Vụ tai nạn máy bay Boeing 737 Max 8 rơi thảm khốc ở Ethiopian Airlines khiến làm nhiều người thiệt mạng, khiến Trung Quốc là nước đầu tiên trên thế giới cấm bay với ḍng phi cơ này, bởi Trung Quốc đă không lăng phí một giây nào trong việc phản ứng, dù hành động nhanh chóng của Trung Quốc đă gây những thiệt hại to lớn cho danh tiếng Boeing trên toàn cầu cũng như khiến các hăng hàng không gặp nhiều phiền toái nhưng Bắc Kinh đă đúng.
Hành động dứt khoát
Trung Quốc đă không lăng phí một giây nào trong việc phản ứng với vụ tai nạn máy bay thảm khốc của Ethiopian Airlines khiến nhiều người, trong đó có công dân Trung Quốc, thiệt mạng. Chưa đầy 24h sau khi chiếc Boeing 737 Max 8 lao xuống, Trung Quốc là nước đầu tiên trên thế giới cấm bay với ḍng phi cơ này.
Sau động thái mạnh mẽ và nhanh chóng của Trung Quốc, hàng loạt quốc gia khác trên thế giới, bao gồm cả EU và Mỹ, cũng cấm bay những chiếc Boeing 737 Max. Đây là đ̣n đánh cực mạng vào Boeing bởi những chiếc 737 Max là ḍng máy bay mang về cho hăng những hợp đồng đ́nh đám và doanh thu khổng lồ.
Sự tương đồng đến đáng sợ trong vụ tai nạn máy bay ở Ethiopia với sự cố của một chiếc Boeing 737 Max 8 khác ở Indonesia chưa đầy 5 tháng trước đó là nguyên nhân khiến lệnh cấm bay được ban hành. Dữ liệu giải mă hộp đen đă khẳng định những sự giống nhau đó dù chưa phải kết luận chính thức. Nó góp phần cho thấy việc cấm bay là hoàn toàn chính xác.
Dù gánh chịu nhiều thiệt hại nhưng có lẽ Boeing vẫn nợ Trung Quốc một lời cảm ơn. Hành động sớm của Bắc Kinh không chỉ góp phần đảm bảo an toàn hàng không trên toàn thế giới mà c̣n giữ cho Boeing tránh ch́m sâu vào vũng lầy. Nếu những chiếc Boeing 737 Max tiếp tục hoạt động và một tai nạn thảm khốc khác xảy ra, Boeing sẽ gánh những hậu quả nặng nề hơn rất nhiều.
Trong khi đó, việc Trung Quốc hành động dứt khoát cũng góp phần thúc đẩy một quá tŕnh tương tự trên khắp thế giới cũng như đẩy nhanh tốc độ điều tra nguyên nhân tai nạn. Danh tiếng của Boeing nhờ đó mà cũng không bị tổn hại thêm trong mắt các nhà quản lư hàng không, các hăng bay và nhất là công chúng ở một thị trường đang ngày càng bùng nổ như Trung Quốc.
Boeing nợ Trung Quốc lời cảm ơn
Đây không phải lần đầu máy bay của Boeing bị cấm bay bởi các quốc gia khác ngoài Mỹ. Trong năm 2011, một chiếc Boeing 787 Dreamliner mới ra mắt của Boeing đă gặp vấn đề như nứt của sổ, ṛ rỉ nhiên liệu và cháy pin dự pḥng. Vào ngày 7/2/2013, pin Lithium-ion trên chiếc phi cơ 787 của Japan Airlines Co. Ltd. đă bốc cháy trên hành tŕnh từ Boston tới Tokyo.
Bốn ngày sau, Cơ quan Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) tổ chức họp báo và khẳng định họ không yêu cầu ngừng bay những chiếc Boeing 787. Tuy nhiên, chỉ 5 ngày sau đó, một chiếc Boeign 787 Dreamliner khác của Japan's All Nippon Airways Co. Ltd. (ANA) gặp sự cố tương tư. Ngay lập tức, ANA và Japan Airlines đă cấm bay toàn bộ đội phi cơ 787 trong cùng ngày. Chỉ sau đó, FAA mới ra quyết định tương tự ở Mỹ. Phần c̣n lại của thế giới hành động ngay sau đó.
Hai hăng hàng không Nhật Bản rơ ràng đă hành động sớm v́ sự an toàn của hành khác. Cả ANA và Japan Airlines đều đang mơ những giấc mơ lớn với Boeing 787 Dreamliner nên bất cứ điều ǵ ảnh hưởng tới niềm tin của hành khách đều sẽ khiến họ phải trả giá đắt. Quyết định cấm bay là cách hoàn hảo để trấn an.
Giờ đây, Trung Quốc cũng đang trong hoàn cảnh tương tự. Dù không chiếc Boeing 737 Max nào của các hăng hàng không nước này bị rơi nhưng họ đang là khách hàng lớn nhất của Boeing với ḍng máy bay này. Các hăng hàng không và người dân Trung Quốc quan tâm tới ḍng máy bay này hơn bất cứ ai trên thế giới.
Trong thập kỷ tiếp theo, Trung Quốc sẽ trở thành thị trường hàng không lớn nhất thế giới. Hiện tại, họ đang ở vị trí thứ 2. Dù không thể đảo ngược nhưng trong thời gian ngắn, những vụ tai nạn có thể làm người Trung Quốc sợ hăi và đó là cú đánh mạnh vào chính các hăng hàng không ở quốc gia này.
Lịch sử đă chứng minh điều đó. Vào năm 2014, lượng hành khách đi máy bay ở Trung Quốc đă giảm 60% sau khi chuyến bay số hiệu MH370 của Malaysia Airlines biến mất không dấu vết. Phải mất tới 2 năm, sự tin tưởng mới trở lại. Chính v́ thế, ác cảm của hành khách với Boeing 737 Max sẽ là điều vô cùng tồi tệ.
Thiệt hại, sẽ không chỉ nằm ở những hàng hàng không có phi cơ gặp nạn và Boeing mà c̣n có thể mở rộng ra các hăng hàng không Trung Quốc. Năm 2017, Boeing và Tập đoàn Máy bay Thương mại Trung Quốc đă thành lập trung tâm hoàn thiện và chuyển giao máy bay ở khu vực cách Thượng Hải khoảng 150 km. Tại đây, máy bay Boeing sẽ được hoàn thiện và sơn trước khi giao cho các hăng hàng không Trung Quốc.
Vào tháng 12, chiếc máy bay đầu tiên được hoàn thiện từ trung tâm này là một chiếc Boeing 737 Max. Nó được giao cho Air China. Theo kế hoạch, trung tâm này sẽ hoàn thiện 100 chiếc máy bay mỗi năm, trong đó chủ yếu là Boeing 737 Max.
Việc kinh doanh này rất quan trọng, không chỉ với Boeing mà c̣n cả với Trung Quốc. Họ không chỉ có công ăn việc làm nhờ nhà máy này mà nó c̣n góp phần thúc đẩy tham vọng xây dựng ngành hàng không của riêng ḿnh bằng cách học hỏi một phần từ các đối thủ nước ngoài.
Trong trường hợp này, chẳng có ǵ ngạc nhiên khi Trung Quốc mạnh tay với Boeing 737 Max. Lời cảnh báo từ phía FAA của Mỹ không chỉ bị phớt lờ mà c̣n bị đảo ngược bởi quyết định của Trung Quốc. Boeing, hăng hàng không ngày càng phụ thuộc nhiều vào doanh số và lợi nhuận từ Trung Quốc, nên biết ơn về những ǵ Bắc Kinh đă làm.