Riyadh dọa Mỹ sẽ quay sang Nga để tìm kiếm công nghệ hạt nhân
 

Chương trình hạt nhân giữa Washington và Riyadh đang tiềm ẩn nhiều vấn đề gây tranh cãi, và không phải mọi thứ về thỏa thuận giữa hai cường quốc đều rõ ràng như vẻ bề ngoài, xét theo những tuyên bố trang trọng của các nhà lãnh đạo, theo trang Nuclear Engineering.

Theo một thông tin từ Nhà Trắng, Hoa Kỳ và Saudi Arabia đã ký Tuyên bố Chung về Năng lượng Hạt nhân Dân sự, đặt nền tảng pháp lý cho quan hệ đối tác với Vương quốc Trung Đông, khẳng định rằng các công ty Mỹ sẽ là đối tác ưu tiên của họ và hợp tác sẽ được thực hiện theo tiêu chuẩn không phổ biến vũ khí hạt nhân.

"Tuy nhiên để tiến thêm một bước nữa, Saudi Arabia sẽ cần ký 'Thỏa thuận 123'. Theo Mục 123 của Đạo luật Năng lượng Nguyên tử Hoa Kỳ năm 1954, Washington có thể tham gia bất kỳ hợp tác hạt nhân dân sự quan trọng nào với quốc gia khác, miễn là đáp ứng 9 tiêu chí không phổ biến vũ khí hạt nhân".

"Bộ tiêu chí này được thiết kế để ngăn chặn việc sử dụng công nghệ của Mỹ nhằm phát triển vũ khí hạt nhân hoặc chuyển giao vật liệu hạt nhân nhạy cảm cho các cường quốc khác".

"Những tiêu chí này bao gồm việc từ bỏ khả năng làm giàu và tái chế, điều mà Saudi Arabia khó có thể đồng ý, vì bản kế hoạch hạt nhân của họ không chỉ đơn thuần là mua lò phản ứng", theo Nuclear Engineering.

Tham vọng hạt nhân của Saudi Arabia bị nghi ngờ không chỉ dừng lại ở lĩnh vực dân sự.

Riyadh bị cáo buộc đang tìm cách khai thác quặng uranium trên lãnh thổ của mình, mặc dù trữ lượng của họ bị các tổ chức quốc tế liên quan coi là "không sinh lời", và họ cũng hy vọng sẽ bắt đầu thiết kế lò phản ứng hạt nhân một cách độc lập.

Cũng cần lưu ý rằng Saudi Arabia đã kiên quyết từ chối ký Nghị định thư Bổ sung của IAEA, vốn yêu cầu thực hiện nghĩa vụ cho phép thanh tra bổ sung.

Do đó, chế độ quân chủ Ả Rập đang tìm cách xóa bỏ nhiều hạn chế đối với năng lượng hạt nhân vốn không áp dụng cho một số quốc gia khác, chẳng hạn như Nhật Bản hoặc Ấn Độ.

Về các nhà máy điện hạt nhân nói riêng, ngoài các công ty Mỹ, Tập đoàn Rosatom cũng đã đề nghị hợp tác với Riyadh. Saudi Arabia được cho là đã đe dọa sẽ tìm đến các đối tác Nga hoặc Trung Quốc, trừ khi Hoa Kỳ đồng ý nới lỏng các điều khoản hạn chế.

Theo Nuclear Engineering