Bi kịch mới của 200.000 người Ukraine: Mắc kẹt, không giấy tờ, không lối thoát ở Mỹ vì ông Trump
 

Kateryna Golizdra, người Ukraine đã sống trong tình trạng pháp lý bấp bênh tại Mỹ suốt 6 tháng - và hiện vẫn chưa biết trước tương lai. Cô hy vọng có thể trụ thêm 6 tháng nữa, chờ chính quyền Donald Trump quyết định số phận của một chương trình nhân đạo cho phép khoảng 260.000 người Ukraine chạy khỏi chiến tranh được sống và làm việc tại Mỹ.

Khi tình trạng pháp lý hết hạn vào tháng 5, Golizdra, 35 tuổi, tự động trở nên có nguy cơ bị trục xuất. Cô mất giấy phép lao động và phải rời bỏ công việc quản lý tại khách sạn Ritz-Carlton ở Fort Lauderdale với mức lương hơn 50.000 USD/năm. Golizdra cũng mất bảo hiểm y tế để kiểm tra bệnh gan, đồng thời không thể gửi tiền cho mẹ, hiện sống tại Đức, cô nói.

Các trì hoãn trong việc xử lý chương trình nhân đạo dành cho người Ukraine, được cựu Tổng thống Joe Biden khởi xướng, đã khiến gần 200.000 người Ukraine có nguy cơ mất tư cách pháp lý tính đến ngày 31/3, theo dữ liệu nội bộ chính phủ Mỹ mà Reuters xem xét. Số người Ukraine chịu ảnh hưởng từ sự chậm trễ này chưa từng được công bố trước đây.

Chương trình nhân đạo, ra mắt vào tháng 4/2022, cho phép gần 260.000 người Ukraine vào Mỹ trong thời hạn ban đầu hai năm. Đây chỉ là một phần nhỏ trong 5,9 triệu người tị nạn Ukraine trên toàn thế giới, trong đó 5,3 triệu người hiện ở châu Âu, theo số liệu của Liên Hiệp Quốc.
Áp lực liên tục

Golizdra cho biết cô không biết khi nào - hoặc liệu - quyền cư trú của cô tại Mỹ có được gia hạn hay không, điều này đe dọa cảm giác an toàn của cô ở Mỹ.

Trong khi chờ cập nhật về đơn của mình, cô có thể bị cơ quan nhập cư liên bang bắt giữ, theo ba cựu quan chức nhập cư.

Sáu tháng qua, Golizdra mô tả, cô giống như đang chạy trên “bánh xe hamster”:

“Đó là sự căng thẳng, lo lắng liên tục. Nếu tôi phải rời Mỹ, tôi sẽ phải xây dựng lại mọi thứ từ đầu", cô nói.

Reuters đã phỏng vấn khoảng hơn 20 người Ukraine ở Mỹ mất giấy phép lao động - và mất việc - do chậm trễ trong việc gia hạn, bao gồm các nhân viên công nghệ, giáo viên mầm non, cố vấn tài chính, nhà thiết kế nội thất và sinh viên đại học. Nhóm người Ukraine cho biết đã phải dùng đến tiền tiết kiệm, tìm sự giúp đỡ từ cộng đồng và vay nợ để sống trong thời gian chờ quyết định về tình trạng pháp lý.

Một số người lo ngại có thể bị cơ quan nhập cư Mỹ bắt giữ, trong khi những người khác chọn ở trong nhà hoặc rời Mỹ sang Canada, châu Âu và Nam Mỹ. Quay về Ukraine không phải lựa chọn với họ.
Chính sách Ukraine thay đổi liên tục của Trump

Chính quyền Trump đã tạm dừng xử lý đơn và gia hạn chương trình nhân đạo Ukraine từ tháng 1, viện lý do an ninh.

Sau cuộc gặp căng thẳng tại Phòng Bầu dục với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, ông Trump nói vào tháng 3 rằng ông đang cân nhắc việc thu hồi hoàn toàn tư cách pháp lý của người Ukraine - một kế hoạch được Reuters đưa tin trước đó.

Cuối cùng, ông Trump không chấm dứt chương trình và vào tháng 5, một thẩm phán liên bang yêu cầu các quan chức tiếp tục xử lý việc gia hạn. Tuy nhiên, theo dữ liệu chính phủ Mỹ được công bố trong một vụ kiện, cơ quan nhập cư chỉ xử lý được 1.900 đơn gia hạn cho người Ukraine và các quốc tịch khác từ đó đến nay, chỉ là phần nhỏ so với số người hết hạn.

Ngoài ra, một gói chi tiêu mà Trump ký thành luật vào tháng 7 áp thêm 1.000 USD phí cho các đơn nhân đạo - trên mức phí 1.325 USD/người.

Nhà Trắng đã chuyển các câu hỏi về chương trình nhân đạo Ukraine sang Bộ An ninh Nội địa Mỹ, cơ quan này không trả lời yêu cầu bình luận.