Vào đầu tháng Hai, Chủ tịch Tập Cận B́nh và Tổng thống Putin đă công khai một tuyên bố chung, trong đó họ kêu gọi một "thế giới đa cực". Cả hai đều lộ rơ chủ đích, xem Mỹ là kẻ thù đối với tham vọng của họ. Trung Quốc đă bỏ phiếu trắng trong một nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc lên án cuộc xâm lược của Nga, ngang nhiên phơi bày động cơ đen tối: tiếp tục theo đuổi chủ quyền tại Tây Tạng, Tân Cương, Hồng Kông và Đài Loan. Như là, không c̣n biết sợ ai.
Tuy nhiên, Bắc Kinh đă đột ngột thay đổi thái độ, lên tiếng chỉ trích cuộc chiến tại Ukraine và kêu gọi ḥa b́nh. Quay ngược 180 độ, quên lời hẹn ước với bạn vàng Putin, Trung Quốc bỗng xuất hiện trong vai tṛ trung gian ḥa giải chiến tranh.
Đích thân ngoại trưởng Vương Nghị gọi điện cho ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba, tuôn ra những lời đường mật: "Trung Quốc rất lấy làm tiếc khi xung đột giữa Ukraine và Nga đă bùng phát." Vương Nghị cũng cho thế giới biết, Trung Quốc sẵn sàng đóng một vai tṛ trong việc t́m kiếm giải pháp ḥa b́nh cho Ukraine.
Tại sao Trung Quốc thay đổi thái độ nhanh chóng, khi cuộc chiến chưa đến hồi ngă ngũ, khi Putin đang c̣n hai phần ba lực lượng hùng mạnh đang và sẽ dồn sang Ukraie? Xin thưa: Điều làm Trung quốc khiếp hăi nhất trong cuộc chiến này là “các lệnh trừng phạt” từ Âu Mỹ. Các quốc gia phương Tây sẵn sàng, và đủ sức, từ bỏ lợi ích kinh tế của ḿnh để ra đ̣n trừng phạt kẻ gây chiến.
Cho đến bây giờ, Trung Quốc cũng chỉ là tên làm thuê lớn nhất trên thế giới, với nền kinh tế gia công nổi như bong bóng hoàn toàn lệ thuộc Âu - Mỹ, thiếu hẳn phần hạ tầng độc lập và vững chắc. Trung Quốc chưa thể là một cường quốc có rất nhiều đàn em thân cận, có vũ khí tối tân, có hệ thống kinh tế xem ra là độc lập, có nền tảng khoa học tầm cỡ, có tài nguyên xuất khẩu dồi dào - như cường quốc Nga.
Trong tương lai, sự sợ hăi của Trung Quốc có thể sẽ dẫn đến nhiều thay đổi ở biển Đông, cũng như mối quan hệ Trung Quốc - Việt Nam.
Thuỷ Hương
__________________
|