Việt Nam đã nhanh chóng có phản ứng trước việc nhân vật bất đồng chính kiến Tạ Phong Tần được Hoa Kỳ trao giải người phụ nữ của năm 2012, gọi đây là ‘hành động sai trái’.
Trước đó, hôm 7/3, Bộ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ John Kerry vinh danh bà Tạ Phong Tần, người đang thụ án 10 năm tù vì tội ‘Tuyên truyền chống Nhà nước’, là một trong mười ‘Phụ nữ can đảm của thế giới’ trong năm 2012.
Theo Bộ Ngoại giao Mỹ thì giải thưởng này là để tuyên dương những phụ nữ trên thế giới đã ‘chứng tỏ sự dũng cảm đặc biệt và khả năng lãnh đạo để vận động cho quyền và sức mạnh phụ nữ, bất chấp rủi ro cá nhân’.
Phát biểu tại buổi lễ trao giải ở Bộ Ngoại giao, Đệ nhất Phu nhân Bấm Michelle Obama nói:
"Khi những phụ nữ này chứng kiến các tội ác dã man hay sự chà đạp quyền con người căn bản, họ đã lên tiếng, chấp nhận mọi rủi ro để đòi công lý.
"Khi họ thấy các cộng đồng hay các quốc gia phớt lờ các vấn đề như bạo lực tình dục hay quyền phụ nữ, họ đã mang lại gương mặt và tiếng nói cho những vấn đề này.
"Và với mỗi hành động mạnh bạo và bất khuất, với mỗi một bài viết trên blog, mỗi cuộc gặp cộng đồng, những phụ nữ này đã khuyến khích hàng triệu người sát cánh bên họ và tìm được tiếng nói của chính mình, cùng hợp tác để đạt được thay đổi thực sự và lâu dài."
‘Trao giải cho tội phạm’

Tuy nhiên, Bộ Ngoại giao Việt Nam đã gọi hành động này là ‘trao giải cho một cá nhân đã vi phạm pháp luật Việt Nam’ và lên tiếng phản đối.
“Đây là việc làm sai trái, can thiệp vào công việc nội bộ của Việt Nam, không có lợi cho sự phát triển quan hệ hai nước,” người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lương Thanh Nghị phát biểu hôm thứ Bảy ngày 9/3.
Động thái vinh danh nhân vật nữ bất đồng chính kiến này của ông John Kerry đã dội gáo nước lạnh vào Chính phủ Hà Nội vốn đang có rất nhiều mong chờ vào vị tân ngoại trưởng có nhiều liên hệ với Việt Nam này.
Thông cáo của Chính phủ Mỹ đánh giá bà Tạ Phong Tần là một trong số những blogger đầu tiên ‘viết và bình luận về các sự kiện chính trị từ lâu bị giới chức cấm đoán’ với trang blog ‘Công lý và Sự thật’.
Cùng được tuyên dương ‘Phụ nữ can đảm’ với bà Tần còn có nạn nhân của vụ cưỡng hiếp tập thể ở New Delhi gây chấn động xã hội Ấn Độ và các nhân vật khác đến từ các nước Afghanistan, Trung Quốc, Ai Cập, Honduras, Nigeria, Nga, Somalia và Syria.
Giải thưởng đã được đích thân Ngoại trưởng John Kerry và Đệ nhất phu nhân Mỹ Michelle Obama trao vào thứ Sáu ngày 8/3 nhân ngày Quốc tế phụ nữ.
Bà Tần đã không thể đến Mỹ nhận giải thưởng này.
Bà Tạ Phong Tần, sinh năm 1968 tại Bạc Liêu, vốn từng là sỹ quan công an.
Thân mẫu bà Tần, bà Đặng Thi Kim Liêng, đã qua đời vào tháng 7 năm ngoái sau khi tự thiêu trước trụ sở chính quyền tỉnh Bạc Liêu trong một hành động được cho là phẫn uất trước tình cảnh của con gái và gia đình bị chính quyền o ép.
Tại phiên phúc thẩm hồi cuối năm 2012, Tòa án Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã bác kháng cáo và giữ y án đối với bà Tạ Phong Tần vì đánh giá hành động của bà là ‘đặc biệt nghiêm trọng, có tính liên tục, kéo dài và đã tác động xấu đến an ninh quốc gia cũng như hình ảnh của nước Việt Nam trong cộng đồng quốc tế’.
‘Xứng đáng được giải’

Từ thành phố Bạc Liêu, bà Tạ Minh Tú, em gái bà Tần cho biết gia đình đã được Đại sứ quán Mỹ thông báo về giải thưởng này.
“Gia đình xem đây là sự vinh hạnh,” bà Tú nói với BBC, “Riêng đối với chị Tần thì đây là điều hãnh diện đối với chỉ.”
Bà Tú nói rằng chị của bà ‘xứng đáng’ đạt giải thưởng này vì ‘dám đứng lên nói lên tiếng nói tự do dân chủ của mình bất chấp những hy sinh của bản thân’.
Bà Tú cũng cho biết sau khi tin bà Tần được giải thưởng của Bộ Ngoại giao Mỹ được loan báo, gia đình bà đã nhận được nhiều cuộc gọi điện thoại chúc mừng của bạn bè thân hữu.
Về tình hình của bà Tần, bà Tú mô tả sức khoẻ là ‘ốm, xanh’ nhưng ý chí thì ‘vẫn vững chắc’ sau lần mới nhất bà vào thăm chị ở Phân trại 5, trại giam Xuân Lộc thuộc tỉnh Đồng Nai hôm 14/2, tức mùng 5 Tết.
bbc