Tổng thống Philippines Duterte đã tỉnh ra chưa? Ông cứ một mực theo Trung Cộng nữa hay không? Giờ thì ông kêu gọi tàu chiến Mỹ kiềm chế Trung Quốc
Báo Anh Express đưa tin Tổng thống Philippines vừa bất ngờ kêu gọi Mỹ đưa Hạm đội 7 tới sát Biển Đông để kiềm chế, thậm chí đối đầu với các hành động khiêu khích ngày càng leo thang của Trung Quốc.
Tàu sân bay USS John C. Stennis thuộc Hạm đội 7 của Mỹ. Ảnh: Navydads.
Lời đề nghị của Philippines được đưa ra cùng thời điểm với những leo thang căng thẳng thương mại giữa Bắc Kinh và Washington.
Cụ thể, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đă kêu gọi Mỹ gửi tàu chiến tới bảo vệ đất nước ḿnh khỏi mối đe dọa đang gia tăng từ phía Trung Quốc. Ông Duterte, người trước đây từng dính đến cáo buộc quá "vuốt ve" Bắc Kinh, đă dẫn lại Hiệp ước pḥng thủ lẫn nhau, được kư kết năm 1951 giữa Mỹ và Philippines để có được sự hỗ trợ từ Mỹ khi thái độ đe dọa của các tàu Trung Quốc ngày càng lộ rơ.
“Tôi đang kêu gọi nước Mỹ, ngay lúc này. Tôi viện dẫn hiệp ước RP-US và tôi mong muốn Mỹ sẽ tập hợp Hạm đội 7 của họ để đối đầu với Trung Quốc. Ngay bây giờ!”
Đại bản doanh Hạm đội 7 của Mỹ đóng chốt tại Nhật Bản, và là lực lượng đại diện cho Hải quân Mỹ tham gia tuần tra trên biển Thái B́nh Dương, Ấn Độ Dương.
Mỹ sẽ bảo vệ Philippines nếu nước này bị tấn công?
Lời kêu gọi của ông Duterte được đưa ra từ hôm 17/7 vẫn chưa nhận được hồi đáp từ Washington. Tuy nhiên, Đô đốc Hải quân Mỹ John Richardson mới đây đă xác nhận Hiệp ước pḥng thủ lẫn nhau sẽ rất có lợi cho Washington, và khẳng định Mỹ sẽ bảo vệ Philippines trong trường hợp bị tấn công vũ trang bởi Trung Quốc.
Sau thông điệp của Tổng thống Philippines gửi tới Mỹ, các nhà ngoại giao hai nước đă nhắc lại một tuyên bố chung từ Đối thoại chiến lược song phương Mỹ-Philippines lần thứ 8 vào ngày 16/7, dẫn lời tuyên bố của Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo về Hiệp ước pḥng thủ lẫn nhau năm 1951 trong chuyến thăm Manila vào tháng 3.
Theo đó, ông Pompeo khẳng định rơ Biển Đông ở Thái B́nh Dương, bất kỳ cuộc tấn công quân sự nào nhằm vào các lực lượng vũ trang, tàu thuyền công cộng hoặc máy bay của Philippines trên Biển Đông sẽ kích hoạt Điều IV của Hiệp ước pḥng thủ lẫn nhau.”
Theo điều khoản này, Mỹ và Philippines đă nhất trí rằng “hành vi tấn công quân sự vào một trong hai bên xảy ra trên Thái B́nh Dương sẽ gây tổn hại đến ḥa b́nh và an toàn. Trong trường hợp này, một trong hai bên sẽ hành động theo Hiến pháp của ḿnh để đối phó với nguy cơ này."
Trước đó, Đại sứ Mỹ tại Manila Sung Kim đă từng phát biểu rằng một cuộc tấn công vũ trang nước ngoài vào lực lượng an ninh Philippines sẽ kích hoạt nghĩa vụ của Mỹ được đề cập trong hiệp ước.