TIẾNG C̉I TRONG SƯƠNG ĐÊM
https://www.youtube.com/watch?v=sHrb0zJ5MPU
1- Tiếng c̣i trong sương đêm - Thanh Thúy
Trong số những nhạc sĩ của giai đoạn tiên phong của nền nhạc Việt, Lê Chí Trực là một nhạc sĩ hiếm hoi gốc miền Nam thời bấy giờ. Ông sinh năm 1928 ở xă An Hữu, huyện Cái Bè, tỉnh Tiền Giang.
Đam mê âm nhạc từ khi c̣n nhỏ, ông bắt đầu tập tành sáng tác ngay khi chỉ vừa 16 tuổi dưới bút hiệu Lê Trực. Một nghệ danh khác c̣n thường được ông sử dụng là Hoàng Việt.
Tác phẩm nổi tiếng nhất của ông vẫn c̣n được nhiều ca sĩ tŕnh bày cho đến hiện tại là ca khúc :
- “Tiếng c̣i trong sương đêm”.
Ngoài ra ông c̣n vài sáng tác khác như :
- “ Chị cả ”
- “ Biệt đô thành ”, sáng tác khoảng năm 1944 cho đến 1945.
Cũng như nhiều thanh niên lúc bấy giờ, Lê Trực tham gia kháng chiến chống Pháp. Ông trốn vào chiến khu, mang theo một số những sáng tác của ḿnh, trong đó có :
- “Tiếng c̣i trong sương đêm”.
Tiếc rằng những ca khúc ấy đă bị đánh giá thấp, thiếu tích cực. V́ thế ông đă bị bắt đi học tập cải tạo trong 3 tháng.
Năm 1951, Hoàng Việt được cử về đoàn văn công phân liên khu miền Đông Nam Bộ.
Năm 1954, ông ra Bắc, và học trường Âm Nhạc Việt Nam khóa đầu tiên.
Năm 1958, Hoàng Việt sang học tập tại nhạc viện Sofia, ở Bulgaria, tốt nghiệp hạng ưu với bản giao hưởng “Quê hương”.
Sau khi ông trở về nước, bản giao hưởng
"Quê hương" được tŕnh diễn lần đầu tiên ở Việt nam năm 1965 tại nhà hát Lớn Hà Nội.
Năm 1966, Hoàng Việt cùng một số văn nghệ sĩ (trong đó có Lưu Hữu Phước, Nguyễn Quang Sáng…) vào chiến trường miền Nam.
Ông tử thương năm 1967 tại huyện Cái Bè, tỉnh Tiền Giang quê ngoại của ḿnh.
Lê Trực sáng tác không nhiều. Phần lớn người ta cũng chỉ được nghe và biết một ca khúc duy nhất của ông đó là bài
“Tiếng c̣i trong sương đêm”.
Có lẽ v́ ông sinh trưởng trong khói lửa chiến tranh, không có nhiều thời gian cho sở thích và đam mê của chính ḿnh.
Nh́n lại thời kháng chiến, chúng ta thấy những nhạc sĩ có hoàn cảnh tương tự như Lê Trực rất nhiều.
Một Nguyễn Mỹ Ca với “Dạ khúc”,
Hiếu Nghĩa (Chàng đi theo nước, Ông lái đ̣)
Vơ Ḥa Khanh (T́nh nước)...
Họ đều kém may mắn, giă từ cuộc sống trong những ngày chiến tranh diễn ra khốc liệt trên quê hương Việt Nam.
Khi ấy chiến tranh đang lan tràn trên đất nước, h́nh ảnh của những người chiến sĩ theo toán quân đi chiến đấu là một h́nh ảnh gần như quá quen thuộc đối với mọi người.
Quen thuộc đến độ dường như không c̣n ai thấy được sự phi lư của chiến tranh.
Chỉ đến khi nào người ta sống trong thanh b́nh, nh́n lại lịch sử, mới thấy được sự phi lư ấy.
Tại sao đất nước chúng ta phải chịu quá nhiều tai ương do chính những người cùng trong một nước tạo ra ?
Để rồi cuộc chiến ấy đă cướp đi bao nhiêu sinh mạng của những người dân vô tội, trong số đó có những nhạc sĩ tài ba như Lê Trực, Nguyễn Mỹ Ca, Hiếu Nghĩa...
Thật đáng buồn cho đất nước nói chung và cho nền âm nhạc Việt Nam nói riêng !

- “Tiếng c̣i trong sương đêm” của Lê Trực đă có một thời rất nổi tiếng, được tŕnh diễn trên các đài phát thanh qua nhiều giọng hát như Ngọc Hà, Trọng Nghĩa, nhưng thành công nhất có lẽ là giọng hát liêu trai năo nùng của nữ ca sĩ Thanh Thúy.
****