01/08/20
Ông Kim Jong-un muốn Tổng thống Trump tái đắc cử trong năm 2020 và sẽ hành động để giúp điều đó thành hiện thực.
"Quả bóng" trên sân Mỹ
Kỳ nghỉ cuối năm 2019, kể cả ngày đầu năm 2020, đă trôi qua mà không có vụ thử tên lửa đạn đạo liên lục địa (ICBM) diễn ra ở Triều Tiên cũng như không có hành động khiêu khích nào, cho dù xuất hiện một phát biểu báo điềm gở của một quan chức thuộc Bộ Ngoại giao Triều Tiên hồi đầu tháng 12/2019 về một "món quà Giáng sinh" sắp được gửi đi, trùng với thời hạn chót mà B́nh Nhưỡng đặt ra cho Mỹ để đạt được tiến triển ngoại giao vào cuối năm 2019.
Không ai biết chính xác tại sao ông Kim Jong-un lại không thực hiện một vụ thử vũ khí, song có vô số lư thuyết, bao gồm hoạt động ngoại giao cửa sau, kế hoạch phát triển hệ thống vũ khí mới vẫn được để ngỏ.
Bên cạnh sự im ắng là dư âm một bài phát biểu khá bí ẩn trong phiên họp toàn thể của đảng Lao động Triều Tiên về phương hướng trong tương lai của nước này, vốn có thể có nhiều cách hiểu. Xem xét kỹ lưỡng ngôn từ mà ông Kim Jong-un sử dụng có thể sẽ có lư do để hy vọng rằng Triều Tiên vẫn để ngỏ khả năng đối thoại với Mỹ, nhưng việc cải thiện hay làm quan hệ xấu đi lại phụ thuộc vào hành động của Washington, và do đó "quả bóng" quyết định điều ǵ sẽ xảy ra tiếp theo đang ở trên sân của Tổng thống Donald Trump.
Khoảng thời gian xuất hiện phát biểu về "món quà Giáng sinh" hồi đầu tháng 12/2019, một nguồn tin thông thạo suy nghĩ của giới lănh đạo Triều Tiên đă cho rằng sẽ không có động thái quân sự gây hấn nào từ phía B́nh Nhưỡng trước cuối năm 2019, trong khi báo chí phương Tây lại tỏ ra hoảng loạn. Nhà phân tích Harry Kazianis của tờ National Interest lập luận, ông Kim Jong-un đánh giá cao mối quan hệ cá nhân của ông với Tổng thống Trump và thực tế là B́nh Nhưỡng và Washington đang trong quá tŕnh đối thoại.
Ông Kim Jong-un coi Tổng thống Trump là người hoàn toàn khác so với các Tổng thống Mỹ trước đây, và muốn tiếp tục hợp tác với chính quyền không đi theo truyền thống này để đạt được an ninh cho chế độ B́nh Nhưỡng. Ông Kim Jong-un cũng sẽ muốn Tổng thống Trump tái đắc cử trong năm 2020 và sẽ hành động để giúp điều đó thành hiện thực. Hạn chót cuối năm 2019 có thể chỉ là một lư do được dựng lên, hoặc là một "con bài" để mặc cả, nhằm tạo ra cảm giác cấp bách trước khi ông Kim Jong-un có bài phát biểu nhân dịp năm mới, nhưng cũng là sau tiến tŕnh luận tội và trước cuộc bầu cử tổng thống Mỹ, do đó thực sự là để giúp ông Trump.
Chỉ cần mở một cánh cửa
Nhiều người tin rằng hoàn toàn có thể tránh một cuộc đối đầu giữa Mỹ và Triều Tiên, nhưng quan điểm cho rằng ông Kim Jong-un muốn giúp ông Trump liệu có quá kỳ lạ không?
Do những đe dọa của ông Kim Jong-un có đi kèm với điều kiện, các cuộc đàm phán theo quan điểm cứng rắn sẽ c̣n tiếp tục. Ông Kim không nhắc tới hay xúc phạm Tổng thống Trump, và không công bố ngày diễn ra vụ thử vũ khí mới. (Cựu quan chức Mỹ Joel Wit đă lưu ư rằng, thay v́ một vụ thử vũ khí, B́nh Nhưỡng có thể triển khai các mẫu ICBM di động hoặc đưa vào sử dụng một tàu ngầm có trang bị tên lửa đạn đạo).
Những đe dọa của ông Kim Jong-un trong bài phát biểu đầu Xuân phụ thuộc vào hành vi của Mỹ: chúng phụ thuộc vào "thái độ của Mỹ, liệu Mỹ muốn câu giờ, đặt ra các giả định nào, Mỹ có đang lăng phí thời gian, và chính sách thù địch của Mỹ". B́nh Nhưỡng và Mỹ vẫn đang đối thoại. B́nh Nhưỡng vẫn đang mặc cả, báo hiệu B́nh Nhưỡng vẫn muốn đàm phán.
Các chuyên gia cho rằng, điều quan trọng nhất là ông Kim Jong-un cảnh báo Triều Tiên sẽ không hy sinh an ninh v́ những lợi ích kinh tế.
Triều Tiên không yêu cầu xây dựng thêm các sân golf hay trở thành một Hàn Quốc khác. Nhưng gần như chẳng mất chút phí tổn nào, Mỹ có thể thay đổi môi trường an ninh ở châu Á theo cách tích cực bằng cách cùng tuyên bố chấm dứt Chiến tranh Triều Tiên.
Mỹ đă học được bài học từ các cuộc chiến không có hồi kết ở Iraq, Afghanistan; và trên bán đảo Triều Tiên, Mỹ không thể dùng vũ lực hay sắc lệnh để áp đặt.
Tuy nhiên, sức mạnh của Mỹ có thể được sử dụng vào việc tốt bằng cách tạo ra những động lực thúc đẩy hành vi ḥa b́nh. Fred Ikle, cựu quan chức quốc pḥng dưới thời Tổng thống Reagan, từng nói rằng mọi cuộc chiến đều phải kết thúc.
Ông Kim Jong-un đă để ngỏ một cách cửa nhỏ để ông Trump có thể tiến tới.
Tổng thống Trump chỉ cần mở cánh cửa đó ra.
Thu Hiền
(theo National Interest)