Trong lúc tôi không c̣n nhờ vả được ai nữa th́ một anh giao liên đến.
Anh ta c̣n trẻ lắm, đâu hai mươi ngoài ǵ đó. Má hóp răng vêu, tay chân ḷng kḥng như tay chân vượn.
Anh ta đến ngồi bên vơng tôi. Tôi không hiểu sao anh ta lại hỏi :
– Đồng chí có muốn ăn cháo hay uống nước ǵ không, tôi nấu dùm cho.
– Tôi khát nước quá trời !
– Mấy cữ rồi ?
– Mấy chục cữ rồi th́ có !
– Cách nhật hay cách hằng nhật ?
– Liên miên trời đất, không c̣n biết đầu đuôi ǵ nữa !
– Đi ông Cụ à ?
– Ừ, ông Cụ.
– Thế th́ c̣n khước !
– Cậu ở đâu ta thế ? Tôi dở giọng Bắc ra để bắt chuyện.
– Nghi Tầm Hà Nội !
– Hồ bơi Quảng Bá à?
– Vâng! . . . Sao anh trông quen quen là !
– Nhà cậu ở góc nào nào ?
– Th́ ở ven hồ, trên đường nhựa ngó xuống.
– Vậy gần trại sản xuất của Hội Nhà văn ?
– Đúng đấy. Nhà em có vườn mận.
– Tôi nhớ ra rồi !
Quả thật tôi đă nhớ ra. Ở cái vườn mận đó, một người bạn tôi đă yêu một cô gái.
Vườn mận nhiều bóng mát và trái rất sai. Hoa mận có nhụy trắng và thơm như nhụy đào. V́ cái vụ đi Nam mà mối t́nh này lỡ dở.
Tôi có biết người con gái đó. Nàng đẹp chất phác nhưng là một vẻ đẹp ít thấy. Ở cái nh́n đầu tiên ḷng anh nhà văn kia đă nảy nở ngay mối t́nh nửa chợ nửa quê.
Người giao liên lại hỏi tôi :
– Anh cần ǵ em giúp cho ?
– Anh giao liên không gọi tôi là đồng chí nữa.
Tôi chẳng biết cần anh ta giúp cái ǵ bây giờ. Cần th́ rất cần nhưng cần nhất là ăn. Ăn ǵ ?
- Cháo ! Ai nấu ? Ai cũng được, nhưng nấu th́ không có ai.
Không mấy khi ai giúp ai nấu cháo hay nấu ǵ trên đường này. Hoặc hơn thế nữa, không ai giúp ai trong bất cứ việc ǵ đừng oán trách chi ai.
Trước đây vài trạm tôi đă cùng nằm lại với ba thằng khác. Lúc đó một nhà quay phim cửa xưởng phim Hà Nội, lại cùng học chung một trường ngày xưa,
đă không thèm ngó mặt tôi và đă không thèm tháp tùng vào đoàn bệnh nhân bọc hậu của tôi.
Anh ta cũng ốm nằm lại nhưng đă vươn lên nổi. Khi gặp tôi và đám đồng hành bệnh lặc lè, anh đă làm mặt lạ và không đi chung. Anh ta giải thích như sau :
- “ Ḿnh bi kẹt kinh tế với mấy đứa kia !”
Mấy
“đứa kia” nào tôi không biết, nhưng dù chúng nó là mấy đứa nào đi nữa anh ta vẫn phải đi với chúng tôi để giữ tính cách tập thể của đoàn mà lúc ra đi nhà trường đă dặn ḍ.
Anh ta nói vậy nhưng tôi hiểu rằng anh ta sợ đi chung với đám bệnh nhân yếu hơn anh ta rồi sẽ phải cán đáng nhiều việc.
Bọn tôi cũng bất cần. Sự giúp đỡ của anh ta nếu có th́ cũng chẳng đi đến đâu mà phải cầu cạnh anh ta ráp vào với ḿnh.
Trời c̣n có mắt, khi chúng tôi ngóc dậy nổi và
“hành quân” một cách oai hùng th́ lại gặp hắn nằm bẹp dí ở trạm trước mặt.
Hắn có vẻ hối hận. Nhưng tôi đếch cần sự hối hận đó. Mày đă thế th́ tao đáp lại mày thế. Hắn nhờ một đứa trong bọn tôi lấy dùm một lon nước ở suối dưới dốc. Hắn không ḅ nổi. Tôi đă từ chối thẳng thừng.
Lại c̣n
“cấm” không thằng nào được giúp hắn. Tôi chỉ huy có ba thằng nhưng cũng oai. V́ cái lệnh của tôi rất nhân ḥa và địa lợi, có lẽ cả thiên thời nữa nên không đứa nào chống lại.
Hắn rất biết điều. Hắn không nài nỉ thêm.
Măi hôm sau, tôi ân hận – đến phiên tôi ân hận, nên đă lấy dùm hắn một guy-gô nước để ở đầu vơng hắn nhưng nhất định không nấu. T́nh đồng chí đến thế cũng đă là cao rồi.
Đó sự giúp đỡ, t́nh đồng chí trên con đường này đại khái nó hiện nguyên h́nh như thế đó.
Cho nên tôi hết sức ngạc nhiên khi nghe lời thăm hỏi của anh giao liên.
Anh ta lấy lon đi múc nước và nấu dùm tôi. Bất cứ lúc nào người Trường Sơn cũng cần nước nóng nước sôi – để uống, để đổ vào bi đông mang theo dọc đường.
Uống nước sống là sốt ngay. V́ đó là uống vi trùng.
– Bây giờ có được trái mận cậu nhỉ ! Tôi kiếm chuyện nói xă giao.
– Ư, em sắp có mận rồi đấy anh.
– Mận ǵ ?
– Mận nhà em.
– Sao cậu có ở đây được, bộ cậu phơi khô à ?
– Không, em giồng lấy chứ !
– Làm sao trồng được, hạt đâu mà trồng?
Cậu giao liên cười:
– Chuyện lạ anh nhỉ, nhưng mà có thực .
Rồi cậu ta vui miệng tiếp :
– Em đă đọc một truyện dịch của nước ngoài rất thú vị. Như thế này :
Có một anh thợ săn đi săn thú rừng. Anh chàng bắn suốt ngày, đă hết đạn nhưng không được con thú nào. Chiều đến, sắp đi về th́ lại gặp một con nai tơ rất dạn, tưởng có thể bắt bằng tay được.
Bắn th́ chắc trúng trăm phần trăm rồi, nhưng không c̣n viên đạn nào. Chàng ta bèn nảy ra sáng kiến là hái một trái mận ăn rồi lấy hạt lắp vào súng thay cho đạn.
Chàng ta nhắm đầu con nai mà đưa một phát. Con nai hoảng chạy mất tiêu.
Mấy năm sau chàng ta lại đi săn. Chàng ta bất ngờ gặp một con nai trên dầu có cây mận, thay v́ có bộ sừng chà gạc như những chú nai khác…
– Hay nhỉ ! – Tôi nói .
– Trí tưởng tượng của nhà văn thật là kinh hồn. Chỉ đọc một truyện đó thôi em cũng thấy tinh thần sảng khoái lạ thường. Đó là một sự tưởng tượng chứ nào có chuyện ǵ như vậy dược, nhưng mỗi khi nói đến chuyện thiếu nhi th́ em nhớ chuyện
“Cây mận trên đầu con nai” kể trên.
– Rồi cây mận của cậu có ăn thua ǵ vô đó ?
– Không ăn thua nhưng nó cũng là cây mận mọc lên trong sự bất ngờ .
Cậu giao liên đứng dậy nói :
– Để em đi vào trong cḥi của em lấy đem ra cho anh một ít củi .
– Ừ, tốt lắm. Củi ở đây c̣n khó t́m hơn củi ở Hồ Hoàn Kiếm !
– Anh nghĩ coi ngày nào cũng cả trăm người quơ củi nấu nướng như thế này, củi nào c̣n được.
– Cậu tên ǵ thế ?
– Chính. – Chính vừa đáp vừa đi nhanh vào trạm .
Tôi nghĩ thầm. Nó là em của nàng Thơ vườn mận. Nó đâu đă đến hai mươi. Vậy mà trông như ông cụ non.
Uổng quá, thằng bạn tôi đă đi vào rồi. Nếu nó ốm mà nằm lại đây th́ anh rể và em vợ hụt đă gặp nhau.
Con đường này ngoài cái chết thảm khốc, nó c̣n cho nhân loại những áng văn chương biệt ly không ai biết để viết ra.
Cậu thanh niên này ít ra cũng mang một vết thương ḷng trong khi trú ẩn tại cái hốc đá này.
Và một cô gái Nghi Tầm cũng đă khóc thầm trong những đêm mưa hay trong những lần đi sang vườn mận.
************