưng giá đáng khóc vài giọt th́ đủ rồi, nhưng lại khóc đầm đ́a ra cho có vẻ bi đát thêm lên. Mà nếu tôi có an ủi dỗ dành th́ nàng lại làm già nên tôi hỏi sang chuyện khác, xoáy vào cái khuyết điểm của Thu vừa rồi:
– Sao em lơ là để cho mất khô và muối hết vậy ?
– Em có ngờ đâu ?
– Không ngờ ǵ, đă bảo là nó ăn cắp như rươi mà ! Chứ em không thấy bao nhiêu vụ trước mắt đó à ?
Thu lặng thinh.
Tôi biết như thế là vừa đủ để đắp một cái đê ngăn con sông Hồng nước mắt cho nên tôi ngưng lại ngay chớ nếu xoáy sâu vào thêm nữa th́ nước mắt lại trào ra và cái đê nọ lại vỡ ngay v́ một lư do mới.
C̣n tiếp