Sau hơn hai năm cấm hẳn du khách quốc tế nhập cảnh do dịch bệnh Covid-19, Nhật Bản đang tính toán việc giảm nhẹ các biện pháp kiểm soát luồng khách ngoại quốc hầu tái khởi động ngành du lịch. Trong vòng hai năm qua, nền kinh tế xứ hoa anh đào đã bị thiệt hại ở mức 160 tỷ euro. Riêng ngành du lịch bị thất thu 35 tỷ mỗi năm. Trong bối cảnh đó, chính quyền Tokyo đang phải cân nhắc lợi hại trong việc mở cửa trở lại để đón du khách nước ngoài.
So với các nước châu Á láng giềng như Hàn Quốc, Thái Lan, Indonesia, Malaysia, Philippines hay Việt Nam, Nhật Bản vẫn còn rất dè dặt về chuyện mở cửa biên giới trở lại để đón du khách quốc tế. Đối với du khách châu Âu nói chung và khách Pháp nói riêng, Đại sứ quán Nhật Bản vẫn chưa mở lại việc cấp visa du lịch, cũng như vẫn tạm thời đình chỉ quy định khách Pháp đi Nhật Bản không cần xin thị thực (trong tối đa 90 ngày). Sau hai năm Covid-19, ánh sáng bắt đầu xuất hiện cuối đường hầm. Theo trang thông tin Fuji News Network, chính phủ Nhật Bản đang chuẩn bị nới lỏng nhập cảnh cho các nhóm du khách quốc tế có giấy chứng nhận tiêm chủng, kể từ cuối tháng 05, đầu tháng 06/2022.

Nhật Bản mở cửa trở lại nhưng với điều kiện
Việc mở cửa biên giới trở lại đi kèm với một số điều kiện, việc cho phép du khách nước ngoài đến thăm Nhật Bản sẽ diễn ra trên nguyên tắc theo từng giai đoạn trong mùa hè năm 2022. Quota khách du lịch quốc tế vào Nhật Bản sẽ tăng dần trong những tháng tới, hy vọng rằng sẽ không có làn sóng dịch mới nào có thể làm gián đoạn kế hoạch của chính phủ Nhật. Thông tin này cũng từng được Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida thông báo nhân chuyến công du nước Anh hồi đầu tháng 05/2022. Tại Luân Đôn, Thủ tướng Kishida cam kết sẽ nới lỏng hơn nữa các biện pháp kiểm soát, và như vậy Nhật Bản có thể mở cửa cho du khách nhập cảnh một cách dễ dàng, cũng như các quốc gia khác trong khối G7.

Theo trang thông tin Air Journal, hiện nay, các nước khác trong khối G7 (Mỹ, Canada, Anh, Pháp, Đức, Ý) đều đã mở cửa đón du khách quốc tế, cho dù mỗi điểm đến đều có áp dụng một số quy tắc nhập cảnh riêng. Hoa Kỳ hay Canada ngoài chứng nhận vac-xin đều yêu cầu du khách (kể cả những người không cần visa) phải đăng ký vào hệ thống ESTA (Hàn Quốc cũng làm tương tự sau mùa dịch), trong khi các nước châu Âu chỉ yêu cầu khách du lịch phải được tiêm chủng đầy đủ. Kể từ cuối tháng 05/2022, du khách bay trong khối Liên hiệp châu Âu không còn bắt buộc phải đeo khẩu trang trên máy bay.

Còn theo báo Les Échos, nhìn chung, các quốc gia châu Á đón du khách quốc tế trở lại chậm hơn nhiều so với những nước khác trên thế giới. Nhật Bản cũng như Đài Loan lại càng chậm hơn nữa. Kể từ tháng 04/2022, khách nước ngoài được tiêm chủng đầy đủ (ít nhất là hai mũi) đã trở lại ngày càng đông đảo hơn tại các quốc gia châu Á như Hàn Quốc, Ấn Độ, Philippines, Thái Lan và Malaysia, trong khi Tokyo vẫn duy trì quota đón nhận 10.000 khách tối đa mỗi ngày.

Những người này thuộc diện sinh viên, thực tập sinh hay doanh nhân, chứ chưa phải là du khách ''bình thường''. Kể từ đầu tháng 06/2022 trở đi, quota này được nâng lên thành 20.000 khách nước ngoài nhập cảnh mỗi ngày. Thành phần du khách ngoại quốc muốn nhập cảnh vào Nhật Bản phải được chích ngừa đầy đủ 3 mũi. Đồng thời, họ phải đặt tour du lịch trọn gói với các địa điểm cố định trong suốt chuyến đi, chứ không thể đi du lịch ''tự túc''.

Nhật Bản từng vào danh sách 10 nước đông du khách nhất
Theo trang thông tin Fuji News Network, chính phủ Nhật Bản đang theo dõi rất sát tình hình sau mùa nghỉ lễ tháng 5 trong giai đoạn gọi là Golden Week (Tuần lễ vàng). Trong kỳ nghỉ truyền thống này, hàng chục triệu dân Nhật thường tranh thủ thời gian nghỉ phép dài ngày để đi du lịch ở trong nước. Chính phủ đang tham khảo ý kiến của giới chuyên gia y tế về mức độ lây nhiễm sau Golden Week (Tuần lễ vàng) trước khi lấy quyết định về việc giảm nhẹ các quy định hạn chế nói chung. Điều đó cho thấy Nhật Bản đang thận trọng đi từng bước, đánh giá tính hiệu quả của chương trình thí điểm, thử nghiệm ban đầu với các tour du lịch nhỏ , rồi sau đó mới mở cửa cho phép khách du lịch nước ngoài nhập cảnh một cách rộng rãi hơn.

Từ nhiều tháng qua, ngành du lịch đặc biệt là các ngành dịch vụ ẩm thực và lưu trú đã thôi thúc chính phủ Nhật Bản mở cửa càng sớm càng tốt để đón thêm nhiều du khách quốc tế. Trước khi có đại dịch, Nhật Bản trong ba năm liền từ 2017 đến 2019 lọt vào danh sách 10 quốc gia thu hút đông khách du lịch trên thế giới, kể cả về số lượng khách nhập cảnh (32 triệu người) cũng như về mặt doanh thu trung bình hàng năm (35 tỷ đô la), chỉ riêng cho các ngành chuyên phục vụ du khách.

Tuy nhiên, theo Sở Du lịch Nhật Bản, chủ yếu do các biện pháp nghiêm ngặt hạn chế nhập cảnh, số lượng du khách nước ngoài đến Nhật Bản đã giảm mạnh từ gần 32 triệu trong năm 2019 xuống chỉ còn 250.000 khách (0,8%) trong năm 2021. Trong vòng hai năm, các sân bay quốc tế Nhật Bản đều đã giảm các hoạt động xuống mức tối thiểu do hầu như lúc nào cũng vắng khách.

Liệu Tokyo sẽ mở cửa toàn bộ để đón khách mùa hè ?
Du lịch không chỉ đem về doanh thu cho các ngành chuyên phục vụ du khách (ăn uống, lưu trú, chuyên chở) mà còn kích cầu trong nhiều lãnh vực khác. Báo Japan Times trích dẫn nhận định của một giáo sư kinh tế thuộc trường đại học Kansai ở phía Bắc thành phố Osaka cho rằng do tình trạng vắng khách nước ngoài, trong hai năm đại dịch vừa qua, mức thiệt hại chung đối với nền kinh tế Nhật Bản lên tới gần 22.000 tỷ yen, tức khoảng 160 tỷ euro.

Thà trễ còn hơn không, việc giảm nhẹ các quy định hạn chế nhập cảnh đối với khách quốc tế là một điều cần thiết để bơm dưỡng khí nhằm dần hồi phục ngành du lịch Nhật Bản. Ngoại trừ trường hợp của Trung Quốc, theo đuổi ''mù quáng'' chính sách zero Covid, Nhật Bản (cùng với Đài Loan) vẫn còn áp dụng chính sách nhập cảnh khắt khe, khiến cho ngành du lịch Nhật Bản hứng chịu nhiều cơn sốc mạnh mẽ. Nhưng liệu Nhật Bản sẽ chuẩn bị kịp thời cho mùa hè vốn là mùa du lịch cao điểm đối với khách châu Âu.

Theo trang thông tin Kanpai, tuy Tokyo vẫn trông cậy vào du lịch để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nhưng khác với các nước châu Á láng giềng vốn không muốn bỏ lỡ cơ hội kinh doanh du lịch mùa hè năm nay, Nhật Bản lại tỏ vẻ không gấp rút tiến hành việc mở cửa. Trước thái độ thận trọng thậm chí dè dặt ấy, những ý kiến lạc quan nhất cho rằng Nhật Bản không nhắm tới mùa hè, mà chủ yếu là vào mùa thu năm nay để dỡ bỏ tối đa các biện pháp hạn chế. Theo mạng thông tin Kanpai, dường như thời điểm quan trọng để mở rộng cánh cửa đón chào du khách quốc tế vẫn là vào trung tuần tháng 9, trùng hợp với ngày khai trương lại Hội chợ du lịch quốc tế JATA Tourism Expo Japan 2022, sau hai năm hoàn toàn ngưng hoạt động.