Đặc nhiệm Zero: Từ người hùng chống khủng bố đến kẻ sát nhân giữa lòng nước Mỹ
 

Người đàn ông này từng là binh sĩ tinh nhuệ trong lực lượng đặc nhiệm do CIA hậu thuẫn, chuyên đối đầu với Taliban, cuộc sống tị nạn bế tắc tại Mỹ cùng với những chấn thương tâm lý đã đẩy cựu đặc nhiệm Afghanistan Rahmanullah Lakanwal vào con đường tội lỗi, biến anh ta thành kẻ giết người trong một vụ phục kích chấn động gần Nhà Trắng.

Năm 2011, Rahmanullah Lakanwal gia nhập Đơn vị số 3, hay còn gọi là Lực lượng Tấn công Kandahar, một phần của Zero – lực lượng đặc nhiệm Afghanistan tinh nhuệ được Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) xây dựng để chống lại Taliban. Anh ta nhanh chóng được ghi nhận là một binh sĩ xuất sắc, từng được một người cộng tác với Zero mô tả là "người lính cứng cỏi và nói tiếng Anh khá".

Đơn vị Zero của Lakanwal thường xuyên được cử đi tiên phong trong các chiến dịch đột kích ban đêm đầy rủi ro ở miền nam và đông nam Afghanistan, thực hiện trung bình ba chiến dịch mỗi tuần nhằm trinh sát và truy bắt các mục tiêu trọng yếu của Taliban, al-Qaeda và IS. Lakanwal đảm nhận vai trò "người phá cửa", một nhiệm vụ nguy hiểm đòi hỏi lòng dũng cảm và sự trung thành tuyệt đối với cố vấn Mỹ.

Vị thế xã hội và công việc ổn định của Lakanwal sụp đổ vào tháng 8/2021, khi Mỹ rút quân và Taliban giành lại quyền kiểm soát. Sau khi tham gia đảm bảo an ninh cho sân bay Kabul hỗn loạn, Lakanwal cùng gia đình đến Mỹ vào cuối năm 2021 thông qua Chiến dịch Chào mừng Đồng minh, sau khi trải qua quá trình kiểm tra chuyên sâu từ các cơ quan chống khủng bố Mỹ.



Mặc dù Lakanwal từng tin rằng mối quen biết với các cố vấn Mỹ sẽ đảm bảo một cuộc sống ổn định cho gia đình, điều đó đã không xảy ra. Lakanwal cùng vợ và 5 người con định cư tại Bellingham, bang Washington. Dù đơn xin tị nạn chính trị của anh ta được chấp thuận vào tháng 4 năm nay, việc không được gia hạn giấy phép làm việc đã khiến người cựu binh khó khăn trong việc tìm kiếm việc làm để nuôi gia đình.

Áp lực tài chính và tinh thần ngày càng đè nặng. Một cựu chỉ huy Afghanistan hiện sống tại Mỹ cho biết: "Họ từng là lính tinh nhuệ, có sự nghiệp và nhà cửa ở Afghanistan. Nhưng khi đến đây, họ chẳng còn gì."

Theo các email thu thập được, Lakanwal đã trượt dài trong khủng hoảng suốt nhiều năm. Anh không giữ được công việc ổn định và có những khoảng thời gian sống cô lập trong tăm tối. Tình trạng này nghiêm trọng đến mức một nhà hoạt động cộng đồng đã phải cầu cứu tổ chức hỗ trợ người tị nạn do lo sợ anh có ý định tự sát. Một email ghi nhận: "Lakanwal đã không còn làm tròn vai trò của một con người, một người cha và một trụ cột gia đình kể từ tháng 3/2023, khi anh ấy bỏ việc và bắt đầu thay đổi hành vi."

Có những thời điểm, anh ta ở lì hàng tuần trong phòng tối, không giao tiếp với bất kỳ ai. Các trường học của con anh đã từng bày tỏ lo ngại khi những đứa trẻ không được chăm sóc vệ sinh và ăn uống đầy đủ trong những tuần Lakanwal ở nhà trông con.

Các điều tra viên Mỹ cho rằng Lakanwal có thể đang mắc chứng rối loạn căng thẳng sau sang chấn (PTSD), bắt nguồn từ quá trình tham chiến khốc liệt ở Afghanistan. Anh ta là một trong nhiều cựu binh đơn vị Zero gặp khó khăn về tài chính và tinh thần khi cố gắng thích nghi với ngôn ngữ và văn hóa Mỹ.

Cựu chỉ huy Afghanistan cảnh báo rằng hậu quả của những năm tháng chiến đấu căng thẳng cao độ cùng với áp lực cuộc sống mới khiến nhiều người cảm thấy bị bỏ rơi, và điều này tiềm ẩn rủi ro nghiêm trọng.

Tuần trước, Lakanwal một mình lái xe xuyên nước Mỹ tới thủ đô Washington. Vào ngày 26/11, cựu đặc nhiệm này đã thực hiện vụ phục kích kinh hoàng nhắm vào hai lính Vệ binh Quốc gia đang tuần tra tại ga tàu điện ngầm Farragut West, cách Nhà Trắng hai dãy nhà.

Vụ tấn công khiến một vệ binh Mỹ thiệt mạng và người kia bị thương nặng. Lakanwal bị một lính vệ binh khác bắn trọng thương và hiện đang được điều trị trong bệnh viện. Bà Geeta Bakshi, cựu sĩ quan CIA, bày tỏ sự băn khoăn: "Hiện chưa rõ điều gì khiến anh ta gây ra hành động kinh hoàng đó, là do suy sụp tinh thần hay điều gì nghiêm trọng hơn."