[Gibbs]

Sự vụ bùng nổ và phản ứng ban đầu
Sở GD-ĐT Ninh Bình đã nhanh chóng vào cuộc xác minh đoạn clip lan truyền trên mạng, ghi lại cảnh một lãnh đạo trường THPT có hành vi thân mật trái với thuần phong mỹ tục cùng hơn chục phụ nữ (được cho là giáo viên và phụ huynh) ngay trong phòng làm việc. Sự việc được cho xảy ra tại Trường THPT Tô Hiến Thành (huyện Hải Hậu) và ngay lập tức làm dư luận “dậy sóng”.

Hệ lụy ngoài khuôn viên trường: gia đình, xóm giềng, ly hôn tăng đột biến
Dư chấn không dừng trong phạm vi nhà trường. Nhiều gia đình liên quan đã tổ chức họp nội ngoại với sự chứng kiến của hàng xóm, dẫn đến không khí căng thẳng, cãi vã và cả những quyết định cá nhân khó lường. Có nơi Tòa án cấp huyện phải “chạy hết công suất” vì đơn ly hôn tăng, cho thấy một clip “nhạy cảm” có thể phá vỡ nền tảng gia đình nhanh đến mức nào.



“Phòng làm việc” hay không gian riêng? Dấu hỏi về lạm dụng công sản
Bản thiết kế phòng lãnh đạo do đơn vị chuyên nghiệp thực hiện được tung ra, cho thấy không gian kín, tiện nghi cao cấp. Thay vì là nơi phục vụ công việc giáo dục, căn phòng bị biến thành “sân khấu” cho những hành vi thiếu chuẩn mực. Đây là dấu hỏi về quản trị nội bộ: ai phê duyệt, ai giám sát, và cơ chế sử dụng tài sản công được áp dụng ra sao?

Đừng ngụy biện bằng nhãn “doanh nhân”
Trong báo cáo gửi cơ quan quản lý, hiệu trưởng Mai Thị Lành viết: người đàn ông trong clip “không phải hiệu trưởng, không phải cán bộ giáo viên thuộc sự quản lý của ngành giáo dục, chưa ngày nào giảng dạy…”. Trên mạng xã hội cũng xuất hiện ý kiến cho rằng đây chỉ là doanh nhân góp tiền làm trường.
Những lập luận đó là sai lệch. Đại diện lãnh đạo trường xác nhận người trong clip là chủ tịch hội đồng trường, và căn phòng thuộc khuôn viên nhà trường. Ở trường tư thục, chủ tịch hội đồng trường không phải “người ngoài” để được coi đơn thuần là doanh nhân.

Thông tư 40 nhìn từ vụ việc: Hội đồng trường là “xương sống” nhà trường tư thục
Theo quy chế tổ chức và hoạt động của trường tư thục (Thông tư 40 của Bộ GD-ĐT):
– Hội đồng trường là tổ chức hữu cơ trong cơ cấu trường tư thục; danh sách do cơ quan nhà nước phê duyệt.
– Chủ tịch hội đồng trường (sau khi được bầu) phải được Sở GD-ĐT công nhận (cấp THPT), nhiệm kỳ 5 năm.
– Hội đồng trường quyết định các vấn đề quan trọng nhất: chiến lược phát triển, tổ chức bộ máy – hoạt động, phê duyệt kế hoạch giáo dục, công nhận hoặc bãi nhiệm hiệu trưởng, hiệu phó…
Vì vậy, chủ tịch hội đồng trường là người làm giáo dục, có thẩm quyền cao hơn ban giám hiệu ở nhiều quyết định. Mọi hành xử của chủ thể này trong khuôn viên trường mang tư cách giáo dục, không thể “tách riêng” bằng mác doanh nhân.

Trách nhiệm báo cáo trung thực
Báo cáo phủ nhận các tư cách (không phải hiệu trưởng, không phải giáo viên…) nhưng “quên” xác nhận vai trò chủ tịch hội đồng trường là không ổn. Trong một cơ cấu mà hội đồng trường nắm sinh mạng tổ chức, việc “bỏ sót” này khiến dư luận nghi ngờ năng lực quản trị lẫn thiện chí minh bạch.

Hiệu trưởng không thể là “lãnh chúa”, giáo viên không là “thần dân”
Vụ việc phơi bày một bất cập: có nơi hiệu trưởng/hội đồng trường vận hành như “tiểu quốc vương”, giáo viên thành “thần dân”, học sinh thành “con tin”, phụ huynh thành “nhà đàm phán bất đắc dĩ”. Nhắc lại ký ức đen tối tựa vụ Sầm Đức Xương 15 năm trước: khi cơ chế kiểm soát lỏng lẻo, sa đọa và độc ác có thể chạm đáy.

Đây không chỉ là bài học về đạo đức cá nhân, mà là bài kiểm tra năng lực quản trị của toàn bộ hệ thống giáo dục địa phương. Hội đồng trường và chủ tịch hội đồng trường không đứng ngoài; họ là trung tâm quyền – trách – lợi trong vận hành nhà trường. Vì thế, không thể nói “không liên quan”. Điều cần làm ngay: minh bạch hóa, kỷ luật nghiêm, và củng cố cơ chế giám sát để bảo vệ giá trị cốt lõi của môi trường giáo dục.