3. Chức năng hàng rào máu não
hàng rào máu não
Hàng rào máu não có 2 chức năng cơ bản bao gồm:
•Cung cấp chất dinh dưỡng quan trọng cho não
•Bảo vệ chống lại độc tố, mầm bệnh có thể gây hại, nhiễm trùng não
Chức năng khác của hàng rào não bộ là giúp duy trì ổn định mức độ hormone, chất dinh dưỡng và nước trong não.
Một số yếu tố có thể làm tổn hại hàng rào não bộ như nhiễm trùng vi khuẩn ở bệnh viêm màng não mô cầu. Vi khuẩn não mô cầu có thể liên kết với thành nội mô, khiến các mối nối giảm bớt tính chặt chẽ. Do đó, hàng rào não bộ trở nên xốp hơn, cho phép vi khuẩn và các chất độc khác xâm nhập vào mô não, có thể dẫn đến viêm và đôi khi gây tử vong.
Chức năng của rào cản máu não này cũng có thể suy giảm do một số điều kiện, ví dụ, trong bệnh đa xơ cứng, hàng rào não bộ bị ảnh hưởng và cho phép các tế bào bạch cầu xâm nhập vào não và tấn công các chức năng gửi tín hiệu của tế bào não (tế bào thần kinh) đến một tế bào khác. Điều này sẽ gây ảnh hưởng xấu đến hệ thần kinh não bộ.
Những nguyên nhân có thể khiến hàng rào máu não bị tổn thương bao gồm chấn thương sọ não, thiếu máu, áp xe, khối u, ung thư… Các tổn thương này có thể gây ra phù não và các vấn đề nghiêm trọng khác do chất trong máu có thể thâm nhập vào vùng tổn thương.
4. Cách vượt qua hàng rào máu não
hàng rào máu não
Nhìn chung, hàng rào não bộ mang lại hiệu quả trong việc ngăn chặn các chất không mong muốn đến não. Tuy nhiên, đây đồng thời lại là một nhược điểm vì phần lớn các phương pháp điều trị các vấn đề về não bằng thuốc không dễ dàng vượt qua rào cản, gây trở ngại rất lớn khi điều trị các bệnh rối loạn thần kinh.
Có 2 cách để vượt qua hàng rào não bộ bao gồm thuốc và sóng siêu âm.
Sử dụng thuốc
Cách này đánh lừa hàng rào não bộ cho phép truyền thuốc đến, cách tiếp cận này được gọi là biện pháp “con ngựa thành Troia” (trojan horse approach). Phương pháp này có nghĩa là thuốc được hợp nhất với một phân tử có thể vượt qua hàng rào não bộ thông qua một protein vận chuyển.
Dùng sóng siêu âm
Sóng siêu âm có thể giúp mở tạm thời hàng rào máu não. Nghiên cứu ở một con chuột mắc bệnh Alzheimer chỉ ra rằng việc sử dụng siêu âm để mở hàng rào não bộ có thể cải thiện nhận thức và giảm lượng mảng bám độc hại tích tụ trong não. Sóng siêu âm kết hợp với bong bóng hiển vi (gas microbubble) giúp tạm thời mở hàng rào não bộ một cách an toàn và không làm hỏng não.
Siêu âm là một công cụ đầy hứa hẹn vượt qua hàng rào máu não giúp cải thiện việc cung cấp thuốc lên não. Phương pháp này vẫn đang được xem xét tính khả thi, độ an toàn và hiệu quả. Đây là kỹ thuật mới có thể giúp điều trị khối u não và các rối loạn khác bao gồm bệnh Alzheimer, Parkinson và các tình trạng thần kinh khác.
Hàng rào máu não được coi là “vị thần bảo hộ” cho bộ não, nhưng trong một số trường hợp lại là “kẻ ngáng đường” trong quá trình điều trị các bệnh về não. Vì thế, bạn hãy hạn chế phòng tránh những tác nhân gây hại, đồng thời có chế độ ăn tốt cho não bộ và hệ thần kinh nhé!
|