09/23/20




Trở lại ca khúc Qua Cơn Mê, nhớ thời gian người dân miền nam được nghe “QCM” trên đài phát thanh Sài Gòn? mang máng hình như ca sĩ Băng Châu ca bài này? Ông bố mình, vốn thích mua, sưu tập những bản nhạc, có ấn bản Qua Cơn Mê ngay khi nó được in bán trên thị trường, thế là mang ra cùng bạn trong xóm nghiên cứu, mò mẫm ghi chép, đặt gam gảy đàn…

Hồi nhỏ mê guitar, thấy hay là đờn ca theo sở thích mà vui, nào biết nghĩ gì? Giờ ngược dòng cảm nhận, ngồi nghiệm lại lời nhạc xưa, thấy có vẻ như gần nửa thế kỷ từ khi ca khúc QCM ra đời, và từ sau tháng 4-1975 chiến tranh chấm dứt, những kỳ vọng của nhạc sĩ sáng tác cũng là những ước vọng chung của người Việt thì đã có phần nào đáp ứng được?


Trích:”Tình người sau cơn mê vẫn xanh
Dù bao tháng năm đau thương dập vùi
Trường quen vắng bóng mai ta lại về
Cùng theo lũ em học hành như xưa”…


Người lính miền nam sau khi buông súng 1975, đã không theo lũ em học hành như xưa, nhưng cũng được kẻ thắng trận ưu ái cho đi học, học tập cải tạo! bố khỉ chú bác, cha anh của chúng tôi bị ai kia ma mánh chữ nghĩa, lươn lẹo, dối gian! các cụ bị quả lừa to, lùa vào những trại tù nơi rừng thiêng nước độc và nhiều người đã bỏ mạng. Chán và cũng tiếc nhỉ! toàn là những người có trình độ, những chất xám cần thiết thích hợp cho việc dựng xây lại quê hương sau bao năm… giá mà!

Trích: “Rồi mai qua cơn mê, sông cạn lại thành giòng, xuôi về ngọt quê hương.

Ngày đó tay em dài, vun cuộc tình thật đầy, mơ toàn chuyện trên mây”.

Thật phí của! Sau 1975 sông cạn thành giòng, nhưng không xuôi về ngọt quê hương mà chỉ toàn cay đắng, hành hạ, tù đày, đói khổ. Cả nước thành nhà tù lớn với những kềm kẹp, mất hết tự do, tương lai thật đen tối khiến người dân, cả triệu người phải liều thân vượt biên, vượt biển ra đi tha phương. Nhiều người xác thân nuôi cho béo cá! Cái ước mơ lãng mạn của người miền nam được nuôi dưỡng trong nôi nhân bản trở thành ngây thơ đối với kẻ đi xâm chiếm, theo chủ thuyết marxist, đấu tranh giai cấp!

Trích: “Khi lá hoa thật nhiều, trái yêu thương đầy cành, hái đem cho mọi người.”

Thời gian qua mau, có gì là bất biến? cả 2 nhạc sĩ Trần Trịnh – Nhật Ngân sau thời gian dài ngóng cổ chờ “Dream come true” cũng đã thành cánh chim bay về trời, sau khi lưu vong, bỏ nước mà đi? mầm xanh tươi mang về gieo như lời nhạc hứa hẹn quả thật không có chỗ đứng trong xã hội mới, cái tương lai xây dựng con người Việt Nam hiền hòa, nhân bản, biết chia sẻ yêu thương cho nhau khi tàn chinh chiến thực xa xỉ.

Hiện tượng trái cây, thịt heo tiêm thuốc, tiêm nước, hàng hóa, vật phẩm, thuốc tây giả mà chán. Cả nước thấy kiệt quệ quá, tin tức về tham nhũng, gian dối tràn lan. Giới trẻ qua gần 2,3 thế hệ bị bưng bít thông tin, thật ngu ngơ. Nghĩ cũng buồn cười? đứa cháu bên VN tuy đi làm cho nhà nước, tháng lương lãnh về rất gầy nhưng xài I- phone X, thứ xiệng cả hơn nghìn đô? vợ nó than chiều nào cũng bia bọt tới đêm muộn, chán cái là luôn mồm năm miệng mười chửi tư bản là …ngu! nhưng lạ cái lý tưởng của nó là mau được bảo lãnh qua Mỹ Bố khỉ, cái thằng đểu quá Hic hic! Nhìn chung, đất nước hy vọng gì? những thế hệ sau chăng?

Nhân tiện xía vô chút về phần sáng tác ca khúc QCM, bài này có tới 2 tác giả, Trần Trịnh và Nhật Ngân. Nhạc sĩ Trần Trịnh thì nổi tiếng rất giỏi về melody (giai điệu?) e nhạc sáng tạo ở dạng bán cổ điển? bạn thử nghe lại “Lệ Đá” ông phổ nhạc từ thơ Thi sĩ Hà Huyển Chi. Theo Wikipedia bài hát “Lệ Đá” tức khắc được mọi người yêu thích, có số bản nhạc in phá kỷ lục. Sau này tại hải ngoại, với Album để đời có tên “Trái Sầu Đầy”, Nhạc sĩ Trần Trịnh sáng tác bài nào cũng nhẹ nhàng, thấm hồn người, có cái gì đó lãng đãng, mênh mang, mong chờ, rạo rực, rất thú vị. Mình thích lối chọn lọc khá kỹ lưỡng giai điệu của ông, câu cú liền lạc, rất sáng bài.
Về Nhạc sĩ Nhật Ngân, chúng ta có “Một mai giã từ vũ khí” hay “Xuân Này Con Không Về”, bài sau thuộc dạng “Bolero Top Ten” và một số nhạc phẩm khác… đều là những ca khúc nổi tiếng, phần lời kể lại tâm sự thật thà, đậm tình quê nghèo, đơn giản của người lính xa nhà… Khi đặt lời cho nhạc, ông thường nói lên cái chung. Trong mọi hoàn cảnh, nhạc sĩ như đại diện cho con người Việt Nam, chia sẻ những ước mơ hiền hòa, nhân bản.
Tóm lại, qua tìm hiểu về 2 nhạc sĩ này, ta thấy mỗi người đều có cái độc đáo riêng của họ, tức sở trường, giới văn nghệ thường hay đùa gọi “chuyên trị”, vậy nên khi cùng phối hợp nơi lãnh vực sáng tác nhạc, chung dưới cái tên “Trịnh Lâm Ngân”, hai ông cho ra đời nhiều ca khúc xuất sắc, thâm sâu, đi vào lòng người, riêng ca khúc QCM thật hay cả về nhạc và lời là việc khỏi bàn cãi. Chỉ tiếc lúc 2 ông còn tại thế thì họ, mình cũng bận bịu quá, không có cơ hội cho lớp trẻ học hỏi thêm với, mấy lần gặp chỉ gật đầu chào, nhớ hồi đó cũng được dựa hơi quen quen các ngài qua 1 vài người bạn văn nghệ.

Vài hàng suy tư ghi lại khi nghe trên Youtube ca sĩ Hà Vân & Thanh Điền Guitar trình bày QCM, họ biểu diễn thật mộc mạc nhưng tạo nhiều cảm xúc, y chang như những buổi tối đêm nào, chúng tớ, cũng chỉ tiếng ca, tiếng đệm đàn guitar…chay, từ 1 góc hàng hiên vẳng ra, nhưng sao vẫn thật đầy. An ủi nhứt là cả xóm, nhà nào nấy tuy cửa đóng then cài, nhưng tất cả đều yên tĩnh lặng, nằm lắng nghe? Vụ này thì hơi chủ quan, bà con làng xóm nào thấy đúng thì làm ơn ghé ngang xác nhận dùm nha

Tò mò xem thêm nơi phần “Comment” QCM, có bạn Hank Khavo dịch bài này sang Anh ngữ, thật hay và cảm động quá “It’s wonderful and very touching”, làm như có gì đó thôi thúc, bèn phóng bút viết vài hàng

Kết: Mùa hè năm nay khá yên lặng vì Covid-19, chia sẻ đôi dòng tâm sự để nhớ về một mùa hè năm nào vô tư, hồn nhiên, tuy đất nước chiến tranh, nhưng nhờ bao công lao cha anh tích cực bảo vệ xóm làng, mình mới có may mắn sống thanh bình nơi hậu phương mà yên ổn dệt nên những kỷ niệm của 1 thời, cùng mong thắp lên nén nhang thơm cho các vị chiến sĩ nói chung, và những anh lớn người cùng làng, chung xứ đạo, mà từ hồi xưa đó đã ra đi về nơi nào miên viễn. Hy sinh thân mình để bảo vệ quê hương, đất nước, đồng bào, khi tuổi đời các anh còn quá trẻ!

Cuối Hạ 2020, Trần Kim Bằng