[june04]

Bộ Tư pháp (DOJ) cùng 15 bang của Mỹ đồng loạt kiện Apple, cáo buộc công ty độc quyền thị trường và thao túng giá smartphone.

"Người tiêu dùng không cần phải trả giá cao hơn cho những công ty vi phạm luật chống độc quyền", Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Merrick Garland tuyên bố. "Nếu không gặp thách thức pháp lý, Apple sẽ tiếp tục củng cố sự độc quyền của mình trên thị trường điện thoại".

Đơn kiện dài 88 trang được đệ trình lên Tòa án liên bang ở Newark, New Jersey ngày 21/3, tập trung "giải phóng thị trường smartphone khỏi hành vi phản cạnh tranh của Apple, tạo môi trường lành mạnh hơn, từ đó giúp giảm giá sản phẩm cho người dùng, giảm chi phí cho nhà phát triển và duy trì sự đổi mới".

DOJ cho biết Apple đang bán iPhone với giá cao nhất 1.599 USD, qua đó "kiếm lợi nhuận cao hơn bất kỳ hãng nào khác trong ngành". Không những thế, công ty bắt tay với đối tác kinh doanh, từ nhà phát triển đến ngân hàng, tín dụng, thậm chí với đối thủ "ở phía sau hậu trường" nhằm cùng nâng giá thiết bị và dịch vụ, gây hại cho người tiêu dùng.

Cơ quan này cũng cáo buộc Apple gây khó khăn cho người tiêu dùng bằng cách chặn đối thủ cạnh tranh hoạt động trên các nền tảng và phần cứng của mình. DOJ dẫn 5 ví dụ về việc Apple ngăn các công nghệ tăng sự cạnh tranh giữa các điện thoại với nhau, gồm siêu ứng dụng, ứng dụng trò chơi trên nền tảng đám mây, ứng dụng nhắn tin, đồng hồ thông minh và ví kỹ thuật số. Chẳng hạn, Apple gây khó khăn cho người dùng khi sử dụng màu xanh lá trong tin nhắn để phân biệt người gửi từ Android, Apple Watch không tương thích điện thoại Android. Ngoài ra, cửa hàng ứng dụng App Store cũng tính phí cao hơn trên Android.

Kể từ thời còn là một công ty nhỏ trong thị trường máy tính cá nhân, Apple đã áp dụng mô hình tính phí người dùng, thay vì chỉ bán phần cứng. Thông qua đơn kiện, DOJ yêu cầu công ty cung cấp cho người dùng nhiều tùy chọn hơn từ bên thứ ba để "có thể khai thác phần cứng do Apple thiết kế".

Cơ quan này cũng dẫn một số email từ nhà đồng sáng lập Steve Jobs, trong đó nói ông không vui khi chứng kiến người dùng dễ dàng chuyển từ iPhone sang điện thoại Android và thề "sẽ ép buộc" nhà phát triển ứng dụng phải đi theo cách riêng của hãng.

Sau khi DOJ khởi kiện, trợ lý thư ký báo chí Nhà Trắng Michael Kikukawa cho biết: "Tổng thống Joe Biden ủng hộ mạnh mẽ việc thực thi luật chống độc quyền một cách công bằng và mạnh mẽ".

Trong khi đó, phía Apple phủ nhận các cáo buộc: "Vụ kiện này đe dọa đến vị thế của chúng tôi, cũng như những nguyên tắc tạo nên sự khác biệt của các sản phẩm Apple trong một thị trường cạnh tranh khốc liệt. Nếu vụ kiện thành công, nó sẽ cản trở khả năng của Apple trong việc tạo ra những công nghệ mọi người mong đợi, nơi phần cứng, phần mềm và dịch vụ giao nhau".

Apple hiện cũng bị điều tra về độc quyền ở nhiều nơi, gồm châu Âu, Nhật Bản và Hàn Quốc. Công ty cũng đối mặt với vụ kiện dai dẳng về chính sách thu phí trên App Store với Epic Games.