Vạn Lư Trường Thành là một trong những điểm tham quan lớn nhất và thu hút nhiều du khách nhất thế giới – là bức tường thành dài nhất trên thế giới lên đến hàng vạn dặm. Với đặc điểm là một tuyến pḥng thủ thời cổ xưa, Vạn Lư Trường Thành với kiến trúc độc đáo là con đường quanh co lên xuống bên sườn núi hiểm trở, tạo nên một cảnh quan tuyệt vời của sự ḥa quyện giữa thiên nhiên và sức người bền bỉ. Nhưng có tin 40 vạn người chết khi xây Vạn Lư Trường Thành của Tần Thủy Hoàng, sự thật ra sao?
Tần Thủy Hoàng là người đề ra ư tưởng xây dựng Vạn lư Trường Thành.
Tần Thủy Hoàng là người đề ra ư tưởng xây dựng Vạn lư Trường Thành bảo vệ Trung Hoa khỏi sự xâm lấn, cướp bóc của các bộ tộc du mục phương bắc, theo History.
Trên thực tế, các dấu vết đầu tiên về Vạn lư Trường Thành đă có từ trước thời Tần Thủy Hoàng hàng trăm năm, trong giai đoạn Xuân Thu - Chiến Quốc.
Năm 220 trước Công nguyên, Tần Thủy Hoàng ra lệnh xóa hết biên giới giữa các nước chư hầu, các bức tường ở phía bắc được kết nối thành Vạn lư Trường Thành.
Tướng Mông Điềm được giao nhiệm vụ giám sát quá tŕnh xây dựng, tận dụng một đội quân khổng lồ, dân thường và các tù nhân.
Vạn lư Trường Thành thời Tần Thủy Hoàng
Vạn lư Trường Thành là công tŕnh quy mô hàng đầu thế giới.
Vạn lư Trường Thành thời Tần Thủy Hoàng dài 4.800km, từ Sơn Hải Quan cho đến tỉnh Cam Túc. Ở một số khu vực, tường thành được xây dày hơn để gia cố an ninh.
Tường thành cao khoảng 10 mét với các thành lũy nằm rải rác cùng tháp canh. Theo History, sử sách Trung Hoa chép rằng ước tính có tới 400.000 người bỏ mạng để xây dựng Vạn lư Trường Thành thời Tần Thủy Hoàng. Những người chết được chôn ngay bên trong tường thành.
Con số 400.000 người chết suốt một thời gian dài là chủ đề tranh căi của các học giả Trung Quốc. Có người cho rằng 400.000 người là đội quân của tướng Mông Điềm, tiến lên phương bắc đánh dẹp các bộ tộc thiểu số, tạo khoảng trống xây dựng tường thành.
Không rơ trong số này có bao nhiêu người là chết khi chiến đấu, có bao nhiêu người chết khi xây dựng tường thành và c̣n những người chết v́ bệnh tật.
Một lư do gây tranh căi là Tần Thủy Hoàng lên ngôi hoàng đế, chỉ nắm quyền khoảng 10 năm th́ qua đời. Ngoài Vạn lư Trường Thành, Tần Thủy Hoàng cũng cho xây dựng nhiều công tŕnh nguy nga khác, tiêu tốn nhiều nhân lực nên số người chết khi xây Vạn lư Trường Thành có thể đă bị thổi phồng, theo History.
Sau này, Mông Điềm cùng con trai cả của Tần Thủy Hoàng là Phù Tô bị gian thần hại chết. Trung Hoa ch́m trong hỗn loạn và kế hoạch xây tường thành cũng bị ngừng lại suốt hàng trăm năm.
Nhà Minh góp công lớn nhất
Ngày nay, những di tích về Vạn lư Trường Thành chủ yếu được xây ở thời nhà Minh (1368-1644). Vạn lư Trường Thành ngày nay được xây từ năm 1474, sau một giai đoạn nhà Minh không ngừng mở mang bờ cơi, chuyển về trạng thái pḥng thủ, theo History.
Vạn lư Trường Thành tồn tại đến ngày nay được xây từ thời nhà Minh.
Việc mở rộng, gia cố Vạn lư Trường Thành phù hợp với chiến lược này. Ước tính có khoảng 25.000 tháp canh đă được xây dựng dọc theo bức tường. Bức tường được xây bằng những vật liệu tốt với đá cứng được dùng ở các bề mặt và ở trên đỉnh thành, tốt hơn nhiều so với thời Tần Thủy Hoàng.
Điều đáng nói là mặc dù tường thành được xây dựng với quy mô lớn hơn, số người chết khi xây dựng Vạn lư Trường Thành thời nhà Minh lại không được nhắc đến.
Trên thực tế, dù là công tŕnh đồ sộ mang ư nghĩa chiến lược, Vạn lư Trường Thành chưa bao giờ ngăn được bước tiến của kẻ thù phương bắc, dù đó là các bộ lạc du mục, quân Mông Cổ hay cuối cùng là người Măn.
Vào giữa thế kỷ 17, người Măn từ phương bắc tiến xuống phía nam, vượt qua tường thành để kiểm soát Bắc Kinh, chấm dứt sự cai trị của nhà Minh, mở ra thời nhà Thanh.
Các nhà sử học quân sự ngày nay thường gạt bỏ giá trị thực của bức tường thành vĩ đại. Nhà Minh tốn nhiều tiền của và công sức để xây dựng, duy tŕ nhưng lại không hiệu quả bằng việc mua thêm vũ khí như pháo, súng để nâng cao khả năng chiến đấu.
VietBF@ sưu tầm.