Cháy chung cư Hồng Kông: Công trình bảo trì thành nguồn cơn thảm họa
 

Thảm họa cháy khu chung cư Wang Fuk Court (Hoằng Phúc Uyển) tại quận Tai Po (Đại Phố), Hồng Kông (Trung Quốc), hôm 26-11 là hệ quả của dự án bảo dưỡng đầy tai tiếng tại khu chung cư hơn 40 năm tuổi này.

Cụ thể, vào tháng 1-2024, ban quản lý cũ đã thông qua kế hoạch sửa chữa lớn với tổng chi phí lên tới 330 triệu đô la Hồng Kông (khoảng 1.023 tỉ đồng).

Khoản tiền này gây áp lực tài chính cực lớn lên mỗi hộ dân khi họ phải đóng từ 160.000 đến 180.000 HKD. Khoản phí này được chia thành 6 đợt đóng trong khoảng thời gian hai tháng một lần.

Chính vì gánh nặng chi phí và sự thiếu minh bạch này, dự án đã châm ngòi cho một cuộc khủng hoảng niềm tin và một làn sóng phản đối mạnh mẽ từ cư dân đối với ban quản lý cũ.

Sau nhiều tháng đấu tranh, cư dân đã tận dụng quyền pháp lý để tổ chức Đại hội chủ sở hữu đặc biệt.

Kết quả là, vào tháng 9-2024, các chủ sở hữu căn hộ đã thành công trong việc bãi nhiệm ban quản lý cũ (đã hoạt động hơn 10 năm) và bầu ra một ban quản lý mới với cam kết rà soát lại hợp đồng và tăng cường giám sát.

Tuy nhiên, bất chấp những nỗ lực này, công trình sửa chữa vẫn chính thức tiến hành từ tháng 7-2024 và dự kiến kéo dài đến năm 2026.

Theo Đài Truyền hình Hồng Kông (RTHK), trong quá trình cứu hộ, cảnh sát và sở cứu hỏa đã nhanh chóng phát hiện hai yếu tố bất thường, trực tiếp biến công trình bảo trì thành nguồn cơn thảm họa.

Thứ nhất, các vật liệu che chắn bên ngoài giàn giáo như lưới bảo vệ và bạt chống thấm đã cháy lan dữ dội. Điều này chứng minh rằng nhà thầu đã sử dụng vật liệu không đạt chuẩn, tệ hơn nhiều so với tiêu chuẩn chống cháy cho phép.

Quan trọng hơn, ở tòa nhà chưa bị ngọn lửa lan tới, lính cứu hỏa tìm thấy tấm xốp có tính dễ cháy cao đã được dùng để bịt kín cửa sổ, đặc biệt tại khu vực thông gió của hành lang thang máy.

Mặc dù việc sử dụng tấm xốp này được nhà thầu biện minh trong thông báo tháng 10-2024 là nhằm "che phủ hoàn toàn kính cửa sổ" để bảo vệ chúng khỏi cát và sỏi văng ra trong quá trình đục đẽo.

Tuy nhiên, chính việc sử dụng vật liệu dễ cháy cao, lại còn bịt kín các lối thông gió quan trọng, đã biến khu nhà thành một cái bẫy chết người, thúc đẩy ngọn lửa lan rộng qua nhiều tòa nhà.

Trưởng Đặc khu Hồng Kông (Trung Quốc) Lý Gia Siêu đã cam kết rằng cảnh sát và sở cứu hỏa sẽ thành lập đội đặc nhiệm, tiến hành điều tra toàn diện dựa trên bằng chứng khoa học.

Chính quyền sẽ thực hiện nhiều thí nghiệm chuyên sâu để xác định mức độ vi phạm và trách nhiệm hình sự, bảo đảm kết quả điều tra được chính xác và những người chịu trách nhiệm phải bị truy cứu.

Trước tính chất nghiêm trọng của vụ việc, có ý kiến cho rằng toàn bộ khu chung cư có thể sẽ phải phá dỡ và xây dựng lại do thiệt hại cấu trúc và số người tử vong quá lớn.

Thảm kịch đã nhấn chìm khu chung cư trong đau thương. Các chuyên gia e ngại rằng con số thương vong cuối cùng có thể vượt qua mốc hàng trăm người, do lửa cháy lan nhanh và mật độ dân cư lớn, đặc biệt là gần 40% cư dân là người cao tuổi.