THÔNG TIN Y HỌC VỀ HÓI ĐẦU / SÓI ĐẦU (CALVITIE)
Lynn Ly tổng hợp thông tin về Hói Đầu / Sói Đầu (Calvitie)
từ các bài Thời Sự Y Học của Bác Sĩ Nguyễn Văn Thịnh


THỜI SỰ Y HỌC SỐ 83 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH (27/6/2008 )

2/ ĐẾM TÓC RỤNG ĐỂ TIÊN ĐOÁN BỆNH SÓI ĐẦU

Một trắc nghiệm đơn giản cho phép tiên đoán nguy cơ trở nên bị sói đầu (calvitie).

Chúng ta có thể tiên đoán được nguy cơ sẽ bị sói đầu hay không? Đàn ông vì lý do hormone, có một khuynh hướng lớn hơn phụ nữ, sẽ bị rụng tóc khi đến tuổi 40, đôi khi còn sớm hơn nhiều và không có cách nào để đoán trước là ai sẽ trở nên sói đầu khi tuổi tác gia tăng. Carina Wasko, nhà nghiên cứu nữ của Baylor College of Medicine (Texas), vừa nghiên cứu vấn đề này, và đã cùng các đồng nghiệp của cô, hiệu chính một phương pháp chính xác cho phép tiên đoán sự rụng tóc nơi một người trưởng thành (đàn ông hoặc đàn bà). Điều này có thể trở nên một công cụ rất hữu ích cho các thầy thuốc khoa da, để tiên đoán sự xuất hiện của chứng sói đầu (calvitie) và do đó thực hiện những điều trị nội khoa hiệu quả nhằm làm chậm lại căn bệnh này. “Ngày nay, không có phương pháp tiêu chuẩn hóa để định lượng các sợi tóc bị mất hàng ngày ”. B.S Wasko đoan chắc như vậy. Ông công bố các kết quả của ông ngày 16/6 trong Archives of Dermatology, một tạp chí khoa học của Hoa Kỳ.

New England Journal of Medicine, năm 1999, nhắc lại rằng “một ngày có đến 100 sợi tóc bị rụng ”, nhưng ý niệm rất ăn sâu vào đầu óc các chuyên gia về tóc này chỉ căn cứ trên sự ước đoán cho rằng một da đầu (scalp) chứa trung bình 100.000 hành tóc (bulbe de cheveu) và 10% trong số các sợi tóc này ở giai đoạn cuối của đời sống.

Ý tưởng này không chỉ rõ một chút nào là rụng tóc có vẫn xảy ra thường xuyên khi chúng ta lớn tuổi và sự rụng tóc có giống hệt nhau ở đàn ông và đàn bà hay không. Phải biết rằng sự tăng trưởng của tóc là có chu kỳ và rằng mỗi chu kỳ kéo dài nhiều năm : giai đoạn tăng trưởng (anagène) kéo dài từ hai đến sáu năm.Tiếp theo là giai đoạn thoái biến (catagène) kéo dài từ hai đến ba tuần và sau hết là giai đoạn nghỉ ngơi (télogène) kéo dài từ hai đến ba tháng và chấm dứt bởi sự rụng tóc. Hành tóc (bulbe) trong da đầu sau đó lại bắt đầu công việc và một chu kỳ được lập lại. Thời gian của sự tăng trưởng dĩ nhiên xác định độ dài của sợi tóc và chính thế tích của hành tóc quyết định độ mịn cuối cùng của sợi tóc.

HAI THỨ THUỐC ĐỂ LÀM CHẬM LẠI SỰ RỤNG TÓC

Cùng với nhóm nghiên cứu, BS Wasko đã nghiên cứu sự rụng tóc của 60 người mạnh khỏe, một nửa trong số những người này ở lứa tuổi từ 20 đến 40, còn nửa kia từ 41 đến 60. Những người này không có một triệu chứng sói đầu (calvitie) nào hoặc không bị rụng tóc khu trú (alopécie). Người ta phân cho các người tham gia, cùng một chiếc lược và người ta yêu cầu họ gội đầu 3 buổi sáng liên tiếp với cùng thuốc gội đầu. Ngày thứ tư, các người tham dự phải chải tóc về phía trước, trong 60 giây, trên một chiếc khăn trắng. Sau đó họ phải đếm các sợi tóc bị rụng và lặp lại trắc nghiệm 3 ngày liên tiếp. 6 tháng sau, các người tham dự phải lặp lại cùng thủ tục.

Một mặt, các kết quả cho thấy rằng những người tham gia trẻ tuổi nhất (20 đến 40 tuổi) mất từ 0 đến 70 sợi tóc mỗi ngày, hoặc trung bình 10,2 sợi tóc. Những người già nhất (41 đến 60 tuổi) đã mất từ 0 đến 43 sợi tóc mỗi ngày. Mặc dầu trung bình tóc rụng giống hệt nhau trong hai nhóm, nhưng người ta nhận thấy rằng một vài người trong nhóm những người trẻ tuổi nhất đã có thể rụng tóc nhiều hơn nhiều so với các người già. Đối với cùng người tham gia, dầu ở lứa tuổi nào, trắc nghiệm được thực hiện cách nhau 6 tháng, trung bình cho những kết quả tương tự nhau. Từ những đo lường được thực hiện cách nhau 6 tháng này, BS Wasko đã có thể cho thấy rằng khi các người tham gia mất hơn 50 sợi tóc mỗi ngày, cuối cùng những người này sẽ bị một chứng sói đầu quan trọng.Vậy sự đếm tóc rụng mỗi phút (décompte minute) là một công cụ thực tiễn và khách quan.

Hai loại thuốc được cho phép lưu hành để làm chậm lại sự rụng tóc dần dần và cải thiện sự che phủ da đầu. Chúng không có hiệu quả đối với những trường hợp sói đầu ở giai đoạn tiến triển, nhưng finastéride (Propecia), thuốc viên, uống 1 mg mỗi ngày, có tác dụng phong bế các enzyme phá hủy testostérone, và Minoxidil thuốc nước (một thuốc chống cao huyết áp có tác dụng kéo dài thời gian tăng trưởng của sợi tóc) có một hiệu quả nào đó. Trắc nghiệm mới, nhờ phát hiện sớm hơn sự rụng tóc báo hiệu sự xuất hiện của chứng sói đầu, sẽ cho phép bắt đầu các điều trị sớm hơn.
LE FIGARO (18/6/2008)

THỜI SỰ Y HỌC SỐ 98 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH (23/10/2008 )

7/ TẠI SAO CHÚNG TA BỊ RỤNG TÓC ?

Cái vốn tóc của chúng ta có được từ lúc sinh ra đời. Chúng ta có 100.000 đến 150.000 sợi tóc rãi trên sọ của chúng ta. Mỗi nang lông (follicule pileux) có thể sản xuất trung bình 20 đến 25 sợi tóc trong suốt cuộc đời, với nhịp độ 0,7 đến 2 cm mỗi tháng. Nơi người đàn ông, một sợi tóc sống từ 2 đến 4 năm và nơi phụ nữ, từ 4 đến 7 năm. Người ta ước tính rằng, trong trạng thái bình thường, 10% đến 15% các sợi tóc của chúng ta ở trong tình trạng thường trực sẵn sàng bị rụng. Các sợi tóc mọc cho đến khi một sợi tóc mới “trục xuất” chúng để giành lấy chỗ. Người ta chứng thực rằng chu kỳ sống của các sợi tóc ngắn lại khi tuổi càng cao, nhất là ở đàn ông, ở vùng thái dương và đỉnh đầu, dưới ảnh hưởng của những yếu tố di truyền, trong đó có một yếu tố kiểm soát các hormones nam. Dần dần hoạt động của các nang lông chậm lại rồi cuối cùng dừng hẳn. Nơi phụ nữ, sự rụng tóc được thực hiện một cách ít khu trú, mặc dầu vùng trên sọ bị ảnh hưởng hơn phần còn lại của da đầu. Dĩ nhiên có những hói đầu nghiêm trọng hơn, hoặc bẩm sinh, hoặc do những stress quan trọng, do thiếu dinh dưỡng hoặc do điều trị nội khoa.
(LE FIGARO 13/10/2008)

THỜI SỰ Y HỌC SỐ 99 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH (30/10/2008)

8/ KHÁM PHÁ MỘT GENE LÀ NGUỒN GỐC CỦA BỆNH HÓI ĐẦU

Hai công trình nghiên cứu quốc tế độc lập đã tiết lộ rằng rụng tóc dần dần sau 45 tuổi được liên kết với một vùng nằm trên nhiễm sắc thể 20.

Trắc nghiệm di truyền (test génétique) để biết xem có bị nguy cơ trở thành hói đầu hay không dường như sẽ có thể thực hiện trong không còn bao xa nữa. Thật vậy, hai nghiên cứu di truyền, được công bố trong Nature Genetics tiết lộ rằng một gène nằm trên nhiễm sắc thể 20 rất có thể liên quan đến sự xuất hiện của chứng hói đầu (calvitie). Các nhà nghiên cứu quan tâm đến dạng hói đầu xảy ra từ từ và rất phổ biến mà người ta gọi là alopécie androgénique. Sự rụng tóc được thực hiện theo một “hình vẽ” luôn luôn như nhau, mở rộng vùng thái dương rồi tiến dần lên đỉnh sọ, hướng về phía sau.

Công trình nghiên cứu đầu tiên đã được thực hiện bởi một nhóm nghiên cứu của đại học McGill của Montréal, của King’s College của Luân Đôn, kết hợp với những nhà nghiên cứu của hãng dược phẩm GlaxoSmithKline. Các nhà khoa học của Thụy Sĩ, Island và Hoà Lan cũng tham gia vào công trình nghiên cứu. Họ đã xem xét cac gène của 1.125 người châu Âu bị chứng hói đầu và đã nhận thấy rằng sự rụng tóc này được liên kết với 2 vùng của nhiễm sắc thể 20. Điều này xác nhận mối liên hệ giữa một dạng nào đó của gène của nhiễm sắc thể 20 và sự rụng tóc dần dần.
(LE FIGARO 13/10/2008)