Ukraine đang cải tiến công nghệ lẫn tầm hoạt động của máy bay không người lái, đưa phương tiện này vào sâu lănh thổ Nga.
Tại một địa điểm bí mật ở vùng nông thôn Ukraine, hàng loạt máy bay không người lái (UAV) tập hợp vào ban đêm và chờ thời cơ tấn công sâu vào lănh thổ Nga.
Bước tiến đáng kể
Các sĩ quan mặc áo giáp di chuyển nhanh nhẹn và chính xác, đầu đội đèn pin phát sáng đỏ để ẩn ḿnh. Động cơ nổ lách tách. Vài phút sau, từng chiếc một cất cánh hướng về phía Đông. Mục tiêu của những phương tiện này là nhà máy lọc dầu, kho nhiên liệu và trung tâm hậu cần quân sự.
Kể từ mùa hè, chiến dịch máy bay không người lái tầm xa của Ukraine đă tăng tốc đáng kể, thách thức hệ thống pḥng không của Nga. AP nhận định máy bay không người lái của Ukraine hiện bay xa nhất kể từ xung đột bùng phát hồi tháng 2-2022.
Hôm 31-10, Trung tướng Vasyl Maliuk - người đứng đầu Cơ quan An ninh Ukraine - cho biết nước này đă thực hiện thành công hơn 160 đợt không kích vào các cơ sở khai thác và lọc dầu của Nga trong năm 2025.
Giới phân tích phương Tây cho biết đ̣n tấn công của Ukraine tác động lớn nhưng không làm tê liệt cơ sở hạ tầng năng lượng của Nga.
Theo đánh giá của Carnegie Endowment, máy bay không người lái của Ukraine đă nhiều lần nhắm vào 16 nhà máy lọc dầu lớn của Nga, tương đương khoảng 38% công suất lọc dầu trên danh nghĩa của nước này. Tuy nhiên, hầu hết nhà máy hoạt động trở lại chỉ trong vài tuần, và sản lượng lọc dầu của Nga được bù đắp bởi lượng nhiên liệu dư thừa hiện có.
Các cuộc không kích mang lại cho Kiev thế chủ động vào một thời điểm quan trọng. Mỹ và châu Âu đang tăng cường trừng phạt ngành công nghiệp dầu mỏ của Nga. Tổng thống Volodymyr Zelensky cho rằng năng lực tấn công tầm xa của Ukraine đang gây thiệt hại buộc Điện Kremlin phải nhập khẩu nhiên liệu và hạn chế xuất khẩu.
Tiêu hao hậu cần Nga
Tại địa điểm phóng bí mật, vị chỉ huy giám sát hoạt động có mật danh “Fidel” quan sát các máy bay không người lái qua kính nh́n ban đêm.
"Máy bay không người lái (của Ukraine) ngày càng tiến bộ. Trước đây là bay 500 km, giờ đây bay tới 1.000 km. Có ba yếu tố tạo nên một chiến dịch thành công: Máy bay không người lái, con người và kế hoạch” - Fidel nhận xét.
Tầm hoạt động của những máy bay không người lái, với một số mẫu tăng gấp đôi khả năng di chuyển trong năm qua, đánh dấu bước ngoặt địa lư trong xung đột Nga - Ukraine.
Một năm trước, Ukraine chủ yếu gây thiệt hại tới các nhà máy lọc dầu trong phạm vi hẹp hơn nhiều, chủ yếu ở khu vực biên giới phía Tây nước Nga.
Chi phí sản xuất cũng giảm xuống, với máy bay không người lái tầm xa hiện có giá chỉ 55.000 USD.
Adriano Bosoni - Giám đốc phân tích tại RANE - nhận định Ukraine đang muốn tiêu hao hậu cần Nga. Máy bay không người lái của Ukraine càng bay xa, Nga buộc phải chuyển hướng nguồn cung và triển khai hệ thống pḥng không trên khu vực rộng lớn hơn.
Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) cho biết những đợt tấn công liên tục bằng máy bay không người lái đă làm giảm công suất lọc dầu của Nga khoảng 500.000 thùng/ngày. Điều này gây ra t́nh trạng thiếu hụt nhiên liệu trong nước và hạn chế xuất khẩu dầu diesel cùng nhiên liệu phản lực, ngay cả khi sản lượng và giá cả dầu toàn cầu vẫn ổn định.