Vụ nguồn nước sinh hoạt ở Hà Nội ô nhiễm từ nhà máy nước sạch Sông Đà cung cấp. Không chỉ người dân bức xúc v́ phải dùng nước bẩn. Bộ trưởng TN&MT Trần Hồng Hà cũng phẫn nộ v́ ăn nước bẩn 3 ngày.
Chia sẻ với báo chí bên lề kỳ họp thứ 8 Quốc hội khóa XIV chiều 22/10, Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà nhấn mạnh các quy tŕnh quản lư an toàn nguồn nước để cấp nước sinh hoạt phải tuân thủ theo các quy định của Bộ Xây dựng, dưới sự chỉ đạo trực tiếp và toàn diện của Bộ Xây dựng.
- Thưa Bộ trưởng, ông đánh giá thế nào về sự cố đổ dầu thải làm ô nhiễm toàn bộ nguồn nước sông Đà cung cấp cho hàng trăm ngh́n hộ dân Hà Nội những ngày qua?
- Đây là sự cố hy hữu khi các đối tượng mang chất thải đổ vào nguồn nước. Đây cũng là vi phạm nghiêm trọng v́ họ đổ chất thải vào môi trường nước sinh hoạt.
Nói rộng ra về an ninh nguồn nước, chúng ta phải kiểm soát được số lượng, chất lượng và nhu cầu sử dụng nước cho sinh hoạt, công nghiệp, nông nghiệp… Phải cân đối được các nhu cầu đó, bởi không thể phát triển khi nguồn nước không đủ.
- Như vậy tức là câu chuyện nước sông Đà vừa qua chính là điển h́nh cho việc thiếu bảo vệ an ninh nguồn nước, thưa ông?
- Đúng vậy, phải xem lại cả 2 khía cạnh. Trước hết là xem chúng ta có thiếu chủ động trong ban hành các cơ chế chính sách pháp luật không. Hai là xem lại việc thực thi chính sách pháp luật của doanh nghiệp.
Khi chuyển từ doanh nghiệp Nhà nước có trách nhiệm đảm bảo nước sạch sang cho tư nhân hay các công ty cổ phần đảm nhận, tuy có mặt được, vẫn c̣n nhiều điều phải đánh giá trong việc bảo vệ an toàn nguồn nước.
Bởi thực tế chưa có quy định rơ ràng. Vụ việc này là cảnh báo đỏ cho bảo vệ an ninh nguồn nước, đặc biệt là nước cấp cho mục đích sinh hoạt của người dân.
- Nhiều ư kiến lo ngại, hoang mang bởi đây là dầu thải, chứ nếu là một chất khác độc hại hơn th́ không biết hậu quả sẽ nghiêm trọng đến mức nào?
- Điều đó hoàn toàn có thể xảy ra, nếu chúng ta đă để t́nh trạng quản lư lỏng lẻo và chất lượng của nhà quản lư, cung cấp nước kém thế này th́ rơ ràng có thể có nhiều kịch bản xảy ra. Từ vụ việc cho thấy công tác kiểm soát an ninh nguồn nước có vấn đề rất lớn.
- Người dân đang phản ứng rất dữ dội về sự cố này. Ông đánh giá thế nào về trách nhiệm của các đơn vị cung cấp nước khi biết nước bẩn vẫn bán cho dân?
- Thái độ của người dân cũng là thái độ của tôi, v́ tôi cũng sử dụng nguồn nước đó và mất 3 ngày dùng nước bẩn.
Có lẽ không cần bàn căi bởi rơ ràng chúng ta không đưa ra được các giải pháp đúng đắn và kịp thời.
Doanh nghiệp đă không chú ư đến sức khỏe người dân và không lường hết các vấn đề có thể gây tác hại cho mọi người. Như vậy là hết sức vô trách nhiệm và thiếu hiểu biết.
- Vậy chế tài trong những trường hợp này là ǵ, thưa ông, khi mà đến một lời xin lỗi doanh nghiệp cung cấp nước cũng không nói được với người dân?
- Việc này cứ để các cơ quan pháp luật thực hiện. Chúng ta có đầy đủ các quy định của pháp luật để xử lư họ. Với doanh nghiệp đưa ra sản phẩm bẩn ảnh hưởng đến sức khỏe người dân, ở đây là kinh doanh và cung cấp nước th́ người dân có thể căn cứ vào hợp đồng để khởi kiện.
Cung cấp sản phẩm bẩn ra thị trường th́ có thể xử lư theo quy định. Thuốc giả cung cấp cho dân phải đi tù th́ nước bẩn cũng có thể đi tù. Nhưng cái đó cần chờ cơ quan pháp luật kết luận.
Nhưng trước mắt, tôi cho rằng những người tham gia đổ dầu và cung cấp nước bẩn th́ theo quy định pháp luật phải xử lư hết sức nghiêm khắc.