Nội hàm “Kỷ nguyên mới” nói chung thể hiện thời điểm một cuộc đổi mới toàn diện có tính nhảy vọt trong một tiềm năng được tích lũy và cơ hội chín muồi bứt phá tăng tốc vươn tới những mục tiêu tham vọng.
Ý nghĩa của “kỷ nguyên” nằm ở chỗ nó không chỉ là một thuật ngữ thời gian mà còn là biểu tượng của sự thay đổi, sự khởi đầu mới hoặc sự kết thúc của một chu kỳ phát triển. Khi nói về một kỷ nguyên, người ta thường nhấn mạnh đến sự chuyển mình lớn lao, tạo nên những ảnh hưởng lâu dài và sâu rộng.
Đối với Việt Nam cụm từ “Kỷ nguyên mới” không có gì xa lạ, trên thực tế đã xuất hiện trong trong 4 thời kỳ:
- Năm 1945 đến 1975 được gọi là “kỷ nguyên giành độc lập dân tộc và thống nhất đất nước”
-Năm 1975- 1985 được ông TBT Lê Duẩn đặt tên “Kỷ nguyên xây dựng Chủ nghĩa xã hội”.
- Năm 1985 - 2025 còn gọi là “Kỷ nguyên đổi mới”
- Bắt đầu từ năm 2025 dưới thời TBT Tô Lâm được gọi là “Kỷ nguyên vươn mình”.
PHẦN 1:
KỶ NGUYÊN GIÀNH ĐỘC LẬP DÂN TỘC VÀ THỐNG NHẤT ĐẤT NƯỚC.
Kỷ nguyên này kéo dài 30 năm, gắn liền với tên tuổi của hai người đó là Hồ Chí Minh và Lê Duẩn.
Vai trò nổi bật của Hồ Chí Minh có thể được kết thúc trên thực tế vào năm 1965, thay vào đó Lê Duẩn trở thành người đứng đầu đảng (Cũng là người đứng đầu đất nước) cho đến năm 1985.
Chiến tranh thế giới thứ hai tạo ra một kỷ nguyên cơ hội cho các nước nước thuộc địa có thể được trao trả độc lập với chính sách tiến bộ của Hoa Kỳ, nước có tiếng nói quyết định trong các vấn đề quốc tế liên quan đến nhân loại.
Chính sách đối với Philippines được Roosevelt mở rộng ra trên phạm vi toàn cầu vào ngày 14/8/1941:
Điều 3 của bản Hiến chương Đại Tây Dương, kết quả của cuộc hội đàm giữa tổng thống Hoa Kỳ Roosevelt và Thủ tướng Anh Churchill, nêu rõ:
- “Chúng tôi (Tổng thống Hoa Kì Roosevelt và Thủ tướng Anh Churchill) tôn trọng quyền của mọi dân quốc được lựa chọn hình thái chính phủ của mình; và chúng tôi mong muốn thấy các dân quốc từng bị tước mất chủ quyền và quyền tự trị sẽ được phục hồi các quyền này”.
Bản thân tổng thống Hoa Kỳ Roosevelt đã nhiều lần nói với người Pháp về vấn đề thuộc địa.
Có thể dẫn lời của Bộ trưởng Ngoại giao Cordell Hull để tóm tắt quan điểm của Roosevelt về số phận của Đông Dương thời hậu chiến thật ngắn gọn như sau:
- Thỉnh thoảng, Tổng thống nói thẳng với tôi và những người khác quan điểm của ông rằng Đông Dương thuộc Pháp nên đặt dưới chế độ ủy thác quốc tế ngay sau khi chiến tranh kết thúc, với dự kiến rằng xứ này sẽ được độc lập hoàn toàn càng sớm càng tốt.
Đối với Hồ Chí Minh ông tin tưởng cơ hội giành độc lập đã đến, nhưng xuất thân từ một con người mang lý tưởng cộng sản, đối với ông “độc lập phải gắn liền với Chủ nghĩa xã hội” và Liên Xô là hình mẫu cho một quốc gia mà ông hướng tới.
Ông không thể chấp nhận một nền độc lập với một nhà nước theo mô hình tư bản điều mà những người cộng sản cho là một xã hội “bóc lột man rợ”.
Ngày 19/8/1945 Mặt trận Việt Minh của Hồ Chí Minh tiến hành tổng khởi nghĩa với sự trợ giúp và ảnh hưởng của người Mỹ, họ đã làm chủ tạm thời tình hình chính trị Việt Nam sau khoảng trống quyền lực bị bỏ ngỏ để quân đội Trung Hoa Dân Quốc vào Việt Nam giải giáp quân Nhật…
Ngày 2/9/1945 Hồ Chí Minh đọc tuyên ngôn độc lập tại quảng trường Ba Đình về sự ra đời nhà nước Việt Nam Dân Chủ Cộng hoà, nhưng không một quốc gia nào công nhận.
Hồ chí Minh muốn nhà nước Việt Nam Dân chủ cộng hoà được thế giới công nhận, ông đã viết thư gửi tổng thống Mỹ Truman, nhưng người Mỹ đã nhận ra Mặt trận Việt Minh là một tổ chức của những người cộng sản, và Hồ Chí Minh là người của Maxcova đã không hồi đáp.
Người Mỹ với chiến lược ngăn chặn chủ nghĩa cộng sản đã đồng ý để người Pháp quay trở lại Đông Dương.
Vấn đề giành độc lập của Hồ Chí Minh bị cản trở, sau những cuộc đàm phán với Pháp không đạt được ý đồ.
Hồ Chí Minh đã chọn con đường kháng chiến.
Vấn đề độc lập cho các quốc gia thuộc địa là một tiến trình không thể đảo ngược đối với sự phát triển tiến bộ của văn minh nhân loại…
Mặc dù trải qua nhiều khó khăn,Tuyên bố về việc trao trả độc lập cho các quốc gia và dân tộc thuộc địa, còn được gọi là Nghị quyết 1514 của Đại hội đồng Liên hợp quốc. Nghị quyết 1514 của Đại hội đồng Liên hợp quốc ra đời vào ngày 14/12/1960.
Bản tuyên bố mô tả sự cai trị của nước ngoài là vi phạm nhân quyền, khẳng định quyền tự quyết và kêu gọi chấm dứt chế độ cai trị thuộc địa.
Đến năm 1960 hầu hết các nước thuộc địa được trao trả độc lập, có quyền tự quyết trong hoà bình.
Trong khi đó Hồ Chí Minh cùng với các đồng chí của mình vẫn mải miết với cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ trong một cuộc chiến tranh kéo dài 30 năm với hàng triệu sinh mạng bị chết và tàn phế.
Cơ hội khách quan đem đến nền độc lập cho Việt Nam quả tình đã đến rất gần vào những năm từ 1941- 1945, nhưng rõ ràng Hồ Chí Minh tuy đã biết nắm cơ hội nhưng ông đã chọn con đường độc lập theo một tiến trình đã được sắp đặt từ quốc tế cộng sản với Liên Xô là hình mẫu.
Và Việt Nam đã phải trả giá quá đắt cho nền độc lập của mình bằng một cuộc chiến tranh kéo dài nhất trong lịch sử thế giới hiện đại.
Một kỷ nguyên của nhân loại được mở ra tươi sáng, với người Việt Nam họ nhìn thấy nó, nhưng lại tự đánh tuột mất và biến nó thành một kỷ nguyên đẫm máu và chết chóc.