Trong lúc tôi không còn nhờ vả được ai nữa thì một anh giao liên đến.

Anh ta còn trẻ lắm, đâu hai mươi ngoài gì đó. Má hóp răng vêu, tay chân lòng khòng như tay chân vượn.

Anh ta đến ngồi bên võng tôi. Tôi không hiểu sao anh ta lại hỏi :

– Đồng chí có muốn ăn cháo hay uống nước gì không, tôi nấu dùm cho.

– Tôi khát nước quá trời !

– Mấy cữ rồi ?

– Mấy chục cữ rồi thì có !

– Cách nhật hay cách hằng nhật ?

– Liên miên trời đất, không còn biết đầu đuôi gì nữa !

– Đi ông Cụ à ?

– Ừ, ông Cụ.

– Thế thì còn khước !

– Cậu ở đâu ta thế ? Tôi dở giọng Bắc ra để bắt chuyện.

– Nghi Tầm Hà Nội !

– Hồ bơi Quảng Bá à?

– Vâng! . . . Sao anh trông quen quen là !

– Nhà cậu ở góc nào nào ?

– Thì ở ven hồ, trên đường nhựa ngó xuống.

– Vậy gần trại sản xuất của Hội Nhà văn ?

– Đúng đấy. Nhà em có vườn mận.

– Tôi nhớ ra rồi !

Quả thật tôi đã nhớ ra. Ở cái vườn mận đó, một người bạn tôi đã yêu một cô gái.

Vườn mận nhiều bóng mát và trái rất sai. Hoa mận có nhụy trắng và thơm như nhụy đào. Vì cái vụ đi Nam mà mối tình này lỡ dở.

Tôi có biết người con gái đó. Nàng đẹp chất phác nhưng là một vẻ đẹp ít thấy. Ở cái nhìn đầu tiên lòng anh nhà văn kia đã nảy nở ngay mối tình nửa chợ nửa quê.






Người giao liên lại hỏi tôi :

– Anh cần gì em giúp cho ?

– Anh giao liên không gọi tôi là đồng chí nữa.

Tôi chẳng biết cần anh ta giúp cái gì bây giờ. Cần thì rất cần nhưng cần nhất là ăn. Ăn gì ?

- Cháo ! Ai nấu ? Ai cũng được, nhưng nấu thì không có ai.

Không mấy khi ai giúp ai nấu cháo hay nấu gì trên đường này. Hoặc hơn thế nữa, không ai giúp ai trong bất cứ việc gì đừng oán trách chi ai.

Trước đây vài trạm tôi đã cùng nằm lại với ba thằng khác. Lúc đó một nhà quay phim cửa xưởng phim Hà Nội, lại cùng học chung một trường ngày xưa, đã không thèm ngó mặt tôi và đã không thèm tháp tùng vào đoàn bệnh nhân bọc hậu của tôi.

Anh ta cũng ốm nằm lại nhưng đã vươn lên nổi. Khi gặp tôi và đám đồng hành bệnh lặc lè, anh đã làm mặt lạ và không đi chung. Anh ta giải thích như sau :

- “ Mình bi kẹt kinh tế với mấy đứa kia !”

Mấy “đứa kia” nào tôi không biết, nhưng dù chúng nó là mấy đứa nào đi nữa anh ta vẫn phải đi với chúng tôi để giữ tính cách tập thể của đoàn mà lúc ra đi nhà trường đã dặn dò.

Anh ta nói vậy nhưng tôi hiểu rằng anh ta sợ đi chung với đám bệnh nhân yếu hơn anh ta rồi sẽ phải cán đáng nhiều việc.

Bọn tôi cũng bất cần. Sự giúp đỡ của anh ta nếu có thì cũng chẳng đi đến đâu mà phải cầu cạnh anh ta ráp vào với mình.





Trời còn có mắt, khi chúng tôi ngóc dậy nổi và “hành quân” một cách oai hùng thì lại gặp hắn nằm bẹp dí ở trạm trước mặt.

Hắn có vẻ hối hận. Nhưng tôi đếch cần sự hối hận đó. Mày đã thế thì tao đáp lại mày thế. Hắn nhờ một đứa trong bọn tôi lấy dùm một lon nước ở suối dưới dốc. Hắn không bò nổi. Tôi đã từ chối thẳng thừng.

Lại còn “cấm” không thằng nào được giúp hắn. Tôi chỉ huy có ba thằng nhưng cũng oai. Vì cái lệnh của tôi rất nhân hòa và địa lợi, có lẽ cả thiên thời nữa nên không đứa nào chống lại.

Hắn rất biết điều. Hắn không nài nỉ thêm.

Mãi hôm sau, tôi ân hận – đến phiên tôi ân hận, nên đã lấy dùm hắn một guy-gô nước để ở đầu võng hắn nhưng nhất định không nấu. Tình đồng chí đến thế cũng đã là cao rồi.

Đó sự giúp đỡ, tình đồng chí trên con đường này đại khái nó hiện nguyên hình như thế đó.

Cho nên tôi hết sức ngạc nhiên khi nghe lời thăm hỏi của anh giao liên.

Anh ta lấy lon đi múc nước và nấu dùm tôi. Bất cứ lúc nào người Trường Sơn cũng cần nước nóng nước sôi – để uống, để đổ vào bi đông mang theo dọc đường.

Uống nước sống là sốt ngay. Vì đó là uống vi trùng.





– Bây giờ có được trái mận cậu nhỉ ! Tôi kiếm chuyện nói xã giao.

– Ý, em sắp có mận rồi đấy anh.

– Mận gì ?

– Mận nhà em.

– Sao cậu có ở đây được, bộ cậu phơi khô à ?

– Không, em giồng lấy chứ !

– Làm sao trồng được, hạt đâu mà trồng?

Cậu giao liên cười:

– Chuyện lạ anh nhỉ, nhưng mà có thực .

Rồi cậu ta vui miệng tiếp :

– Em đã đọc một truyện dịch của nước ngoài rất thú vị. Như thế này :

Có một anh thợ săn đi săn thú rừng. Anh chàng bắn suốt ngày, đã hết đạn nhưng không được con thú nào. Chiều đến, sắp đi về thì lại gặp một con nai tơ rất dạn, tưởng có thể bắt bằng tay được.

Bắn thì chắc trúng trăm phần trăm rồi, nhưng không còn viên đạn nào. Chàng ta bèn nảy ra sáng kiến là hái một trái mận ăn rồi lấy hạt lắp vào súng thay cho đạn.

Chàng ta nhắm đầu con nai mà đưa một phát. Con nai hoảng chạy mất tiêu.

Mấy năm sau chàng ta lại đi săn. Chàng ta bất ngờ gặp một con nai trên dầu có cây mận, thay vì có bộ sừng chà gạc như những chú nai khác…

– Hay nhỉ ! – Tôi nói .

– Trí tưởng tượng của nhà văn thật là kinh hồn. Chỉ đọc một truyện đó thôi em cũng thấy tinh thần sảng khoái lạ thường. Đó là một sự tưởng tượng chứ nào có chuyện gì như vậy dược, nhưng mỗi khi nói đến chuyện thiếu nhi thì em nhớ chuyện “Cây mận trên đầu con nai” kể trên.

– Rồi cây mận của cậu có ăn thua gì vô đó ?

– Không ăn thua nhưng nó cũng là cây mận mọc lên trong sự bất ngờ .

Cậu giao liên đứng dậy nói :

– Để em đi vào trong chòi của em lấy đem ra cho anh một ít củi .

– Ừ, tốt lắm. Củi ở đây còn khó tìm hơn củi ở Hồ Hoàn Kiếm !

– Anh nghĩ coi ngày nào cũng cả trăm người quơ củi nấu nướng như thế này, củi nào còn được.

– Cậu tên gì thế ?

– Chính. – Chính vừa đáp vừa đi nhanh vào trạm .

Tôi nghĩ thầm. Nó là em của nàng Thơ vườn mận. Nó đâu đã đến hai mươi. Vậy mà trông như ông cụ non.

Uổng quá, thằng bạn tôi đã đi vào rồi. Nếu nó ốm mà nằm lại đây thì anh rể và em vợ hụt đã gặp nhau. Con đường này ngoài cái chết thảm khốc, nó còn cho nhân loại những áng văn chương biệt ly không ai biết để viết ra.

Cậu thanh niên này ít ra cũng mang một vết thương lòng trong khi trú ẩn tại cái hốc đá này.

Và một cô gái Nghi Tầm cũng đã khóc thầm trong những đêm mưa hay trong những lần đi sang vườn mận.





************