'Nga sẽ chiếm Kyiv trong 3 ngày': V́ sao Mỹ từng đánh giá sai ư chí của Ukraine?
Ngày thứ Sáu 13/5 đánh dấu cuộc chiến của Nga tại Ukraine đă qua 79 ngày mà Tổng thống Nga Vladimir Putin vẫn chưa đạt được mục tiêu.
Chính giới và truyền thông phương Tây vừa qua đă cho rằng Tổng thống Putin quá tự tin vào quân Nga và đánh giá thấp Ukraine, dẫn tới nguy cơ sa lầy của Nga hiện nay.
Tuy nhiên, mặt khác, cũng cần chỉ ra rằng chính t́nh báo Mỹ đă từng tin rằng Nga sẽ sớm đánh bại Ukraine nếu xâm lược.
Trong những ngày gần lúc Nga xâm lăng Ukraine ngày 24/2, t́nh báo Mỹ nói với các nhà hoạch định chính sách rằng Kyiv có thể sẽ thất thủ trong ṿng 3 đến 4 ngày kể từ khi bị Nga xâm lược.
Ngày 25/2, chỉ một ngày sau khi Nga vượt qua biên giới Ukraine, giới chức t́nh báo Mỹ đă nói với truyền thông Mỹ rằng họ lo ngại Kyiv sẽ rơi vào tay Nga chỉ trong vài ngày.
Hôm 10/5, các trùm t́nh báo Mỹ có buổi báo cáo về các nguy cơ toàn cầu, trong đó có vấn đề Ukraine, trước Ủy ban Quân lực Thượng viện.
Tại đây, Thượng nghị sĩ Angus King chất vấn Trung tướng Scott Berrier, Giám đốc Cơ quan T́nh báo Quốc pḥng: "Thưa tướng quân, khi chúng tôi được thông báo một cách rơ ràng, Kyiv sẽ thất thủ trong ba ngày và Ukraine sẽ thất thủ sau hai tuần, quư vị đang nói với tôi rằng đó là thông tin t́nh báo chính xác?"
Hôm đó, các trùm t́nh báo Mỹ đă được hỏi tại sao họ đánh giá sai khả năng chống cự của chính quyền tại Afghanistan và Ukraine.
T́nh báo Mỹ tin rằng chính phủ Kabul do Mỹ hậu thuẫn sẽ cầm cự trong nhiều tháng chống lại Taliban và cho rằng các lực lượng Nga sẽ chiếm Ukraine chỉ sau vài tuần.
Cả hai đánh giá đều sai.
Giới chỉ trích cho rằng Mỹ có thể trang bị vũ khí cho Ukraine sớm hơn nếu cộng đồng t́nh báo đánh giá rằng nước này có cơ hội chiến đấu chống lại quân đội Nga.
Tương tự, họ cho rằng nếu t́nh báo Mỹ chính xác hơn về Afghanistan, Tổng thống Joe Biden có thể đă chuẩn bị tốt hơn để tránh cuộc di tản hỗn loạn ở sân bay Kabul của Afghanistan tháng Tám 2021.
Thượng nghị sĩ Angus King nói tại phiên điều trần: "Điều chúng tôi đă bỏ lỡ là ư chí chiến đấu của người Ukraine ... và chúng tôi cũng bỏ lỡ điều đó ở Afghanistan."
Bà Avril Haines, Giám đốc t́nh báo quốc gia Hoa Kỳ, nói rằng "ư chí chiến đấu" và "năng lực chiến đấu" rất khó đoán định khi đặt cùng với nhau.
Với Ukraine, dường như các cơ quan t́nh báo Mỹ chỉ xem xét các chỉ số quân sự của Nga và Ukraine mà không tính đến mức độ quan trọng của ư chí chiến đấu của Ukraine.
Chỉ có một cơ quan t́nh báo Mỹ thuộc Bộ Ngoại giao dường như đă dự đoán chính xác rằng cuộc kháng chiến của người Ukraine sẽ hiệu quả hơn nhiều so với những ǵ mọi người tin tưởng.
Theo bản tin ngày 13/5 của CNN, Cục T́nh báo và Nghiên cứu, Bộ Ngoại giao Mỹ, là cơ quan duy nhất tỏ ra tin tưởng ư chí của Ukraine nhưng cơ quan này, giống như các ban ngành khác, cũng đánh giá quá cao sức mạnh quân sự của Nga.
Ngành t́nh báo Mỹ đă biện hộ rằng phần lớn dự đoán của họ về cuộc xâm lược của Nga đă tỏ ra chính xác, và rằng rất khó để đánh giá ư chí chiến đấu của một quốc gia.
Hiện nay các cuộc giao tranh ác liệt vẫn diễn ra ở miền đông Ukraine, nơi Nga đang cố gắng giành thêm quyền kiểm soát.
Moscow đă tái bố trí lại quân đội với mục tiêu chiếm lấy vùng Donbas sau khi Ukraine kháng cự thành công trước các nỗ lực của Nga nhằm chiếm lấy thủ đô Kyiv.
__________________
|