Gibbs

Từ một liên minh quyền lực giữa chính trị và công nghệ, Donald Trump và Elon Musk đã trở thành hai kẻ đối đầu nặng ký trên chính trường và không gian công luận nước Mỹ. Những mâu thuẫn tưởng chừng cá nhân – lời chỉ trích, dòng tweet châm biếm – thực chất là biểu hiện của một cuộc chiến lớn hơn: cuộc đấu tranh giành quyền định hình lại trật tự quyền lực tại Hoa Kỳ trong kỷ nguyên hậu-sự thật, nơi sự ảnh hưởng không chỉ đến từ quyền lực chính thức, mà còn từ khả năng kiểm soát câu chuyện.
Trump – Người Kiến Tạo Phong Trào Dân Túy
Donald Trump đã và đang là hiện thân của một dạng quyền lực chính trị được dựng xây trên cảm xúc, bản sắc dân tộc, và lòng trung thành tuyệt đối. Khi Elon Musk – người từng ủng hộ chính sách cắt giảm thuế và các chương trình công nghiệp của ông – lên tiếng chỉ trích kế hoạch nâng trần nợ công thêm 5.000 tỷ USD, Trump phản ứng như với một kẻ phản bội.
Ông gọi Musk là “tên vô ơn,” là kẻ chỉ biết nhận chứ không biết ủng hộ. Nhưng ẩn sau đó là một chiến thuật rõ ràng: Trump không cho phép bất kỳ ai, dù từng là đồng minh, đặt nghi vấn vào chính danh của phong trào MAGA. Đối với ông, đây là lúc siết chặt hàng ngũ, củng cố hình ảnh “người duy nhất đại diện cho nhân dân” giữa bối cảnh nền kinh tế đối mặt với áp lực nợ công và bất ổn tài khóa.
Musk – Kỹ Trị Gia Trong Vai Nhà Cách Mạng
Elon Musk không phải là chính trị gia, nhưng ông không cần trở thành một người như thế để gây ảnh hưởng. Với việc kiểm soát nền tảng mạng xã hội X (trước đây là Twitter), Musk sở hữu một công cụ có thể cạnh tranh trực tiếp với cả báo chí truyền thống lẫn chiến dịch vận động tranh cử kiểu cũ. Khi Musk công khai phản đối kế hoạch tài khóa của Trump, ông không chỉ đưa ra một ý kiến – ông tái định nghĩa khái niệm “lãnh đạo” trong thời đại kỹ thuật số.
Musk trình bày quan điểm dưới vỏ bọc của lý trí, dữ liệu và hiệu quả – nhưng không thiếu sắc thái châm biếm và công kích cá nhân. Ông định vị mình như một tiếng nói độc lập, phản biện cả hai đảng, từ chối bị đóng khung trong các hệ hình tư tưởng cổ điển. Đối với nhiều người, ông là biểu tượng của “tự do ngôn luận” thời hậu kiểm duyệt. Với những người khác, ông là một nhà tài phiệt nguy hiểm đang thao túng diễn ngôn công cộng.
Hai Tầm Nhìn – Một Cuộc Phân Hóa Sâu Sắc
Cuộc xung đột giữa Trump và Musk không đơn thuần là xích mích giữa hai cái tôi lớn. Đó là biểu hiện của một sự chia rẽ về tầm nhìn:
Trump đại diện cho một nước Mỹ hoài niệm, nơi quyền lực chính trị truyền thống vẫn đóng vai trò trung tâm, và bản sắc dân tộc là nền tảng của hành động chính trị.
Musk lại biểu trưng cho một nước Mỹ tương lai – phi trung tâm, phi truyền thống, nơi công nghệ, dữ liệu và ảnh hưởng phi chính thống trở thành công cụ điều phối xã hội.
Trump dựa vào niềm tin và nỗi sợ; Musk dựa vào logic và sự bất mãn với hệ thống hiện tại. Trump xây dựng quyền lực từ đám đông yêu nước; Musk từ một cộng đồng trí thức, doanh nhân và kỹ sư mất niềm tin vào bộ máy nhà nước.
Truyền Thông Được, Mất Thế Nào?
Trong khi Trump vẫn chiếm lĩnh truyền thông truyền thống – đặc biệt là các kênh bảo thủ như Fox News – thì Musk đang kiểm soát hạ tầng truyền thông thế hệ mới. Cuộc chiến ngôn luận này không xảy ra trong Quốc hội hay các buổi tranh luận trực tiếp, mà trên nền tảng mạng xã hội, nơi mỗi dòng tweet có thể tạo nên một làn sóng dư luận.
Đáng chú ý là chính những nền tảng truyền thông, từng là công cụ đưa Trump đến gần cử tri, giờ đây lại là nơi Musk chiếm ưu thế. Điều này khiến cuộc đọ sức giữa hai người trở thành biểu tượng cho sự chuyển dịch sâu sắc: từ “chính trị qua truyền hình” sang “chính trị qua thuật toán”.
Ai Thắng? Hay Tất Cả Đều Đang Thua?
Trong ngắn hạn, Trump có lợi thế chính trị – ông kiểm soát cơ sở cử tri Cộng hòa, và vẫn là nhân vật chủ chốt trong mùa bầu cử. Nhưng về dài hạn, Musk có khả năng gây ảnh hưởng đến định hướng xã hội sâu rộng hơn – thông qua nền tảng truyền thông, công nghệ AI, và tầm nhìn hậu-quốc gia.
Tuy nhiên, điều đáng lo ngại là: trong cuộc chiến giữa chính trị và công nghệ này, người dân có thể là bên thua thiệt nhất. Khi cả hai phe đều dùng ảnh hưởng để thao túng cảm xúc và tri thức đại chúng, những vấn đề cốt lõi như nợ công, niềm tin dân chủ, và đạo đức chính sách có nguy cơ bị đánh đổi để đổi lấy sự trung thành và quyền lực.
Đảng Dân chủ chắc chắn lợi dụng việc này để dành thắng lợi trong kỳ bầu cử năm 2026. Nếu họ thắng hạ viện thì ông Trump và Đảng Cộng hòa sẽ thành người thua cuộc.
Một Nước Mỹ Trên Ngã Rẽ Quyền Lực
Cuộc đối đầu giữa Trump và Musk là một bản mô phỏng sống động cho kỷ nguyên chính trị mới: nơi những người kiểm soát diễn ngôn cũng có thể kiểm soát lịch sử. Trong thời đại mà một tweet có thể gây ảnh hưởng ngang với một đạo luật, và một tỷ phú công nghệ có thể thách thức cả một đảng phái truyền thống, nước Mỹ đang đứng trước một câu hỏi lớn:
Ai là người thực sự lãnh đạo: người được bầu, hay người kiểm soát nền tảng?
Chúng ta vẫn chưa có câu trả lời. Nhưng chắc chắn rằng, câu hỏi này – và cuộc đấu Trump–Musk – sẽ định hình chính trị Mỹ trong nhiều thập niên tới.

__________________