BỘ NÃO CỦA PUTIN - ALEKSANDR DUGHIN
(Peter Pho)
Nhân vật nóng nhất những ngày này, ngoài Putin và Zelensky, có thể là Dugin. Các bạn có thể chưa biết đến cái tên này, nhưng những chính trị gia trên thế giới cần phải biết, nếu không biết, không phải một chính trị gia chuyên nghiệp, cũng không thể biết động lực nào để Putin phất quân xâm lược Ukraine.
Aleksandr Dugin (Алекса́ндр Ге́льевич Ду́гин) sinh ngày 7 tháng 1 năm 1962, là một nhà triết học và lý thuyết chính trị người Nga, đồng thời là nhà tổ chức chính của Đảng Bolshevik. Ông có bằng Tiến sĩ Xã hội học và Triết học, và được biết đến với Lý thuyết Chính trị Thứ tư và Thế giới Đa cực. Do đó, ông duy trì mối quan hệ thân thiết với Điện Kremlin và quân đội Nga, đồng thời là cố vấn chính cho Sergei Naryshkin, Chủ tịch Duma Quốc gia và là thành viên hàng đầu của đảng "Nước Nga Thống nhất". Ông hiện là giáo sư xã hội học và quan hệ quốc tế tại Đại học Tổng hợp Moscow.
Một số người nói rằng Dugin là bộ não của Putin, và Putin là cơ thể của Dugin. Một số cho rằng ông ta là Grigori Yefimovich Rasputin đương thời, và là kẻ nguy hiểm nhất thế giới hiện nay. Một số khác lại nói rằng nếu không hiểu được tư tưởng Dugin thì không thể hiểu được cuộc chiến Ukraine hiện tại.
Grigori Yefimovich Rasputin tự phong cho mình là tu sĩ với thần lực của thượng đế, ông được Nga hoàng Nikolai II và hoàng hậu Alexandra tôn sùng vì họ cho rằng ông ta đã chữa được cơn bệnh hiểm nghèo cho con trai duy nhất của họ là hoàng tử Aleksei Nikolaevich. Rasputin được cho là tu sĩ, kẻ mê hoặc nhân tâm, người của thượng đế, tiên tri, thần y,…và tư duy của Dugin cũng y hệt Rasputin, và tư tưởng của Dugin được Putin tôn sùng đến mức tối thượng. Tuy rằng Dugin ít hơn Putin đến 10 tuổi.
Tư tưởng của Dugin là một loại hùng tài vĩ lược đủ để tiêu diệt hoàn toàn một dân tộc đang suy bại.
Nga bây giờ đang trong thế lúng túng khó xử. Sự lúng túng này nẩy sinh ra một loại cảm giác cô đơn, mất mát, bàng hoàng và đau buồn không thể thoát ra được.
Nói về mặt dân tộc, người Nga là hậu duệ của người Slav cổ đại ở châu Âu. Cũng như các dân tộc cổ đại khác ở châu Âu, họ có lịch sử lâu đời. Nhưng người châu Âu cho rằng người Nga là sự pha trộn của người Slav, người Mông Cổ và người Thổ Nhĩ Kỳ, không hẳn là người châu Âu, và thậm chí họ đôi khi bị coi là một dân tộc man rợ.
Lấy văn hóa để đánh giá, trong mắt người Phương Đông, văn hóa Nga, bao gồm cả tôn giáo, là một nhánh của văn hóa phương Tây. Nhưng trong mắt người phương Tây, văn hóa Nga là một sự dị thường. Nó kế thừa những giáo thống của Đế chế Đông La Mã - Byzantine và được trải qua và nhuộm đẫm màu sắc của hệ tư tưởng cách mạng Đỏ, mặc dù Nga đã cố gắng cắt bỏ gột rửa nó trong những năm qua.
Về mặt lịch sử, Nga đã thành lập đất nước của mình bằng cách chinh chiến, lập quốc bằng nắm đấm thép. Trong cận đại, Nga đã so găng với hầu hết các quốc gia ở Châu Âu. Và, dù trong thời bình hay thời chiến, đều tỏ ra rất hung dữ. Vì vậy, tất cả các nước đều có lòng thù hận với Nga, điều này khiến các nước phương Tây đều có mối ân oán lịch sử sâu sắc đối với Nga.
Trên thực tế, nước Nga vừa quá lớn lại vừa quá nhỏ. Nga có lãnh thổ lớn nhất thế giới, với dân số 140 triệu người và được sinh ra từ một đế chế trong lịch sử, điều này gây khó khăn cho việc hội nhập vào một liên minh hiện có. Nhưng đồng thời, nền kinh tế của nước này lại quá nhỏ để có thể hỗ trợ tham vọng trở thành cường quốc tầm cỡ thế giới với dã tâm lớn hơn.
Từ những khía cạnh này, chúng ta có thể thấy nước Nga đang phải đối mặt với nhiều bối rối. Từ đó, chúng ta cũng có thể hiểu tại sao Nga muốn hòa nhập vào đại gia đình châu Âu nhưng lại thường không được chấp nhận.
Sự bối rối nhiều mặt này dẫn đến một nhu cầu, đó là câu hỏi về bản sắc dân tộc hay quốc gia: Tôi là ai? Tôi đang ở đâu trên thế giới này? Nhiều năm trước, nhà khoa học chính trị người Mỹ Huntington đã viết một cuốn sách có tựa đề “Who Are We” - Chúng ta là ai: Thách thức đối với bản sắc quốc gia Mỹ, trong đó thảo luận về vấn đề tương đồng.
Vấn đề bản sắc dân tộc đặc biệt quan trọng đối với cả hai loại hình quốc gia này. Một là quốc gia đa sắc tộc, đặc biệt là quốc gia như Hoa Kỳ được tạo thành từ những người nhập cư đa sắc tộc. Bạn làm thế nào để mọi người cảm thấy rằng chúng ta là một cộng đồng? Có cùng một cảm giác “chúng ta”? Còn một loại như nước Nga trong lịch sử đã trải qua một sự đột biến về địa vị, hôm nay họ không còn ở vị trí ban đầu nữa, vậy vị trí hiện tại của họ là gì?
Chúng ta có thể tưởng tượng như sau, trong một thôn xóm nọ, vốn có một nhà địa chủ, sau đó suy bại, biến thành một hộ nhỏ trong thôn, lúc này, trong tâm lý để định vị lại mình thì rất quan trọng cũng rất khó khăn.
Chủ nghĩa Tân Âu Á của Dugin cung cấp một loại định hướng tâm lý, một loại bản sắc dân tộc. Loại nhìn nhận này không chỉ hoài niệm vinh quang trong quá khứ, mà còn đối mặt với thách thức của hiện tại, còn phải có trí tưởng tượng phong phú về tương lai. Bằng không, không có sức mạnh quyến rũ lòng người.
Nó khác với một nước nhỏ chỉ hòng tìm được một vị trí hợp lý để an thân lập mệnh. Định vị và tưởng tượng về một quốc gia lớn trước hết nằm ở cảm giác “Hạc lập kê quần" có nghĩa là hạc đứng giữa đàn gà . Điều này có thể lý giải tại sao lại có cái mà Dugin gọi là lý thuyết chính trị thứ tư. Trong những năm gần đây, Dugin đã sử dụng chủ nghĩa tân Âu Á (Eurasianism) như là "lý thuyết chính trị thứ tư" để thay thế ba hệ tư tưởng lớn của thế kỷ 20 - chủ nghĩa tự do, chủ nghĩa cộng sản và chủ nghĩa phát xít. Theo quan điểm của Dugin, chủ nghĩa tự do đầy những mặt hạn chế và đang hướng tới sự suy tàn, chủ nghĩa phát xít và chủ nghĩa cộng sản đã là dĩ vãng, chủ nghĩa tân Âu Á của ông là tương lai của nhân loại, và đối tượng vận chuyển chủ nghĩa tân Âu Á là nước Nga.
Theo trí tưởng tượng của Dugin, trung tâm của Âu-Á là một vòng tròn văn hóa quốc gia độc lập. Mặc dù có nhiều nhóm dân tộc ở đây và chịu ảnh hưởng của một số nền văn minh lớn xung quanh, nhưng tinh thần của mỗi nhóm dân tộc được tạo ra bởi đồng bằng rộng lớn, đồng cỏ, rừng và các môi trường địa lý khác là nhất quán. Tinh thần này rất khác so với các nền văn hóa khác. Nga là cốt lõi và bá chủ của vòng tròn văn hóa này. Đây cũng là sứ mệnh lịch sử của Nga. Trên cơ sở này, Dugin đã xây dựng cái gọi là địa chính trị tân Á-Âu. Từ điểm xuất phát này ta thấy, dã tâm của Dugin là rất lớn.
Lý thuyết tư tưởng của Dugin rất khoáng đạt và đã tiếp thu rộng rãi những thành tựu trí tuệ rời rạc trong lịch sử nhân loại, bao gồm cả chủ nghĩa hậu hiện đại. Loại lý thuyết và mệnh đề này, nếu cho là tâm lý an ủi ngoài tầm với của một nước nhỏ thì cũng không tệ lắm, nếu là tư duy chiến lược của một nước lớn thực sự hùng mạnh thì có thể hiện thực hóa nó. Vấn đề là các thao lược vĩ đại của Dugin đại khái là cung cấp cho một đất nước từng huy hoàng trong lịch sử, nay đang trong giai đoạn suy tàn, tuy tâm không cam chịu nhưng lực bất tòng tâm.
Thực tế bây giờ Dugin phải đối mặt giống như một đầu bếp trên thớt chỉ có vài con tôm cá nhỏ, nhưng lại muốn làm ra một bữa tiệc thịnh vương tầm cỡ “Mãn Hán Toàn Tịch". Đối với Dugin là một sự bối rối, đối với một quốc gia đã áp dụng mộng tưởng này, là một bi kịch, một thảm họa.
Chúng ta lại có thể hình dung lại rằng, trong một ngôi làng. Một gia đình địa chủ lừng lẫy một thời, vì nhiều lý do khác nhau, đã sa sút và rơi vào cảnh điêu tàn. Nếu khôn ngoan hơn và sống thanh thản theo hoàn cảnh hiện thực thì không phải là không có cuộc sống yên lành. Điều đáng sợ là đúng vào thời điểm này, có một chiến lược gia tài giỏi trong dòng họ, lại muốn khôi phục hoặc thậm chí vượt qua vinh quang của tổ tiên bằng cách đi dọa nạt, cướp đoạt hàng xóm láng giềng. Nếu vậy, kết quả như thế nào có thể đoán trước được.
Dugin đã tán thành quan điểm của chủ nghĩa phát xít và đã đưa ra lý thuyết nền tảng của một "đế chế Âu-Á" có khả năng chống lại thế giới phương Tây do Hoa Kỳ lãnh đạo. Về mặt này, ông là người tổ chức và lãnh đạo đầu tiên của Đảng Bolshevik Quốc gia từ năm 1993 đến 1998 (cùng với Eduard Limonov ) và sau đó, của Mặt trận Quốc gia Bolshevik và của Đảng Á-Âu , sau đó trở thành một hiệp hội phi chính phủ. Do đó, hệ tư tưởng Eurasitic của Dugin hướng tới mục tiêu thống nhất tất cả dân tộc nói tiếng Nga trong một quốc gia duy nhất thông qua việc cưỡng bức chia cắt lãnh thổ của các nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ.
Dugin ủng hộ Putin và các chính sách đối ngoại của ông nhưng đã phản đối các chính sách kinh tế của chính phủ Nga. Câu nói năm 2007 của ông, "Không còn ai chống lại đường lối của Putin và nếu có, họ bị bệnh tâm thần và cần được đưa đi kiểm tra lâm sàng. Putin ở khắp mọi nơi, Putin là tất cả, Putin là tuyệt đối, và Putin là không thể thiếu" - được độc giả của Kommersant (tờ báo kinh tế thương mại đầu tiên của Nga) bình chọn là số hai trong lời tâng bốc Tại điện Kremlin. Dugin đại diện cho "đảng chiến tranh", một bộ phận trong giới lãnh đạo Ukraine. Dugin được coi là tác giả của sáng kiến ​​của Putin về việc sáp nhập Crimea bởi Nga . Ông coi chiến tranh giữa Nga và Ukraine là không thể tránh khỏi và kêu gọi Putin bắt đầu can thiệp quân sự vào miền đông Ukraine. Dugin nói: “Thời kỳ Phục hưng của Nga chỉ có thể dừng lại ở Kiev”. Vào tháng 8 năm 2014, Dugin kêu gọi một "cuộc diệt chủng" người Ukraine.
Đó là lý do tại sao có thể nói rằng tư tưởng của Dugin là một loại hùng tài vĩ lược đủ để tiêu diệt hoàn toàn một dân tộc đang suy bại.