Cái chuyện giàu còn muốn giàu thêm thì thực ra cũng thường tình. Cái chuyện đang giàu có tột đỉnh mà từ bỏ được thực khó, và không phải động lực nào cũng đều giống nhau. Lâu lắm, tôi có nghe chuyện một nhân vật cũng rất lạ lùng: ông ta là chủ nhân của hộp đêm Crazy Horse nổi tiếng ở Paris từ những năm năm mươi. Ông này không những giàu có, mà còn là người đã từng kết giao với những nhân vật nổi tiếng trên thế giới thời đó. Đến lúc tuổi già, mặc dù sức khỏe vẫn còn tráng kiện, ông ta tự kết liễu cuộc đời huy hoàng của mình bằng một phát súng vào đầu. Người thân của ông ta cho biết, ông từng thổ lộ là đối với họ, ông ta cho là mình đã đạt đến tột đỉnh của danh vọng, nên không muốn một hôm nào đó, người đời sẽ nhìn thấy ông ta trong hình ảnh một người già tiều tụy, mất hết quyền lực.
Có thể ông ta cũng thấy được cái vô thường của cuộc đời, nhưng cái động lực để từ bỏ danh vọng của ông ta cũng chỉ là kết quả của lòng kiêu ngạo và ích kỷ của mình, không đem lại ngay cả cho cuộc đời của chính ông ta một chút ý nghĩa nào. Lại có những người khác, trước khi chết, mới cống hiến tài sản cho các tổ chức từ thiện, vì chẳng biết để lại cho ai. Cũng vẫn là một chuyện dễ dàng.
Tất cả đều khác với Bill Gates. Nhà tỷ phú này có đến ba người con, nhưng chỉ để cho con cái một ít tài sản để lập thân mà thôi. Ông là người đã ngộ ra cái lẽ vô thường của nhà Phật và đã làm cho đời sống của ông có ý nghĩa cao quý bằng cách đem hạnh phúc đến cho kẻ khác.
Tóm lại, một chữ “buông” đơn giản không phải là đơn giản. Hiểu là một chuyện, làm được là một chuyện khác. Lịch sử có ghi lại câu chuyện về Ngài A-lịch-sơn đại đế, một vị hoàng đế nổi tiếng quyền lực nhất của vương quốc Macedonia ở Âu châu trước Thiên Chúa giáng sinh: Trước khi qua đời, ngài ra lệnh cho quần thần phải thực thi ba điều trong đám tang của ngài: Thứ nhất là hai bên quan tài phải khoét hai cái lỗ vừa đủ hai bàn tay ra ngoài. Thứ hai là tất cả quan ngự y đều phải khiêng quan tài của ngài. Thứ ba là vàng bạc châu báu phải được rải cho dân chúng trên lộ trình đám tang của ngài. Ấy là để cho người đời thấy rằng khi chết, thì một người đầy uy quyền, giàu có như ngài thì cũng chỉ còn hai bàn tay trắng. Đã đến lúc phải ra đi thì có bao nhiêu bác sĩ tài giỏi cũng không làm gì được. Và sau cùng, của cải đã không mang theo được thì còn cất giữ làm gì.
|