Một hợp đồng trị giá 506 triệu AUD (355 triệu USD) được ký hôm 13-10-2015 giữa Canberra và Washington. Đó là Công ty Landbridge của Trung Quốc thuê cảng Darwin của Úc với hợp đồng 99 năm. Nhưng ngay khi hợp đồng được ký xong thì đã gây ra căng thẳng giữa hai bên. Giới chức quốc phòng Úc lo ngại về an ninh quốc gia.
Không được báo trước về thương vụ “nhạy cảm” này, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã đề nghị Thủ tướng Úc Malcolm Turnbull giải thích khi gặp bên lề Hội nghị Thượng đỉnh APEC tại Philippines vào tháng 11 cùng năm.
Cảng của công ty Landbridge ở Nhật Chiếu, phía Đông Trung Quốc Ảnh: AUSTRALIAN FINANCIAL REVIEW
Mỹ, cũng như Nhật Bản, lo ngại diễn biến trên có thể cản trở họ thiết lập một trật tự mới ở Thái Bình Dương thông qua Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP). Không những thế, Darwin còn là tiền đồn quân sự quan trọng của Mỹ bởi thành phố này khá gần biển Đông.
Do Landbridge là công ty tư nhân nên không bị “soi” kỹ khi qua ải Hội đồng đánh giá đầu tư nước ngoài (FIRB), cơ quan giám sát nguồn tiền nước ngoài đổ vào Úc. Tuy nhiên, Washington và cả giới chức quốc phòng Úc không tin rằng có công ty tư nhân lớn nào của Trung Quốc lại không dính tới chính quyền Bắc Kinh. Theo chuyên gia Geoff Wade của Trường ĐH Quốc gia Úc, Landbridge có quan hệ rất rộng với quân đội Trung Quốc. Một nhân vật chủ chốt trong công ty là ông Hà Triệu Khánh từng phục vụ trong quân ngũ.
Giữa lúc Landbridge “gây bão” thì ông chủ của nó - tỉ phú Dã Thành - một mực im hơi lặng tiếng. Người dân ở thị trấn Nhật Chiếu (tỉnh Sơn Đông) - quê của ông Dã, gọi đại gia này là “tỉ phú vô hình”. Dù sở hữu nhiều công ty lớn trong ngành dầu khí, hàng hải và đồ gỗ nhưng thông tin về ông Dã hầu như không có. Tạp chí Australian Financial Review (Úc) tìm tới tận quê ông ta và liên lạc suốt 3 tuần để phỏng vấn nhưng không thành công.
Therealtz © VietBF