Theo như báo cáo từ Quốc hội Mỹ tiết lộ rằng nhiệm kỳ của cựu Tổng thống Donald Trump được đánh dấu bằng “liên can nhiều” tới âm mưu nhằm cản trở ý chí của người dân và lật đổ nền dân chủ, đồng thời đề xuất cấm ông này nắm quyền tại Nhà Trắng, mà ủy ban điều tra vụ bạo loạn trên Đồi Capitol ngày 6/1/2021 của Hạ viện Mỹ cáo buộc ông Donald Trump.
Ủy ban 6/1 vừa công bố báo cáo cuối cùng về kết quả điều tra sự cố chỉ 3 ngày sau khi đề nghị Bộ Tư pháp truy tố ông Trump với 4 tội hình sự gồm cản trở phiên họp chính thức của quốc hội, âm mưu lừa gạt nước Mỹ, vu khống và hỗ trợ hoặc kích động nổi loạn.
Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: NPR
Theo báo Guardian, báo cáo cuối cùng được chia làm 8 chương, bao gồm những phát hiện điều tra, nội dung các cuộc thẩm vấn và các đề xuất pháp lý.
Kể từ khi được thành lập hồi tháng 7 năm ngoái, ủy ban chuyên trách điều tra của Hạ viện Mỹ đã tiến hành hơn 1.000 cuộc thẩm vấn, tổ chức 10 phiên điều trần công khai với một số được phát sóng trực tiếp trên truyền hình vào giờ vàng cũng như thu thập hơn 1 triệu tài liệu.
Báo cáo cuối cùng của cơ quan này trình bày chi tiết và chuyên sâu về những nỗ lực của ông Trump nhằm đảo ngược thất bại trước đối thủ Joe Biden trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020 và những gì họ quy trách nhiệm cho cựu lãnh đạo Nhà Trắng trong vụ bạo loạn chết người trên Đồi Capitol do những người biểu tình ủng hộ ông gây ra tháng 1/2021.
Cụ thể, theo các nhà điều tra lưỡng đảng, ông Trump biết mình thua nhưng vẫn gây áp lực buộc quan chức các bang và Phó Tổng thống lúc đó Mike Pence phải lật ngược kết quả bỏ phiếu, sau đó “chịu trách nhiệm trực tiếp về việc hiệu triệu một đám đông bạo lực” và nhiều lần từ chối yêu cầu từ các phụ tá của mình về việc lên án những kẻ bạo loạn hoặc khuyến khích họ rời đi.
“Nguyên nhân chính của sự cố 6/1 là một người đàn ông, cựu Tổng thống Donald Trump, nhân vật có nhiều người ủng hộ. Sẽ không có sự kiện nào của ngày 6/1 xảy ra nếu không có ông ấy”, trích kết luận của Ủy ban 6/1.
Ủy ban cũng nhận diện Kenneth Chesebro, một luật sư ủng hộ ông Trump, ít được biết đến là kiến trúc sư ban đầu của kế hoạch tạo lập đại cử tri giả nhằm giúp ông Trump đảo ngược kết quả bầu cử.
CNN dẫn lời Hạ nghị sĩ Dân chủ Bennie Thompson, chủ tịch Ủy ban 6/1 bày tỏ tin tưởng rằng, công việc của ủy ban sẽ giúp “cung cấp một lộ trình dẫn đến công lý và các cơ quan, tổ chức chịu trách nhiệm đảm bảo công lý theo luật pháp sẽ sử dụng thông tin ủy ban đã cung cấp để hỗ trợ chức trách của họ".
Ủy ban 6/1 dự kiến sẽ giải tán khi đảng Cộng hòa của ông Trump lên nắm quyền lãnh đạo Hạ viện vào ngày 3/1 tới.