Ông Phạm Minh Chính kêu gọi "xây dựng người Hà Nội hào hoa, thanh lịch, văn minh, nghĩa tình" không khỏi khiến người ta thắc mắc, tại sao phải ra chỉ thị để khôi phục những giá trị vốn đã tồn tại tự nhiên trong xã hội trước năm 1954?
Trước khi ĐCSVN nắm quyền, người Hà Nội vốn nổi tiếng thanh lịch và nghĩa tình. Nhưng chính các chính sách tập trung quyền lực, kiểm soát xã hội từ trên xuống đã làm mất đi những giá trị này, khiến người dân bị điều kiện hóa, lệ thuộc. Điều đáng buồn cười là chính quyền giờ đây lại phải kêu gọi lấy lại những phẩm chất mà chính họ đã làm mai một.
Ở các quốc gia tự do như Mỹ, Úc, Nhật Bản, công dân không phải ai ra lệnh để trở thành người có đạo đức. Họ phát triển tự nhiên nhờ một thể chế tự do, tôn trọng quyền cá nhân. Sự tự do chính là yếu tố giúp phát triển các giá trị văn minh một cách bền vững.
Việc ra chỉ thị để "xây dựng con người văn minh" thực chất là sự thú nhận thất bại của chế độ trong việc duy trì các giá trị văn hóa. Nếu không có tự do tư tưởng và cá nhân, xã hội sẽ không bao giờ lấy lại được những giá trị đã mất.
Viết Quang