Sau thỏa thuận với Trump, Việt Nam lại tuyên bố siết các mặt hàng Trung Quốc đang vận chuyển trái phép. Hàng loạt nghị định mới, quy trình mới, mức phạt mới, nghe có vẻ như chính quyền đang tìm mọi cách để “thoát Trung”. Nhưng, vẫn là câu nói cũ: Đừng nghe cộng sản nói, hãy xem cộng sản làm.
Chuỗi cung ứng sản xuất Việt Nam từ lâu đã dính chặt vào Bắc Kinh. Nguyên liệu dệt may, linh phụ kiện điện tử, và ngay cả xe điện cũng được nhập từ Trung Quốc. Thiếu “anh bạn vàng” này, nhiều ngành nghề ở Việt Nam coi như tắt máy. Hàng nông sản như sầu riêng, mít phải chờ Bắc Kinh mở biên, còn hàng xuất khẩu qua Mỹ thì né thuế bằng mánh khóe.
Trump đòi Việt Nam minh bạch trong việc chứng minh xuất xứ, còn Bắc Kinh thì chỉ cần giận nhẹ là đóng cửa khẩu, ngưng đầu tư, siết đất hiếm. Đu dây kiểu đó, muốn thoát thì phải tính đường rơi trước cái đã. Kiểu này thì nói như ông Tô Lâm xưa kia mà mạnh thêm chút chắc... ghế cũng không giữ nổi.
Chiến lược “nói cho dân nghe, nói cho Mỹ thấy” trước mắt có thể giữ lại chút thể diện ngoại giao, nhưng sâu xa khó mà thay được nền sản xuất độc lập. “Thoát Trung” không phải là chiến dịch truyền thông, mà là cuộc tháo gỡ gốc rễ lệ thuộc. Mà quan chức Việt Nam, cứ hễ ông Tập ho một cái là cả làng sổ mũi thế kia, thì thoát kiểu gì bây giờ?
Siết thật thì tốt, nhưng siết cho báo đăng thì dân chỉ biết cười trừ:
Đẹp lòng Trump – lo Bắc Kinh giận, giữ ghế an toàn – đành cho dân… ăn mắm.
LinhLinh