Trong lần gặp mặt trực tiếp vào tháng 7/2019, Timothy D. Cook (thường được gọi là Tim Cook) và Mark Zuckerberg đă có cơ hội để gỡ rối sự bất ḥa giữa hai bên. Nhưng mọi chuyện đă đi theo một chiều hướng khác khi Tim Cook có ư chỉ trích Facebook về việc để hơn 50 triệu thông tin người dùng lọt vào tay của Cambridge Analytica.
Câu trả lời khiến Mark Zuckerberg bất ngờ
Zuckerberg trực tiếp hỏi Tim Cook ông sẽ làm ǵ để giải quyết những hệ quả từ dư luận. Đáp lại, CEO Apple cho rằng : "Facebook nên xóa tất cả thông tin của những người dùng không liên quan đến ứng dụng lơi".
Câu trả lời đó khiến Mark Zuckerberg ngây ra một lúc, New York Times dẫn lời một nhân chứng có mặt tại sự kiện. Ông quyết định lờ đi lời khuyên từ Cook v́ cho rằng việc ngưng thu thập thông tin của người dùng chẳng khác nào ngưng hoạt động ứng dụng. Facebook dựa vào những thông tin này để chạy quảng cáo và kiếm tiền từ đó.
Quan điểm trái ngược về tôn trọng quyền riêng tư khiến Mark Zuckerberg và Tim Cook bất đồng. Ảnh: Business Insider.
Mâu thuẫn về quan điểm thêm phần căng thẳng khi Apple cho ra mắt tính năng bảo mật mới ở bản cập nhật iOS 14.5. Người dùng iPhone sẽ toàn quyền quyết định hành vi thu thập dữ liệu từ họ trong quá tŕnh sử dụng của các ứng dụng.
Facebook lại cho rằng những tính năng này của Apple thực tế đang hướng đến lợi nhuận thay vi đảm bảo quyền riêng tư cho người dùng. Facebook và mô h́nh quảng cáo trực tuyến sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng do hành động này từ phía Apple.
Mâu thuẫn giữa họ ngày càng gia tăng khi mỗi người có một góc nh́n trái ngược về tương lai của Internet. Cụ thể là Cook nhắm tới việc người dùng sẽ chi trả nhiều hơn cho một mạng lưới bảo mật và an toàn hơn. Zuckerberg lại hướng vào một mạng lưới mở và các dịch vụ như Facebook sẽ hoàn toàn miễn phí, dĩ nhiên hoạt động quảng cáo là nguồn doanh thu chính.
Mối quan hệ giữa hai CEO lạnh nhạt tới mức họ không bao giờ đi cùng nhau. Zuckerberg từng đi dạo và ăn tối cùng người đồng sáng lập Apple Steve Jobs, nhưng chưa từng làm điều đó với Cook. Tim Cook thường xuyên gặp gỡ Larry Page, đồng sáng lập của Google, nhưng ông và Zuckerberg rất hiếm khi nh́n mặt nhau.
Bất đồng giữa hai công ty ngày càng tăng
Phó chủ tịch của Apple, ông Eddy Cue từng xem Facebook là một đối tác tiềm năng về phần mềm trong bối cảnh Google đang lấn sân sang thị trường smartphone. Trong cuộc họp giữa Cue và Zuckerberg, phía Facebook khá kiêu ngạo khi nói rằng họ sẽ từ chối nếu Apple không đưa ra những lợi ích thuyết phục cho lần hợp tác này.
Facebook và Apple vẫn phải “phụ thuộc” vào nhau. Cụ thể, sức hấp dẫn của iPhone sẽ giảm nếu không có hệ sinh thái của Zuckerberg gồm Facebook, Instagram và WhatsApp. Ngược lại, người dùng sẽ t́m kiếm các nền tảng mạng xă hội khác nếu họ không thể sử dụng Facebook trên iPhone.
Vào năm 2014, các lănh đạo của Facebook lo sợ về lợi thế của Apple khi công ty này ưu ái cho những ứng dụng riêng của ḿnh trên App Store. Bằng chứng là Apple nhiều lần tŕ hoăn các bản cập nhật của Facebook trên iPhone.
Tim Cook phát biểu về tính năng kiểm soát thời gian sử dụng trên iPhone. Ảnh: NYTimes.
Ban giám đốc Facebook đă họp bàn về dự án Cobalt về việc mua lại một ứng dụng xă hội quy mô lớn nhằm chống lại thế mạnh của Apple. Giám đốc điều hành của Facebook, Sheryl Sandberg, cho biết đây là thương vụ nhằm bảo vệ Facebook khỏi Apple và Google.
“Việc mở rộng hệ sinh thái của Facebook sẽ khiến Apple gặp khó khăn trong việc xóa các ứng dụng của Facebook khỏi nền tảng di động”, Sandberg cho biết.
Cook ngày càng quan ngại về vấn đề quyền riêng tư. Ông đang nỗ lực trong việc giữ Apple tránh xa khỏi Facebook cùng với khẩu hiệu mới: “Quyền riêng tư là quyền cơ bản của con người”.
Tại Hội nghị các nhà phát triển toàn cầu năm 2018, tính năng theo dơi thời gian sử dụng thiết bị của iPhone cho phép người dùng đặt giới hạn thời gian sử dụng trên một số ứng dụng nhất định. Nhờ vậy người dùng sẽ ít thấy quảng cáo do dành ít thời gian hơn cho các ứng dụng này.
Chủ tịch mảng kinh doanh của GroupM, Brian Wieser, cho biết “Apple đang cho thấy sức mạnh của ḿnh trong việc kiểm soát hệ điều hành. Facebook không thể quyết định vận mệnh của công ty.”
Đối với Facebook, những ǵ Apple đang làm là đạo đức giả. Cụ thể, Apple có thỏa thuận dài hạn về việc đưa các sản phẩm của họ vào công cụ t́m kiếm trên Google. Nhiều nguồn tin cho biết việc Zuckerberg nói với cấp phó của ḿnh rằng họ “cần phải cho Apple và Cook nếm mùi đau khổ”.
Facebook thuê Definers truyền bá thông tin sai lệch về Apple. Ảnh: Fastcompany.
Facebook đang âm thầm làm điều đó ở phía sau cánh gà. Năm 2017, họ hợp tác với Definers Public Affairs, công ty chuyên nghiên cứu về phe đối lập và lập luận phản biện các doanh nghiệp. Qualcomm, cũng là một đối thủ của Apple tại ṭa án, tham gia vào việc này với Facebook.
Definers đă dựng lên câu chuyện liên quan tới các thỏa hiệp của Apple tại Trung Quốc cũng như nhiều bài chỉ trích ông Cook ở báo liên kết. Ngoài ra, một trang web mang tên “Dự thảo Tim Cook 2020” mục đích đưa ông vào tầm ngắm của Trump ở cuộc bầu cử tổng thống năm 2020.
Apple và Facebook cũng cạnh tranh trong các lĩnh vực khác bao gồm tṛ chơi di động, ứng dụng tin nhắn và tai nghe thực tế ảo.
Vào thời điểm Hội nghị Sun Valley năm 2019, mối quan hệ của hai người càng trở nên tồi tệ hơn.
Tranh căi xoay quanh quy định mới của quyền riêng tư
Tại Hội nghị các nhà phát triển trực tuyến của Apple vào tháng 6/2020, Apple thông báo sẽ cho ra mắt tính năng mới trên iPhone về việc yêu cầu ứng dụng phải có sự đồng ư của người dùng để thu thập dữ liệu.
“Đây là một lời tuyên chiến khi Apple đưa ra quyết định đơn phương mà không tham khảo ư kiến của những người trong thị trường. Hành động này ảnh hưởng nghiêm trọng tới các công ty thuộc mọi quy mô”, giám đốc sản phẩm của Facebook cho biết.
Hơn thế nữa, Apple đă dùng Facebook làm ví dụ cho một bức ảnh giới thiệu về tính năng mới này.
Tính năng cho phép người dùng quyết định hành vi theo dơi của ứng dụng trên iPhone. Ảnh: NYTimes.
Tuy nhiên vào tháng 3, Zuckerberg lại nói rằng tính năng này sẽ tốt cho hoạt động kinh doanh của Facebook. Ông cũng cho biết thêm về việc Apple chính là đối thủ lớn nhất của họ.
"Apple và Facebook có sự cạnh tranh ở một số khía cạnh. Nhưng họ sẽ không bao giờ là đối thủ lớn nhất của chúng tôi", CEO Apple nói.
VietBF@sưu tập